Η χημειοθεραπεία ασφαλώς μπορεί να συρρικνώσει άμεσα τους όγκους. Είναι δυνατό όμως στη συνέχεια να επιδεινώσει τον καρκίνο, εξαπλώνοντας τις μεταστάσεις του στο σώμα του ασθενούς. Επιστήμονες στις ΗΠΑ, με επικεφαλής έναν Έλληνα, έδειξαν με ποιούς βιολογικούς μηχανισμούς μπορεί η χημειοθεραπεία να γυρίσει «μπούμερανγκ» στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Γιώργο Καραγιάννη του Κολλεγίου Ιατρικής ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “Science Translational Medicine”, μελέτησαν σε 20 ασθενείς και σε πειραματόζωα την επίπτωση της χημειοθεραπείας στο λεγόμενο «μικροπεριβάλλον του όγκου της μετάστασης» (γνωστό και ως ΤΜΕΜ).
Οι γιατροί μπορούν να προβλέψουν αν οι καρκίνοι θα γίνουν επιθετικοί και μεταστατικοί, μελετώντας το ΤΜΕΜ. Η νέα μελέτη, στην οποία αξιολογήθηκαν δύο διαφορετικά ευρέως χρησιμοποιούμενα σχήματα χημειοθεραπειών (με παξιτακλέλη και ένα συνδυασμό δοξορουμπικίνης-κυκλοφωσφαμίδης), έδειξε ότι η χημειοθεραπεία όντως μπορεί να αυξήσει τις περιοχές ΤΜΕΜ και τα καρκινικά κύτταρα, τόσο στην κυκλοφορία του αίματος όσο και στους πνεύμονες. Ο κ. Καραγιάννης δήλωσε ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να αναπτυχθούν φάρμακα που θα αναστέλλουν την ανάπτυξη των ΤΜΕΜ, προκειμένου να βελτιωθούν τα κλινικά οφέλη της χημειοθεραπείας. Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε, οι ασθενείς πρέπει να παρακολουθουνται στη διάρκεια της χημειοθεραπείας, μήπως η τελευταία ενεργοποιήσει τον μηχανισμό εξάπλωσης του καρκίνου στο σώμα τους. Σε αυτή την περίπτωση, πρότεινε τη διακοπή της χημειοθεραπείας και την καταφυγή στην χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των όγκων.
Η ερευνητική ομάδα του έλληνα επιστήμονα ήδη εξετάζει κατά πόσο η χημειοθεραπεία μπορεί να «πυροδοτήσει» νέες μεταστάσεις και σε άλλες μορφές καρκίνου, πέρα από εκείνον του μαστού. Ο Γ.Καραγιάννης αποφοίτησε το 2008 από το Τμήμα Κτηνιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πήρε το διδακτορικό του το 2014 από το Τμήμα Εργαστηριακής Ιατρικής και Παθοβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Τορόντο στον Καναδά, με ειδίκευση στους μοριακούς μηχανισμούς των μεταστάσεων του καρκίνου. Από το 2015 μέχρι σήμερα είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Κολλέγιο Ιατρικής ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν των ΗΠΑ με αντικείμενο τη βιολογία του καρκίνου. Παράλληλα, είναι παραγωγικότατος συγγραφέας ιστοριών επιστημονικής φαντασίας!
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: http://stm.sciencemag.org/content/9/397/eaan0026
Παύλος Δρακόπουλος
