Η ακρίβεια πήρε τη θέση της πανδημίας, ως πρώτη στην ανησυχία των πολιτών, όπως κατέδειξς προσφατη δημοσκόπηηση. Και πράγματι οι ανατιμήσεις πυροδοτούν δυσαρέσκεια, δυσκολία και πολιτική αντιπαράθεση.
Τώρα πήραν σειρά, βασικά αγαθά, όπως γάλα, ζυμαρικά, δημητριακά και ψωμί, όσπρια και κρέας τα οποία μπαίνουν σε ένα νέο κύκλο ανατιμήσεων ενώ παράλληλα έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, τα κόστη στέγασης και η ενέργεια. Στο «γήπεδο» αυτό φαίνεται ότι θα «παιχτεί» το παιχνίδι το επόμενο διάστημα με την Αντιπολίτευση να φουλάρει ρυθμούς ώστε να «πετσοκόψει» το ισχυρό δημοσκοπικό προβάδισμα της Ν.Δ. αξιοποιώντας ένα διάχυτο κύμα δυσαρέσκειας που απλώνεται παντού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την εκτίμηση ότι η ενεργειακή κρίση θα καλύψει όλο το έτος, εξέφρασε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου σε συνέντευξή του στο STAR Κεντρικής Ελλάδος ενώ για τις ανατιμήσεις προέβλεψε ότι θα ενισχυθούν το επόμενο δίμηνο ξεπερνώντας σε κάποια προϊόντα το 30%.
Ο πρόεδρος εκτίμησε ότι η ενεργειακή κρίση θα καλύψει όλο το έτος, ενώ για τις ανατιμήσεις προέβλεψε ότι θα ενισχυθούν το επόμενο δίμηνο ξεπερνώντας σε κάποια προϊόντα το 30%.
Η επιμελητηριακή κοινότητα, όπως είπε, έχει υποβάλει στην Πολιτεία μία σειρά από προτάσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, που αφορούν μεταξύ άλλων στην αύξηση της επιδότησης στην ενέργεια από το 50% στο 75%, καθώς και στη μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης από το 13% στο 6%.
Νέες ανατιμήσεις
Στο μεταξύ ήδη καταγράφονται αυξήσεις από 2-5% στο φρέσκο γάλα μόλις σε μια εβδομάδα. Σε επώνυμα προϊόντα φρέσκου γάλακτος, σε συγκεκριμένη αλυσίδα οι καταναλωτές είδαν μόνο μέσα στην εβδομάδα που πέρασε αυξήσεις των 2 – 5 λεπτών. Ανάλογη είναι η εικόνα και σε όλη την αγορά ενώ βέβαια σε ένα βασικό προϊόν όπως η φέτα οι τιμές ήδη έχουν πάρει 2-3 ευρώ.
Με βάση βέβαια και την ΕΛΣΤΑΤ μέσα σε ένα έτος (Δεκέμβριος 2021- Δεκέμβριος 2020), με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το φυσικό αέριο ανατιμήθηκε κατά 135,7%, το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 45%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 34,1% και τα καύσιμα κατά 21,7%. Παράλληλα, αυξήσεις τιμών υπήρξαν σε όλα τα είδη (πλην χοιρινού και αλλαντικών) που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς» και ειδικότερα καταγράφηκαν οι εξής: Αρνί- κατσίκι (19,7%), Άλλα βρώσιμα έλαια (17,1%), Ελαιόλαδο (17%), Πατάτες (14,2%), Ζυμαρικά (7,6%), Νωπά ψάρια (6,7%), Πουλερικά (6,6%), Τυριά (5,5%), Νωπά φρούτα (5,5%), Νωπά λαχανικά (5,5%), Ψωμί (4,9%), Μοσχάρι (4,2%) και Καφές (3,4%). Επίσης καταγράφεται άνοδος18% στην ομάδα «Στέγαση», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
Την ίδια ώρα νέα μεγάλη αύξηση της τάξης του 25% σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον περασμένο Νοέμβριο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Νοεμβρίου 2020, έναντι μείωσης 9,9% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2020 με το 2019. Να σημειωθεί ότι ο δείκτης αυτός αφορά μια μεγάλη γκάμα προϊόντων που διακινούνται και από τα σούπερ μάρκετ κι όχι μόνο.
Το εισόδημα
Με αυτά τα δεδομένα είναι προφανές ότι η όποια αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα, που με βάση τις αναφορές της κυβέρνησης (με στοιχεια από την ΕΛΣΤΑΤ) φτάνει το 7% το 2021 έχει εξανεμιστεί. Ενδεικτικό το τι ανέφερε χτες το Δελτίο του ΙΝΕ ΓΣΕΕ με τίτλο: «Ακρίβεια, αγοραστική δύναμη και αγορά εργασίας».
«Η απώλεια αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων λόγω του κύματος ακρίβειας συνεχίστηκε και τον Δεκέμβριο του 2021. Συγκεκριμένα η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού έφτασε το 10,4%, ενώ του μέσου μισθού των εργαζομένων μερικής απασχόλησης άγγιξε το 13,7%. Τον ίδιο μήνα το μέσο μηνιαίο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα απώλεσε περίπου το 7% της αγοραστικής του δύναμης σε ετήσια βάση» αναφέρει η ανάλυση του ΙΝΕ που ουσιαστικά «αδειάζει» τη βασική επιχειρηματολογία της κυβέρνησης.
