Στις 25.01.2017 πραγματοποιήθηκε συνάντηση στο Υπ. Προστασίας του Πολίτη, μετά από αίτημα του προέδρου της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής των Ελλήνων, σχετικά με τη προτεινόμενη μείωση των προστίμων Κ.Ο.Κ. και άλλων συναφών ζητημάτων.
Από πλευράς της Ελληνικής Αστυνομίας, πέραν του Γ.Γ. του Υπουργείου κ. Αναγνωστάκη Δημητρίου – που προήδρευσε – στη σύσκεψη συμμετείχαν:
Ο Υπαρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας Αντιστράτηγος κ. Αριστείδης Ανδρικόπουλος, ο Προϊστάμενος Επιτελείου Αντιστράτηγος κ. Μιχαήλ Καραμαλάκης, ο Προϊστάμενος Κλάδου Τάξης Ταξίαρχος κ. Δημήτριος Αθανασόπουλος, ο Διευθυντής Δ/νσης Τροχαίας Αστυνομικός Διευθυντής κ. Γεώργιος Ελευθεράκης, και ο Υπασπιστής του Γ.Γ. Αστυνομικός Διευθυντής κ. Αριστείδης Μούρτος.
Από πλευράς της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής, συμμετείχαν ο πρόεδρος κ. Ουρσουζίδης Γιώργος, και τα μέλη κ.κ. Λαζαρίδης Γιώργος και Παπαφιλίππου Γιώργος.
Ο Γ.Γ. του Υπουργείου και οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Αστυνομίας εξήγησαν με ειλικρίνεια το σκεπτικό της εισήγησης, διευκρινίζοντας:
- Με τον Κώδικα οδικής Κυκλοφορίας (Ν 2696/99) και τις μετέπειτα τροποποιήσεις, αποποινικοποιήθηκε η πλειοψηφία των πταισματικών παραβάσεων και θεσπίσθηκαν διοικητικά πρόστιμα, ιδιαίτερα ψηλά για ορισμένες παραβάσεις, με σκοπό την αποθάρρυνση των παραβατών. Απέμειναν ελάχιστες παραβάσεις σε βαθμό πταίσματος και λιγότερες σε βαθμό πλημμελήματος. Στις διοικητικές κυρώσεις θεσπίσθηκαν πρόστιμα 2.000, 1.500, 700, 400, 350, 300, 200, 150, 100, 80, 40 και 20 ευρώ.
- Έχει διαπιστωθεί, ότι για τις παραβάσεις του ΚΟΚ, όπου προβλέπεται επιβολή υψηλού διοικητικού προστίμου – παρά το γεγονός ότι παρέχεται η δυνατότητα καταβολής αυτού κατά το ήμισυ εντός 10 ημερών από την βεβαίωσή του – λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν είναι δυνατή η καταβολή του. Ως εκ τούτου οι παραβάτες, επιβαρύνονται με το σύνολο του προστίμου, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να ανταποκριθούν, αλλά πολλές φορές να μη μπορούν να συνεχίσουν την εργασία τους, αφού τα πρόστιμα βεβαιώνονται στη Δ.Ο.Υ.
- Η διάταξη (άρθ. 104 ΚΟΚ) με την οποία παρέχεται η δυνατότητα καταβολής κατά το ήμισυ του επιβαλλόμενου προστίμου, εκτιμάται πλέον, ότι ευνοεί μόνο τους οικονομικά εύρωστους – αφού αυτοί μόνο μπορούν να ανταποκριθούν – ενώ παράλληλα, δίδεται η εντύπωση ενός ΚΟΚ εισπρακτικού χαρακτήρα. Κατά την ΕΛΑΣ, στόχος δεν είναι η είσπραξη του προστίμου, αλλά ο συνετισμός του παραβάτη και η αποτροπή τέλεσης παραβάσεων, που επιτυγχάνεται με την επιβολή και των λοιπών διοικητικών κυρώσεων(όχι μόνο προστίμων).
- Από μελέτη στοιχείων, αναφορικά με τα πρόστιμα του ΚΟΚ που ισχύουν στη Ε.Ε, προκύπτει, ότι στο σύνολό τους είναι χαμηλότερα, συγκριτικά με αυτά που προβλέπονται στην χώρα μας. Σύμφωνα δε, με την εξέλιξη αποπληρωμής των προστίμων ΚΟΚ, θεωρούμε, ότι είναι επιβεβλημένη η αναπροσαρμογή τους, η οποία θα πρέπει να γίνει προς την κατεύθυνση της μείωσής τους.
