Επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Σερρών της Ελληνικής Λύσης κ. Κωνσταντίνου Μπούμπα προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Έντονη δυσαρέσκεια για τη μη ενίσχυση των αγροτών-καλλιεργητών μήλων της Κοινότητας Αχλαδοχωρίου των Σερρών».
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΜΠΑΣ: Σας ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, καλησπέρα σας. Πρόκειται για μία δυσαρέσκεια που εκφράζουν οι καλλιεργητές μήλων στην περιοχή του Αχλαδοχωρίου. Είναι ένα χωριό γραφικό σε μια ακριτική και δύσβατη περιοχή, σε υψόμετρο, περίπου, 600 μέτρων, όπου κατά περίπτωση μια και υπάρχει και η κατιούσα που έχει περιέλθει στο δημογραφικό -φανταστείτε ότι πριν από λίγα χρόνια ο πληθυσμός εκεί ήταν, περίπου, στα χίλια άτομα, σήμερα είναι ακριβώς ο μισός- υπάρχουν πολλοί νέοι ηλικίας 40 ετών που επενδύουν στην καλλιέργεια μήλων.
Όπως ξέρετε, υπάρχουν δύο ποικιλίες μήλων στην περιοχή. Είναι τα μήλα Gala και τα Fuji. Τα Gala είναι τα λεγόμενα καλοκαιρινά, τα Fuji είναι τα φθινοπωρινά. Η τιμή ανέρχεται, περίπου, για τα μεν Fuji στα 50 λεπτά το κιλό, για τα Gala είναι, περίπου, στα 35 λεπτά.
Όμως, με τις έντονες βροχοπτώσεις που είχαμε υποβαθμίστηκε τόσο η ποιότητα, οπότε η πώληση των μήλων ανέρχεται, περίπου, στα 15,20. Δηλαδή, η τιμή έχει πέσει κάτω από το μισό. Οι άνθρωποι ζητούν αυτή τη λεγόμενη ενίσχυση λόγω της υποβάθμισης της ποιότητας των μήλων, το γνωστό de minimis. Βεβαίως, εσείς κάνατε μια ανακοίνωση -που έχω μπροστά μου- από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στις 20 Ιανουαρίου και μιλάτε για αποζημιώσεις σε ροδάκινα, νεκταρίνια, συμπύρηνα. Μιλάτε για φυτοϋγειονομικές προσβολές.
Μιλάτε, βέβαια, και για τα μήλα, μιλάτε για τα λεγόμενα καρπόκαψα, όμως η ειδοποιός διαφορά είναι ότι ο ΕΛΓΑ δεν καλύπτει ζημιά από έντονες βροχοπτώσεις. Καλύπτει ζημιά από το χαλάζι, από την παγωνιά, από το χιόνι, ενδεχομένως, από τον αέρα, όταν έχουμε καταστροφή καλλιεργειών. Οπότε οι συγκεκριμένοι μηλοπαραγωγοί ζητούν το de minimis για να στηριχθεί η ποιότητα αυτών των μήλων, γιατί είναι πραγματικά σε απόγνωση μετά από την καταστροφή που έχουν υποστεί. Έχει υποβαθμιστεί, όπως σας είπα, η ποιότητα, με αποτέλεσμα η τιμή να είναι πολύ χαμηλή. Άρα, δεν καλύπτονται με αυτό το δελτίο τύπου που εσείς έχετε ανακοινώσει, όπως λέει ο Συνεταιρισμός Μηλοπαραγωγών.
Βέβαια, καλώς έχετε εντάξει άλλες περιοχές, όπως είναι η Μαγνησία, όπως είναι η Καστοριά, όπως είναι η Κοζάνη, η Φλώρινα, αλλά δεν είναι ενταγμένος ο Νομός Σερρών, ο Δήμος Σιντικής και ειδικά το Αχλαδοχώρι για το de minimis το συγκεκριμένο, το οποίο προήλθε από έντονες βροχοπτώσεις.
