Το φακελάκι στα νοσοκομεία αποτελεί την πιο διαβρωτική μάστιγα του ελληνικού συστήματος υγείας. Δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπήρχε πριν από το ΕΣΥ, γιγαντώθηκε μέσα στο ΕΣΥ, κι άντεξε με όλες τις κυβερνήσεις. Ένα παράσιτο που τρέφεται από τον πόνο, την αγωνία και την ανάγκη του ασθενούς, που ούτως ή άλλως βρίσκεται σε αδύναμη θέση.
Λένε, ότι συμβαίνει επειδή οι μισθοί των γιατρών ήταν και παραμένουν χαμηλοί, και πως η Πολιτεία «έκανε/κάνει τα στραβά μάτια», επειδή δεν μπορεί να πληρώνει μεγαλύτερους μισθούς. Μα αυτό αποτελεί μια μεγαλοπρεπή ανοησία. Δεν είναι η «φτώχεια» που γέννησε το φακελάκι, είναι η απληστία. Δεν είναι φήμες, είναι γεγονότα, με ονόματα, με χειροπέδες, με αποφάσεις δικαστηρίων.
Προσέξτε: Μερικές ιστορίες με έντονη δημοσιότητα και τελείως διαφορετικές ημερομηνίες:
1995, Ευαγγελισμός: Καθηγητής Χειρουργικής συνελήφθη με προσημειωμένα χαρτονομίσματα που του έδωσε ασθενής για χειρουργείο.
2002, Παίδων «Αγία Σοφία»: Παιδοχειρουργός ζήτησε 300.000 δραχμές για επέμβαση σε μικρό παιδί. Ο πατέρας κατήγγειλε και ο γιατρός συνελήφθη.
2007, Λαϊκό Νοσοκομείο: Καρδιοχειρουργός πιάστηκε να ζητά 5.000 ευρώ για bypass.
2011, Κρατικό Νίκαιας: Διευθυντής κλινικής συνελήφθη επ’ αυτοφώρω με φακελάκι 1.500 ευρώ.
2014, Ιπποκράτειο Αθήνας: Νευροχειρουργός καταδικάστηκε γιατί ζητούσε 1.200 ευρώ από ασθενείς για επεμβάσεις.
2017, Λάρισα: Ογκολόγος κατηγορήθηκε για εκβιασμό ασθενούς με καρκίνο.
2019, Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης: Διευθυντής συνελήφθη με 1.000 ευρώ που είχε απαιτήσει για χειρουργείο.
2020, Λαϊκό Νοσοκομείο: Καρδιοχειρουργός έπιασε στα χέρια του 1.600 ευρώ και έπιασε και τις χειροπέδες.
2021, Σισμανόγλειο: Γιατρός ζητούσε 600 ευρώ για επέμβαση.
2022, Καβάλα: Γυναικολόγος εκβίασε γυναίκα που γεννούσε να πληρώσει 500 ευρώ.
Και αυτά είναι μόνο όσα έφτασαν κατά καιρούς στις εφημερίδες. Ένα απειροελάχιστο κλάσμα από όσα συμβαίνουν καθημερινά, σιωπηλά, πίσω από τις λευκές πόρτες.
Ξέρετε κάτι; Είναι μέγιστο το «κατηγορώ» για τον γιατρό που κοιτάζει το πορτοφόλι, αντί για την καρδιά του ασθενή. Είναι «τεράστιο» το «κατηγορώ» στους γιατρούς των κρατικών δομών που βάζουν τιμή στον ανθρώπινο πόνο. Το ίδιο και για την Πολιτεία διαχρονικά, που επέτρεψε κι άφησε να γίνει θεσμός σιωπής το φακελάκι. Το ίδιο «κατηγορώ» και για την κοινωνία που γνωρίζει, που έχει βιώσει, και σωπαίνει.
Να πούμε κι αυτό: άλλο είναι το εκβιαστικό φακελάκι κι άλλο ένα «φακελάκι δώρο» στο γιατρό ως έκφραση ευγνωμοσύνης. Άλλο πράγμα είναι να έρχεται εκβιαστικά ο γιατρός και να λέει «θέλω τόσα» για να κάνω μια εγχείρηση στον ασθενή» κι άλλο πράγμα να δίνει φακελάκι ο ασθενής στον γιατρό, επειδή τον αντιμετώπισε με επιστημοσύνη και ανθρωπισμό. Άλλο πράγμα το «φακελάκι της γυφτιάς» κι άλλο το φακελάκι της «χαράς ή καλοσύνης ή ευγνωμοσύνης».
Για το φακελάκι έχουν γίνει ολόκληρες «εκστρατείες» υπουργών. Από τον Αλέκο Παπαδόπουλο, μέχρι τον Άδωνι. Μα το αποτέλεσμα είναι μηδαμινό. Όσο κι αν το ξορκίζουμε, όσο κι αν το τιμωρούμε, όσο κι αν οι ποινές είναι πλέον αυστηρές, αυτό ζει και βασιλεύει και πάντα μας κοροϊδεύει. Δεν υπάρχει Έλληνας που δεν έχει βιώσει ή δεν έχει ακούσει ιστορία ή ιστορίες με φακελάκι. Κι όλες αυτές, σε τελική ανάλυση, πληγώνουν βαθύτατα το Κράτος και το ίδιο το ΕΣΥ.
Πάντως, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει πρόβλημα χωρίς λύση -από τα μαθηματικά μέχρι τον Γόρδιο δεσμό- δεν μπορεί να μην υπάρχει και με το φακελάκι.
Πώς θα αντιμετωπιστεί; Πώς θα λυθεί το πρόβλημα; Δεν είμαι ειδικός, δεν γνωρίζω. Δυστυχώς όμως, δεν μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι. Τα αναθέματα, τα κατασταλτικά μέτρα, οι ποινές και οι κραυγές δεν λύνουν το πρόβλημα όπως δείχνει η εμπειρία δεκαετιών. Θεωρητικά, μια εξαιρετική λύση είναι η καταγγελία, όπως συνέβη προσφάτως στο Ιπποκράτειο. Μα, φοβάμαι ότι ορισμένοι ΔΕΝ ορρωδούν προ ουδενός.
Η ουσία είναι ότι το φακελάκι αποτελεί έγκλημα. Είναι αίμα που στάζει από το χέρι του γιατρού που το απαιτεί. Είναι και δάκρυ που κυλά από τον ασθενή που το δίνει, υποκύπτοντας σε εκβιασμούς…
Ας ανοίξουμε ένα μεγάλο διάλογο περί τούτου…
