Τα νέα «Σχέδια Βελτίωσης» δίνουν έμφαση σε επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στη Γεωργία Ακριβείας υπογράμμισε σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στύλιος προσθέτοντας παράλληλα ότι «χρηματοδοτούμε τη μετάβαση της ελληνικής παραγωγής στην ευφυή γεωργία».
Επισήμανε ότι στόχος παραμένει η δημιουργία συνθηκών «για έναν πραγματικά βιώσιμο και «πράσινο» πρωτογενή τομέα» τονίζοντας ότι η «καινοτομία» είναι κυβερνητική επιλογή αλλά και προτεραιότητα του ΥΠΑΑΤ.
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σημείωσε ότι υποστηρίζονται επενδύσεις «στην παραγωγή και τυποποίηση προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ» καθώς «η ισχυρή θέση των ΠΟΠ προϊόντων στην αγορά και η σύνδεσή τους με το Brand name της Ελληνικής Αγροδιατροφής αποτελεί το κλειδί για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας».
Αναφερόμενος στο δυστύχημα των Τεμπών, που είχε ως αποτέλεσμα 57 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους ο κ. Στύλιος δήλωσε «όλοι έχουμε την ηθική υποχρέωση να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί για τα διαχρονικά λάθη του κράτους. Και κυρίως είμαστε υποχρεωμένοι να φροντίσουμε να μην επαναληφθεί ποτέ πια» συμπληρώνοντας πως «η απόδοση δικαιοσύνης και η αλήθεια είναι μονόδρομος. Είναι χρέος στους συμπολίτες μας που χάθηκαν».
Ακολουθεί η συνέντευξη του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργου Στύλιου στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στο δημοσιογράφο, Θανάση Παπακώστα.
– Το δυστύχημα στα Τέμπη αλλάζει την πολιτική ατζέντα. Υπάρχουν ευθύνες στην κυβέρνηση κατά τη γνώμη σας;
Ζούμε όλοι υπό τη σκιά της μεγάλης αυτής τραγωδίας. Χάθηκαν άδικα τόσοι συμπολίτες μας και κυρίως νέα παιδιά. Είμαστε όλοι συγκλονισμένοι. Τα παιδιά του τρένου είναι και δικά μας παιδιά. Στο μοιραίο τρένο θα μπορούσε να ήταν οποιοσδήποτε από εμάς. Η Κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός ανέλαβαν την ευθύνη. Ο αρμόδιος υπουργός παραιτήθηκε αμέσως. Ωστόσο, όλοι έχουμε την ηθική υποχρέωση να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί για τα διαχρονικά λάθη του κράτους. Και κυρίως είμαστε υποχρεωμένοι να φροντίσουμε να μην επαναληφθεί ποτέ πια.
– Πολλοί είναι επιφυλακτικοί για το αν τελικά αποδοθούν οι ευθύνες σε όλους όσους έχουν μερίδιο στην ευθύνη.
Η απόδοση δικαιοσύνης και η αλήθεια είναι μονόδρομος. Είναι χρέος στους συμπολίτες μας που χάθηκαν. Η Δικαιοσύνη οφείλει να ερευνήσει όλες τις πτυχές της τραγωδίας και θα το κάνει. Είναι ένα δύσκολο έργο γιατί το θέμα είναι πολυπαραγοντικό πέραν από το εμφανές ανθρώπινο λάθος. Κι έχει πολλές και βαθιές πτυχές. Αγγίζει τα κακώς κείμενα του τόπου μας, πολλά βαθιά προ-βλήματα και χρόνιες κακές νοοτροπίες.
– Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώσατε τα νέα Σχέδια Βελτίωσης. Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους; Τι αλλάζει;
Πράγματι, ήταν ένα στοίχημα να βγουν τα νέα «Σχέδια Βελτίωσης» χωρίς καθυστέρηση και για πρώτη φορά οι αιτήσεις να γίνουν αποκλειστικά ηλεκτρονικά. Στη νέα προκήρυξη δίνουμε έμφαση σε επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στη Γεωργία Ακριβείας. Χρηματοδοτούμε τη μετάβαση της ελληνικής παραγωγής στην ευφυή γεωργία. Είναι μια στρατηγική επιλογή με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας αλλά και των μακροπρόθεσμων προοπτικές του γεωργικού τομέα.
