Ο πρόεδρος της Γουατεμάλας Τζίμι Μοράλες, μιμούμενος τον ομόλογό του των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την Κυριακή τη μεταφορά στην Ιερουσαλήμ της πρεσβείας της χώρας του στο Ισραήλ, μια απόφαση την οποία χαιρέτισε τη Δευτέρα ο ισραηλινός πρωθυπουργός και καταδίκασαν οι παλαιστινιακές αρχές.
«Έδωσα οδηγίες στην υπουργό (Εξωτερικών της Γουατεμάλας Σάντρα Χοβέλ) να αρχίσει τις διαδικασίες» για να τεθεί σε εφαρμογή αυτή η απόφαση, έγραψε ο πρόεδρος Μοράλες στον λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter. Ανακοίνωσε αυτή την απόφαση παρά την ψηφοφορία της περασμένης εβδομάδας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με την οποία καταδικάστηκε η αμερικανική πρωτοβουλία.
Ο Τζίμι Μοράλες, ο πρώτος αρχηγός κράτους στον κόσμο που πήρε μια απόφαση παρόμοια με εκείνη του Ντόναλντ Τραμπ, γνωστοποίησε εξάλλου μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης τι συζήτησε με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής συνδιάλεξης που είχαν πριν προχωρήσει στην ανακοίνωση.
«Ένα από τα σημαντικότερα θέματα (της συνδιάλεξης) με τον πρωθυπουργό (του Ισραήλ) ήταν η μεταφορά της πρεσβείας της Γουατεμάλας στην Ιερουσαλήμ», ανέφερε ο Μοράλες και επισήμανε τις «εξαίρετες σχέσεις» ανάμεσα στις δύο χώρες «αφότου η Γουατεμάλα είχε ταχθεί υπέρ της δημιουργίας του κράτους του Ισραήλ».
Τη Δευτέρα, το ΥΠΕΞ της Γουατεμάλας γνωστοποίησε με ανακοίνωσή του ότι ήδη «άρχισε τη διαδικασία για την εφαρμογή αυτής της απόφασης» του προέδρου.
«Αυτή δεν είναι παρά μόνο η αρχή»
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε τη «σημαντική» απόφαση του προέδρου της Γουατεμάλας και προεξόφλησε πως κι άλλα κράτη θα ακολουθήσουν.
«Κι άλλες χώρες θα αναγνωρίσουν την Ιερουσαλήμ (ως πρωτεύουσα του Ισραήλ) και θα ανακοινώσουν τη μεταφορά των πρεσβειών τους. Μια δεύτερη χώρα το έπραξε και επαναλαμβάνω: θα υπάρξουν κι άλλες, αυτή δεν είναι παρά μόνο η αρχή και είναι σημαντικό», τόνισε σε μια ανακοίνωσή του. Η υφυπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Τζίπι Χοτοβέλι δήλωσε από την πλευρά της ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε επαφή με «τουλάχιστον δέκα χώρες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων στην Ευρώπη» ως προς το ζήτημα αυτό, χωρίς πάντως να διευκρινίσει ποιες.
Από την πλευρά τους, οι παλαιστινιακές αρχές καταδίκασαν μια «ξεδιάντροπη ενέργεια» από μέρους της κυβέρνησης της Γουατεμάλας. «Αυτή είναι μια ξεδιάντροπη και παράνομη ενέργεια η οποία είναι απόλυτα αντίθετη στα αισθήματα των ηγετών των εκκλησιών στην Ιερουσαλήμ», κατήγγειλε σε ανακοίνωσή του το παλαιστινιακό ΥΠΕΞ.
Η ισραηλινή δημόσια ραδιοφωνία μετέδωσε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές επαφές μεταξύ άλλων με την Ονδούρα, τις Φιλιππίνες, τη Ρουμανία και το Νότιο Σουδάν, κράτη οι κυβερνήσεις των οποίων ενδέχεται να ανακοινώσουν ανάλογες αποφάσεις.
Την Παρασκευή, ο πρόεδρος Τζίμι Μοράλες υπεραμύνθηκε της υποστήριξης της κυβέρνησης της Γουατεμάλας στην απόφαση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, μία ημέρα μετά την έγκριση με συντριπτική πλειοψηφία μιας απόφασης της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που καταδίκαζε την πρωτοβουλία.
