Ενεργός γήρανση ή γερασμένη κοινωνία;

Πραγματοποιήθηκε η δημόσια διαδικτυακή συζήτηση της ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, την 14/6/2021, με θέμα: Κοινωνική Οικονομία & τρίτη ηλικία.

Στην συζήτηση μπήκαν κατά σειρά οι: Κώστας Οικονομόπουλος (ΠΕΣΚΟ), Λουκάς Μπρέχας (Δίκτυο ΚΑΠΑ), Σταυρούλα Παπαγεωργίου, Δημήτρης Μιχαηλίδης (ΑγροΝέα), Δημήτρης Γαλάνης, Πάνος Παπαϊωάννου (Symbiosis), Ζαφείρης Ναστούλης, Αγγελική Τσιαξίρη, Αναστάσιος Αλατζόγλου, Κική Χριστοφοράτου, Ιωάννης Αυγενίκος, Βασίλης Τακτικός (ΙΝΜΕΚΟ), Αλκιβιάδης Γεωργούδης & Μάγδα Κοντογιάννη (κτηνοτρόφος, Μενίδι), με εισηγητές τον κ Γρηγόρη Παπαπέτρου (Γίνε μια αγκαλιά) και τον κ Μάνο Καστρινάκη (50plus).

Η συζήτηση βρίσκεται στο facebook στο προφίλ «Πανελλήνια Ένωση Συμπράξεων ΚΟ» στο https://www.facebook.com/184911065213528/videos/184830956788116 και συνέπεσε (15/6/2021) με την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Κακομεταχείρισης των Ηλικιωμένων.

Από όσα θα μπορούσε κάποιος ηλικιωμένος να συγκρατήσει από την δημόσια συζήτηση είναι:

• Από τα δημοσιοποιημένα περιστατικά κακομεταχείρισης ηλικιωμένων, προκύπτουν μόνο για την περίοδο 2010-2014 τα εξής στοιχεία:

Α. 27 ηλικιωμένοι, δολοφονήθηκαν,

Β. 390 ηλικιωμένοι, έπεσαν θύματα βιαιοπραγίας,

Γ. 7 ηλικιωμένες, έπεσαν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης,

Δ. 192 ηλικιωμένοι, έπεσαν θύματα οικονομικής κακοποίησης.

• Η δημογραφική γήρανση είναι μια βόμβα με ανυπολόγιστες επιπτώσεις.
• Το 2019 το 20,3% του πληθυσμού της ΕΕ-27 ήταν ηλικίας πάνω από 65 ετών, δηλαδή περίπου 90 εκ άνθρωποι σε 446 εκ κατοίκους.
• Μέχρι το 2100 οι ηλικιωμένοι άνω των 80 ετών θα είναι το 14,6% (σήμερα μόνο 5,8%) …
• Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού ηλικίας άνω των 65 ετών, από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ.
• Η Ελλάδα διαθέτει το μικρότερο μερίδιο δαπάνης στην φροντίδα ως ποσοστό της συνολικής δαπάνης για την υγεία. Μόλις 0,2% η Ελλάδα (320 εκ €), ενώ η ΕΕ διαθέτει το 1,5% της δαπάνης υγείας δηλαδή 2,4 δις €!!!
• Το 2019 το 22% του πληθυσμού της Ελλάδος ήταν ηλικίας 65+ ετών.
• Το 2040 στα 150 ενήλικα άτομα οι 50 θα είναι 65+ και οι 100 20-64 ετών.
• Το 2060 η Ελλάδα θα είναι χώρα ηλικιωμένων πάνω από το 48% οι 65+!
• Το 77% των 65+ έχει μέση σύνταξη 643€ (ΗΔΙΚΑ, 2020)
• 129.000 ηλικιωμένοι άνθρωποι έχουν άνοια στην Ελλάδα (ΕΛΣΤΑΤ, 2020)
• Το 53% των ηλικιωμένων έχουν προβλήματα όρασης και το 50% ακοής.
• 197.000 άτομα διαγνώστηκαν με Alzheimer (2015) και θα φθάσει στα 354.000 ηλικιωμένα άτομα μέχρι το 2050.
• Σε κίνδυνο φτώχειας είναι σήμερα το 21% των ηλικιωμένων 65+
• Το 74% των ηλικιωμένων έχει προβλήματα κινητικότητας
• Η Ελλάδα είναι 79^η ανάμεσα σε 96 χώρες, όσον αφορά την ευημερία
• Η Ελλάδα είναι μια από τις χειρότερες χώρες για να ζουν πολίτες 60+
• Η Ελλάδα είναι 91η (στις 96) όσον αφορά την διευκόλυνση της ζωής των ηλικιωμένων λόγω μεταφορών και ασφάλειας …
• Όταν το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων ήταν 65 χρόνια η συνταξιοδότηση προβλεπόταν για τα 65 έτη και είχε καταντήσει ο μέσος όρος κάπου στα 45
• Τώρα με την συνταξιοδότηση στα 67 και μέσο όρο 52 χρονών το προσδόκιμο ζωής είναι 84 έτη!!!
• Λειτουργούν στην Ελλάδα 243 μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων με συνολική δυναμικότητα 15.000 άτομα.
• Οι δημόσιες δομές φροντίδας ηλικιωμένων είναι: Λέσχες Φιλίας. ΚΑΠΗ, Βοήθεια στο σπίτι, Κέντρα ημερήσιας φροντίδας, Δημόσια γηροκομεία.
• Η Υγεία μας οφείλεται κατά 51% στον τρόπο ζωής & συμπεριφοράς, κατά 20% σε βιολογικούς παράγοντες, κατά 19% στο περιβάλλον και ΜΟΝΟ κατά 10% στις υπηρεσίες υγείας ενός κράτους …
• Οι δημόσιες δαπάνες για την Τρίτη ηλικία από 1,2% του ΑΕΠ σήμερα, θα πάνε το 2060 μέχρι και το 3,6% !!! … ….
• «Είχαμε δικά μας «φυντάνια» που καραδοκούσαν να εκμεταλλευτούν μοναχικά άτομα, ήρθαν και τα «εισαγόμενα» και έδεσε το «γιαούρτι». Μη σου τύχει στα μεγάλα σου χρόνια και μείνεις μόνος σου χάθηκες …» Μια παρατήρηση από έναν συμμετέχοντα, και χωρίς να ληφθεί υπόψιν η ραγδαία αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων …
• Η Κοινωνική Οικονομία έχει να προσφέρει τις δομές «Αλληλόχρεα Κεφάλαια», αλλά και συστήματα αυτοβοήθειας, όπως είναι όλοι οι σωστοί συνεταιρισμοί.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ εκτίμησε ότι πρέπει να ασχοληθεί περισσότερο με τα θέματα της Τρίτης ηλικίας και να δείξει αποτελέσματα, με το βλέμμα στραμμένο στην Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας, που είναι η 1^η Οκτ. Μια πενταμελής ομάδα εργασίας θα συνεχίσει να εργάζεται στον τομέα αυτό.

