Για την επίσκεψη Κασσελάκη στη Δυτική Όχθη – Γράφει ο Δρ. Σίμος Ανδρονίδης

Το διήμερο 26-27 Μαϊου, ο πρόεδρος του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς Στέφανος Κασσελάκης επισκέφθηκε την Παλαιστινιακή Δυτική Όχθη όπου και είχε συναντήσεις με εκπροσώπους της Παλαιστινιακής Αρχής που εν προκειμένω ασκεί την εξουσία στη συγκεκριμένη περιοχή.

Και το ερώτημα προκύπτει αβίαστα. Για ποιους λόγους αποφάσισε να επισκεφθεί την Δυτική Όχθη λίγες ημέρες πριν από την διεξαγωγή των ευρωπαϊκών εκλογών της 9^ης Ιουνίου; Ας το δούμε αναλυτικότερα.[1]

O πρώτος και βασικός λόγος είναι πως έχει υιοθετήσει μία ανοιχτά φιλο-Παλαιστινιακή στάση, καθοδηγούμενος από την ίδια συναισθηματική προσέγγιση που έχουν ουκ ολίγοι Αριστεροί (και όχι μόνο μέλη του εθνικολαϊκιστικού ΣΥΡΙΖΑ), οι οποίοι έχουν μάθει να φωνάζουν διαρκώς ‘Ζητώ η Παλαιστίνη’ και ‘Λευτεριά στην Παλαιστίνη’.

Ως εκ τούτου, φαντάζει ως αυτονόητη μία επίσκεψη του σε Παλαιστινιακό έδαφος και όχι στο Ισραήλ που ήσαν αυτό που δέχθηκε την τρομοκρατική επίθεση στο έδαφος του, το Σάββατο 7 Οκτωβρίου.

 Kαι σε αυτή την επίσκεψη δεν θα φωνάξει συνθήματα[2] ως άλλος ‘Αριστερός ακτιβιστής’, αλλά, θα ταχθεί υπέρ της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους την στιγμή όπου δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις προκειμένου να συμβεί κάτι τέτοιο.

Και σε αυτό το πλαίσιο, δεν διστάζει να επισκεφθεί έναν προσφυγικό καταυλισμό στην πόλη της Βηθλεέμ, εντασσόμενος στη χορεία όλων όσων ‘μιλούν’ και ‘γράφουν’ για την Παλαιστινιακή ‘Νάκμπα’[3] του 1948: ‘Κοιτάξτε, μπορεί να μην φορώ Παλαιστινιακή μαντίλα αλλά σας καταλαβαίνω και σας συμπονώ. Συμπάσχω με το δράμα που έζησαν οι πρόγονοι σας’. Με αυτόν τον τρόπο, ικανοποιεί και πολλά στελέχη του κόμματος του, για τα οποία όλη η ιστορία του Παλαιστινιακού, προδήλως εσφαλμένα, εξαντλείται στη ‘Νάκμπα’.

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο επισκέφθηκε τα Παλαιστινιακά εδάφη, έχει να κάνει με την ‘ανάγκη’ του να υποσχεθεί στους Παλαιστίνιους το ότι εάν εκλεγεί ο ίδιος πρωθυπουργός ‘κάποτε’, τότε θα αναγνωρίσει ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος.

Ο λαϊκιστής Κασσελάκης επιθυμεί να ‘καταδείξει’ πως διαφοροποιείται από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνηση του που αρνούνται να ‘πράξουν το αυτονόητο’ και να αναγνωρίσουν Παλαιστινιακό κράτος. Ο ίδιος ‘όμως θα το κάνει’.

Ο τρίτος λόγος που εντοπίζουμε, αφορά την προσπάθεια του να αποκτήσει πλεονέκτημα στον άτυπο ενδο-Αριστερό ανταγωνισμό[4] που λαμβάνει χώρα για το ποιος είναι περισσότερο ‘φιλο-Παλαιστίνιος’.

 Έτσι λοιπόν, επισκέπτεται την Παλαιστινιακή Δυτική Όχθη[5] προκειμένου να ‘προλάβει’ τον Δημήτρη Κουτσούμπα (Κομμουνιστικό Κόμμα) και τον Αλέξη Χαρίτση της Νέας Αριστεράς, οι οποίοι θα ήσαν αρκούντως ικανοποιημένοι εάν εκδηλώνονταν και στην Ελλάδα κινητοποιήσεις όπως αυτές που εκδηλώθηκαν πρόσφατα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Λαμβάνοντας υπόψιν την κατατοπιστική ανάλυση της Ελιάνας Καναβέλη περί της ‘εικόνας του Άλλου,’ θα τονίσουμε πως πολλοί φιλο-Παλαιστίνιοι ακτιβιστές και πολιτικοί (και όχι μόνο Αριστερών κομμάτων) θλίβονται για  την «χαμένη θηλυκότητα».[6] Και τι σημαίνει κάτι τέτοιο;

Σημαίνει πως εκφράζουν την θλίψη τους για το γεγονός πως κατά τους ίδιους οι ‘γυναίκες στην Παλαιστίνη δεν ζουν μία φυσιολογική ζωή όπως οι γυναίκες στις Δυτικές χώρες’. Και ποιος ευθύνεται για αυτό; Μα φυσικά το ‘κακό Ισραήλ και ο κακός Νετανιάχου’.

