Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Μπαίνουμε, τις μέρες αυτές, σε μια κρίσιμη φάση του ακήρυχτου πολέμου που άνοιξε η πανδημία του κορονοϊού σε ολόκληρο τον κόσμο. Η άμυνα της χώρας μας, ως την ώρα αυτή, αποδεικνύεται ισχυρή, όχι μόνο διότι κινηθήκαμε έγκαιρα και αποφασιστικά, αλλά και διότι υπάρχει συστράτευση της πλειονότητας των Ελλήνων. Ακόμη μια φορά τους ευχαριστούμε. Επιπλέον, χιλιάδες εθελοντές σπεύδουν να στηρίξουν το Σύστημα Υγείας και ένα «κίνημα δωρεών» αναπτύσσεται στη χώρα. Όλοι αυτοί έχουν την ευγνωμοσύνη μας και η Κυβέρνηση τους ευχαριστεί, εκ μέρους όλων των Ελλήνων.
Ευτυχώς, μέχρι στιγμής, πηγαίνουμε καλύτερα σε σχέση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι δυσκολίες, ωστόσο, είναι μεγάλες και επιβάλλουν αταλάντευτη συστράτευση στις γραμμές που υποδεικνύουν οι ειδικοί. Ο Απρίλης θα είναι ο πιο δύσκολος, αλλά και ο πιο κρίσιμος μήνας. Και, όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής, δεν επιτρέπεται κανένας εφησυχασμός.
Η Κυβέρνηση, με βαθιά συναίσθηση ευθύνης εντείνει τις δράσεις της στους άξονες που όρισε, από την πρώτη στιγμή, ο Πρωθυπουργός:
- Ανάσχεση της διασποράς του ιού,
- ενίσχυση του Συστήματος Υγείας, και, βέβαια
- στήριξη της οικονομίας και βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Α. Σε ό,τι αφορά την ανάσχεση της διασποράς του ιού
Με τα αυστηρά και δύσκολα μέτρα που έχουμε πάρει, «φρενάραμε τον ιό». Χωρίς τα μέτρα που πήραμε και εφαρμόσαμε όλοι μαζί, η κατάσταση δεν θα ήταν η ίδια. Θα ζούσαμε δραματικές στιγμές, όπως δυστυχώς είδαμε να συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ας διαφυλάξουμε αυτό που κερδίσαμε. Αν χαλαρώσουμε, θα το πληρώσουμε. Και αυτό θα αδικήσει τη μεγάλη προσπάθεια που έχουμε κάνει όλοι μαζί. Γι’ αυτό παρατάθηκαν μέχρι και τις 27 Απριλίου τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας. Και πλέον, έχουμε αρκετά στοιχεία στη διάθεσή μας από τους ελέγχους της Αστυνομίας, ώστε να επικεντρωθούμε, τόσο στα αστικά κέντρα, όσο και ανά την Επικράτεια, στις περιοχές που υπήρξε αυξημένη παραβατικότητα. Οι λίγοι παραβάτες, θα εντοπίζονται για το δικό τους καλό, αλλά και για το καλό της κοινωνίας, καθώς οι πολλοί που τηρούν ευλαβικά τα αυστηρά μέτρα δεν είναι κορόιδα.
Στη φάση αυτή, το επιχειρησιακό σχέδιο της Κυβέρνησης εστιάζει σε κρίσιμες κοινωνικές ομάδες οι οποίες είναι απαραίτητο να προφυλαχθούν απέναντι στον αυξημένο κίνδυνο εξάπλωσης του κορονοϊού, όπως οι άστεγοι, ή όσοι έχουν κάποια εξάρτηση. Στο πλαίσιο αυτό, εντείνονται οι προσπάθειες για την προστασία στις δομές φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων. Δημιουργούνται υγειονομικοί σταθμοί, κατασκευάζονται χώροι απομόνωσης και περιορίζονται οι έξοδοι. Σε δύο από αυτές -στη Ριτσώνα και στη Μαλακάσα- μετά τον εντοπισμό κρουσμάτων επιβλήθηκε καραντίνα 14 ημερών.