– Πόσο κοντά είμαστε σε έναν πραγματικά βιώσιμο «πράσινο» πρωτογενή τομέα;
Αυτός είναι ο μακροπρόθεσμος, στρατηγικός μας στόχος. Τα τελευταία Σχέδια Βελτίωσης υπηρετούν ακριβώς αυτό το στόχο.
Στηρίζουμε επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες και την υιοθέτηση καθαρών πηγών ενέργειας, -δηλαδή την «αποντιζελοποίηση» της παραγωγής που και μειώνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της γεωργίας και βοηθούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πριμοδοτούμε παράλληλα επενδύσεις σε εξοπλισμό που βοηθά τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους μας να περάσουν στην εποχή της «ευφυούς γεωργίας». Καλύτερα προϊόντα με μικρότερη σπατάλη πόρων και χρήση λιπασμάτων, αυτός είναι ο στόχος μας. Δημιουργούμε, δηλαδή, τη συνθήκη για έναν πραγματικά βιώσιμο και «πράσινο» πρωτογενή τομέα.
– Χρησιμοποιείτε πολύ συχνά τον όρο καινοτομία στην πολιτική σας. Το ερώτημα είναι, κατά πόσο ανταποκρίνεται στις δράσεις σας;
Η καινοτομία δεν είναι για μας μια κούφια λέξη. Είναι κυβερνητική επιλογή αλλά και προτεραιότητα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στο πλαίσιο αυτό, στα νέα Σχέδια Βελτίωσης, αυξάνουμε κατά 50% τη βαθμολογική πριμοδότηση για καινοτόμες επενδύσεις. Επίσης, για πρώτη φορά, συμπεριλαμβάνουμε στα κριτήρια επιπλέον μοριοδότησης, την κατοχή οποιουδήποτε πτυχίου επιπέδου ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης από τον επενδυτή. Μια απόφαση που δηλώνει την πρόθεση μας για την ευρύτερη ποιοτική αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού του πρωτογενή τομέα. Έχουμε στόχο να στηρίξουμε μια νέα γενιά παραγωγών που θα κινούνται ευκολότερα στο πεδίο της καινοτομίας και θα προσαρμόζονται με μεγαλύτερη άνεση στις νέες τεχνολογίες και στις απαιτήσεις της αγοράς.
Κι εδώ να σας πω, ότι, παράλληλα, σε ευρύτερη κλίμακα, στηρίζουμε σταθερά τις επενδύσεις στην παραγωγή και τυποποίηση προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ. Η ισχυρή θέση των ΠΟΠ προϊόντων στην αγορά και η σύνδεσή τους με το Brand name της Ελληνικής Αγροδιατροφής αποτελεί το κλειδί για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας.
– Ένα μόνιμο πρόβλημα των ελληνικών κυβερνήσεων είναι η υλοποίηση των επενδυτικών προγραμμάτων των παραγωγών. Πιστεύετε πως εκεί τα πήγατε καλά;
Μπορούμε και καλύτερα. Και θα πάμε καλύτερα. Γιατί βάλαμε τις βάσεις. Διπλασιάσαμε σχεδόν την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, καθώς από τα 700 εκατ. ευρώ ετησίως, τα αυξήσαμε το 2022 στο 1,2 δις. Αυτό το καταφέραμε σε μεγάλο βαθμό λόγω του ψηφιακού εκσυγχρονισμού των Υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με αλλαγές και καινοτομίες που εισαγάγαμε όπως η κατάργηση του φυσικού φακέλου αλλά και με ένα αυστηρότερο χρονοπρογραμματισμό.
– Έχει να κάνει από ό,τι καταλαβαίνω με τη μείωση της γραφειοκρατίας;
Ναι. Ο ηλεκτρονικός φάκελος που καθιερώσαμε, αρχικά πιλοτικά -και πλέον σε όλες τις προσκλήσεις του Υπουργείου μας, μείωσε τη γραφειοκρατία. Πλέον η υποβολή αιτήσεων είναι ευκολότερη αφού οι πολίτες μπορούν ηλεκτρονικά να συγκεντρώσουν τα α-απαιτούμενα έγγραφα, και η αξιολόγηση όπως και η έκδοση των τελικών αποτελεσμάτων των Προσκλήσεων συμμετοχής στις δράσεις μας είναι ταχύτερη. Για να απαντήσω πιο συγκεκριμένα μειώσαμε τους χρόνους έκδοσης των αποτελεσμάτων από τους 18 με 12 μήνες, στους 6, που σημαίνει, πιο κάτω από το μισό.