Επειδή όμως αυτοί οι άνθρωποι είναι σε μία οικονομική δυσπραγία και απόγνωση, κύριε Υπουργέ, και λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής το τελευταίο χρονικό διάστημα, θα ήθελα, τουλάχιστον, να το δείτε το θέμα ως Υπουργός, να δεσμευτείτε ότι οι άνθρωποι αυτοί θα πάρουν το de minimis που το έχουν μεγάλη ανάγκη, προκειμένου να ορθοποδήσουν οικονομικά μέσα από αυτή την καταστροφή που ήταν από έντονη βροχόπτωση, γι’ αυτό έχει υποβαθμιστεί η ποιότητα της συγκεκριμένης καλλιέργειας. Δηλαδή, δεν είναι από τους άλλους εξωγενείς παράγοντες, όπου κάποια στιγμή εκεί αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ.
Οπότε, γι’ αυτό έχουμε καταθέσει ως Ελληνική Λύση τη συγκεκριμένη επίκαιρη ερώτηση, προκειμένου να επιλυθεί το θέμα, μια και όπως και εσείς, αλλά και εμείς ως Κόμμα έχουμε στην ιδεολογική μας πλεύση μια βαρύτητα που πρέπει να ρίξουμε στον πρωτογενή τομέα, για να μπορέσουμε να επενδύσουμε και κυρίως αυτοί οι άνθρωποι -νέοι σε ηλικία- να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, να δοθούν τα κίνητρα και τα εχέγγυα προκειμένου να καλλιεργούν τα μήλα και να μπορέσουν να μείνουν στην ύπαιθρο.
Σας ευχαριστώ.
ΣΙΜΟΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων):.
Αγαπητέ συνάδελφε, ευχαριστώ και εσάς που μου δίνετε τη δυνατότητα να παρουσιάσω επιγραμματικά μέρος του έργου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που όχι μόνο αποτυπώνει προσεκτικά τις ανάγκες των καλλιεργητών μας, αλλά και λαμβάνει άμεσα κάθε αναγκαίο μέτρο για τη συνέχιση της δραστηριότητας και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους.
Όπως αναφέρατε, το Υπουργείο είχε εκδώσει Δελτίο Τύπου, αρκετά αναλυτικό σχετικά με το θέμα, στις 20 Ιανουαρίου -την περασμένη Παρασκευή- και έχει ξεκάθαρη πολιτική αναφορικά με τη στήριξη των παραγωγών γενικότερα. Κατόπιν συνεδρίασης από την ομάδα εργασίας για τον συντονισμό των αγροτικών ενισχύσεων -και όπως είχαμε δηλώσει ότι θα κάναμε- και κατόπιν της διαβούλευσης αυτής, απεστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η αναγγελία της χορήγησης κρατικής ενίσχυσης για την αποζημίωση των καλλιεργειών που αφορούν στα επιτραπέζια ροδάκινα, συμπύρηνα, νεκταρίνια, βερίκοκα, μήλα και κάστανα, σύμφωνα με το προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης, με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Με αυτόν τον τρόπο παρακάμπτεται και το ζήτημα που θέσατε περί ΕΛΓΑ.
Η ανωτέρω ενίσχυση θα καλύψει το σύνολο της επικράτειας -άρα και τον Νομό Σερρών- για τις ανωτέρω καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένων και των μήλων. Οι ανωτέρω παραγωγές επλήγησαν ιδιαίτερα από τις πρωτογενείς και δευτερογενείς συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής, συντήρησης και διάθεσης.
Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας και της ομαλής εμπορικής ροής και πρόσβασης στις αγορές, οδήγησαν σε προσδιορισμένο ζημιογόνο αποτέλεσμα το οποίο προσδιορίζεται και ανάλογα με την ποικιλία. Όπως είπατε και εσείς, ανάλογα με την ποικιλία είναι διαφορετική η ζημιά. Όλα αυτά συνυπολογίζονται.
