Επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή Σερρών της Ελληνικής Λύσης κ. Κωνσταντίνου Μπούμπα προς τον Υπουργό Οικονομικών, με θέμα: «Κατοικίες και επιχειρήσεις “παλιννοστούντων” τίθενται σε πλειστηριασμό, παρά την υποτιθέμενη “κρατική εγγύηση” και παρά την ύπαρξη Ταμείου Υποστήριξης (ν.128/1975) από το οποίο όφειλε να υποστηριχθούν».
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΜΠΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Καλημέρα σας, κύριε Υπουργέ. Καλημέρα κυρίες και κύριοι. Είναι ένα μείζον θέμα εθνικής και κοινωνικής διάστασης το θέμα των Ελλήνων που ήρθαν από τον Πόντο, από τη δεκαετία του 1990. Υπήρχε -το ξέρετε, κύριε Υπουργέ- το Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Παλιννοστούντων Ομογενών Ελλήνων, το οποίο τους υποσχέθηκε στους Πόντιους μια στεγαστική αποκατάσταση, αλλά οι υποσχέσεις αυτές τινάχτηκαν στον αέρα.
Και το λέω αυτό, διότι στις αρχές της δεκαετίας του ’90 αυτοί οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν με τις υποσχέσεις και την εγγύηση του ελληνικού κράτους σε ό,τι αφορά στη στεγαστική τους αποκατάσταση. Άφησαν τις εστίες τους και ήρθαν στην Ελλάδα. Ήρθαν στη μάνα-πατρίδα, στη μάνα-Ελλάς. Έλαβαν τις υποσχέσεις να μπουν σε ένα στεγαστικό πρόγραμμα το οποίο θα τους αποκαταστήσει είτε κατασκευάζοντας το ίδιο το ελληνικό κράτος κάποια διαμερίσματα -όπου το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε μόνο κατά 15% έως 20%- είτε ότι θα δοθούν δάνεια περίπου 39.000 ευρώ συν 21.000 ευρώ με κρατική αρωγή και δεν υλοποιήθηκε ούτε αυτό το πρόγραμμα, εν μέρει υλοποιήθηκε, αφήνοντας μετά από το 2004 και κυρίως μετά από το 2006 επί ξύλου κρεμάμενους αυτούς τους ανθρώπους.
Σήμερα οι περισσότεροι εξ αυτών το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι στην περιοχή του Νομού Ροδόπης, στην περιοχή του Νομού Έβρου και στη δική μου περιοχή πρωτίστως, όμως -και το γνωρίζετε πολύ καλά-, το συγκεκριμένο γεωγραφικό διαμέρισμα είναι ευαίσθητο και για εθνικούς λόγους σε ό,τι αφορά στη σύνθεση του πληθυσμού. Οι άνθρωποι αυτοί σήμερα δέχονται από τις τράπεζες διαταγή πληρωμής. Για τη διαταγή πληρωμής το νομικό πλαίσιο -το γνωρίζετε οι νομικοί- έχει αλλάξει. Δεν μπορεί να υπάρχει παράταση μετά από τη διαταγή πληρωμής που λαμβάνουν στο χέρι και πρέπει να ξεκινήσουν τις διαδικασίες για να αποφύγουν έναν πλειστηριασμό.
Γεννάται, λοιπόν, το ζήτημα, ενώ υπήρχε αυτή η κρατική αρωγή, αλλά δεν υλοποιήθηκε το πρόγραμμα, γιατί σήμερα το κράτος δεν είναι εντάξει απέναντι σ’ αυτήν την υποχρέωση προς τους Πόντιους Έλληνες πολίτες για να πληρώσει αυτή την εγγύηση, προκειμένου να μην γίνει πλειστηριασμός σε σπίτια, τα οποία δεν είναι και βίλες, δεν είναι και σπίτια τα οποία μαρτυρούν πολυτελή διαβίωση και κατοικία;
Είναι σπίτια σε χωριά. Έγινε εκκένωση σε σαράντα οικογένειες στις Σάπες του Νομού Ροδόπης. Τετρακόσιες οικογένειες σήμερα βρίσκονται πάλι στα πρόθυρα να τους διώξουν απ’ τα σπίτια τους γιατί δεν καταβάλλεται ενοίκιο στους ιδιοκτήτες από το κράτος. Η κατάσταση διαιωνίζεται και συνεχίζεται. Το πρόβλημα είναι κοινωνικό και εθνικό, λόγω της περιοχής.