Στην ψηφιακή εποχή όλα τα προβλήματα, ακόμα και των κοινωνικών σχέσεων, έχουν μια ισχυρή παράμετρο ψηφιακών δεξιοτήτων, στις οποίες οι ηλικιωμένοι είναι σχεδόν πλήρως «ψηφιακά αναλφάβητοι». Ο κ Λουκάς Μπρέχας (info@diktio-kapa.dos.gr) παρουσίασε μια οικονομικά προσιτή σε όλους (40€?) τεχνική λύση για αξιοποίηση της τηλεόρασης σε κάθε σπίτι για δικτύωση και επικοινωνία μεταξύ των ηλικιωμένων.

Η Κοινωνία των Πολιτών, μετά την ενημέρωση της 14/6/2021 θα πρέπει να δώσει ανάλογη προσοχή με την ένταση του θέματος, με το ιδιαίτερα αυξημένο ποσοστό των συμπολιτών μας και τα πολιτιστικά, ηθικά και ειδικά χαρακτηριστικά της Τρίτης ηλικίας, ακόμα και της Τέταρτης ηλικίας (!).

Αν ως Τρίτη ηλικία χαρακτηρίζουμε τους ανθρώπους άνω των 50 ετών, υπάρχουν ακόμα και πολύ σοβαρά θέματα απασχόλησης ηλικιωμένων, τουλάχιστον όσων δεν καταχράστηκαν συντεχνιακά την κοινωνία και θα συνταξιοδοτηθούν κανονικά, με τα σημερινά δεδομένα, όταν γίνουν 67 ετών.

Για τους άνω των 67 ετών παρατηρείται πληθυσμιακή έκρηξη λόγω συνεχούς επιμήκυνσης του προσδόκιμου ζωής, ανάγκη μεγάλης υγειονομικής υποστήριξης, μεγάλος διαθέσιμος χρόνος (ειδικές μορφές τουρισμού και συμπληρωματικές δραστηριότητες προς την θερινή αναψυχή), μεγάλη συσσώρευση εμπειριών, επαρκής διάθεση για εθελοντική προσφορά, ανάγκη οργάνωσης αυτοβοήθειας (συνεταιρισμοί, Κοινωνική Οικονομία) κλπ

Αν θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τις κακοποιήσεις των ηλικιωμένων θα τις διακρίναμε σε: Σωματική κακοποίηση, Ψυχολογική ή συναισθηματική κακοποίηση, Σεξουαλική κακοποίηση, Οικονομική εκμετάλλευση, Παραμέληση ή εγκατάλειψη και άλλες

Και βέβαια όλα αυτά για το μισό του πληθυσμού, που είναι αστοί, διότι το άλλο μισό που είναι μέλη σε αγροτικές κοινωνίες, όπου ακόμα υπάρχουν, οι ηλικιωμένοι είναι ενταγμένοι στην ζωή της οικογένειας.

Στον αγροτικό χώρο παρατηρούμε (υποκειμενικά, διότι δεν μετράει κανείς….) αύξηση των θανατηφόρων ατυχημάτων σε ηλικιωμένους που βρίσκονται σε αγροτικές εργασίες ακόμα και 88 ετών …, ίσως εργαζόμενους ακόμα, διότι οι νέοι έχουν φύγει για τις πόλεις …

Δεν υπάρχουν επαρκείς μελέτες για πιθανή διαφοροποίηση στους ηλικιωμένους μεταξύ αγροτικών περιοχών και αστικών περιοχών, ενώ μόνο ακριτομυθώς θίγεται το θέμα των «επαγγελματικών» ασθενειών & θανάτων, λόγω ευρείας χρήσης «-κτόνων» φαρμάκων.

«Κανένας δεν είναι τόσο πολύ ερωτευμένος με την ζωή, όσο εκείνος που γερνάει» Σοφοκλής, θύμισε ο κ Γρηγόρης Παπαπέτρου (Γίνε μια αγκαλιά).