Η αναγγελία μας για την ενίσχυση των καλλιεργειών είναι ταυτόχρονα και δέσμευσή μας. Κατόπιν πορισμάτων των αρμοδίων υπηρεσιών οι καλλιέργειες που επλήγησαν θα λάβουν τη στήριξη που τους αναλογεί, ανάλογα με το πόσο έχουν πληγεί.
Για την καλλιέργεια των μήλων ανά ποικιλία η πρώτη εκτίμηση είναι ότι διαμορφώνεται κλιμακωτά η ενίσχυση από 250 ευρώ έως 300 ευρώ ανά στρέμμα, βάσει του αξιολογημένου ζημιογόνου αποτελέσματος. Στις αποζημιώσεις αυτές, κατά περίπτωση, συνυπολογίζεται και η επιβάρυνση λόγω φυτοϋγειονομικών προσβολών ή λόγω καιρικών συνθηκών, όπως αναφέρατε στην πρωτολογία σας.
Δεν είναι βέβαια μόνο τα μήλα. Η Κυβέρνησή μας βρίσκεται δίπλα σε όλους τους παραγωγούς και τα προβλήματά τους. Ενισχύονται τα επιτραπέζια ροδάκινα, τα συμπύρηνα, νεκταρίνια, βερίκοκα τα οποία υπέστησαν ζημιά λόγω βροχοπτώσεων σε ποσοστό 40% με ποσό ενίσχυσης 135 ευρώ ανά στρέμμα και σε ποσοστό 50%, όταν είναι ζημιά, με ποσό ενίσχυσης 150 ευρώ ανά στρέμμα. Αλλά και η καλλιέργεια του κάστανου λαμβάνει ενίσχυση στην επικράτεια με 150 ευρώ ανά στρέμμα ως αποτέλεσμα των ζημιογόνων παραγωγικών παραμέτρων. Είχαμε και μία ιδιαίτερη φυτοϋγειονομική προσβολή. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τον ΕΛΓΑ, τους φορείς, επεξεργάζεται την ενίσχυση και άλλων καλλιεργειών με τεκμηριωμένο και αντικειμενικό τρόπο. Περισσότερα θα σας πω στη δευτερολογία μου.
Στο κείμενο της ερώτησης που είδα είχατε και μία απορία γιατί εξαιρέθηκαν οι Σέρρες. Δεν υπάρχει καμία εξαίρεση. Όπως σας είπα είναι το σύνολο της επικράτειας. Το ότι αναφέρθηκαν συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες στην προηγούμενη ανακοίνωση που είχε βγάλει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ήταν γιατί οι συγκεκριμένες περιφερειακές ενότητες είχαν δώσει μέχρι τώρα στοιχεία. Τώρα έχουμε επαρκή στοιχεία και από τη δική σας περιφέρεια οπότε προχωράμε κανονικά. Περισσότερα στη δευτερολογία μου.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΜΠΑΣ: Άρα, κύριε Υπουργέ, οι άνθρωποι που μας παρακολουθούν τούτη την ώρα περιμένουν να τους πείτε ότι θα πάρουν τα 300 ευρώ σαν DE MINIMIS διότι η ποιότητα έχει υποβαθμιστεί. Αυτό λέτε. Δεν είχατε τα επαρκή στοιχεία. Βέβαια εμείς κάναμε μία έρευνα ως Ελληνική Λύση σε τοπικό επίπεδο. Όντως υπήρχαν κάποια περισσότερα στοιχεία που έπρεπε να δοθούν. Αυτό όντως έτσι είναι. Εσείς λέτε τώρα ότι τα στοιχεία είναι επαρκή. Άρα, προχωρούμε στο λεγόμενο τριακοσάρι. Τώρα που μας ακούν οι κάτοικοι στην ευρύτερη περιοχή να ξέρουν ότι θα πάρουν αυτά τα 300 ευρώ. Απλά η ειδοποιός διαφορά για να υπερκεράσουμε κάποια εμπόδια από τον ΕΛΓΑ, που είπατε, είναι ότι ο ΕΛΓΑ για έντονη βροχόπτωση δεν αποζημιώνει.
