Το 86,9% των νοικοκυριών της χώρας έχουν πλέον πρόσβαση στο Διαδίκτυο από την κατοικία τους και σε σύγκριση με το 2014 καταγράφεται αύξηση 32,5%.
Από την Έρευνα Χρήσης Τεχνολογιών Πληροφόρησης και Επικοινωνίας από Νοικοκυριά και ‘Ατομα της ΕΛΣΤΑΤ, κατά την οποία ερευνήθηκαν 3.585 ιδιωτικά νοικοκυριά και ισάριθμα μέλη αυτών σε όλη την Ελλάδα, με προϋπόθεση την ύπαρξη ενός, τουλάχιστον, μέλους ηλικίας 16-74 ετών σε κάθε νοικοκυριό, προκύπτουν επίσης τα εξής:
Ποσοστό 86,3% του πληθυσμού ηλικίας 16-74 ετών έκανε χρήση του Διαδικτύου το α’ τρίμηνο του 2024, καταγράφοντας αύξηση 1,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2023 και 23,1 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2014.
Αναφορικά με τους λόγους χρήσης του Διαδικτύου, κυριότερες δραστηριότητες είναι η αναζήτηση πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες και η online ανάγνωση ειδήσεων σε ιστοσελίδες, εφημερίδες, περιοδικά (92% και 88,4%, αντίστοιχα). Τα ποσοστά αφορούν 9 στα 10 άτομα ηλικίας 16-74 ετών, που χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο το α’ τρίμηνο του 2024.
Οι δραστηριότητες που κατέγραψαν τη μεγαλύτερη αύξηση, το τελευταίο έτος (σύγκριση α’ τριμήνου 2023 με α’ τρίμηνο 2024) είναι η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με την υγεία (11,8%), η αποστολή γνώμης για θέματα κοινωνικά ή πολιτικά σε ιστοσελίδες ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. στο Facebook, Twitter, Instagram, YouTube) (8,8%) και η συμμετοχή σε online διαβουλεύσεις ή ψηφοφορίες για κοινωνικά ή πολιτικά θέματα (π.χ. σχέδια νόμων, προσυπογραφή για προώθηση αιτήματος κ.ά.) (6,5%).
Το 26,2% των ατόμων, περίπου 1 στους 4, που χρησιμοποίησε το διαδίκτυο το α’ τρίμηνο του 2024 πραγματοποίησε μέσω διαδικτύου κάποιες δραστηριότητες εκμάθησης (παρακολούθηση online σεμιναρίου ή μαθήματος, χρήση online εκπαιδευτικού υλικού, οπτικοακουστικό υλικό, software, ηλεκτρονικά εγχειρίδια, εφαρμογές), πέραν του υλικού που αφορά στην παρακολούθηση πλήρους online εκπαιδευτικού προγράμματος είτε επικοινωνία με τους διδάσκοντες ή άλλους εκπαιδευόμενους που παρακολουθούν το πρόγραμμα μέσω οπτικοακουστικών εργαλείων, όπως Webex, Zoom, MS Teams, Google Classroom, Google Meet, Πανελλήνιο Σχολικό δίκτυο- e-class, πλατφόρμα e- me, Ψηφιακή Ακαδημία πολιτών κ.ά.) για εκπαιδευτικούς, επαγγελματικούς ή προσωπικούς λόγους (18,3% το 2023).
Το 51,4% πραγματοποίησε μέσω διαδικτύου κάποιες δραστηριότητες εκμάθησης για εκπαιδευτικούς λόγους, το 46,3% για επαγγελματικούς σκοπούς ή για λόγους που σχετίζονται με την εργασία και το 34,7% για προσωπικούς λόγους.
Στον συνολικό πληθυσμό της χώρας ηλικίας 16-74 ετών, περίπου 2 στους 3 (66,3%) έκαναν χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, κατά τη χρονική περίοδο Απριλίου 2023-Μαρτίου 2024, για προσωπικούς λόγους (67% κατά τη χρονική περίοδο Απριλίου 2022-Μαρτίου 2023). Διευκρινίζεται ότι, για τον υπολογισμό του εν λόγω ποσοστού έως και το 2021, οι υπηρεσίες και οι ενέργειες που πραγματοποιούνταν στο πλαίσιο χρήσης των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης δεν καταγράφονταν αναλυτικά.
Περίπου 6 στους 10 (61,6%) έλαβαν στον προσωπικό τους λογαριασμό επίσημα έγγραφα (πληρωμή φόρου, αντίγραφο ποινικού μητρώου, ληξιαρχικές πράξεις και πιστοποιητικά δημοτολογίου, βεβαίωση εμβολιασμού, αποτέλεσμα rapid test, ειδοποίηση και υπενθύμιση για ραντεβού εμβολιασμού, παραπεμπτικό συνταγογράφησης, αποτέλεσμα πανελλαδικών εξετάσεων κ.ά.) μέσω ιστοσελίδας ή εφαρμογής δημόσιας υπηρεσίας ή αρχής.
Ως προσωπικός λογαριασμός θεωρείται το προσωπικό email, το ψηφιακό γραμματοκιβώτιο στη θυρίδα πολίτη (my.gov.gr) ή/και στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (“myAADE”), το κινητό τηλέφωνο μέσω SMS που λαμβάνεται, αλλά και εφαρμογές στο κινητό, όπως το myhealth app.
Περίπου 5 στους 10 (46%) έκλεισαν ραντεβού με δημόσια υπηρεσία μέσω ιστοσελίδας ή εφαρμογής, για προσωπικούς λόγους (39,1% το 2023). Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρονται τα εξής: Ραντεβού με ΚΕΠ, ΕΦΚΑ, ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), Εφορία (ΑΑΔΕ), με ιατρό του ΕΣΥ σε Μονάδα Πρωτοβάθμιας Μονάδας Υγείας, συμπεριλαμβανομένου του ραντεβού για εμβολιασμό κατά της Covid19.
-Το 16,8% του πληθυσμού που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο κατά τη χρονική περίοδο Απριλίου 2023- Μαρτίου 2024 υπέβαλαν, οι ίδιοι, online, τη φορολογική τους δήλωση (12% το 2023).
-5 στους 10 (50,2%) υπέβαλαν ηλεκτρονικά αίτηση για επίσημο έγγραφο, πιστοποιητικό, επίδομα (συμπεριλαμβανομένων των market pass, power pass, fuel pass κ.ά.) ή υπέβαλαν καταγγελία/παράπονο/ένσταση.
Συγκεκριμένα, στον πληθυσμό 16 – 74 ετών που χρησιμοποίησε το διαδίκτυο κατά τη χρονική περίοδο Απριλίου 2023- Μαρτίου 2024:
-42,7% των ερευνηθέντων υπέβαλαν ηλεκτρονικά αίτηση για να λάβουν επίσημο έγγραφο ή πιστοποιητικό (π.χ. γέννησης, γάμου, συμφώνου συμβίωσης, μόνιμης κατοικίας, διαζυγίου, ληξιαρχική πράξη θανάτου, απόσπασμα ποινικού μητρώου, ανανέωση διπλώματος οδήγησης, αντίγραφο άδειας κυκλοφορίας, δήλωση απώλειας ταυτότητας κ.ά.),
-29,1% υπέβαλαν ηλεκτρονικά αίτηση για επιδόματα (στέγασης, θέρμανσης, ανέργων, παιδιού, φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, υπερηλίκων, γέννησης κ.ά.), απονομή σύνταξης κ.ά. και,
-2,2% υπέβαλαν ηλεκτρονικά άλλη αίτηση παραπόνου, ένσταση, καταγγελία, όπως για παράδειγμα στον Συνήγορο του πολίτη, στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, δήλωση κλοπής στην αστυνομία, καταγγελία για θέματα αρμοδιότητας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταγγελία για υπόθεση σε βάρος του Δημοσίου, για παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών κ.ά.
-Για τον υπόλοιπο πληθυσμό (49,8%) που δεν υπέβαλε ηλεκτρονικά αίτηση για επίσημο έγγραφο ή πιστοποιητικό, ή επίδομα, ή δεν υπέβαλε καταγγελία / παράπονο / ένσταση, το 66,3% δήλωσε ότι δεν το έκανε επειδή δεν χρειάστηκε να υποβάλει αίτηση, καταγγελία κ.λπ.
Οι κυριότεροι λόγοι που αναφέρθηκαν από όσους χρειάστηκε να υποβάλουν αίτηση, καταγγελία κ.λπ. αλλά δεν το έκαναν είναι διότι:
-κάποιος άλλος (λογιστής, φίλος, συγγενής) υπέβαλε την αίτησή τους online (83,2%) ή o δεν είχαν τις απαραίτητες γνώσεις / δεξιότητες (37,3%).
Το 80,1% των χρηστών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (8 στους 10) δήλωσαν ότι δεν αντιμετώπισαν κανένα θέμα με τη χρήση των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Για τους υπόλοιπους 2 στους 10 που αντιμετώπισαν προβλήματα, τα σημαντικότερα είναι κάποιο τεχνικό πρόβλημα κατά τη χρήση της ιστοσελίδας/εφαρμογής- δεν άνοιγε η ιστοσελίδα/εφαρμογή, η ιστοσελίδα κατέρρευσε- (48,6%) και δυσκολία στη χρήση της ιστοσελίδας ή της εφαρμογής- δεν ήταν φιλικές στον χρήστη, δεν υπήρχαν σαφείς οδηγίες χρήσης κ.λπ.- (41,9%).
Το 62,8% του πληθυσμού ηλικίας 16- 74 ετών που έχουν οποτεδήποτε χρησιμοποιήσει, έστω και μία φορά, το διαδίκτυο, πραγματοποίησαν, το α’ τρίμηνο του 2024, κάποια ηλεκτρονική αγορά ή παραγγελία αγαθών ή υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου, για προσωπική χρήση. Σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό ένα έτος πριν (55,3%), καταγράφεται αύξηση 7,5 ποσοστιαίων μονάδων, ενώ είναι υπερδιπλάσιο σε σύγκριση με το 2014 (29,5%).
Αναφορικά με τα άτομα που το α’ τρίμηνο του 2024 αγόρασαν ή παρήγγειλαν μέσω διαδικτύου φυσικά προϊόντα (δηλαδή, προϊόντα που δεν είναι σε ψηφιακή μορφή), για προσωπική χρήση, παρατηρείται ότι:
-75,6% των ατόμων αγόρασαν είδη ένδυσης (συμπεριλαμβανομένων αθλητικών ενδυμάτων), είδη υπόδησης και αξεσουάρ (τσάντες, κοσμήματα κ.ά.),
-63,9% των ατόμων αγόρασαν φαγητό που διανέμεται (delivery) από εστιατόρια, αλυσίδες ταχυφαγείων, catering κ.λπ.,
-36,6% των ατόμων αγόρασαν φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής, όπως π.χ. βιταμίνες,
-36,2% των ατόμων αγόρασαν αθλητικά είδη, εξαιρουμένων των αθλητικών ενδυμάτων και υποδημάτων που συμπεριλαμβάνονται στα είδη ένδυσης και υπόδησης,
-28,2% των ατόμων αγόρασαν τρόφιμα ή ποτά από σούπερ-μάρκετ (φυσικά ή διαδικτυακά καταστήματα),
-27,6% των ατόμων αγόρασαν καλλυντικά, προϊόντα ομορφιάς ή υγείας και,
-23,4% των ατόμων αγόρασαν ηλεκτρονικούς υπολογιστές, tablets, κινητά τηλέφωνα και αξεσουάρ αυτών (εκτυπωτές, καλώδια, θήκες, ακουστικά κ.ά.).
Όσον αφορά σε προϊόντα που αγοράζονται σε ψηφιακή μορφή:
-46,5% των ατόμων ηλικίας 16- 74 ετών αγόρασαν ταινίες, σειρές ή αθλητικά γεγονότα, ως υπηρεσία μετάδοσης (streaming) (από π.χ. EON TV/Nova, Cosmote TV, Netflix, Ant1+, ΗΒΟ, Amazon, Maxdome, Apple TV, Sky, Cinobo κ.ά.),
-23,4% των ατόμων αγόρασαν μουσική, ως υπηρεσία μετάδοσης (streaming) (π.χ. Spotify, Apple music, Google play music),
-10,7% των ατόμων αγόρασαν ηλεκτρονικά βιβλία (e-books ή ακουστικά βιβλία/audio books, ως ψηφιακά αρχεία) και online ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, εφημερίδες ή περιοδικά,
-10,1% των ατόμων αγόρασαν παιχνίδια, ως ψηφιακά αρχεία, για κινητό, tablet, ηλεκτρονικό υπολογιστή, κονσόλα παιχνιδιών (περιλαμβάνονται οι αναβαθμίσεις) και,
-6,5% των ατόμων αγόρασαν λογισμικό για ηλεκτρονικό υπολογιστή ή άλλες συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των αναβαθμίσεων.
Αναφορικά με τις υπηρεσίες που αγοράζονται περισσότερο:
-49,3% των ατόμων ηλικίας 16- 74 ετών αγόρασαν συνδρομή στο διαδίκτυο ή σύνδεση κινητής τηλεφωνίας,
-43,9% των ατόμων αγόρασαν κατάλυμα από επιχειρήσεις, όπως ξενοδοχεία ή ταξιδιωτικά πρακτορεία,
-42,9% των ατόμων αγόρασαν εισιτήρια για πολιτιστικά / αθλητικά γεγονότα ή αναψυχή (κινηματογράφο, θέατρο, συναυλίες κ.ά.),
-40,8% των ατόμων αγόρασαν υπηρεσίες μεταφοράς / μετακίνησης από επιχειρήσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, όπως ΚΤΕΛ, αστικές συγκοινωνίες, εταιρείες ταξί (συμπεριλαμβανομένης της UBER), αεροπορικές / ακτοπλοϊκές εταιρείες κ.λπ.,
-24,6% των ατόμων αγόρασαν συνδρομές σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, φυσικού αερίου κ.ά.) και,
-15,4% των ατόμων αγόρασαν ασφαλιστήριο συμβόλαιο ή ανανέωση υπάρχοντος, συμπεριλαμβανομένων ασφαλιστηρίων που προσφέρονται ως «πακέτο» μαζί με άλλες υπηρεσίες (π.χ. ταξιδιωτική ασφάλεια που προσφέρεται μαζί με αεροπορικό εισιτήριο).
Στον συνολικό πληθυσμό της χώρας, 2 στα 10 άτομα (22,7%) ηλικίας 16-74 ετών, που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο το α’ τρίμηνο του 2024, είναι χρήστες κάποιας από τις προαναφερθείσες τεχνολογικά προηγμένες, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο, συσκευές ή συστήματα.
Ειδικότερα:
-13,6% κάποιου συστήματος συναγερμού, ανιχνευτή καπνού, κάμερας ασφαλείας, κλειδαριάς πόρτας κ.ά., για την ασφάλεια της κατοικίας τους,
-9,9% θερμοστάτη, λαμπτήρων, μετρητή ηλεκτρικού ρεύματος / φυσικού αερίου, plug-ins κ.ά., για την ενεργειακή διαχείριση της κατοικίας τους,
-7,1% συνδεδεμένων στο διαδίκτυο οικιακών συσκευών, όπως ηλεκτρική σκούπα- ρομπότ, ψυγείο, φούρνο, καφετιέρα και,
-5,6% εικονικού βοηθού με τη μορφή έξυπνης φωνητικής βοήθειας ή εφαρμογής.
Το υπόλοιπο 77,3% (περίπου 8 στα 10 άτομα) των ερευνηθέντων δεν έχει χρησιμοποιήσει καμία από τις παραπάνω συσκευές ή συστήματα συνδεδεμένα στο διαδίκτυο, με 8,4% να δηλώνει άγνοια της ύπαρξής τους. Ωστόσο, 6 στους 10 (62,6%) από αυτούς αναφέρουν ότι δεν τις χρειάζονται και 2 στους 10 (19%) τις απορρίπτουν λόγω υψηλού κόστους.
Εννέα στους 10 (92,8%) από όσους χρησιμοποίησαν κάποια από τις προαναφερθείσες τεχνολογικά προηγμένες, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο, συσκευές ή συστήματα δήλωσαν ότι δεν αντιμετώπισαν κανένα πρόβλημα, ενώ τα κυριότερα προβλήματα που αναφέρθηκαν είναι η δυσκολία στη χρήση τους (ρύθμιση, εγκατάσταση, σύνδεση, σύζευξη) (3%), η δυσκολία σύνδεσης της συσκευής στο διαδίκτυο και η έλλειψη τεχνικής υποστήριξης (3%) και τα προβλήματα ασφάλειας («χακάρισμα» συσκευής κ.λπ.) (0,8%).
Από τα άτομα ηλικίας 16- 74 ετών που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο το α’ τρίμηνο του 2024 και έχουν χρησιμοποιήσει κάποια από τις προαναφερθείσες τεχνολογικά προηγμένες, συνδεδεμένες στο διαδίκτυο, συσκευές ή συστήματα:
-Το 56,8% συνδέθηκε στο διαδίκτυο μέσω της τηλεόρασης,
-Το 34,2% χρησιμοποίησε «έξυπνο» ρολόι, βραχιόλι άσκησης / υγείας, ακουστικά, ιχνηλάτες εντοπισμού κ.ά.,
-Το 12,5% συνδέθηκε στο διαδίκτυο μέσω κονσόλας παιχνιδιών και,
-Το 7% χρησιμοποίησε κάποια συσκευή υγείας για καταγραφή πίεσης, επιπέδων σακχάρου στο αίμα, βάρους, ρομπότ φροντίδας κ.ά.
Με την έρευνα συλλέγονται επίσης πληροφορίες αναφορικά με την υιοθέτηση από τους πολίτες «πράσινων» συνηθειών στην καθημερινότητα. Συγκεκριμένα καταγράφεται η πρακτική που ακολουθείται όταν κάποιος θελήσει να αντικαταστήσει ή να αποσύρει μία συσκευή- κινητό τηλέφωνο, φορητό υπολογιστή ή tablet, επιτραπέζιο ηλεκτρονικό υπολογιστή- που δεν χρησιμοποιεί πλέον:
-Το 29,3% των ατόμων ηλικίας 16 – 74 ετών που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο το α’ τρίμηνο του 2024, άφησαν το κινητό ή «έξυπνο» τηλέφωνό τους στους ειδικούς χώρους ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών ή σε κατάστημα πώλησης για ανακύκλωση.
-Το 35,3% των ατόμων άφησαν τον φορητό υπολογιστή ή το tablet τους στους ειδικούς χώρους ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών ή σε κατάστημα πώλησης για ανακύκλωση.
-Το 45,6% των ατόμων άφησαν τον επιτραπέζιο Η/Υ τους στους ειδικούς χώρους ανακύκλωσης ηλεκτρονικών συσκευών ή σε κατάστημα πώλησης για ανακύκλωση.
Ένα θέμα που, επίσης, σχετίζεται με τις «πράσινες» συνήθειες των πολιτών είναι και το τι θεωρεί κάποιος σημαντικό κατά την αγορά των ηλεκτρονικών συσκευών που αναφέρθηκαν παραπάνω:
-Το 20,5% του πληθυσμού θεώρησαν σημαντικό, κατά την πιο πρόσφατη αγορά συσκευής (κινητού τηλεφώνου, laptop, tablet, επιτραπέζιου Η/Υ), τον οικολογικό σχεδιασμό της συσκευής, ενώ το 15,5% τη δυνατότητα ανακύκλωσής της.
-Ωστόσο, το χαρακτηριστικό που θεωρήθηκε πιο σημαντικό κατά την αγορά ήταν η τιμή της συσκευής (79,7%) και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των συσκευών (65,1%).
ΑΠΕ-ΜΠΕ
