Πολύ πριν ξεσπάσει η μεγάλη οικονομική κρίση στην Τουρκία, εδώ στο «emvolos.gr» είχαμε καταγράψει όλες τις παραμέτρους αυτής. Η δραματική υποτίμηση της τουρκικής λίρας, οι ανεπαρκείς «ενέσεις» του Ερντογάν προς αυτήν, σε συνδυασμό με την ρητορική του και τις πρακτικές του, έχουν φέρει την γειτονική χώρα στα κατώφλι της καταστροφής. Ήδη κατέρρευσε ο τουρκικός επικοινωνιακός κολοσσός Turk Telecom κι ο φόβος για ντόμινο μεγεθύνεται.
Επειδή πολλοί στη χώρα μας επιχαίρουν για την κατάσταση αυτή στην Τουρκία και θεωρούν ότι θα μας ωφελήσει, καλό είναι να καταθέσουμε κάποιες σκέψεις.
Προσέξτε:
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν πάντα τεταμένες. Ακόμη και στις εποχές των ζεϊμπέκικων ή των κουμπαριών. Επίσης αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι όσο πιο ασταθές είναι το πολιτικό περιβάλλον στην Τουρκία, τόσο μεγαλύτερη ένταση υπήρχε στις διμερείς σχέσεις, αφού διαχρονικά οι Τούρκοι πολιτικοί επιχειρούσαν ν’ αλλάζουν την εσωτερική τους ατζέντα για να προκαλούν αποπροσανατολισμό της τουρκικής κοινωνίας. Κάπως έτσι συνέβη με το «Χόρα», έτσι έγινε και με τα Ίμια. Το ίδιο έγινε και επί Ερντογάν, ειδικά μετά το εκδηλωθέν πραξικόπημα εις βάρος του, το 2016. Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα, όπου μόλις χθες επιχειρήθηκε άλλη μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού από τον Τσαβούσογλου. Ο οποίος σε μια παραληρηματική συνέντευξή του στα «Νέα», εξαπέλυσε επιθέσεις εναντίον της Ελλάδας. Χαρακτηρίζοντάς τη «καταφύγιο πραξικοπηματιών», απειλώντας πάλι για την κυπριακή ΑΟΖ, ενώ ανέφερε ότι η χώρα του θα προασπίσει τα δικαιώματά της στο Αιγαίο!
Εξ όλων αυτών μπορούμε να πούμε ότι ένα πληγωμένο θηρίο βρυχάται με το μάτι στο εσωτερικό του. Οι δε αντιδράσεις του μπορεί να είναι απρόβλεπτες.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό.
Προσέξτε:
Παρ’ ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν συμμετοχές σε τράπεζες της Τουρκίας, οι μετοχές τους φαίνεται ότι επηρεάζονται σημαντικά. Οι τουρκικές αναταράξεις αποτυπώνονται, όμως, στα ελληνικά χρεόγραφα. Τα ομόλογα της Ελλάδας (που ήδη είχαν επηρεαστεί σφόδρα από την ιταλική περιπέτεια) βρίσκονται πλέον σε απαγορευτικά ποσοστά για οιονδήποτε δανεισμό. Η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου, που τον Ιανουάριο ήταν στο 3,64%, εκτοξεύτηκε τώρα κι ανέρχεται στο 4,3%. Παρά το τέλος του μνημονίου. Γεγονός καταστροφικό που αποδεικνύει πόσο ανοχύρωτη χώρα είμαστε απέναντι στα «εξωτερικά σοκ». Παρά τα όσα διατυμπανίζει η κυβέρνηση.
Προσέξτε:
Η τουρκική οικονομία, μετά τους δασμούς που επέβαλλε ο Τραμπ σε χάλυβα κι αλουμίνιο, χάνει πάρα πολλά έσοδα. Μοιραία θα στραφεί σε άλλες κατευθύνσεις από τις ΗΠΑ. Μάλλον στην Ευρώπη. Με άμεσες συνέπειες στις αντίστοιχες ελληνικές επιχειρήσεις, που ίσως χάσουν σημαντικά μερίδια αγορών και κερδών.
Προσέξτε:
Σημαντικές ελληνικές εταιρείες έχουν επενδύσει στην Τουρκία. Η ΤIran, η Chipita, οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι ΑΕ, τα Πλαστικά Κρήτης, Alumil, Isomat, Palaplast, Eurodrop, Kleeman, Intrakom, Intralot, Intell Solutions, η Καρέλια κ.α.. Βεβαίως, ο ύψος των ελληνικών επενδύσεων έχει περιοριστεί σημαντικά μετά την πώληση της Finansbank από την ΕτΕ έναντι 2,7 δις ευρώ αλλά ο κίνδυνος είναι εξαιρετικά υψηλός.
