Οι αλλαγές που νομοθετήθηκαν με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών αλλά και με την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών είναι σαφές ότι αλλάζει το τοπίο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σ’ αυτές, δηλαδή που ιδρύονται τώρα.
Κυβερνητικοί αλλά κι οικονομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι το κύμα των ΙΚΕ που γέμισε τη χώρα θ΄αρχίσει να υποχωρεί. Κι αυτό επειδή δεν υπάρχει πλέον κανένας λόγος να εμπλακεί κάποιος με τις παρενέργειες των ΙΚΕ. Το υψηλό κόστος τήρησης και λειτουργίας μιας εταιρικής μορφής που «υπακούει» σε λογιστικά πρότυπα και τους κανόνες τήρησης των διπλογραφικών βιβλίων.
Μόνο αν προσβλέπει κάποιος νέος επιχειρηματίας υψηλά κέρδη από την αρχή μπορεί να καταφύγει σε άλλη μορφή εταιρείας πια, πλην της προσωπικής. Εκτός αν επιθυμεί ανωνυμία ή πολυμετοχικότητα. Συνεπώς, στην αγορά δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα.
Α. Σύσταση Ατομικής Επιχείρησης
Ο φόρος εισοδήματος, υπολογίζεται πλέον με την καινούργια φορολογική κλίμακα, η οποία προβλέπει συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ, 22% για τα επόμενα 10.000 ευρώ και συντελεστές 28% και 36% για τα επόμενα και μεθεπόμενα 10.000 ευρώ. Όσο για τον ανώτατο συντελεστή, έχει επίσης μειωθεί στο 44%, από το 45% που ήταν μέχρι πρότινος. Μάλιστα, υπάρχει η προοπτική περαιτέρω μείωσης των φορολογικών βαρών μέσα στο 2020, καθώς η κυβέρνηση θέλει να μειώσει την εισφορά αλληλεγγύης (έστω σε ένα ποσοστό 30% για τα κέρδη του 2020), όπως επίσης και το τέλος επιτηδεύματος. Η μεγάλη αλλαγή, βέβαια, έχει να κάνει με το γεγονός ότι αποσυνδέονται οι ασφαλιστικές εισφορές από τα δηλωθέντα κέρδη, με αποτέλεσμα να επέρχεται σημαντική μείωση για όλες τις ατομικές επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 12.000-15.000 ευρώ.
Το παράδειγμα μιας ατομικής επιχείρησης με κέρδη 20.000 ευρώ είναι αποκαλυπτικό: μέχρι και το τέλος του 2019, ο φόρος εισοδήματος έφτανε στα 4.400 ευρώ και από το 2020 θα μειωθεί στα 3.100 ευρώ. Οι ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν τουλάχιστον 4.056 ευρώ (σ.σ. λίγο πάνω από το 20% των καθαρών κερδών) και τώρα μπορούν να μειωθούν στα 2.520 ευρώ. Έτσι, από τα 20.000 ευρώ καθαρού κέρδους, το 2019 απέμεναν 10.718 ευρώ με το προηγούμενο καθεστώς (περίπου τα μισά) και τώρα θα απομένουν 13.554 ευρώ, δηλαδή περίπου 3.000 ευρώ παραπάνω. Και αυτό, χωρίς να συνυπολογιστεί η όποια μείωση επέλθει μέσα στο 2020 είτε στην εισφορά αλληλεγγύης είτε στο τέλος επιτηδεύματος.
Β. Σύσταση Ο.Ε. ή Ε.Ε.
Αυτές οι εταιρείες έχουν μειωμένο φορολογικό συντελεστή από το 29% στο 24% και το όφελος θα φανεί με την έκδοση του εκκαθαριστικού του 2021 (σ.σ. καθώς η μείωση αφορά τα κέρδη του 2020). Δηλαδή, η ομόρρυθμη εταιρεία με κέρδη 20.000 ευρώ, εκεί που πλήρωνε φόρο εισοδήματος 5.600 ευρώ, στο εξής θα πληρώνει 4.800 ευρώ. Όσο για τις ασφαλιστικές εισφορές, θα αυξηθούν από τα 4.056 ευρώ στα 5.040 ευρώ. Και αυτό διότι ενώ με το υφιστάμενο καθεστώς του νόμου Κατρούγκαλου οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται και για τους δύο εταίρους στο 20,28% των κερδών, με το νέο καθεστώς θα πρέπει να καταβάλλονται τουλάχιστον 210 ευρώ ανά εταίρο. Δηλαδή, μια ομόρρυθμη εταιρεία των 20.000 ευρώ, εκεί που θα έμενε με 9.518 ευρώ για να μοιραστούν στους δύο εταίρους τώρα θα έχει καθαρό μετά φόρων και εισφορών αποτέλεσμα της τάξεως των 9.334 ευρώ.