– Είστε Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχεδόν ένα χρόνο, από τον Αύγουστο του 2022. Στο διάστημα της θητείας σας, κληθήκατε να αντιμετωπίσετε προκλήσεις και εξωγενείς κρίσεις. Πως στηρίξατε την ελληνική παραγωγή και τους ανθρώπους της;
Μιλήσατε πολύ σωστά για εξωγενείς κρίσεις. Κρίσεις που αν και οι αιτίες ή το επίκεντρό τους είναι εκτός Ελλάδας, μας επηρεάζουν άμεσα. Ο Πόλεμος στην Ουκρανία για παράδειγμα, δημιούργησε μια παγκόσμια κρίση στο κόστος της γεωργικής παραγωγής και μια επαπειλούμενη επισιτιστική κρίση. Αυξήθηκαν οι τιμές της ενέργειας και των λιπασμάτων παγκοσμίως. Μπροστά σε τέτοιες κρίσεις που δεν μπορείς άμεσα να παρέμβεις στις αιτίες τους, η πρώτη λύση είναι η έκτακτη και άμεση οικονομική και τεχνική στήριξη των παραγωγών και αυτό κάναμε.
Από το 2019 μέχρι και σήμερα έχουμε ενισχύσει του αγρότες και τους κτηνοτρόφους μας με ένα ποσό σχεδόν 1 δισ. ευρώ.
– Αυτό το ποσό είναι στοχευμένα μέτρα για τους παραγωγούς ή γενικές ενισχύσεις;
Οι ενισχύσεις είναι πάντα στοχευμένες και έχουν ένα βασικό κριτήριο: την στήριξη όσων πραγματικά παράγουν.
Αυτό φαίνεται και από τα τρία τελευταία έκτακτα ενισχυτικά μέτρα που πήραμε:
* 89 εκατ. ευρώ στους κτηνοτρόφους για αγορά ζωοτροφών
* 60 εκατ. ευρώ στους αγρότες για την αγορά λιπασμάτων
και το πλέον πρόσφατο:
* την επιστροφή Ειδικού Φόρου Κατανάλωση, του αγροτικού πετρελαίου, για το 2023. Μέτρο που υπολογίζεται στα 76 εκατ. ευρώ
– Τα 89 εκατ. ευρώ που αναφέρατε είναι το Μέτρο 22. Εκεί υπήρξαν παράπονα από τους νεοεισερχόμενους κτηνοτρόφους του 2021 πως έμειναν εκτός.
Πράγματι, αλλά δώσαμε λύση άμεσα. Την προηγούμενη εβδομάδα δημοσιεύθηκε απόφαση μου, με την οποία αναθεωρήθηκαν τα κριτήρια ένταξης στο Μέτρο 22. Πλέον και οι κτηνοτρόφοι που έκαναν έναρξη εργασιών το 2021 εντάσσονται στο Μέτρο 22. Μάλιστα έχουν ξεκινήσει και οι πληρωμές στους νεοεισερχόμενους δικαιούχους με μικρό αριθμό ζώων.
Ήταν μια δράση στήριξης που υλοποιούσαμε για πρώτη φορά. Διορθώσαμε άμεσα την αβλεψία. Συνεχώς προσπαθούμε να δίνουμε λύσεις, να παρεμβαίνουμε στα προβλήματα, να διορθώνουμε όποιες ελλείψεις εντοπίζουμε και προκύπτουν.
– Παρόλα αυτά κύριε Υπουργέ, οι αγρότες ζητάνε περαιτέρω μέτρα, περισσότερη στήριξη.
Εδώ υπάρχει το θέμα της αναλογίας των αναγκών και των συνθηκών με τη στήριξη. Ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε στιγμής και η στήριξη. Βρεθήκαμε, λόγω του Πολέμου στην Ουκρανία, μπροστά σε μια πρωτοφανή ενεργειακή κρίση που επηρέασε άμεσα την αγροτική και κτηνοτροφική μας παραγωγή.
