Η επιστολή των τριών υπουργών στους Επιτρόπους Γεωργίας και Προϋπολογισμού, μετά από πρωτοβουλία Λιβανού
Την ενεργοποίηση του άρθρου 221 του Κανονισμού για την ενιαία Κοινή Οργάνωση Αγοράς (ΚΟΑ), με στόχο την ανακούφιση των συνεπειών για τους αγρότες, που υπέστησαν ζημιές από τον πρωτοφανή παγετό του Μαρτίου και Απριλίου, ζήτησαν με κοινή επιστολή τους προς τον Επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ κ. Janusz Wojciechowski και τον Επίτροπο Προϋπολογισμού κ. Johannes Hahn, οι υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της Ελλάδας κ. Σπήλιος Λιβανός, της Γαλλίας κ. Julien Denormandie και της Ιταλίας κ. Stefano Patuanelli.
Στην πράξη οι τρεις υπουργοί ζητούν από την ΕΕ να ενεργοποιήσει κονδύλια προς στήριξη των καλλιεργητών των τριών χωρών που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον παγετό του Μαρτίου και του Απριλίου, καθώς οι καταστροφές ήταν πρωτοφανείς και για τις τρεις χώρες.
Το κοινό μέτωπο των τριών χωρών δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ΥΠΑΑΤ κ. Σπήλιου Λιβανού. Πέραν των τριών υπογραφόντων την επιστολή ο κ. Λιβανός μέσα από διαδοχικές επαφές με ομολόγους του έχει επιτύχει την υποστήριξη του αιτήματος που καταθέτουν Ελλάδα, Γαλλία και Ιταλία και από άλλες χώρες.
Όπως υπενθυμίζουν στην επιστολή τους οι τρεις υπουργοί αυτό το άρθρο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε έκτακτες περιπτώσεις, για παράδειγμα το 2018 στην περιοχή της Βαλτικής, κάτι που αποτελεί προηγούμενο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως νομική βάση για παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα οι τρεις υπουργοί ζητούν την έγκριση της Επιτροπής και για την παροχή εθνικής βοήθειας προς τους πληγέντες και προτείνουν και την τροποποίηση του άρθρου 71 παράγραφος 8, η οποία αποσκοπεί να δώσει τη δυνατότητα σε εκείνα τα κράτη μέλη που το επιθυμούν να στοχεύσουν ένα μικρό μέρος των άμεσων πληρωμών που διατίθεται σε κάθε κράτος μέλος, ώστε να δημιουργηθεί δίχτυ ασφαλείας για όλες τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ενόψει καταστροφικών γεγονότων όπως εκείνων που επηρέασαν πολλές ευρωπαϊκές περιοχές τον περασμένο Απρίλιο.
Τέλος τονίζουν ότι «ώρα είναι στιγμή να τους δείξουμε εμείς αλληλεγγύη. Τώρα είναι η στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση να τους δείξει ότι βρίσκεται στο πλευρό τους για να αντιμετωπίσουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση».
Το πλήρες κείμενο της επιστολής έχει ως εξής:
«Κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας του Μαρτίου και της πρώτης Απριλίου, μετά από μερικές εβδομάδες ήπιων καιρικών συνθηκών, σημειώθηκαν απρόσμενα περιστατικά παγετού στη Γαλλία, στην Ελλάδα και στην Ιταλία. Αυτός ο αρνητικός συνδυασμός παραγόντων έχει τεράστιες άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στις γεωργικές παραγωγές στις χώρες μας.
Ενώ οι αξιολογήσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη, οι πρώτες προκαταρκτικές εκτιμήσεις δείχνουν πρωτοφανείς ζημιές: αυτό ισχύει ιδιαίτερα στον τομέα του οίνου, των φρούτων και των λαχανικών. Επιπλέον, οι ζημίες αναμένεται να έχουν επακόλουθο σημαντικό αντίκτυπο στη μεταποιητική βιομηχανία και αναπόφευκτα στις εξαγωγικές δραστηριότητες.