«Η Γουατεμάλα τάσσεται ιστορικά υπέρ του Ισραήλ» καθώς «τα 70 χρόνια των σχέσεών μας, το Ισραήλ υπήρξε σύμμαχός μας», ανέφερε.
Η Γουατεμάλα ήταν ανάμεσα στα κράτη που καταψήφισαν την απόφαση της ΓΣ του ΟΗΕ, μαζί με την Ονδούρα, το Τόγκο, τη Μικρονησία, τα νησιά Ναούρου, το Παλάου και τα Νησιά Μάρσαλ, όπως έπραξαν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ.
«Παρά το γεγονός ότι είμαστε εννιά (κράτη) στον κόσμο, έχουμε την απόλυτη βεβαιότητα και την πεποίθηση ότι αυτός είναι ο σωστός δρόμος» πρόσθεσε.
Από τις 193 χώρες που συγκροτούν τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, οι 128 ψήφισαν υπέρ της απόφασης που καταδικάζει την αμερικανική απόφαση, ανάμεσά τους και κράτη-σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως η Γαλλία και η Βρετανία.
«Και επί της Ιερουσαλήμ ειρήνη»;
Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ, την 6η Δεκεμβρίου, πυροδότησε σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη, ενώ αμαύρωσε τη γιορτή των Χριστουγέννων για τους παλαιστίνιους χριστιανούς.
Ο ΟΗΕ δεν αναγνώρισε ποτέ την προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, την οποία θεωρεί κατεχόμενο έδαφος, ενώ χαρακτηρίζει τον ισραηλινό νόμο του 1980 με τον οποίο η ιερή πόλη ανακηρύχθηκε «αιώνα και αδιαίρετη» ισραηλινή πρωτεύουσα παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Για τα Ηνωμένα Έθνη, το τελικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ πρέπει να διευθετηθεί κατόπιν διαπραγματεύσεων ανάμεσα στα μέρη.
Τη Δευτέρα, ο πάπας Φραγκίσκος απηύθυνε στο μήνυμά του για τα Χριστούγεννα μια έκκληση να επικρατήσει «ειρήνη επί της Ιερουσαλήμ και επί όλων των Ιερών Τόπων» και εξέφρασε την ευχή να «ξαναρχίσει ο διάλογος» για να υπάρξει «μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων» που θα επιτρέψει «την ειρηνική συνύπαρξη των δύο κρατών».
Γενικά σε διεθνές επίπεδο εξακολουθεί να υπάρχει συναίνεση ως προς το ότι η Ιερουσαλήμ πρέπει να αποτελέσει την πρωτεύουσα τόσο του Ισραήλ όσο και του ανεξάρτητου κράτους της Παλαιστίνης.
Η απόφαση 478 του ΟΗΕ (1980) καλούσε όλες τις χώρες που διατηρούσαν διπλωματικές αποστολές στην Ιερουσαλήμ να τις αποσύρουν από την πόλη. Δεκατρείς χώρες (Αϊτή, Βενεζουέλα, Βολιβία, Γουατεμάλα, Δομινικανή Δημοκρατία, Ελ Σαλβαδόρ, Ισημερινός, Κολομβία, Κόστα Ρίκα, Ολλανδία, Ουρουγουάη, Παναμάς, Χιλή) είχαν μεταφέρει κατόπιν τις πρεσβείες τους στο Τελ Αβίβ, όπου βρίσκονται κι εκείνες των άλλων χωρών.
Ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες, μια από τις φωνές της ριζοσπαστικής αριστεράς στη Λατινική Αμερική, εξέφρασε τη «βαθιά λύπη» του τη Δευτέρα επειδή «ορισμένες κυβερνήσεις ξεπουλάνε την αξιοπρέπειά τους στην αυτοκρατορία (στις ΗΠΑ) για να μη χάσουν τα ψίχουλα της USAID», της αμερικανικής υπηρεσίας που χορηγεί οικονομική βοήθεια στο εξωτερικό.
Η κυβέρνηση της Βολιβίας έχει διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις της με το Ισραήλ από το 2009.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