Για να στηρίξουμε άμεσα τους παραγωγούς προχωρήσαμε στην αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής σε όλα τα τιμολόγια της ενέργειας. Καταφέραμε, στα αγροτικά τιμολόγια, η αύξηση του κόστους της ενέργειας για τους επαγγελματίες αγρότες, να απορροφάται σε ποσοστό από 80% έως και 92%.
Χρειάστηκε να αντιμετωπίσουμε μια μεγάλη πρόκληση για να συγκρατήσουμε το κόστος και να κρατήσουμε τον παραγωγό μας στο χωράφι. Ήταν η αναγκαία προϋπόθεση μεσούσης της κρίσης για να μπορέσουμε να κοιτάξουμε το μέλλον και την περαιτέρω στήριξη των παραγωγών. Αυτό είναι για μας το στοίχημα και το πραγματικό βάρος των προσπαθειών μας. Οι παρεμβάσεις που μακροπρόθεσμα ενισχύουν την βιωσιμότητα των παραγωγών μας.
Πάλι, θα πάρω ως παράδειγμα το ενεργειακό κόστος. Απορροφήσαμε ένα μέρος των αυξήσεων, αλλά αυτό ήταν έκτακτο μέτρο. Για να θωρακίσουμε τον τομέα από τις αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος δώσαμε και τη δυνατότητα σε 75.000 αγρότες να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά στους κλήρους τους. Να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους χωρίς να επηρεάζονται από τις τιμές του φυσικού αερίου ή του πετρελαίου.
Το ουσιαστικό έργο μας, η πραγματική στήριξη στους παραγωγούς είναι οι θεσμικές παρεμβάσεις και η μείωση στη φορολογία που προχωρήσαμε. Αυτές, στηρίζουν μακροπρόθεσμα το εισόδημα τους και βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα συνολικά του ελληνικού πρωτογενή τομέα.
– Πείτε μας μερικές τέτοιες παρεμβάσεις σας, εκτός από τα φωτοβολταϊκά.
Υπάρχουν πολλές. Η μείωση του φόρου εισοδήματος κατά 50%, στους αγρότες που μετέχουν σε συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών και όσους ασχολούνται με τη συμβολαιακή γεωργία.
Η μείωση της φορολογίας στο 10%, των κερδών των συλλογικών αγροτικών σχημάτων καθώς και η μείωση κατά 3% των ασφαλιστικών εισφορών για τους εργαζομένους των αγροτικών επιχειρήσεων. Επίσης, η μείωση κατά 7 μονάδες, στο 22%,του φόρου των αγροτικών επιχειρήσεων, η μείωση της προκαταβολής φόρου στο 80% για τα νομικά πρόσωπα και στο 55% για τα φυσικά πρόσωπα, που ασκούν αγροτική δραστηριότητα και η αναστολή και για το 2022 του τέλους επιτηδεύματος για γεωργούς, κτηνοτρόφους και παράκτιους αλιείς.
– Μιλήσαμε για τις κρίσεις, για τη μετάβαση στην εποχή της ευφυούς γεωργίας και της «αποντιζελοποίησης». Με δεδομένες τις επερχόμενες εκλογές υπάρχουν πράγματα που βρίσκονται στο δρόμο;
Αλλοίμονο αν δεν υπήρχαν. Ένα ολόκληρο πλάνο από αλλαγές και θεσμικές βελτιώσεις που άλλα έχουν ξεκινήσει, άλλα είναι προγραμματισμένα.
Για παράδειγμα, έχουμε ήδη υλοποιήσει σημαντικό μέρος του σχεδιασμού μας για την βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας του ΕΛΓΑ, εστιάζοντας μεταξύ άλλων στην αναθεώρηση του κανονισμού του Οργανισμό. Παράλληλα, βρίσκεται σε καλό δρόμο βελτίωση του τρόπου οργάνωσης και της οικονομικής διαχείρισης των ΤΟΕΒ, των Οργανισμών Έγγειων Βελτιώσεων. Την ίδια στιγμή το έργο μας τόσο για την στήριξη των παραγωγών μας απέναντι στις δυσκολίες που ανακύπτουν όσο και για τον εκσυγχρονισμό και αναβάθμισης της ελληνικής παραγωγής συνεχίζεται μέχρι και την τελευταία μέρα της θητείας μας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