- Λόγω των υψηλών προβλεπόμενων προστίμων, οι τροχονόμοι διστάζουν να βεβαιώσουν παραβάσεις και να επιβάλλουν τα ανάλογα πρόστιμα, γίνονται αποδέκτες παραπόνων και έντονης αγανάκτησης εκ μέρους των πολιτών για το ύψος αυτών.
- Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τον Ν 2648/1998 στους οφειλέτες των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, δύναται να χορηγηθεί διευκόλυνση για την πέραν των νομίμων προθεσμιών τμηματική καταβολή τους, με την προϋπόθεση ότι, συντρέχει πράγματι οικονομική αδυναμία για την άμεση καταβολή του συνόλου της οφειλής. Επίσης, στους οφειλέτες των Δήμων και Κοινοτήτων παρέχονται διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής των οφειλών τους. Παρά τις διευκολύνσεις αυτές οι πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν, λόγω των οικονομικών και κοινωνικών δεδομένων, κατά συνέπεια τις αγνοούν.
- Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, η ΕΛΑΣ εισηγείται τη μείωση στα ακόλουθα διοικητικά πρόστιμα του ΚΟΚ, ταξινομώντας τα στις εξής κατηγορίες:
Των 2.000 και 1.500 ……………σε……1.000 ευρώ
Των 700………………………….σε ……..400 ευρώ
Των 400 και 350……………σε ……..200 ευρώ
Των 200 και 150….…………σε ……..100 ευρώ
Τα πρόστιμα των 100, 80, 40 και 20 ευρώ να παραμείνουν ως έχουν.
Το κριτήριο για την συγχώνευση των υφιστάμενων προστίμων στα παραπάνω αναφερόμενα, είναι η επικινδυνότητα της κάθε παράβασης, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη, την πολιτική της Οδικής Ασφάλειας, που πρέπει να εφαρμόζεται στη χώρα μας.
▲ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΩΣ ΕΧΟΥΝ, τα πρόστιμα που αφορούν:
- στην μέθη,
- στην υπέρβαση του ορίου ταχύτητας,
- στην παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη,
- στην παραβίαση STOP/υποχρεωτικής παραχώρησης προτεραιότητας,
- στους επικίνδυνους ελιγμούς,
- στην κίνηση στο αντίθετο ρεύμα/αντικανονικό προσπέρασμα,
- στους αυτοσχέδιους αγώνες/οδήγηση χάριν εντυπωσιασμού,
- στην αναστροφή σε αυτοκινητόδρομο, την αναστροφή σε σήραγγα,
- στην απόρριψη αντικειμένων που καθιστούν ολισθηρό το οδόστρωμα,
- στην παραβίαση του ωραρίου τροφοδοσίας,
- στην καταστροφή/αλλοίωση σήμανσης/σηματοδοτών/διαγραμμίσεων,
- στην πλημμελή σήμανση εργασιών που εκτελούνται στις οδούς,
- στον εξοπλισμό εντοπισμού ή παρεμπόδισης συσκευών μέτρησης ταχύτητας,
- στην αλλοίωση στοιχείων των ταχογράφων,
- στην χρήση κινητών τηλεφώνων και
- στον τεχνικό έλεγχο ΚΤΕΟ.
Τόνισαν επίσης, ότι:
▲ Πρέπει να παρέχονται για τις παραβάσεις του ΚΟΚ, διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής των προστίμων, εφόσον χορηγηθεί από τους αρμοδίους ΟΤΑ σχετικό έγγραφο που να καθορίζει τον τρόπο καταβολής αυτών.
▲ Η διάταξη της παραγράφου 2 (άρθ. 104 ΚΟΚ), σύμφωνα με την οποία, καταβάλλεται κατά το ήμισυ εντός 10 ημερών από την βεβαίωση της παράβασης εξακολουθεί να ισχύει.
Οι εκπρόσωποι της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής, από την πλευρά τους εξέθεσαν, την ήδη διατυπωθείσα θέση της Επιτροπής, αλλά και κοινωνικών φορέων, που ενημέρωσαν για τις θέσεις τους πάνω στο ζήτημα.
