Πριν ακριβώς από μια εβδομάδα, πρωινό Πέμπτης, ήμουν ήδη στο γραφείο όταν η κόρη μου τηλεφώνησε και σχεδόν κλαίγοντας μου ζήτησε συγγνώμη που μπήκε στο Πανεπιστήμιο, της Πάτρας, αντί της Αθήνας, που το είχε σίγουρο. Έχασε την Αθήνα για 5 μόρια και της ήρθε κεραμίδα.
Το ίδιο κι εμένα. Από τη μια χάρηκα! Αφενός επειδή έκανε πράξη το όνειρό της κι αφετέρου επειδή θ’ αρχίσει ο απογαλακτισμός της από την οικογένεια και θα βρει τις δικές της περπατησιές στη ζωή.
Από την άλλη πλευρά, σχεδόν πανικοβλήθηκα. Ήξερα από φίλους και οικογενειακό περίγυρο, ότι οι σπουδές στην επαρχία αποτελούν έναν οικονομικό Γολγοθά. Ο αδελφός μου σπούδασε δυο παιδιά στην Πάτρα κι «έλιωσε». Ένας φίλος πληρώνει 350 ευρώ ενοίκιο για μια τρώγλη 16 τετραγωνικών μέτρων, που μένει η κόρη του.
Ξέρετε, πολλές φορές ακούμε ή μαθαίνουμε πράγματα και δεν τους δίνουμε σημασία, μέχρι να τα αντιμετωπίσουμε οι ίδιοι; Κάπως έτσι έγινε και μ’ εμένα.
«Τρέχα να βρεις σπίτι τώρα», μου είπαν όσοι είχαν περάσει τη δοκιμασία. «Τώρα που είναι νωρίς και υπάρχουν κάποια σπίτια αξιοπρεπή».
Αξιοπρεπή, ε; Μα από τιμές; «Ο Θεός βοηθός», μου είπαν.
Πράγματι, 7.30 πρωί Σαββάτου ήμουν με την Αφροδίτη στην Πάτρα. Πρώτος και καλύτερος έξω από το μεσιτικό γραφείο που διέθετε τα περισσότερα σπίτια που υπήρχαν στις αγγελίες. TZELI REAL ESTATE.
Με την είσοδο στο γραφείο, μας υποδέχτηκαν δυο υπέροχα μάτια κι αμέσως συνειδητοποίησα την αιτία που ο φίλος μου Σαράντης Αλιβιζάτος έγραψε κάποτε τον στίχο «θάλασσες, μέσα στα μάτια σου θάλασσες…». Μετά τα τυπικά, ξεκίνησε η διαδικασία ανεύρεσης σπιτιού, με τον συνεργάτη του γραφείου Λεωνίδα Τσούτση. Έναν νεαρό που αποτελεί την προσωποποίηση της ευγένειας και του ανθρώπου που έχει διάθεση να επιτύχει στη ζωή του. Εν τω μεταξύ μέσα στο γραφείο είχαν ήδη ακολουθήσει δεκάδες άνθρωποι που εξυπηρετούνταν από άλλα στελέχη. Έξω από αυτό; Μια ουρά δεκάδων μέτρων, που αν ήσουν περαστικός και δεν ήξερες θα νόμιζες ότι μοιράζουν κάτι πολύτιμο… Το ίδιος συνέβαινε κι όπου υπήρχε μεσιτικό γραφείο, ενώ ήξερες ότι σε κάποια πολυκατοικία νοικιάζεται σπίτι, από την υπερσυγκέντρωση παιδιών και γονιών στην είσοδο, περιμένοντας το ραντεβού τους.
Να μη τα πολυλογώ. Με την καθοδήγηση του Λεωνίδα, βρέθηκε το αξιοπρεπές σπίτι που θα στεγάσει την Αφροδίτη. Η τιμή του; Πέραν κάθε λογικής.