Η ερώτηση είναι αν θα γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου, πρώτον να αποτραπούν οι πλειστηριασμοί. Αυτό είναι το βασικό. Δεύτερον, να υλοποιηθεί αυτό το πρόγραμμα το οποίο είχε ξεκινήσει από το Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Αποδήμων και Παλιννοστούντων Ομογενών και σταμάτησε. Το ταμείο δεν υφίσταται. Υπάρχουν, όμως, και περιουσιακά στοιχεία του ταμείου που θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε κλήρωση για κάποια οικόπεδα που εκκρεμούν.
Το άλλο ζήτημα είναι ότι από το 2006 εκκρεμούν οι τίτλοι ιδιοκτησίας. Δεν έχουν καν τίτλους ιδιοκτησίας αυτοί οι άνθρωποι και βρίσκονται σε μια αβεβαιότητα. Νιώθουν και βιώνουν μια ανασφάλεια, αλλά και μια απογοήτευση και ένα μεγάλο παράπονο από το ελληνικό κράτος το οποίο άλλα τους έταξε τη δεκαετία του 1990, άλλα τους υποσχέθηκε μπαίνοντας σ’ αυτό το πρόγραμμα.
Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, δείχνοντας μια κοινωνική και εθνική ευαισθησία, σε μια περιοχή ευαίσθητη όπως είναι η Θράκη -για πολλούς λόγους που δεν είναι του παρόντος να τους αναλύσουμε, αλλά καταλαβαίνετε τι λέω, το γνωρίζετε- να αποκατασταθούν τάχιστα αυτοί οι άνθρωποι διότι πρόκειται για οικογένειες οι οποίες ήρθαν στην Ελλάδα, μπήκαν σε πρόγραμμα στεγαστικής αποκατάστασης και δεν υλοποιήθηκε. Πρέπει να γίνουν όλες οι απαιτούμενες ενέργειες από την πολιτεία προκειμένου αυτοί οι άνθρωποι να διαφυλάξουν τα κεκτημένα. Να διαφυλάξουν την πρώτη τους κατοικία ώστε να μπορούν να ζήσουν.
Δεν είναι ότι δεν ήθελαν να πληρώσουν κάποια δάνεια. Σήμερα τους ζητάνε να πληρωθούν δάνεια της τάξεως των 25.000 ευρώ. Λόγω της υγειονομικής κρίσης του COVID δεν έχουν δουλειά για να μπορέσουν να πληρώσουν αυτές τις υποχρεώσεις. Από την άλλη, όμως, εφόσον υπήρχε κρατική αρωγή, κρατική προστασία για να τους αποκαταστήσει στεγαστικά, πρέπει το πρόγραμμα αυτό να ολοκληρωθεί. Σας ευχαριστώ.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Ευχαριστώ τον αξιότιμο Βουλευτή της Ελληνικής Λύσης.
Να σημειώσω ότι το θέμα των δανείων προς διάφορες κατηγορίες, που δόθηκαν με εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου, είναι ένα δύσκολο και σοβαρό θέμα γιατί στη διάρκεια της κρίσης των μνημονίων που είχαμε και εν συνεχεία στη διάρκεια της πανδημίας υπήρχαν πλήγματα προς όλη την κοινωνία. Προφανώς και προς κάποιες απ’ αυτές τις ομάδες.
Η ελληνική Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη εφόσον έχουν υπάρξει νόμιμες εγγυήσεις από την πλευρά της προς τις τράπεζες να πληρώσει τις εγγυήσεις αυτές προς τις τράπεζες. Κι αυτό γίνεται όλο και περισσότερο στα επόμενα χρόνια καθώς έχει υπάρξει η δέσμευση να ολοκληρωθεί η διεκπεραίωση αυτών των εγγυήσεων μέσα στα επόμενα δυο-τρία χρόνια. Όταν ολοκληρωθεί η διεκπεραίωση αυτών των εγγυήσεων ή καθώς ολοκληρώνεται, οι σχετικές οφειλές περνούν στο ελληνικό δημόσιο.
Αν πρόκειται για παλιννοστούντες που είχαν πάρει δάνειο με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου αυτή η εγγύηση συνήθως συνοδευόταν από επιδότηση επιτοκίου, τουλάχιστον από την ΚΥΑ του 2004 που έχω. Υπήρχε μια επιδότηση επιτοκίου από 60%-100%. Έπρεπε μόνο να πληρώσουν το κεφάλαιο. Συνεπώς, οφείλουν μόνο το κομμάτι του κεφαλαίου που δεν έχουν πληρώσει.
Η σημερινή Κυβέρνηση βλέποντας τη σοβαρότητα αυτού του θέματος φρόντισε και περιέλαβε στην νομοθεσία τη δυνατότητα έστω και εκ των υστέρων οι πολίτες αυτοί να εντάσσονται στο πρόγραμμα των εκατόν είκοσι δόσεων. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να πάρουν στην ουσία άλλη μια δεκαετία για να αποπληρώσουν τις σχετικές οφειλές, κάτι που δίνει πολύ χρόνο για να μην υπάρχουν ούτε πλειστηριασμοί ούτε πολύ μεγάλη δυσχέρεια στην αποπληρωμή των όποιων χρημάτων τυχόν οφείλονται. Μην ξεχνάτε ότι έχουν περάσει από τότε που δόθηκαν αυτά τα δάνεια δεκαπέντε ή ακόμα και είκοσι χρόνια. Ευχαριστώ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΥΜΠΑΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι μια διευκόλυνση σε βάθος χρόνου αυτό που λέτε με τις εκατόν είκοσι δόσεις. Όμως τώρα το ζήτημα που δημιουργείται είναι ότι βιώνουν ήδη ένα μεγάλο πρόβλημα καθώς έχουν λάβει διαταγές πληρωμής. Έχει αλλάξει όλο το νομικό πλαίσιο διεκπεραίωσης της διαταγής πληρωμής. Δηλαδή δεν είναι όπως ήταν στην πρότερη του κατάσταση που μπορούσαν να περιμένουν έστω και λίγες μέρες. Δηλαδή, τάχιστα πρέπει να γίνει προσβολή στην εντολή διαταγής πληρωμής από τους δικηγόρους. Το θέμα είναι ότι οι άνθρωποι τρέχουν σε δικηγόρους.
Δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν ακόμη κι ως μέντορες τους νομικούς. Το αποτέλεσμα είναι να βιώνουν αυτό το ζήτημα. Τούτη την ώρα μπορεί να γίνει παρέμβαση αμέσως από την Κυβέρνηση προκειμένου να μη γίνουν οι πλειστηριασμοί σε χωριά της Θράκης και της Μακεδονίας; Το βιώνουν τις τελευταίες μέρες και δεν έχουν καν οι άνθρωποι να τους δώσουν έστω λίγα χρήματα για να γίνει αυτή η αποτροπή πλειστηριασμού. Σε βάθος χρόνου βέβαια πρώτιστο είναι να έχουν δουλειά για να βιοποριστούν και να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
Το άλλο ζήτημα είναι πότε θα δοθούν αυτοί οι τίτλοι ιδιοκτησίας που κωλυσιεργούν από το 2004, με βάση και την ΚΥΑ που αναφέρατε. Επίσης, τι γίνεται με το στεγαστικό πρόγραμμα που δεν έχει ολοκληρωθεί ενώ υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία από το πρώην Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Αποδήμων και Παλιννοστούντων Ομογενών στην Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Θα υλοποιηθεί επιτέλους αυτό το στεγαστικό πρόγραμμα για να λύσει το πρόβλημά τους που διαιωνίζεται και λιμνάζει εδώ και πάρα πολλά χρόνια;
Δεύτερον, το ζητούμενο είναι αν αυτή την ώρα πέρα από τις εκατόν είκοσι δόσεις θα μπορέσουν να αποτραπούν οι πλειστηριασμοί. Οι άνθρωποι λένε «ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος». Θα μπει το κράτος μπροστά απέναντι στην εξουσία των τραπεζών; Ας είμαστε ρεαλιστές στην περιρρέουσα κατάσταση. Διότι οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει ένα οικονομικό status. Και απέναντι στην κρατική υπόσταση θα μπορέσει το κράτος να παρέμβει ουσιαστικά για να αποτρέψει τους πλειστηριασμούς; Θα δώσει έστω και χρήματα στους ιδιοκτήτες; Διότι εκκρεμούν και ενοίκια στο πρόγραμμα ενοικίασης των σπιτιών;
Άρα, λοιπόν, καλό είναι αυτό που λέτε ότι ως ευαισθησία του κράτους να μπορέσουν να αποκατασταθούν οι άνθρωποι στεγαστικά και να έχουν το κεραμίδι τους. Και βέβαια το κράτος να είναι εντάξει στη δική του υποχρέωση για την κρατική αρωγή, για την κρατική προστασία. Διότι αυτά συνυπέγραψε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Αλλά αυτή την ώρα ήδη οι άνθρωποι λαμβάνουν αυτές τις διαταγές. Και πάμε πλέον σε πλειστηριασμούς. Είναι φαινόμενο που υφίσταται και δεν είναι απλά ορατό. Τι κάνουμε, λοιπόν, αυτή την ώρα; Μπορούμε να αποτρέψουμε τους πλειστηριασμούς σε πρώτη φάση;
Φαντάζομαι σε δεύτερη φάση θα δούμε ανάλογα την οικονομική κατάσταση του καθενός, για να δούμε τι θα γίνει σε βάθος χρόνου για το επί τοις εκατό του ύψους του δανείου που υποχρεούνται να πληρώσουν. Πέρα από το 60% που είπατε. Επιτέλους, υπάρχει ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός, υπάρχει ένα πλάνο για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία που υπάρχουν από το πρώην Εθνικό Ίδρυμα Υποδοχής και Αποκατάστασης Αποδήμων και Παλιννοστούντων Ομογενών για να μπορέσουν κι αυτοί που έμειναν χωρίς κεραμίδι, χωρίς σπίτι, να αποκατασταθούν; Επαναλαμβάνω αναφέρομαι στους τίτλους ιδιοκτησίας που εκκρεμούν απέναντι σ’ αυτούς τους ανθρώπους.