3. Σύσταση ΙΚΕ
Για τις ΙΚΕ και τον φόρο εισοδήματος ισχύει ότι και για τις προσωπικές εταιρείες. Δηλαδή, ο φορολογικός συντελεστής μειώνεται από τα 5.600 ευρώ στα 4.800 ευρώ για καθαρό κέρδος ύψους 20.000 ευρώ. Υπάρχει το πρόσθετο όφελος από τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων από το 10% στο 5%. Πρέπει και αυτός ο παράγοντας να συνυπολογιστεί, καθώς σημασία έχει να φτάσουν τα καθαρά κέρδη στην τσέπη των εταίρων. Όσον αφορά το ασφαλιστικό καθεστώς, δεν αλλάζει τίποτα. Δηλαδή, οι εταίροι δεν θα πληρώνουν καθόλου ασφαλιστικές εισφορές και ο μόνος που θα επιβαρύνεται είναι ο διαχειριστής. Άρα, για την ΙΚΕ με τα κέρδη των 20.000 ευρώ, από τα 11.960 ευρώ καθαρού αποτελέσματος, θα απομένουν στο εξής 13.408 ευρώ.
Συμπεράσματα
1.Υπάρχει ξεκάθαρη μείωση των επιβαρύνσεων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για όλες τις μορφές εταιρειών.
2.Το όφελος στις ατομικές επιχειρήσεις είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο που προκύπτει για τις ΙΚΕ.
3.Το τοπίο δεν είναι ακόμη απολύτως διαμορφωμένο αφού όλα θα γίνουν πιο σαφή όταν ψηφιστεί και η δεύτερη μείωση του συντελεστή φορολόγησης των νομικών προσώπων από το 24% στο 20%, αλλά και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, καθώς και του τέλους επιτηδεύματος.
Μια υπόμνηση που είναι απαραίτητη: Δεν επιλέγουμε ποτέ την εταιρική μορφή μιας επιχειρηματικής δράσης μας με ορίζοντα κοντινό, π.χ, ένα ή δυο χρόνια. Κι αυτό επειδή η μετατροπή της σε άλλη μορφή είναι και χρονοβόρα και δαπανηρή. Άρα, απαιτείται μεγάλη μελέτη του ζητήματος με συνυπολογισμό πολλών παραγόντων. Μπορεί η φορολογική και ασφαλιστική επιβάρυνση ν’ αποτελούν τα σημαντικότερα κριτήρια αλλά δεν είναι τα μόνα. Οφείλει κάποιος να συνυπολογίσει το κόστος διαχείρισης που σε όλες τις μορφές εταιρείας είναι πολύ υψηλότερο από την ατομική. Επιπλέον η μορφή κάθε εταιρείας αποτελεί συνάρτηση του ύψους των κερδών που εκτιμά κάποιος ότι μπορεί να αποφέρει η δραστηριότητά του. Ιδού λοιπόν:
Α. Για κέρδη 20.000 ευρώ και κάτω, η ατομική επιχείρηση προσφέρει την καλύτερη λύση, καθώς αφήνει τα περισσότερα καθαρά. Βγαίνουν 13.554 ευρώ έναντι 11.854 ευρώ στην Ο.Ε. και 13.408 ευρώ στην ΙΚΕ. Για όποιον σκεφτεί ότι η διαφορά ατομικής εταιρείας και ΙΚΕ δεν είναι μεγάλη, ας συνυπολογίσει πόσα ζητάει ένας λογιστής στη μία και πόσα στην άλλη περίπτωση, αλλά και ποιο είναι το έξοδο για τη σύνταξη και δημοσίευση ισολογισμού ή το «εμπόδιο» στη διακίνηση του χρήματος που λέγεται τήρηση ταμείου.
Β. Για κέρδη 50.000 ευρώ και πάνω, ο ενδιαφερόμενος ξεχνάει την ατομική επιχείρηση και την ομόρρυθμη και σκέφτεται σοβαρά την ΙΚΕ, η οποία από τα 50.000 ευρώ αφήνει περίπου 34.093 ευρώ μετά την αφαίρεση φόρου, φόρου μερισμάτων και τέλους επιτηδεύματος, σε αντίθεση με τις άλλες μορφές που ρίχνουν το καθαρό αποτέλεσμα στα 30.000 ευρώ. Όσο μάλιστα ανεβαίνουν τα κέρδη τόσο πιο συμφέρουσα γίνεται η λύση της ΙΚΕ, ειδικά σε σύγκριση με την ατομική επιχείρηση.