Η είδηση ότι αδειάζει καθημερινά η κλεψύδρα της τουρκικής οικονομίας δεν είναι είδηση πια, αλλά ένα καθημερινό γεγονός. Άρα το… μαντάτο ότι προχθές η τουρκική λίρα υποχώρησε σε νέο χαμηλό επίπεδο, περνάει πια στα ψιλά των ΜΜΕ. Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος διαμορφώθηκε στις 7,68 λίρες ανά δολάριο, γεγονός που δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν κι οι ανησυχίες μεγεθύνονται τόσο για την αλματώδη αύξηση του πληθωρισμού, όσο και των μειωμένων διαθεσίμων της Κεντρικής τράπεζας.
Μέσα λοιπόν σ’ αυτό κλίμα ήρθε η Moody’ s και επισήμως προειδοποίησε τους πάντες (επενδυτές, άλλες τράπεζες και τον ίδιο τον Ερντογάν) ότι σε λίγο χρονικό διάστημα θα πρέπει να ληφθούν τολμηρά μέτρα αν η Τουρκία θέλει να αποφύγει ένα επώδυνο πιστωτικό γεγονός! Κι αν συμβεί πιστωτικό γεγονός, ο οίκος σημειώνει ότι θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας, είτε σε σχέση με τους επενδυτές της, είτε με τη διεθνή κοινότητα και τις χώρες των οποίων οι τράπεζες είναι «ανοικτές» στην Τουρκία. Όπως οι ισπανικές (κυρίως) τράπεζες μα και οι γερμανικές.
Είναι χαρακτηριστικό και κάτι ακόμη: Ότι η Moody’ s προχωρά και σε χαρακτηρισμό του Ερντογάν, κάτι που δεν συνηθίζεται σε τέτοιου είδους εκθέσεις. Τον χαρακτηρίζει ανίκανο ή έστω απρόθυμο ν’ αντιμετωπίσει την κατάσταση κι ότι δημιουργεί εικόνα επίπλαστης ευημερίας!
Θα ρωτήσετε και με το δίκιο σας: Αυτά τα ακούμε εδώ και μήνες… κι όμως η τουρκική οικονομία δεν έχει «σκάσει» ακόμη…
Η απάντηση δεν είναι δύσκολη, όπως την δίνουν διεθνείς οικονομικοί αναλυτές. Δεν έχει «σκάσει» επειδή η Τουρκία βρίσκεται σε καλή δημοσιονομική θέση. Κι η καλή της δημοσιονομική θέση οφείλεται σε τρία δεδομένα:
Α. Η Τουρκία έχει χαμηλό δημόσιο χρέος.
Β. Διαθέτει πλεονάσματα εξ αιτίας της αναπτυξιακής της έκρηξης την προηγούμενη δεκαετία.
Γ. Δέχεται συνεχείς ενέσεις ρευστότητας από το Κατάρ και την Κίνα.
Ακούστε: Ο Ερντογάν μπορεί να χαρακτηρίζεται από τη Moody’ s ανίκανος ν’ αντιμετωπίσει την κατάσταση, αλλά γνωρίζει ότι η χώρα του με το τόσο χαμηλό δημόσιο χρέος (ακόμη κι αν το έλλειμμα φτάσει στο 7,5-8% του ΑΕΠ ή η λίρα υποτιμάται συνεχώς) ώστε να φτάσει μόλις το 43% το 2020 και να μη ξεπεράσει το 45% το 2024!!! Αυτό είναι το καλό αφού τα άσκημα είναι περισσότερα.
Οι οικονομικοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι είναι πολύ άσχημη εξέλιξη το γεγονός ότι έχουν εξαντληθεί τα συναλλαγματικά αποθέματα! Χωρίς συναλλαγματικά αποθέματα (μιλάμε για δεκάδες δις δολάρια) δύσκολα θα σταματήσει η κατρακύλα της λίρας κι ο Ερντογάν θα πρέπει ν’ αναζητήσει βοήθεια από το εξωτερικό.
Ποιος, όμως, θα δώσει βοήθεια, όταν ο ίδιος έχει αποκλείσει το ΔΝΤ κι όταν η πόρτα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ είναι κλειστή; Με τους Αμερικανούς να έχουν δηλώσει ότι η αμερικανική κεντρική τράπεζα διατηρεί γραμμές ανταλλαγής συναλλάγματος με χώρες «αμοιβαίας εμπιστοσύνης» και «υψηλών πιστωτικών προτύπων». Αποτέλεσμα ήταν τον περασμένο Μάιο και μετά την ανακοίνωση των αμερικανών, τα 5ετή τουρκικά CDS να καταγράψουν ιστορικό υψηλό στις 643 μονάδες βάσης.
Τι μένουν; Κατάρ και Κίνα που δεν αρκούν!
Θα πει κάποιος, ότι μπορεί ν’ αναζητήσει χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, που είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Τουρκίας. Μα κι εκείνη έχει κόψει-«παγώσει» κάθε χρηματοδότηση από τα τέλη του 2019.
Εν κατακλείδι: Τόσο ο οίκος Moody’ s, όσο κι οι περισσότεροι αναλυτές των κορυφαίων ΜΜΕ του κόσμου, λειτουργούν αποτρεπτικά προς τους επενδυτές, αναφορικά με την Τουρκία. Κι όσο περιορίζονται οι επιλογές του Ερντογάν, τόσο μεγεθύνεται ο φόβος πιστωτικού γεγονότος που θα δημιουργήσει συνθήκες χρεοκοπίας της τουρκικής οικονομίας.