Αυτό που είπατε για τις άλλες περιφερειακές ενότητες το διευκρινίσατε. Υπήρχαν στοιχεία επαρκή κάτι που δεν το έκανε ο νομός Σερρών. Το έπραξε όμως τώρα, λέτε. Όντως έτσι είναι. Άρα, λοιπόν να το προσδιορίσουμε χρονικά στην δευτερολογία σας για να τους πούμε και πότε θα πληρωθούν αυτοί οι άνθρωποι; Περιμένουν να πάρουν αυτά τα χρήματα γιατί αντιλαμβάνεστε ότι έχουν πάρα πολλά έξοδα. Πήγαν όλα πίσω. Έχει συρρικνωθεί η παραγωγή, έχει υποβαθμιστεί η ποιότητα. Περίπου το ένα τρίτο και παραπάνω της καλλιέργειας των μήλων στο νομό Σερρών, στον νομό μου, είναι σε αυτή την περιοχή. Οπότε οι άνθρωποι θέλουν να ξέρουν πότε θα πάρουν αυτά τα 300 ευρώ για να μπορέσουν να πληρώσουν και τις υποχρεώσεις τους.
Δράττομαι τώρα της ευκαιρίας να σας πω ως Υπουργός να δείτε και ένα άλλο ζήτημα που αφορά το προανθικό. Το 2021 που είχαμε καταστροφή από παγωνιά έγινε η εκτίμηση από πλευράς του ΕΛΓΑ. Δεν έχουν αναρτηθεί ακόμη όμως οι πίνακες με ανακοινώσεις να ξέρουν οι άνθρωποι πόσο και πότε θα πληρωθούν. Είναι ένα άλλο ζήτημα που αφορά καταστροφή από χαμηλές θερμοκρασίες. Η εκτίμηση έγινε. Αφορά το 2021, το λεγόμενο προανθικό από την άνοιξη ακόμη. Πέρασαν αρκετοί μήνες, δηλαδή κύριε Υπουργέ και δεν υπάρχει μια ανακοίνωση ή δεν υπάρχει μία ανάρτηση πινάκων να ξέρουν οι άνθρωποι πότε και πόσο θα αποζημιωθούν για την παγωνιά. Επαναλαμβάνω για τα μήλα που θίξατε ότι θέλω να το δείτε. Αυτό που κάνετε λόγω του πολέμου και λόγω των άλλων συνθηκών και κάποιων άλλων φυτοϋγειονομικών παρεμβολών και επιπτώσεων, είναι όλα καλά. Είπατε όμως ότι δεν είχατε τα στοιχεία. Εδώ πρόκειται για κάτι διαφορετικό. Πρόκειται για έντονη βροχόπτωση που έχει υποβαθμίσει την ποιότητα και στις δύο ποικιλίες μήλων για το Αχλαδοχώρι, τα Gala και τα Fuji. Οι κάτοικοι αγωνιούν. Τα πήραν σε πολύ εξευτελιστικές τιμές οι έμποροι. Αντί για 50 λεπτά το κιλό ή αντί για 35 λεπτά το κιλό, υποβαθμίστηκαν στα 15 λεπτά. Αντιλαμβάνεστε ότι ούτε το κόστος λιπασμάτων ή άλλων εξόδων που έχουν δεν βγαίνει. Είναι από μέσα με το κεφάλι, όπως λέει και λαός στην καθομιλουμένη. Οπότε αυτά τα 300 ευρώ πέρα των άλλων καταστροφών του ΕΓΛΑ τα περιμένουν ως μάννα εξ ουρανού. Περιμένουν αυτό το λεγόμενο DE MINIMIS, με τον λατινικό αυτό όρο, για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν. Πρέπει να το τρέξουμε γρήγορα και αν μπορείτε να δεσμευθείτε χρονικά για να μπορέσουν οι άνθρωποι να κάνουν και τον λεγόμενο οικονομικό- οικογενειακό τους προγραμματισμό. Μας ακούν τούτη την ώρα. Είναι και οικογενειακές επιχειρήσεις. Οι άνθρωποι προσπαθούν να τα πουλήσουν στις λαϊκές, με τον οποιονδήποτε τρόπο. Αντιλαμβάνεστε ότι τα πράγματα είναι δύσκολα.