Επίσης, η Κυβέρνηση εξετάζει την πρόταση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για να λειτουργήσουν κεκλεισμένων των θυρών οι Εκκλησίες την Μεγάλη Εβδομάδα. Προκαλούν ωστόσο προβληματισμό, φαινόμενα όπως αυτά που παρατηρήθηκαν την περασμένη Παρασκευή στην Αγία Βαρβάρα και την Κυριακή στην Αγία Τριάδα της Πάτρας. Τα φαινόμενα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τους πιστούς, αλλά με φανατικούς. Τους λέμε, με όλο το σεβασμό, ότι η Πίστη μας δεν δοκιμάζεται. Δοκιμάζεται η συλλογική μας ωριμότητα. Και σε αυτή τη δοκιμασία η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων περνάει με άριστα.
Σε ό,τι αφορά τις ημέρες του Πάσχα, τη μεγάλη γιορτή του Χριστιανισμού και του Ελληνισμού, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι φέτος θα είναι διαφορετικό. Δεν θα πάμε στα χωριά μας, δεν θα ψήσουμε στις αυλές μας, δεν θα πάμε στις Εκκλησιές μας. Ακολουθούμε τις οδηγίες των ειδικών, έτσι ώστε του χρόνου να γιορτάσουμε, όλοι μαζί, όπως πρέπει, τα ήθη και τα έθιμα της παράδοσής μας.
Β. Σε ό,τι αφορά το Σύστημα Υγείας
Συνεχίζουμε, με εντατικούς ρυθμούς, την ενίσχυσή του, προσλαμβάνοντας ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αυξάνοντας τις Μ.Ε.Θ. και πραγματοποιώντας σημαντικές προμήθειες υγειονομικού υλικού. Πλέον, έχουμε αυξήσει τις Μ.Ε.Θ. από τις 565 -που ήταν πριν από δυόμιση μήνες- στις 910, δηλαδή αύξηση κατά 61%. Παράλληλα, έχουν εγκριθεί 4.824 προσλήψεις γιατρών, νοσηλευτών και λοιπού υγειονομικού προσωπικού, ενώ 2.312 εξ’ αυτών έχουν ήδη προσληφθεί. Σημειώνεται ότι προωθείται νομοθετική ρύθμιση που επιτρέπει στα δημόσια νοσοκομεία να συνεργάζονται με ιδιώτες γιατρούς με την έκδοση δελτίου παροχής υπηρεσιών. Οι γιατροί αυτοί σε περίπτωση μελλοντικής αίτησής τους για επικουρικό ή μόνιμο προσωπικό, θα λαμβάνουν ειδική μοριοδότηση.
Στο μεταξύ, ύστερα από προσεκτική μελέτη, προχωρά ο ανασχεδιασμός της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Σε δύο άξονες:
O πρώτος αφορά στη λειτουργία Κέντρων Υγείας στον αστικό ιστό μεγάλων πόλεων (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο). Αυτά θα λειτουργούν σε 24ωρη βάση, υποστηρικτικά στο δίκτυο των νοσοκομείων, αποκλειστικά για τη αντιμετώπιση κρουσμάτων κορονοϊού που δεν χρήζουν παραπομπής σε νοσοκομείο.
Ο δεύτερος άξονας περιλαμβάνει τα Κέντρα Υγείας 24ωρης λειτουργίας που θα εξυπηρετούν τους ασθενείς με χρόνια νοσήματα και θα διαχειρίζονται τις έκτακτες και επείγουσες περιπτώσεις.
Επίσης:
- Δημιουργείται δίκτυο επαγγελματιών υγείας των Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας για τακτική επικοινωνία με τους πολίτες.
- Δημιουργείται Ηλεκτρονικό Μητρώο για την παρακολούθηση και τη διασφάλιση συνεχούς φροντίδας των ασθενών που έχουν διαγνωστεί με κορονοϊό,
- Μπαίνει στις αμέσως επόμενες μέρες σε εφαρμογή πλατφόρμα τηλεσυμβουλευτικής για τους ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με κορονοϊό, στο δίκτυο της οποίας θα συμμετάσχουν ιδιώτες γιατροί.