[1] Εν είδει υποθέσεως εργασίας, θα υποστηρίξουμε πως η στάση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στο Ισραήλ θυμίζει αρκετά την αντίστοιχη του προέδρου του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος Ανδρέα Παπανδρέου την δεκαετία του 1980, ο οποίος απέφευγε μέχρι και να αναφέρει το όνομα ‘Ισραήλ’. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ακολουθεί μία ανοιχτά φιλο-Παλαιστινιακή γραμμή (ας θυμηθούμε τις δηλώσεις του περί της τρομοκρατικής οργάνωσης ‘Χαμάς’), δεύτερον, δεν θίγει καθόλου το ζήτημα της βάρβαρης τρομοκρατικής επίθεσης που έλαβε χώρα στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, τρίτον, δεν εμβαθύνει καθόλου στο ιστορικό της σύγκρουσης και των Ισραηλινο-Παλαιστινιακών σχέσεων. Όσο περισσότερο οξυμμένη η κριτική κατά του Ισραήλ στη δημόσια σφαίρα, και μάλιστα με Εβραιόφοβο πρόσημο, τόσο περισσότερο οξύνει την κριτική του και ο Στέφανος Κασσελάκης, ο οποίος αδυνατεί να λειτουργήσει ως «ορθολογικός παίκτης», για να παραπέμψουμε στην ανάλυση του Allison. Bλέπε σχετικά, Allison, Graham., ‘Essence of Decision: Explaining the Cuban Missile Crisis,’ Boston, Little, Brown & Co, 1971.

[2] Στην εγχώρια Αριστερή συνθηματολογία περί ‘Παλαιστίνης’ και ‘Παλαιστίνιων’ έχει παρεισφρήσει και το αντισημιτικό σύνθημα ‘από το ποτάμι έως τη θάλασσα η Παλαιστίνη θα είναι ελεύθερη’. Εμβαθύνοντας περαιτέρω, θα επισημάνουμε πως πολλοί Αριστεροί χρησιμοποιούν την ‘ετικέτα Παλαιστίνιος’ δια πάσαν νόσον, για να παραφράσουμε ελαφριά τον ιστορικό Mark Mazower, με αποτέλεσμα αυτή να έχει αλλάξει περιεχόμενο και από ‘ετικέτα’ που δηλώνει ‘τόπο’ και ‘καταγωγή’ να έχει καταστεί συνώνυμο της ‘αδικίας’, της ‘κλοπής,’ της ‘καταπίεσης’, της ‘βίας’. Στα Αριστερά αφηγηματικά μοτίβα ή αλλιώς, στις Αριστερές αφηγήσεις, ο ‘Παλαιστίνιος,’ απλοϊκά και μηχανικά, φοράει πάντα ‘Παλαιστινιακή μαντίλα,’ ‘είναι μαχητής της ελευθερίας’, είναι ‘πάντα νέος’ (εξιδανίκευση της νεότητας), και ‘αγωνίζεται με οτιδήποτε πέσει στα χέρια του. Ακόμη και με ένα μικρό μολύβι’. Και δίπλα στη μορφή του ‘Παλαιστίνιου αγωνιστή’ προστίθεται η γυναίκα, που ‘γεννά παιδιά για τον αγώνα κατά του Ισραηλινού απαρτχάιντ’. Να μία πολύ ενδιαφέρουσα υπόθεση εργασίας: Ουδέποτε κατά την διάρκεια της Μεταπολίτευσης η εν Ελλάδι Αριστερά, είτε κοινοβουλευτική είτε εξω-κοινοβουλευτική, έπαψε να υποστηρίζει την λεγόμενη ‘Παλαιστινιακή υπόθεση’. Και επίσης, ουδέποτε δεν έπαψε να σχετικοποιεί (Αριστερή Εβραιοφοβία-Ισραηλινοφοβία)  την ύπαρξη του Ισραήλ, αντιτασσόμενη (τη εξαιρέσει της περιόδου διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ), σε όλες τις πρωτοβουλίες που λάμβαναν οι ελληνικές κυβερνήσεις με στόχο την ενίσχυση των διμερών σχέσεων της χώρας με το Ισραήλ. Βλέπε σχετικά, Mazower, Mark., ‘New Age of Extremes? Historical Reflections on the Politics of the

Present Crisis,’ 18th Annual Kimon Friar lecture at DEREE, The American College of

Greece, 2013.