- Η θέση της επιτροπής, όπως ακριβώς διατυπώθηκε (σελ.15 της σχετικής έκθεσης) και έτυχε της έγκρισης των μελλών της, αλλά και μετά τις παρατηρήσεις/διορθώσεις των εισηγητών που προσήλθαν στην επιτροπή, συνοψίζεται:
«Μια συνετή προσέγγιση, πρέπει, από την μια, να υιοθετήσει ένα μοντέλο που να δίνει έμφαση στην πρόληψη και την εκπαίδευση από μικρές ηλικίες, και από την άλλη, να εξορθολογήσει, σύμφωνα με τις δυνατότητες των πολιτών, τα πρόστιμα που επιβάλλει – εκτός εκείνων που χαρακτηρίσαμε ως εγκλήματα».
Κατά συνέπεια, τα μέλη της επιτροπής, δεν μπορούσαν παρά να εκφράσουν τη συναίνεσή τους στην προσέγγιση του ζητήματος, σύμφωνα με την εισήγηση της ΕΛΑΣ.
- Εξέφρασαν την άποψη, ότι πρέπει να θεσμοθετηθούν εναλλακτικοί τρόποι νουθεσίας και συμμόρφωσης των παραβατών Κ.Ο.Κ., όπως η απασχόληση τους σε δομές του κράτους ή των Ο.Τ.Α., ώστε μετά από την εμπειρία/εκπαίδευση, πραγματικά να κατανοούν το κίνδυνο που διατρέχουν τόσο οι ίδιοι, όσο και οι συνάνθρωποι τους, από την αγνόηση στοιχειωδών κανόνων οδήγησης. Εξάλλου, το αποτέλεσα της «συνέτισης» με υψηλά πρόστιμα, είναι γνωστό ότι δεν απέδωσε – δεν είναι αρκετό από μόνο του.
- Εκφράστηκε η πεποίθηση, όπως ακριβώς προέκυψε από τις εισηγήσεις στην επιτροπή – από το σύνολο των εισηγητών – ότι η οδηγική παιδεία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση των τροχαίων. Δυστυχώς τα πρόστιμα από μόνα τους δεν είναι αρκετά – όσο υψηλά και αν είναι – ο φόβος για ένα υψηλό πρόστιμο, δεν υποκαθιστά τη γνώση/συνείδηση.
- Συμφώνησαν με την ανάγκη ενίσχυσης της αστυνομίας, τόσο σε μέσα, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό, παροτρύνοντας την ΕΛ.ΑΣ. να απαιτήσει την αλλαγή πρακτικής και νοοτροπίας δεκαετιών, σχετικά με τις αποσπάσεις για φύλαξη δημοσίων προσώπων ή ιδιωτών. Τονίζοντας ότι η ανάγκη εμφανούς φύλαξης, είναι παραπάνω από προφανής στην παρούσα συγκυρία.
- Οι τροχονόμοι, ως ενεργά μέλη της κοινωνίας, αντιλαμβάνονται πλήρως την δεινή οικονομική κατάσταση των πολιτών, καταλογίζουν, «άλλα αντί άλλων», ώστε να μειωθεί το προβλεπόμενο πρόστιμο. Δηλαδή αναγκάζονται να παρανομούν, με αποτέλεσμα, ήδη να έχει επισυμβεί κατά ένα μέρος, η συζητούμενη μείωση στην πράξη – με αθέμιτο και ενδεχομένως ολισθηρό τρόπο.
- Τέλος έγινε αναφορά, στο κόστος θεραπείας των τροχαίων, που απορροφώντας τεράστια κονδύλια, αποστερεί το σύστημα από τους εντελώς απαραίτητους πόρους για την πρόληψη/καταστολή, προκειμένου να μειωθούν τα τροχαία – κατά συνέπεια και τα θύματα.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν, να γίνει άμεσα ενημερωτική συζήτηση στα πλαίσια λειτουργίας της Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας της Βουλής, με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και εμπλεκόμενα υπουργεία, ώστε να προκύψει η ορθή προσέγγιση πάνω στο ζήτημα.
Αθήνα 29.01.2017 Ουρσουζίδης Γιώργος – πρόεδρος Επ.Οδ.Ασφ. τ Βουλής
Λαζαρίδης Γιώργος – μέλος Επ.Οδ.Ασφ. τ Βουλής
Παπαφιλίππου Γιώργος – μέλος Επ.Οδ.Ασφ. τ Βουλής