- Συγκροτούνται άμεσα ομάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, που θα προχωρούν σε επίσκεψη στο σπίτι ασθενών, με ιδιαίτερη φροντίδα στους ηλικιωμένους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
- Προβλέπονται επισκέψεις κατ’ οίκον από ιδιώτες γιατρούς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ, χωρίς καμία επιβάρυνση του ασθενούς.
- Ξεκινά άμεσα η υπηρεσία της τηλεφωνικής ψυχολογικής υποστήριξης.
- Υπενθυμίζεται ότι ήδη έχει ξεκινήσει και το νέο ηλεκτρονικό σύστημα «άυλης συνταγογράφησης» στο οποίο όλοι οι ασφαλισμένοι μπορούν να λαμβάνουν τις ιατρικές συνταγές στο κινητό τους.
Όσο σημαντικό όμως είναι να φρενάρουμε τη διασπορά του ιού, άλλο τόσο σημαντικό είναι να μπορέσουμε να την αντιμετωπίσουμε με αξιόπιστα διαγνωστικά τεστ και αποτελεσματικά νέα εμβόλια, όταν φτάσουμε στη φάση παρασκευής τους. Γνωρίζετε ήδη την παγκόσμια συζήτηση γύρω από αυτό το θέμα. Ο χρόνος όμως είναι πολύτιμος. Γι’ αυτό ο Πρωθυπουργός, σε δήλωσή του στη Γερμανική εφημερίδα FAZ, στηρίζει την πρόταση του Καθηγητή και εκπροσώπου της Ελλάδας σε διεθνή fora και οργανισμούς κ. Ηλία Μόσιαλου, για αγορά από τις κυβερνήσεις των σχετικών πατεντών, ως δημοσίου αγαθού, προκειμένου να εξασφαλιστούν γρήγορα, μεγάλες ποσότητες για γενική χρήση από τους πολίτες.
Γ. Σε ό,τι αφορά τη στήριξη της οικονομίας
Η αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup είναι ιδιαίτερα σημαντική. Οι θέσεις της Ελλάδας είναι γνωστές, καθώς έχουν διατυπωθεί από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην κοινή επιστολή με άλλους 8 ηγέτες προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Προσδοκούμε μια κοινή συνισταμένη προκειμένου να χρηματοδοτηθούν χαμηλότοκα και χωρίς δεσμευτικούς όρους οι αναγκαίες δράσεις, για όλες τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θεωρούμε, πάντως, θετικό το γεγονός ότι έχουν ήδη αναληφθεί πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Όπως, η απόφαση της Ε.Κ.Τ. για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, η απόφαση του Eurogroup για την απαλλαγή από τον δημοσιονομικό στόχο για πλεόνασμα 3,5% του Α.Ε.Π. και η απόφαση του Ecofin για τη ρήτρα γενικής διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι το γεγονός ότι ύστερα από επιστολή του Πρωθυπουργού προς τους αρμόδιους Επιτρόπους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε δεκτό το αίτημα για αυξημένη ευελιξία στην αξιοποίηση κοινοτικών πόρων. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στη χρονιά που διανύουμε, έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε κοινοτικούς πόρους για να ρίξουμε «ζεστό» χρήμα στην αγορά, να στηρίξουμε τους ανέργους, να ενισχύσουμε τον πρωτογενή τομέα: Μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε έργα αποκλειστικά και μόνο από κοινοτικούς πόρους, να μεταφέρουμε πόρους ανάμεσα σε Περιφέρειες και να προχωρήσουμε σε απρόσκοπτη χρήση αδιάθετων πόρων προηγούμενων ετών.
Σε εθνικό επίπεδο, η Κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή ένα συνεκτικό σχέδιο, για τη στήριξη των εργαζομένων και την τόνωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα:
– Ολοκληρώνεται εντός της εβδομάδας, η υποβολή αιτήσεων για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ και ξεκινά να καταβάλλεται στα μέσα της Μεγάλης Εβδομάδας.
– Στις ίδιες ημέρες θα καταβληθεί η έκτακτη ενίσχυση σε 108.000 εργαζόμενους στα νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, το ΕΚΑΒ, τον ΕΟΔΥ, καθώς και σε όσους υπηρετούν στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
– Στο ίδιο χρονικό διάστημα θα καταβληθεί και η προκαταβολή 400 (από τα 600) ευρώ στους επιστημονικούς κλάδους (λογιστές, μηχανικούς, ανεξάρτητους δικηγόρους γιατρούς, εκπαιδευτικούς), στο πλαίσιο του προγράμματος κατάρτισης.
– Μέχρι αύριο τα μεσάνυχτα θα πρέπει όσοι θέλουν και είναι σε ΚΑΔ που δικαιούνται προστασίας, να αναγγείλουν ηλεκτρονικά ποιες επιταγές τους θέλουν να τύχουν προστασίας για τις επόμενες 75 ημέρες.
– Την ερχόμενη Πέμπτη ξεκινά και η επιστροφή σε 51.617 ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοτελώς απασχολούμενους των ποσών που δικαιούνται από την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών του 2018 συνολικού ύψους 43,5 εκατ. ευρώ από τις εισφορές Ιανουαρίου 2020.
Σημειώνουμε επίσης ότι:
– Ξεκίνησε από την Παρασκευή η υποβολή αιτήσεων από επιχειρήσεις (με προσωπικό από 1 έως 500 εργαζόμενους) που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν την ενίσχυση της «επιστρεπτέας προκαταβολής».
– Εξασφαλίστηκε η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να βάλουμε σε λειτουργία (με 2 δις ευρώ από το ΕΣΠΑ) το ταμείο εγγυοδοσίας, προκειμένου να δοθούν δάνεια για κεφάλαιο κίνησης που θα φτάνουν έως 25% του ετήσιου τζίρου τους.
Το δημοσιονομικό κόστος του σχεδίου αυτού, που εκτείνονται μέχρι τέλος Απριλίου, φτάνει ήδη τα 6,8 δισ. ευρώ. Ποσό που αντιστοιχεί δηλαδή, στο 3,5% του Α.Ε.Π. της χώρας και είναι υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, που είναι στο 3% του Α.Ε.Π., όπως ανέφερε ο επικεφαλής του Eurogroup Mario Centeno. Υπογραμμίζεται ότι τα μέτρα αυτά πρόκειται να συνεχιστούν και προβλέπεται να υπερδιπλασιαστούν τον Μάιο.
Σημειώνεται ότι σ’ αυτό τα ποσό δεν περιλαμβάνονται οι κλαδικές πολιτικές που βρίσκονται υπό διαμόρφωση, σε τομείς όπως ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός, η ναυτιλία, η ενέργεια, οι μεταφορές κ.α. Ούτε φυσικά οι αρχικές παρεμβάσεις ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας στον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, μέσω της πιο ευέλικτης αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, της αξιοποίησης του Ειδικού Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου, της δημιουργίας εγγυοδοτικού μηχανισμού, της μόχλευσης πόρων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Η Ελλάδα δηλαδή θα αναπτύξει, μέχρι το καλοκαίρι ένα δημοσιονομικό δίχτυ προστασίας της οικονομίας ύψους 14 δις ευρώ περίπου και θα θέσει σε κίνηση έναν μοχλό ρευστότητας περίπου 10 δις ευρώ, ώστε η υγειονομική κρίση να αφήσει όσο το δυνατόν μικρότερο αποτύπωμα στην πραγματική οικονομία. Ένα συνολικό πακέτο 24 δις ευρώ, δηλαδή περίπου 13% του Α.Ε.Π. του 2019.