Είναι ζητήματα κοινωνικής φύσεως απέναντι σε πολίτες που πρέπει να χαίρουν ισονομίας και ισοπολιτείας, να έχουν μια δίκαιη αντιμετώπιση. Αλλά για να αντικατασταθεί η σχέση εμπιστοσύνης κράτους – πολίτη θα πρέπει το κράτος να τηρεί τις υποσχέσεις του, να τηρεί αυτά που είχε πει από τη δεκαετία του 1990 όταν επαναπατρίστηκαν στη μάνα πατρίδα αυτοί οι ομογενείς. Επίσης, πρέπει να διαφυλάξουν και τη σύνθεση του πληθυσμού στη συγκεκριμένη περιοχή. Και βέβαια τα παιδιά τους που γεννήθηκαν εδώ να μην έχουν αυτή την πικρία, αυτό το παράπονο, αυτή τη δυσαρέσκεια προς την Ελλάδα, προς το ίδιο το κράτος γι’ αυτά που τους υποσχέθηκε. Σας ευχαριστώ.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών): Σε σχέση με τους πλειστηριασμούς και τα νομικά έξοδα θα πρέπει να γνωρίζουν και οι συμπολίτες μας αυτοί και προφανώς και η Βουλή ότι υπάρχει πλέον ο περίφημος εξωδικαστικός συμβιβασμός, που δίνει τη δυνατότητα, χωρίς καμία απειλή πλειστηριασμού και χωρίς νομικά έξοδα, με προσφυγή στην πλατφόρμα, αλλά με διαφάνεια σε σχέση με τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία, να μπορεί να κάνει μία ρύθμιση προς τις τράπεζες -υπάρχει και ρύθμιση προς την ΑΑΔΕ- με έως τετρακόσιες είκοσι δόσεις και διαγραφή τόσο του κομματιού της βασικής οφειλής όσο και των τόκων. Η διαδικασία γίνεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας αυτόματα για το δημόσιο και τις τράπεζες, και αν ο οφειλέτης το επιθυμεί μπορεί να αξιοποιήσει και τις υπηρεσίες πιστοποιημένου διαμεσολαβητή ως προς τα ιδιωτικά του χρέη.
Με αυτόν τον τρόπο και με δεδομένο ότι υπάρχει, επιπλέον, για πέντε χρόνια και κρατική επιδότηση της δόσης των δανείων των ευάλωτων νοικοκυριών ως 210 ευρώ, μπορούν να λύσουν το άμεσο πρόβλημα που αναφέρετε, που είναι στις περιπτώσεις όπου η οφειλή τους είναι προς τις τράπεζες. Σε ό,τι αφορά την οφειλή προς το δημόσιο -που καθώς καταπίπτουν οι εγγυήσεις όλο και περισσότερο οι οφειλές θα στρέφονται προς το δημόσιο- υπάρχει η αντίστοιχη δυνατότητα μέσω της εξωδικαστικής πλατφόρμας αυτής. Είναι χωρίς νομικά έξοδα και οι πολίτες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, πρέπει να την αξιοποιήσουν γιατί η βοήθεια που δίνεται είναι πολύ σημαντική. Ευχαριστώ.