Τι λέει η κυβέρνηση
«Έχουν ενισχυθεί οι καταθέσεις των πολιτών, το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη» τόνισε πριν λίγες μέρες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στην ΕΡΤ.
«Μειώσαμε φόρους, μειώσαμε ασφαλιστικές εισφορές, ισχύει η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα από τον ιδιωτικό τομέα για το 2022, ισχύει η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες το 2022, ισχύει ο χαμηλότερος ΦΠΑ στην εστίαση – μεταφορές μέχρι τον Ιούνιο του 2022, ισχύει η μείωση του ΕΝΦΙΑ συνολικά κατά 50 εκατ. ευρώ το 2022, δεν έχει αλλάξει τίποτα» είπε ακόμα μεταξύ άλλων ο υπουργός Οικονομικών.
Παράλληλα αναφέρθηκε στη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος με δυο αυξήσεις του κατώτατου μισθού φέτος αλλά και μέσω της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. «Ξέρετε πολύ καλά ότι υπάρχει το πρόγραμμα των 86.000 θέσεων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός με τον διοικητή του ΟΑΕΔ και τον υπουργό Εργασίας, έχουμε το πρόγραμμα των 100.000 θέσεων που επιδοτούμε εμείς τις ασφαλιστικές εισφορές, έχουμε το πρώτο ένσημο και μια σειρά από άλλα στοιχεία» ανέφερε. Επίσης, μίλησε για τα μέτρα που έχουν παρθεί για τον κορονοϊό αλλά και το πρόγραμμα επιδότησης λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
Την ίδια ώρα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας την Παρασκευή στην εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου στον Realfm 97,8 δήλωσε ότι «το θέμα της αύξησης των τιμών είναι ένα διεθνές θέμα, αυτή η αύξηση μειώνει τον πλούτο στην χώρα».
«Στο φυσικό αέριο είναι εξαιρετικό το πρόβλημα, σήμερα το πρωί οι τιμές του αερίου είναι στο 78 ευρώ ενώ ήταν 15 ευρώ στην Ευρώπη. Κάθε 10 ευρώ αύξηση κοστίζει στην οικονομία 600 εκατομμύρια. Είναι ένα πρόβλημα βαρύ το οποίο επιβαρύνει την οικονομία και μειώνει τον ρυθμό ανάπτυξης. Στα αγαθά που αυξάνονται όχι μόνο για λόγους ενέργειες για παράδειγμα τα δημητριακά για λόγους κακής σοδειάς και λόγω αύξησης των ναύλων» περιέγραψε.
«Η παρέμβαση που μπορούμε να κάνουμε είναι δημοσιονομική» σημείωσε. «Η γνώμη μου είναι ότι το κομμάτι των ναύλων και τα διεθνή αγαθά, αυτά έφτασαν σε πολύ υψηλό λόγω των ειδικών συνθηκών κατά το τέλος των μεγάλων lockdown και εκεί θα έχουμε αποκλιμάκωση και θα το δει και η αγορά. Στο πετρέλαιο θα κινούμαστε, εκεί που είμαστε δεν θα υπάρξει μεγάλη διαφορά. Στο φυσικό αέριο σε σχέση με τις τιμές του Δεκεμβρίου έχουμε σταθερή αποκλιμάκωση – είχε φτάσει μέχρι 150 και παραπάνω – η εκτίμηση της Κομισιόν είναι ότι δεν θα επανέλθει στα 15 σε σύντομο χρονικό διάστημα” πρόσθεσε ο υπουργός.