[3] Η ‘Νάκμπα’ (‘καταστροφή’ στα ελληνικά), ήτοι η φυγή χιλιάδων Παλαιστίνιων Αράβων από τα εδάφη τους, δεν αποτελεί αποτέλεσμα των ενεργειών των αρχών του νεότευκτου Ισραηλινού κράτους, όπως διατείνονται ουκ ολίγοι αντισημίτες. Αλλά, το αποτέλεσμα του πολέμου που κήρυξαν οι Αραβικές χώρες στο Ισραήλ, μη αποδεχόμενες την ίδρυση ενός Εβραϊκού κράτους που θα φιλοξενεί στα εδάφη του χιλιάδες Εβραίους πολίτες. Με την πάροδο των ετών η ‘Νάκμπα’ εργαλειοποιήθηκε εντός και εκτός Παλαιστινιακών εδαφών, στο εγκάρσιο σημείο όπου η επίκληση της αφενός μεν λειτούργησε ως έναυσμα για την συγκρότηση μίας Παλαιστινιακής ταυτότητας, και, αφετέρου δε, για το μετέπειτα ξέσπασμα της πρώτης ‘Ιντιφάντα’ (εξέγερση) στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Εκείνη η ‘εξέγερση’ είχε ως στόχο την ανάκληση των συνεπειών της ‘Νάκμπα’ (δεν είναι τυχαίο πως οι ηγεσίες των γειτονικών  Αραβικών χωρών δεν αναφέρονται σε αυτό το γεγονός, με την σιωπή να δηλώνει ‘ενοχή’), και την επιστροφή των ‘Παλαιστίνιων προσφύγων πίσω στα εδάφη από τα οποία έφυγαν’.

[4] Κινούμενοι θεωρητικά, θα ισχυρισθούμε πως δεν προκύπτει κάποια «δραματοποίηση» του μεταξύ τους ανταγωνισμού, σύμφωνα με την διατύπωση του Παπαδόπουλου, ακριβώς διότι και η ‘μάζα’ στην οποία απευθύνονται είναι μικρή και τα οφέλη σχετικά λίγα. Βλέπε σχετικά, Papadopoulos, Yannis., ‘«Parties, the State and Society in Greece: Continuity within Change», Western European Politics, Τόμος 12, Τεύχος 2, 1989, σελ. 55-71.

[5] Η επίσκεψη του Στέφανου Κασσελάκη στη Δυτική Όχθη δεν αποφέρει κάποια απτά οφέλη και για την ίδια την Παλαιστινιακή Αρχή, με την συνάντηση των αξιωματούχων της μαζί τους να μην είναι τίποτε περισσότερο από μία εθιμοτυπική ‘συνάντηση γνωριμίας’. Κατά την διάρκεια της επίσκεψης του στη Δυτική Όχθη, εξέλιπαν οι οποιεσδήποτε αναφορές στην Ισλαμιστική-Τρομοκρατική οργάνωση της ‘Χαμάς’. Και χρήζει επισήμανσης το γεγονός πως πέραν της εκ νέου αναφοράς Κασσελάκη στην ‘ανάγκη’ δημιουργίας ενός ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους, δεν υπήρξε κάποια άλλη αξιομνημόνευτη δήλωση του. Κάτι που σημαίνει πως τόσο ο ίδιος όσο και οι εκπρόσωποι της Παλαιστινιακής Αρχής με τους οποίους συναντήθηκε θα ξεχάσουν πολύ γρήγορα αυτή την επίσκεψη.

[6] Βλέπε σχετικά, Καναβέλη, Ελιάνα., ‘Η εικόνα του προσώπου και η συμβολή του στη διαμόρφωση υποκειμένων: πολιτικές διαχείρισης και κοινωνικές αναπαραστάσεις μέσα από το λόγο του τύπου,’ Διδακτορική Διατριβή, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, 2016, Διαθέσιμη στο: Η εικόνα του προσώπου και η συμβολή του στη διαμόρφωση υποκειμένων: πολιτικές διαχείρισης και κοινωνικές αναπαραστάσεις μέσα από το λόγο του τύπου (didaktorika.gr) Η επίσκεψη Κασσελάκη στη Δυτική Όχθη δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα στη στενή συμμαχία μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ.