Ενώ στην χώρα μας η πολιτική ηγεσία πανηγυρίζει για το «όνειρο της θερινής νυκτός», δηλαδή το τέλος των μνημονίων και της «οικονομικής καταδυνάστευσης της χώρας», καθώς και με άλλα ευτράπελα, στην γειτονιά μας και στην ευρύτερη περιοχή διαδραματίζονται μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές, που θα έχουν σημαντικότατες επιπτώσεις στο μέλλον. Μια από αυτές, ήταν η συμφωνία της Κασπίας, η οποία έλαβε χώρα στην πόλη Ακτάου του Καζακστάν, μεταξύ των πέντε χωρών που μοιράζονται τις ακτές της.
Στην ιστορική πλέον συμφωνία, η οποία βρισκόταν στα σκαριά επί 22 χρόνια, κατέληξαν οι ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν, του Ιράν, του Καζακστάν, της Ρωσίας και του Τουρκμενιστάν. Με το έγγραφο ρυθμίζεται η πρόσβαση στην θαλάσσια επιφάνεια αλλά και στον πυθμένα της Κασπίας, καθώς και μια σειρά από άλλα ζητήματα, όπως η αλιεία, η κατασκευή πετρελαιαγωγών και περιβαλλοντικά ζητήματα. Η σημαντικότερη ίσως παράγραφος της συμφωνίας είναι εκείνη η οποία απαγορεύει την παρουσία στρατιωτικών βάσεων και πλοίων μη παράκτιων κρατών στην περιοχή.
Υπενθυμίζουμε ότι η διαμάχη για την Κασπία ξεκίνησε μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Το νομικό καθεστώς της Κασπίας έγινε εξαιρετικά σημαντικό καθώς η περιοχή πλέον μοιραζόταν ανάμεσα σε πέντε διαφορετικά κράτη, αντί για δύο. Η Κασπία, εάν και είναι η μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο, θεωρείται νομικά ως «περίκλειστος θάλασσα», λόγω του μεγέθους της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η έκτασή της είναι 371.000 τ.χ., δηλαδή περίπου τρείς φορές μεγαλύτερη από τη χώρα μας και το μέγιστο βάθος της είναι 1.025 μ. Το πλέον σημαντικό στοιχείο είναι ότι διαθέτει τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου, καθώς και στρατηγική θέση.
Η συμφωνία αποτελεί μεγάλη στρατηγική επιτυχία της Μόσχας καθόσον κατόρθωσε με την επιτυχημένη διπλωματία της αφενός να ελέγξει οικονομικά, εμπορικά και πολιτικά την περιοχή και αφετέρου απέκλεισε από το νευραλγικό αυτόν χώρο τις ΗΠΑ, την Κίνα, την Τουρκία και κάθε άλλη δυτική κυρίως χώρα. Ο Πούτιν έκανε μια «κίνηση ματ» στην παγκόσμια σκακιέρα, μετατρέποντας ουσιαστικά την Κασπία σε μια λίμνη αποκλειστικών ρωσικών συμφερόντων. Και μια και αναφερθήκαμε στην παγκόσμια σκακιέρα, είναι βέβαιο ότι θα τρίζουν τα κόκκαλα του αείμνηστου Μπρεζίνσκι, συμβούλου εθνικής ασφαλείας του προέδρου Κάρτερ, ο οποίος στο πολύκροτο βιβλίο του «Η Μεγάλη Σκακιέρα», αναφέρεται στην μεγίστη σπουδαιότητα που έχει για τις ΗΠΑ η Κασπία και ο έλεγχός της. Κατά τον Μπρεζίνσκι, αλλά και πολλούς άλλους αναλυτές, ο έλεγχος της Κασπίας είναι απαραίτητος για τον έλεγχο της «Ευρασίας».
Ο Πούτιν κατάφερε να εξοβελίσει τις ΗΠΑ από την περιοχή, να ελέγξει τις πηγές πλούτου και τους αγωγούς της, καθώς και να ενισχύσει τον άξονα Ρωσίας και Ιράν, δύο χώρες που συνεργαστήκαν κατά άψογο τρόπο και με σχεδόν άριστα αποτελέσματα στην διαχείριση της Συριακής Κρίσης. Επιπλέον η Μόσχα κατάφερε να αυξήσει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από αυτήν. Η Ρωσία ουσιαστικά θα αποτελέσει την χώρα συντονιστή και την ηγέτιδα δύναμη στην ενεργειακή συνεργασία των χωρών της Κασπίας. Ο ενεργειακός πλούτος της χρυσοφόρου αυτής λίμνης – θάλασσας θα κατευθύνεται από τον Πούτιν με αμοιβαίο βέβαια οικονομικό και πολιτικό όφελος και για τις άλλες 4 χώρες.
Και ενώ ο ρόλος της Μόσχας συνεχώς αναβαθμίζεται στην ευρύτερη περιοχή μας, η ικανότατη κυβέρνησή μας επέλεξε την ώρα να συγκρουστεί μαζί της. Η ρητορική της πρωτάκουστη και επικίνδυνη. Ευτυχώς δεν συνεχίστηκαν τα εκατέρωθεν ανακοινωθέντα γιατί ήμασταν έτοιμοι να της κηρύξουμε και τον πόλεμο. Ποτέ άλλοτε μια ελληνική κυβέρνηση δεν έφτασε σε τέτοιο σημείο διπλωματικής επιπολαιότητας. Η χώρα μας φυσικά και πρέπει να έχει άριστες σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Δύση, αλλά ταυτόχρονα οφείλει για την επιβίωσή της, να έχει και άριστες σχέσεις με την Ρωσία και τις άλλες μεγάλες δυνάμεις. Την Ρωσία ιστορικά την χρησιμοποιήσαμε πολλές φορές στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να υποστηρίξει τις εθνικές μας θέσεις σε όλα τα θέματα, με κυρίαρχο το κυπριακό. Η απέλαση Ρώσων διπλωματών, τη στιγμή που στη χώρα μας αλωνίζουν όλοι οι κατάσκοποι της Γης, δεν ήταν η ενδεδειγμένη ενέργεια. Γιατί δεν κάναμε στο πρόσφατο παρελθόν το ίδιο με τους Αμερικάνους φίλους μας για πολύ σοβαρότερα θέματα. Υπόθεση υποκλοπών τηλεπικοινωνιών από την Αμερικανική Πρεσβεία, θέμα Καραμανλή και τόσα άλλα.
Η απόφασή μας να συγκρουστούμε διπλωματικά με τη Ρωσία ήταν τουλάχιστον ατυχής και εξόχως επιζήμια για τα εθνικά μας συμφέροντα. Πριν «αλέκτωρ λαλήσει», ο πρωθυπουργός της Ρωσίας μίλησε για «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Στο μέλλον πιθανόν οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας να εξομαλυνθούν, τι θα πράξει τότε η χώρα μας; Η ελληνική διπλωματία οφείλει τάχιστα να επουλώσει τις πληγές που η ίδια, λόγω ανικανότητας και επιπολαιότητας, δημιούργησε.