Ερωτηθείς γιατί δεν μειώνεται ο ΦΠΑ και ο φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα ο κ. Σκυλακάκης απάντησε:
«Tον μεν φόρο στα καύσιμα δεν έχουμε κανέναν λόγο να τον μειώσουμε γιατί αυτό θα σήμαινε ότι αντί να ενισχύσουμε τους χαμηλοσυνταξιούχους και αυτούς που έχουν χαμηλά εισοδήματα και σε μεγάλη πλειοψηφία δεν έχουν αυτοκίνητο, θα ενισχύαμε αυτούς που έχουν 2 ή 3 αυτοκίνητα δυσανάλογα. Θα έδινες 0 σε έναν χαμηλοσυνταξιούχο και θα ενίσχυες κάποιον που έχει 2 αυτοκίνητα. Γενικότερα, σας θυμίζω ότι η χώρα δανείζεται από τις αγορές, έχει έλλειμμα. Δεν υπάρχει τεράστια διάθεση στις αγορές για να αυξήσει η χώρα το έλλειμμά της. Ο τρόπος για να βγούμε από αυτή την ιστορία είναι να ανέλθει η οικονομία, να αρχίσουμε να παράγουμε περισσότερο και να έχουμε πόρους για να κάνουμε μείωση της φορολογίας. Δεν μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή μείωση της φορολογίας με δανεικά γιατί δεν υπάρχει διάθεση έπειτα από 40δισ. και έχοντας το χρέος που έχουμε, να έχει η Ελλάδα μεγάλα ελλείμματα»
Για καρτελοποίηση μιλά ο ΣΥΡΙΖΑ
«Η επιβολή κανόνων, η αποφασιστική ρύθμιση, η σύγκρουση με την κερδοσκοπία και τα ισχυρά συμφέροντα αποτελούν μονόδρομο, ειδικά στην σημερινή δύσκολη συγκυρία» δήλωσε ο τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ και βουλευτής Μεσσηνίας, Αλέξης Χαρίτσης, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά την συζήτηση του σ/ν του ΥΠΑΝ για το Δίκαιο Ανταγωνισμού. «Η χώρα έχει την ατυχία να έχει μια κυβέρνηση που επιμένει στο δόγμα της αυτορρύθμισης της αγοράς, ενώ η οικονομία αντιμετωπίζει ένα πρωτοφανές φαινόμενο καρτελοποίησης» συνέχισε ο ίδιος, αναφέροντας ως χαρακτηριστικές περιπτώσεις «το λιανεμπόριο και την πώληση βασικών ειδών πρώτης ανάγκης», «τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών», «τα διαγνωστικά τεστ για τον κορονοϊό» και «την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, που συμπαρασύρει το σύνολο της οικονομίας». «Αφήσατε ανεξέλεγκτη την χονδρεμπορική αγορά, επιλέγοντας ουσιαστικά να προστατεύσετε το κερδοσκοπικό σύστημα που έχει στηθεί γύρω από την ενέργεια» σχολίασε χαρακτηριστικά.
«Προχωρήσατε σε επιλεκτική ενσωμάτωση, και μάλιστα με καθυστέρηση σχεδόν ενός έτους, μιας σημαντικής ευρωπαϊκής οδηγίας για τις εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού» δήλωσε ο Αλ. Χαρίτσης, «παραλείποντας κρίσιμες διατάξεις που ορίζουν ότι οι προϋποθέσεις παύσεως μελών των ανεξάρτητων αρχών θα πρέπει να ορίζονται προ του διορισμού τους και όχι εκ των υστέρων». «Η ΝΔ θέσπισε εκ των υστέρων ασυμβίβαστο για να απομακρύνει αιφνιδιαστικά την τότε Πρόεδρο, την αντιπρόεδρο και άλλα μέλη της Επιτροπής Ανταγωνισμού» υπενθύμισε ο βουλευτής, κατηγορώντας παράλληλα την κυβέρνηση ότι «εγκατέλειψε το πλαίσιο του κειμένου διαβούλευσης που έδινε την δυνατότητα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού να παρεμβαίνει σε κρίσιμες αγορές».
«Πώς ακριβώς θα παταχθούν τα ολιγοπωλιακά φαινόμενα; Με μια Επιτροπή Ανταγωνισμού που δεν έχει εργαλεία στα χέρια της, που είναι υποστελεχωμένη και που σε συγκεκριμένες αγορές δεν μπορεί να παρέμβει»; διερωτήθηκε ο Αλ. Χαρίτσης καταλήγοντας: «Σε μια εποχή όπου οι αθέμιτες πρακτικές πλήττουν πολύ κρίσιμες αγορές, φαίνεται ότι ο στόχος της κυβέρνησης δεν είναι η ρύθμιση αλλά η απορρύθμιση και η υπερσυγκέντρωση εξουσιών».
Πυρά από το ΠΑΣΟΚ
Στα θέματα της ακρίβειας επικεντρώθηκε, χτες, η συνάντηση του πρoέδρου του ΠΑΣΟΚ με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού Ιωάννη Λιανό και την Αντιπρόεδρο Καλλιόπη Μπενετάτου.
O κ. Ανδρουλάκης επέκρινε την κυβέρνηση ότι «αδυνατεί να αντιμετωπίσει το κύμα ακρίβειας και την αύξηση του κόστους ενέργειας» και υπογράμμισε ότι «είναι κρίσιμο να ενισχυθεί η υποστελεχωμένη επιτροπή ανταγωνισμού για να αυξηθούν οι έλεγχοι στην αγορά και να αντιμετωπιστεί η αισχροκέρδεια σε βασικά προϊόντα και αγαθά».
Ο κ. Ανδρουλάκης έχει σειρά επαφών με φορείς της αγοράς, με αντικείμενο τις ανατιμήσεις και τις προτάσεις του Κινήματος για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων καθώς την Δευτέρα αναμένεται να συζητηθεί στην Βουλή επίκαιρη επερώτηση του Κινήματος Αλλαγής.
Την Δευτέρα θα συναντηθεί με την Ένωση Καταναλωτών και θα εξειδικεύσει τις προτάσεις του κόμματος που μεταξύ άλλων προτείνει:
- άμεση μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη κατανάλωσης & τα καύσιμα
- να γίνει γενναία αύξηση του κατώτατου μισθού
- να πέσει ο ΦΠΑ στην εστίαση και στη διαμονή στο 6%.
