Οι ΗΠΑ είναι μια χώρα προς μίμηση μα ταυτοχρόνως και προς αποφυγή. Μια χώρα δημοκρατίας, οικονομικών δομών, απέραντων δυνατοτήτων οικονομικής και κοινωνικής ανέλκυσης του ανθρώπου μα και κορυφαία τροφός των καλύτερων ιδρυμάτων μόρφωσης και παροχής γνώσης. Την ίδια ώρα είναι μια χώρα βαθιά διχασμένη, με απαρχαιομένα δεδομένα ακόμη και στην εκλογική διαδικασία, χωρίς ίχνος κοινωνικής συνοχής, με πλήθος ανισοτήτων.
Οι ΗΠΑ αποτελούν την επιτομή του δικομματικού συστήματος, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι δεν εκλέγεται πρόεδρος εκείνος που συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία του 50%+1 αλλά εκείνος που θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία των εκλεκτόρων. Αυτό το εκλεκτορικό σώμα αποτελεί θεσμό τριών αιώνων κι ουσιαστικό ήταν ένας πολιτικός συμβιβασμός ανάμεσα στους σκληρούς ρεπουμπλικάνους της τότε άρχουσας τάξης και στους φεντεραλιστές που υποστήριζαν την ομοσπονδιοποίηση της χώρας.
Αυτό σήμερα είναι άκρως ξεπερασμένο, αλλά δεν μπορεί ν’ αλλάξει εύκολα. Κυρίως για τρεις λόγους:
Ο πρώτος είναι η αντίδραση των ρεπουμπλικάνων. Αν οι ΗΠΑ προσχωρούσαν σε απ’ ευθείας εκλογή προέδρου από τον λαό, δεν θα νικούσαν ποτέ σε εκλογές, αφού συνήθως μειοψηφούν σε καθολικά ποσοστά.
Ο δεύτερος λόγος είναι η άρνηση μια δεκάδας (περίπου) πολιτειών, από εκείνες που σχεδόν πάντα χαρακτηρίζονται «κρίσιμές». Κι αυτό συμβαίνει επειδή θα χάσουν την σημασία τους, άρα και πολλά οικονομικά ή άλλα οφέλη.
Ο τρίτος λόγος είναι η άρνηση 13 μικρών πολιτειών που έχουν ισχυρή αντιπροσώπευση στο εκλεκτορικό σώμα και λαμβάνουν ωφελήματα. Τα κέρδη αυτών τα καρπούνται οι τοπικοί άρχοντες-κυβερνήτες με αύξηση της πολιτική τους ισχύος. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτές οι 13 μικρές πολιτείες (πρακτικά το 3% του πληθυσμού των ΗΠΑ) θέτουν βέτο σε κάθε συνταγματική αλλαγή δεν τους είναι αρεστή!
Οι ΗΠΑ είναι μια ενιαία χώρα με διαφορετικές κουλτούρες κι οικονομικά δεδομένα από πολιτεία σε πολιτεία. Ακόμη και νομικά/εκλογικά συστήματα, όπως αυτό της καταμέτρησης των επιστολικών ψήφων. Σε κάποιες πολιτείες φτάνουν έως μια ορισμένη ημερομηνία και με βάση τη νομοθεσία ή τη νομολογία των δικαστηρίων μπορούν να καταμετρηθούν, ενώ δεν μπορούν σε άλλες πολιτείες… Κι αυτό δεν μπορεί ν’ αλλάξει εύκολα.
Οι σημερινές ΗΠΑ είναι βυθισμένες στον λαϊκισμό και την υπεραπλούστευση της πολιτικής αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσε να επικοινωνήσει ο Τραμπ με τις μεγάλες μάζες οπαδών του, χαμηλού κοινωνικοπνευματικού διαμετρήματος . Ο απερχόμενος (κατά πάσα πιθανότητα) πρόεδρος που θεωρητικά συμβολίζει την εθνική ενότητα και είναι προστάτης των θεσμών που συγκρότησαν ένα ενιαίο έθνος, έφτασε στο απόλυτο σημείο χυδαιότητας ισχυριζόμενος ότι οι ΗΠΑ θα μετρούσαν λιγότερους νεκρούς από την πανδημία, αν δεν υπολογίζονταν στους καταλόγους θανόντων οι νεκροί στις πολιτείες όπου πλειοψηφούν οι Δημοκρατικοί.
Επιπλέον, για πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά ένας πρόεδρος (κυβέρνηση) καταγγέλλει τον αντίπαλό του (αντιπολίτευση) ότι διέπραξε νοθεία!
Πάντως, ακόμη και τώρα που φαίνεται να εκλέγεται πρόεδρος ο Μπάιντεν, δεν πρόκειται ν’ αλλάξει η σκοτεινή πλευρά των ΗΠΑ. Όπως δεν άλλαξε με τον Κένεντι, τον Κάρτερ, τον Κλίντον και τον Ομπάμα, εκ του Δημοκρατικού στρατοπέδου. Άλλωστε ας μη ξεχνάμε ότι τους μεγάλους πολέμους ανά την υφήλιο τους έκαναν κυρίως οι Δημοκρατικοί και βασίζονταν σε λογικές προληπτικής αυτοάμυνας. Όμως , ο Τραμπ δεν έκανε πουθενά πόλεμο ενώ η εσωτερική ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας «έτρεξε» ακόμη και με 36%!!
Είναι κατανοητοί οι λόγοι που ο Τραμπ ήταν ιδιαιτέρως αντιδημοφιλής στη χώρα μας. Όχι μόνο λόγω των προσωπικών του σχέσεων με τον Ερνογάν αλλά κι επειδή κι εμείς βιώσαμε σχεδόν την ίδια περίοδο τον λαϊκισμό, την υπεραπλούστευση, το ψέμα, την κοροϊδία.
Αλλά ας μην νομίζουμε ότι ο Μπάιντεν θα πιάσει από το αυτί τον Ερντογάν και θα τον επαναφέρει στην τάξη…