Ερώτηση του Βελόπουλου Κυριάκου, Προέδρου του Κόμματος, Βουλευτή Β3′ Νότιου Τομέα Αθηνών προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΘΕΜΑ: «Αιτήματα κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων και αδήριτη ανάγκη συνεχούς επιτήρησης και αποτελεσματικής εφαρμογής μέτρων πρόληψης για την αποφυγή μελλοντικών κρίσεων ζωονόσων»
Κύριε Υπουργέ,
Σύμφωνα με κτηνοτρόφους και Κτηνοτροφικούς Συλλόγους όλης της χώρας, η έξαρση της νέας ζωονόσου της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, μιας πολύ μεταδοτικής ασθένειας που δύναται να επιφέρει θανάτωση έως και 80% του κοπαδιού, και η διασπορά της σε κτηνοτροφικές μονάδες από τον Βορρά έως τον Νότο της χώρας αποτελούν το τελειωτικό χτύπημα για τον ήδη πληγέντα κλάδο της κτηνοτροφίας και οδηγεί τους κτηνοτρόφους σε πλήρη απόγνωση, συνυφασμένη με αγανάκτηση για την αδικαιολόγητη αδράνεια της Πολιτείας, την έλλειψη συνολικού σχεδιασμού και την ανεπάρκεια στην εφαρμογή πρωτοκόλλων πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων, καθότι μετά την έκρηξη της πανώλης, παρά την ανάγκη συνεχούς επιτήρησης και εφαρμογής μέτρων πρόληψης για την αποφυγή μελλοντικού κινδύνου εισαγωγής νέων ζωωνόσων, δεν έλαβε μέτρα πρόληψης, αφήνοντας τα σύνορα διάτρητα.
Καταθέτουν τα αιτήματά τους, καταγγέλλοντας παράλληλα ότι:
1.) Τα μέτρα ελέγχου νόσων που τέθηκαν σε εφαρμογή, το κλείσιμο των σφαγείων και οι μαζικές θανατώσεις των ζώων αποτελούν μέτρο καταστολής, ενώ απαιτούνται συνεχή επιτήρηση και μέτρα πρόληψης.
2.) Η χώρα μας αυτή τη στιγμή αποδεικνύεται ανίκανη να προφυλάξει το ζωικό της κεφάλαιο. Ενώ ισχύουν τα προβλεπόμενα Υγειονομικά Πιστοποιητικά της χώρας εξαγωγής για τη μεταφορά ζώντων ζώων – τα μολυσμένα εισαχθέντα ζώα κατείχαν τα ως άνω σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ – υπήρξε μετάδοση και διασπορά. Μεγάλα ερωτηματικά προκύπτουν επ’ αυτού και χρήζουν εξηγήσεων, για τον τρόπο εισόδου του ιού από το εξωτερικό στην Ελλάδα και την εν συνεχεία διασπορά από την Β. Ελλάδα ως την Ν. Ελλάδα, τη στιγμή που ισχύουν και τηρούνται(;)τα μέτρα. Αν δεν είχαν τα απαραίτητα πιστοποιητικά ή δεν έγιναν οι έλεγχοι ή δεν τηρήθηκαν μέτρα απολύμανσης, τότε οι ευθύνες του ΥπΑΑΤ είναι ακόμη μεγαλύτερες έως εγκληματικές. Καταγγέλλουν ότι δεν υπάρχει επαρκής ενεργοποίηση για την εισαγωγή παράνομων μετακινήσεων ζώων και αναφέρουν χαρακτηριστικά «Η χώρα μας
δεν έκανε ελέγχους, ως όφειλε. Είτε δε γίνεται απολύμανση στα φορτηγά είτε ήρθαν μαύρα κοπάδια!».
3.) Η εμφάνιση των ζωωνόσων αναδεικνύει σοβαρά προβλήματα στους συνοριακούς ελέγχους και τη μη τήρηση των προληπτικών μέτρων βιοασφάλειας στις εισόδους της χώρας, στα δύο σημεία εισόδου με Τουρκία (Καστανιές, Κήποι) και στα έξι σημεία εισόδου με Βουλγαρία (Ορμένιο, Κυπρίνος, Νυμφαία, Θέρμες, Προμαχώνας, Εξοχή). Σύμφωνα με καταγγελίες επαγγελματιών οδηγών, δε λειτούργησαν τα σημεία απολύμανσης οχημάτων στα Διόδια της Εγνατίας και κορύνες παρέκαμπταν από το σημείο! Σε αντίθεση με τη Βουλγαρία και Τουρκία και την με αντίτιμο επιβαλλόμενη απολύμανση σε είσοδο οχημάτων σε αυτές, στην Ελλάδα δεν υπήρξε προληπτική απολύμανση εμπορικών οχημάτων και φορτίων αλλά ανεξέλεγκτη δίοδος.
4.) Το ΥπΑΑΤ, παράλογα, απαγόρευσε τον Αύγουστο τη διακίνηση και σφαγή
ελληνικών αιγοπροβάτων και αμνοεριφίων, χωρίς ταυτόχρονη απαγόρευση εισαγωγών σφαγίων και ζώων για άμεση σφαγή από τη Βουλγαρία, πιθανούς φορείς της πανώλης, με τη δικαιολογία του χρονικού διαστήματος των 72 ωρών, του χρόνου επιβίωσης του ιού της πανώλης – κάτι που δεν ίσχυσε και για τα ελληνικά σφάγια με υποχρεωτική περίοδο αναμονής μετά τη σφαγή, ενώ ταυτόχρονα όφειλε να υπάρξει πιο νωρίς άρση από την καραντίνα σφαγής, τουλάχιστον στις καθαρές περιοχές της χώρας.
5.) Στην πράξη, η παντελής έλλειψη στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα
τελικά εξυπηρετεί τους μεγαλοεισαγωγείς και υπαινίσσονται οι ως άνω ότι με τη θανάτωση 80.000 αιγοπροβάτων επωφελούνται άλλες χώρες, οι οποίες πρόκειται να εισάγουν στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα μέσω της αναπλήρωσης του ζωικού κεφαλαίου, θα κερδίσουν οι έμποροι ζώων και ότι υπάρχει “παιχνίδι” πίσω από τις ζωονόσους με τις εισαγωγές και το κρέας εργαστηρίων.
6.) Παρά την ύπαρξη διαθέσιμων εμβολίων στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Εμβολίων κατά της Οζώδους Δερματίτιδας – που χρησιμοποιείται εδώ και 8 χρόνια σε πολλές χώρες (για παράδειγμα στην Τουρκία «η οποία σώζει το ζωικό της κεφάλαιο και δη με χρήματα της E.E., δηλαδή και δικά μας»), χωρίς προβλήματα στις εξαγωγές γαλακτοκομικών προϊόντων, καθότι παρέχει προστασία των ζώων, χωρίς να επηρεάζονται ποιότητα και εμπορευσιμότητα του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων και εξασφαλίζει σταθερότητα των εξαγωγών και τη διάθεση στους εγχώριους καταναλωτές, στοιχείο που καταρρίπτει κάθε ανησυχία για την ασφάλεια των προϊόντων (Μελέτη του Γερμανικού Ινστιτούτου MDPI το 2023 και μελέτη του ΑΠΘ) – στη χώρα μας έως και σήμερα δεν υπήρξε προμήθεια και χρήση στις ζώνες επιτήρησης, καθώς οι κυβερνητικές αποφάσεις της Ελλάδας απαγορεύουν τον εμβολιασμό. Τονίζουν ότι η Ε.Ε. δε συνιστά τον εμβολιασμό, αλλά τον θεωρεί ενδεδειγμένο ως επιπρόσθετο μέτρο, όταν η ζωονόσος οδηγεί σε επιζωοτία (κάθε μεταδοτική αρρώστια που πλήττει μαζικά τα ζώα). Η θανάτωση 80.000 αιγοπροβάτων μέχρι στιγμής την καθιστά επιζωοτία.
7.) Οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες της χώρας είναι αποδεκατισμένες πανελλαδικά
λόγω της μη αναπλήρωσης οργανικών θέσεων κτηνιάτρων από το 2013 μέχρι σήμερα και λειτουργούν με κάλυψη μόλις του 1/3 των οργανικών θέσεων, στον δε Έβρο – καθότι αποτελεί την κύρια πύλη εισόδου – η Κ.Υ. θα έπρεπε με απόλυτη προτεραιότητα να είναι πλήρως στελεχωμένη.
8.) Η μη λειτουργία και στελέχωση του Διασυνοριακού Κέντρου Εξωτικών Νοσημάτων Ορεστιάδας, παρά τα πάγια αιτήματά τους, αφήνει αθωράκιστη τη χώρα και την Ε.Ε. έναντι των εισαγόμενων ζωονόσων.
9.) Το ΥπΑΑΤ, παρά τις ρητές υποχρεώσεις του βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού, δεν προέβει σε σύσταση της προβλεπόμενης Επιτροπής – με συμμετοχή των κτηνοτρόφων και των θεσμικών φορέων όλων των κλάδων ζωικής παραγωγής – και κλαδικές συναντήσεις προς διαχείριση της κατάστασης, όπως σε άλλες ανταγωνιστικές προς εμάς χώρες της Ε.Ε. (Ισπανία, Ιταλία κ.ά.).
10.) Είναι οι μόνοι που πλήττονται. Η Ελλάδα ακολουθεί επιλεκτικά το Πρωτόκολλο του Ευρωπαϊκού Κανονισμού, παραγκωνίζοντας μέτρα, όπως τη χρήση εμβολίων και προκρίνει θανατώσεις κοπαδιών σε περίπτωση κρούσματος. Διαμηνύουν ότι δε θα ανεχθούν την ατιμωρησία και ότι διατηρούν το δικαίωμά τους να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη με κατάθεση μηνυτήριων αναφορών για διερεύνηση και καταλογισμό ευθυνών κατά παντός υπαιτίου προσώπου και φορέα για την εξάπλωση της πανώλης και της ευλογιάς, σχετικά με την αιτία εμφάνισής τους στη χώρα, τον τρόπο και τη χώρα προέλευσης των νόσων, τους υπαίτιους πρόκλησης, αλλά και μη παρεμπόδισης επέκτασης των νόσων, καθώς και για εξιχνίαση κυκλωμάτων στην εμπορία κρέατος και την ενδεχόμενη εμπλοκή Υπηρεσιών ή Φορέων του Ελληνικού Δημοσίου.
Χαρακτηριστικά, αναφέρουν ότι στόχος της Πολιτείας δεν πρέπει να είναι να τεθεί σε αποδρομή μια ζωονόσος αλλά κυρίως η μη εμφάνισή της και η εξασφάλιση ενός ισχυρού κτηνοτροφικού κλάδου, καθότι η Ελλάδα έχει ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά διατροφικής αυτάρκειας και ειδικά τώρα, με την τεράστια απώλεια του εθνικού ζωικού κεφαλαίου – καθότι λόγω ανεπαρκούς κρατικής στήριξης αντικαθίσταται μόλις το 15%, ενώ την τελευταία 5ετία υπάρχει ένα διαρκές ρεύμα εξόδου από το κτηνοτροφικό επάγγελμα – η κρίση της κτηνοτροφίας θα αποτυπωθεί με αύξηση τιμών στην αγορά, ανατίμηση των ΠΟΠ προϊόντων, ελλείψεις σε κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα, αθρόες εισαγωγές λιγότερο ποιοτικών προϊόντων και περαιτέρω επιβάρυνση των καταναλωτών μέσα στη γενικευμένη ακρίβεια και οικονομική κρίση.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε, ώστε να ικανοποιηθούν τα ως άνω αιτήματα των κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων, αναφορικά με την τήρηση προληπτικών μέτρων βιοασφάλειας, τη στελέχωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, τη λειτουργία του Διασυνοριακού Κέντρου Εξωτικών Νοσημάτων, τη σύσταση της προβλεπόμενης Επιτροπής με συμμετοχή των κτηνοτρόφων, τις παράνομες εισαγωγές και τον εμβολιασμό, με απώτερο στόχο όλων των μέτρων την αποφυγή μελλοντικών ζωονόσων και την εξασφάλιση ενός ισχυρού κτηνοτροφικού κλάδου;
Ο ερωτών Βουλευτής ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