Σας ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
ΣΙΜΟΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Για το προανθικό του 2021 που μου είπατε θα το διερευνήσω. Δεν είμαι πρόχειρος να σας δώσω απάντηση.
Να προσδιορίσω χρονικά δεν μπορώ, γιατί βρίσκεται σε εξέλιξη η αξιολόγηση. Η αξιολόγηση του ύψους αποζημίωσης είπαμε ότι είναι από 250 έως 400 ευρώ. Εξαρτάται από τις τιμές που πωλήθηκαν –αυτό συλλέγουμε τώρα- για να βγάλουμε την απώλεια εισοδήματος που είχανε ανά κατηγορία τα μήλα όλης της Ελλάδας και φυσικά της περιοχής σας. Γνωρίζετε ότι είναι προτεραιότητά μας. Όπως είπατε αυτό είναι ένα κοινό στην ιδεολογία μας. Θεωρούμε τον αγροτικό τομέα, τον πρωτογενή τομέα, θεμέλιο της οικονομίας αλλά και της κοινωνίας μας. Και το Υπουργείο μας στηρίζει και προωθεί την άσκηση πολιτικής στον τομέα των οπωροκηπευτικών και των μήλων με κάθε δυνατό τρόπο.
Ξέρετε ότι άνοιξε η πλατφόρμα για την ενίσχυση στα λιπάσματα. Μέσω των οργανώσεων παραγωγών στοχεύουμε και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, της ελκυστικότητας των οργανώσεων παραγωγών και του ειδικού στόχου της διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι οργανώσεις των παραγωγών -και καλό είναι να τους παρακινούμε όλους όλοι μας ν’ ακολουθούν αυτήν την κατεύθυνση- μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων μπορούν να υλοποιούν δράσεις που αφορούν την προώθηση των προϊόντων τους, τη βελτίωση της εμπορίας των προϊόντων τους, την απόσυρση προϊόντων από την αγορά μέσω της δωρεάν διανομής, όπως και περιβαλλοντικές δράσεις για ολοκληρωμένη διαχείριση καλλιέργειας, καταπολέμηση ασθενειών φύλλων με περιβαλλοντικά μέσα. Όλα αυτά επιβραβεύονται βάσει των κοινοτικών κανονισμών 138/2013, 891/2017, 892/2017 και των αντίστοιχων αποφάσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης όπως ισχύουν. Το αγροτικό εισόδημα πρέπει να προστατευτεί και να στηριχθεί και εμείς πάντοτε υπήρξαμε αρωγοί και συμπαραστάτες στον καλλιεργητή και στον παραγωγό.
Εδώ απλώς να σας αναφέρω για τα μήλα. Μόνο τα τρία τελευταία χρόνια μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων οι μηλοπαραγωγοί σε όλη τη χώρα έλαβαν το 2020 3.747.000 ευρώ, το 2021 3.687.000 ευρώ, το 2022 3.571.000 ευρώ. Για τον νομό Σερρών μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων το 2020 ενισχύθηκαν 103 παραγωγοί με 27.200 ευρώ, το 2021 130 παραγωγοί με 41.000 ευρώ και το 2022 138 παραγωγοί με 35.655 ευρώ. Δηλαδή, τα τρία τελευταία χρόνια άνω των 100.000 ευρώ έλαβαν μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων οι μηλοπαραγωγοί του νομού σας.
Βούλησή μας είναι να κτίσουμε μία βιώσιμη γεωργία μέσα από πρωτοβουλίες και λύσεις που θα έχουν οφέλη τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον βιοπορισμό, την ευζωία των καλλιεργητών μας. Διερευνάμε και ανταποκρινόμαστε σε κάθε πιθανή δυνατότητα στήριξης του κλάδου.
Σας ευχαριστώ.