Αντιστοίχως σημαντικές επενδύσεις έχουν πραγματοποιήσει στην Ελλάδα από τους ομίλους Dogus και Koc. H Dogus συμμετέχει με 30% στη κοινοπραξία του Αστέρα Βουλιαγμένης, με 50% στο Hilton και με 50% στη μαρίνα του Φλοίσβου. Επίσης ο ίδιος τουρκικός όμιλος κατέχει το 99% της Κ&G Διαχείριση Μαρινών Μεσογείου ΑΕ που ελέγχει τη Μαρίνα Ζέας στον Πειραιά, μαρίνες στη Κέρκυρα, τη Λευκάδα και τη Μυτιλήνη.
Ο όμιλος Koc έχει αγοράσει το 80% της Olympic Commercial & Tourism Enterprises SA που ελέγχει το Avis Budget Group στην Ελλάδα.
Άλλες τουρκικές επιχειρήσεις με παρουσία στην Ελλάδα είναι οι όμιλοι Eren Holding, Pak Holdings στη χαρτοποιία, η Polisan στη βιομηχανία χημικών και η κρατική τράπεζα Ziraat.
Προσέξτε:
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, Κινέζοι και Τούρκοι (κυρίως) επένδυαν σημαντικά κεφάλαια στην κτηματαγορά. Από τα οποία άρχισαν να βγαίνουν από την χειμερία νάρκη τους επαγγέλματα που κτύπησε αλύπητα η κρίση. Όπως των πολιτικών μηχανικών, εργολάβων, μεσιτών κλπ. Τι θα γίνει τώρα με τα τουρκικά κεφάλαια που μοιραία θα παύσουν να ρέουν; Πολύ περισσότερο αφού για ν’ αγοράσουν ένα ακίνητο σήμερα θα χρειάζονται διπλά χρήματα (εξ αιτίας της υποτίμησης της τουρκικής λίρας) απ’ ότι πριν;
Προσέξτε:
Τα τελευταία χρόνια υπήρξε κατακόρυφη άνοδος στο ποσοστό τουριστών από την Τουρκία στη χώρα μας, ειδικά στα νησιά του Αιγαίου (Χίο, Σάμο, Ρόδο, Κω, Λέσβο κλπ). Οι περισσότεροι εξ αυτών θεωρούσαν μέγιστη εμπειρία τους ότι έρχονται στην Ευρώπη. Ψώνιζαν κι ενίσχυαν τις τοπικές κοινωνίες. Τώρα (από το περυσινό καλοκαίρι) αυτές οι τουριστικές ροές έχουν μειωθεί σημαντικά, αφού το κόστος των Τούρκων τουριστών έχει διπλασιαστεί.
Προσέξτε:
Η Τουρκία ήταν ανέκαθεν και δη τα τελευταία 30 χρόνια άμεσος και μεγάλος ανταγωνιστής της χώρας μας στον τουρισμό. Στον οποίο επένδυσε τεράστια ποσά που αναμόρφωσαν όλες τις ακτές της Τουρκίας στο Αιγαίο και τις κατέστησαν ελκυστικό προορισμό. Με την κρίση και την πτώση της τουρκικής λίρας, η Τουρκία ως προορισμός καθίσταται ακόμη πιο ελκυστικός σε σχέση μ’ εμάς, λόγω μεγάλων διαφορών στις τιμές και στα τουριστικά πακέτα. Οι δε πληροφορίες για τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής αναφέρουν ότι αυτές είναι συντριπτικές προς την Τουρκία.
Προσέξτε και κάτι τελευταίο:
Αν τυχόν καταρρεύσει πλήρως η τουρκική λίρα, όλα τα ανωτέρω θα αποτελούν απλώς γεγονότα προς προβληματισμό. Αφού η αναρχία που θα επικρατήσει παντού θα γεμίσει το Αιγαίο με βάρκες προσφύγων, μεταναστών αλλά και Τούρκων.
Άρα, η κατάρρευση της Τουρκίας δεν μπορεί να είναι γεγονός για το οποίο πρέπει να επιχαίρουμε. Μπορεί να κρύβει τεράστια γεγονότα κι εξελίξεις που δεν άπτονται μόνο της οικονομίας…