Στη δε Πάτρα η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση από τις φοιτητουπόλεις. Είτε επειδή υπάρχει τεράστια ζήτηση, είτε επειδή κάποιοι «βγάζουν» τα ακίνητά τους από την αγορά και τα ενοικιάζουν με βραχυχρόνια μίσθωση.
Στην αχαϊκή πρωτεύουσα, επί παραδείγματι, το σπίτι ενός φοιτητή, με ενοίκιο και λογαριασμούς, φτάνει τα 600 ευρώ, πέριξ του κέντρου. Αν νοικιάσει κάποιος εκτός κέντρου, θα κοστίσει γύρω στα 400 ευρώ, άρα με τις μετακινήσεις θα φτάσει το ποσό του κέντρου.
Ταυτοχρόνως, οι γονείς της περιφέρειας που πέρασαν τα παιδιά τους σε σχολές της Αθήνας, θα πρέπει να υπολογίσουν ακόμη περισσότερα χρήματα, είτε νοικιάσουν στο κέντρο (αν βρουν) είτε στις συνοικίες. Τα ίδια στη Θεσσαλονίκη. Χειρότερα ακόμη στην Κρήτη. Μόλις ακούσουν τιμές οι γονείς σε Χανιά, Ρέθυμνο κι Ηράκλειο, αρχίζουν να χορεύουν πεντοζάλη.
Γράφω αυτές τις σκέψεις για να υπερτονίσω ότι η υπόθεση της φοιτητικής στέγης αποτελεί κορυφαίο ζήτημα για τις οικογένειες που σπουδάζουν παιδιά εκτός του τόπου κατοικίας τους. Όσο κι αν ακούγεται υπερβολικό, τα φοιτητικά σπίτια πληρώνονται με γονεϊκό αίμα κι υπάρχουν γονείς που με το άκουσμα της εισαγωγής των παιδιών τους στην επαρχία, αντί να χαίρονται με την επιτυχία του, σκέφτονται τι έρχεται…. Ένας φοιτητής σε Αθήνα, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, σημαίνει οικογενειακή οικονομική επιβάρυνση 12 με 14 χιλιάδες ευρώ ετησίως! Τεράστιο ποσό.
Μια φίλη, μου έλεγε ότι δεν θ’ αργήσει η στιγμή που τα παιδιά κι οι οικογένειές τους δεν θα επιλέγουν συγκεκριμένες σχολές προτίμησης, αλλά παραπλήσιες σε πόλεις με σχετικά πιο φτηνά ενοίκια. Κοζάνη, Λαμία, Τρίπολη, Καβάλα… Μα εκεί δεν υπάρχουν οι λεγόμενες πρώτες σχολές…
Μου λένε κάποιοι για κτίσιμο φοιτητικών εστιών. Ναι, εξαιρετική λύση. Μα πόσες να κτίσεις; Εδώ χρειάζονται εκατοντάδες χιλιάδες…
Τι να πω; Κάποιοι άλλοι επαναφέρουν την σκέψη να σπουδάζουν τα παιδιά σε πανεπιστήμια των περιφερειών ή των πόλεών τους. Ναι, σωστό! Μα είναι εφικτό; Τι θα γίνει όταν ένα παιδί θέλει να σπουδάσει Ιατρική και μένει στην Κομοτηνή; Πάλι δεν θα χρειαστεί να μετακινηθεί και να νοικιάσει σπίτι;
Το ζήτημα είναι τεράστιο και δεν έχει λάβει τη διάσταση που έχει πραγματικά έχει. Πολύ περισσότερο όταν ολόκληρες πόλεις ζουν από φοιτητές και στρατιώτες. Έτσι θεωρήσαμε πριν από δεκαετίες ότι θα αναπτυχθεί η επαρχία κι έτσι δομήσαμε την Παιδεία και την Οικονομία μας. Κάθε πόλη και Σχολή. Κι να τα ενοίκια, να οι καφετέριες, να τα σουβλατζίδικα…
Ας ανοίξουμε μια μεγάλη και συζήτηση γι αυτό το θέμα. Απαιτείται και μάλιστα άμεσα.
