Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 1972 με στόχο την ανάδειξη της σημασίας του φυσικού περιβάλλοντος και την ανάγκη προστασίας του,
ευαισθητοποιώντας κράτη και κοινωνίες. Εφέτος έχει ως θέμα την βιοποικιλότητα. Με τις αγωνίες των ανθρώπων να χαρακτηρίζονται υπαρξιακές και άκρως επείγουσες, με ιδιαίτερη αναφορά στις εκτεταμένες πυρκαγιές της Αυστραλίας, του Αμαζονίου και της Καλιφόρνιας, αλλά και στην παγκόσμια πανδημία κορωνοϊού. Την ίδια στιγμή τα μέτρα που έλαβαν οι κοινωνίες για να την αντιμετωπίσουν κατέδειξαν εκ νέου την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και περιβάλλοντος. Για παράδειγμα, η ελαχιστοποίηση των μετακινήσεων, η αναστολή εργασιών σε ρυπογόνες βιομηχανικές μονάδες και άλλες δράσεις, έκανε ορατή με γυμνό μάτι την ανωτέρω σχέση. Στην δε Αθήνα η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ΝΟ2 ενώ ήταν τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου (προ lockdown) 43 μg/m3, έπεσε στα έπεσε στο 20,9 μg/m3, την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου! Μάλιστα, στον Σαρωνικό εμφανίστηκε μεγάλος αριθμός δελφινιών ακόμη και φώκιες!
Από το 1972 που ο ΟΗΕ θέσπισε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί προς το χειρότερο σε όλο το πλανήτη. Τα στοιχεία για την ρύπανση της ατμόσφαιρας και τις επιπτώσεις της, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι εφιαλτικά αφού «φεύγουν» 800 άνθρωποι την ώρα! Ενώ παράλληλα τα Ηνωμένη Έθνη προειδοποιούν συνεχώς ότι 9 στους 10 ανθρώπους στον πλανήτη αναπνέουν μολυσμένο αέρα. Επιπλέον, η επιστημονική έκθεση 27 εθνικών Ακαδημιών της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ακαδημία Αθηνών, προειδοποιεί πως η υπερθέρμανση του πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής ήδη έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων και η κατάσταση θα επιδεινωθεί στο μέλλον. Όσον αφορά τη θαλάσσια ρύπανση, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τουλάχιστον 5 τρισεκατομμύρια πλαστικά που ζυγίζουν πάνω από 250.000 τόνους, κολυμπάνε στους ωκεανούς και τις θάλασσές μας…
Ειδικότερα σε ότι αφορά τις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή στη χώρα μας, αξίζει να αναφερθεί ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση περιβαλλοντικής επιδείνωσης. Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, η οποία εκτιμάται από 0,2 έως 2 μέτρα, η μείωση των βροχοπτώσεων, η άνοδος της θερμοκρασίας καθώς η αύξηση της έντασης της ηλιακής ακτινοβολίας, είναι μερικές από τις συνέπειες. Άρα το περιβάλλον και η προστασία του δεν μπορεί πια να είναι μια απλή αναφορά. Δεν μπορούμε να επιτρέπουμε να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση κι οφείλουμε όλοι να μπούμε σε μια μάχη ζωής . Αφενός με την αέναη ενημέρωση/μάθηση κι αφετέρου με υιοθέτηση φιλικών προς το περιβάλλον πολιτικών. Η ηλεκτροκίνηση, για παράδειγμα, θα μπει όλο και πιο πολύ στην καθημερινότητά μας, κάτι που σωστά έχει υιοθετήσει ως πολιτική η κυβέρνηση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την ινδιάνικη παροιμία: «Δεν κληρονομούμε τη γη από τους προγόνους μας, τη δανειζόμαστε από τα παιδιά μας»….
*Ο Σπύρος Σπυρίδων είναι Δρ του Παντείου Πανεπιστημίου, Διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΤΑΑ
ΑΠΕ-ΜΠΕ