Όπως δηλώσαμε και στο πρόσφατο άτυπο Συμβούλιο της 26ης Απριλίου, θεωρούμε απαραίτητο η Ευρωπαϊκή Ένωση να επιδείξει αλληλεγγύη στους αγρότες που έχασαν μεγάλο μέρος, και σε ορισμένες περιπτώσεις, ολόκληρες τις καλλιέργειές τους.
Αυτό σημαίνει ότι, για τον τομέα του οίνου που είχε ήδη επηρεαστεί σημαντικά από τις συνέπειες της πανδημίας COVID-19, η κατάσταση έχει περαιτέρω επιδεινωθεί δεδομένων και των δασμολογικών επιβαρύνσεων που έχουν επιβάλει οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τα γεγονότα του παγετού αποτελούν μια ακόμη σημαντική επιβάρυνση σε έναν ήδη αποδυναμωμένο τομέα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επαναλάβαμε την ανάγκη για έκτακτη υποστήριξη σε αυτόν τον τομέα.
Επιπλέον, τα περιστατικά του παγετού επηρέασαν σοβαρά άλλους τομείς, ιδίως τα φρούτα και τα λαχανικά, που είχαν ήδη υποστεί ζημιά την άνοιξη του 2020. Ζητούμε την ενεργοποίηση του άρθρου 221 του Κανονισμού για την ενιαία κοινή οργάνωση αγοράς (ΚΟΑ), για την ανακούφιση των συνεπειών για τους αγρότες. Αυτό το άρθρο έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε έκτακτες περιπτώσεις, για παράδειγμα το 2018 στην περιοχή της Βαλτικής, κάτι που αποτελεί προηγούμενο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως νομική βάση για παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα χρειαστεί επίσης εθνική βοήθεια για να προσφέρει γρήγορα ανακούφιση στους αγρότες. Θα χρειαστούμε, εάν είναι απαραίτητο, να μας επιτραπεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχουμε άμεσα τη βοήθεια αυτή, μέσω του άρθρου 221 της ΚΟΑ ή των κρατικών ενισχύσεων.
Καθώς παρόμοια γεγονότα, τα οποία συνδέονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, αναμένεται να δοκιμάζουν τον γεωργικό τομέα συχνότερα και πιο έντονα στο εγγύς μέλλον, πρέπει επειγόντως να συζητήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο βιώσιμους και ανθεκτικούς μηχανισμούς για την καλύτερη προστασία και υποστήριξη των αγροτών και των παραγωγών.
Στο πλαίσιο αυτό, μια ενδιαφέρουσα λύση για την ενίσχυση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνων θα μπορούσε να είναι η προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 71 παράγραφος 8, η οποία αποσκοπεί να δώσει τη δυνατότητα σε εκείνα τα κράτη μέλη που το επιθυμούν να στοχεύσουν ένα μικρό μέρος των άμεσων πληρωμών που διατίθεται σε κάθε κράτος μέλος, ώστε να δημιουργηθεί δίχτυ ασφαλείας για όλες τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ενόψει καταστροφικών γεγονότων όπως εκείνων που επηρέασαν πολλές ευρωπαϊκές περιοχές τον περασμένο Απρίλιο.
Οι αγρότες στις περιοχές που υπέστησαν ζημιές από τον παγετό, και που έχουν ήδη δοκιμασθεί από τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19, χρειάζονται σημαντική υποστήριξη. Ανέλαβαν την ευθύνη στις ιδιαίτερα δύσκολες στιγμές κατά τη διάρκεια της πανδημίας να διασφαλίζουν την προμήθεια τροφίμων για τους ευρωπαίους πολίτες. Τώρα είναι στιγμή να τους δείξουμε εμείς αλληλεγγύη. Τώρα είναι η στιγμή η Ευρωπαϊκή Ένωση να τους δείξει ότι βρίσκεται στο πλευρό τους για να αντιμετωπίσουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση»