Δ. Δωρεές και εθελοντισμός
Μεγάλη ποσότητα μέσων ατομικής προστασίας, μέρος της δωρεάς της Δ.Ε.Η. στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, συνολικού ύψους 5 εκ. ευρώ, αφίχθηκε νωρίτερα το πρωί στο Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», με ειδικά ναυλωμένη πτήση. Το υγειονομικό υλικό που παραλήφθηκε σήμερα, αποτελείται από 507.600 μάσκες τύπου FPP2 και 12.022 προστατευτικές στολές τύπου Tyvec. Γι’ αυτό το «κίνημα δωρεών», έχει ήδη συσταθεί στο Υπουργείο Υγείας μια ταχεία και διαφανής διαδικασία αποδοχής των δωρεών, τόσο σε είδος, για παράδειγμα υγειονομικού και νοσοκομειακού εξοπλισμού, όσο και σε χρήμα.
Υπενθυμίζεται ότι:
- Ιδρύματα, μεγάλοι όμιλοι, Ενώσεις, Σύλλογοι, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις έχουν ήδη προβεί σε μεγάλες δωρεές για την προμήθεια υγειονομικού υλικού και γενικότερα για την ενίσχυση του Συστήματος Υγείας.
- Η Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, η Εθνική Αθλητική Ομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρίες, Σύνδεσμοι ποδοσφαιριστών και καλαθοσφαιριστών, οι ποδοσφαιρικές Λίγκες, ιδιοκτήτες ομάδων ποδοσφαίρου και μπάσκετ, έχουν ήδη προχωρήσει σε σημαντικές δωρεές.
- Ολυμπιονίκες και Πρωταθλητές του στίβου έχουν ανακοινώσει ότι θα δημοπρατήσουν προσωπικά ενθύμια από την καριέρα και τις επιτυχίες τους, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ζήσε Αθλητικά».
Ιδιαίτερα σημαντική είναι δράση της εθελοντικής ομάδας Hellas CΟVID-19 3D Printing Supplies -με τους συντονιστές της οποίας είχε τηλεδιάσκεψη Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης- η οποία πρωταγωνιστεί στην προμήθεια 3D εκτυπωμένων μέσων ατομικής προστασίας, κατόπιν συνεννόησης με το Υπουργείο Υγείας.
Σημειώνεται ακόμη η σημαντική ανταπόκριση πολιτών και επιχειρήσεων στις πλατφόρμες ψηφιακής αλληλεγγύης. Πρόκειται για:
- Την πλατφόρμα gov.gr στην οποία έχουν δηλώσει την επιθυμία τους να προσφέρουν εθελοντικά στο Σύστημα Υγείας περισσότεροι από 11.000.
- Την πλατφόρμα citysolidarity.gov.gr που αφορά στην συγκέντρωση τροφίμων, φαρμάκων, ειδών πρώτης ανάγκης και ατομικής προστασίας, εξοπλισμού στέγασης, καθώς και υπηρεσιών, δημιουργικής απασχόλησης και ψυχαγωγίας.
- Την πλατφόρμα animalsolidarity.gov.gr που αφορά στην συγκέντρωση τροφίμων, αλλά και υπηρεσιών κτηνιατρικής φροντίδας για τα αδέσποτα.
- Την πλατφόρμα gov.gr που προσφέρει δωρεάν ηλεκτρονικά βιβλία, online κινηματογραφικές παραγωγές, πρόσβαση σε Video Streaming και Enterprise Video Streaming, αλλά και συστήματα τηλεδιάσκεψης, τηλεργασίας και τηλεκπαίδευσης.
Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες δείχνουν το κλίμα εθνικής ομοψυχίας και αλληλεγγύης, τον νέο πατριωτισμό των Ελλήνων στις δύσκολες αυτές ώρες. Αποδεικνύουν ότι συντελείται στη χώρα μας μια επανάσταση στη ψηφιακή διακυβέρνηση. Πιστοποιούν ότι η Ελλάδα σήμερα παρά τη δεκαετή κρίση που πέρασε δεν είναι πια ουραγός, αλλά πρωτοπόρος σε πολλά επίπεδα. Κλείνω, τονίζοντας ότι μένοντας σπίτι τον Απρίλιο, είναι στο χέρι μας τον Μάϊο να χαρούμε τα πρώτα αποτελέσματα της υπεύθυνης στάσης μας.
Ο Απρίλιος, όπως θα έλεγε ο Λέοναρντ Κοέν, είναι η δική μας χαραμάδα που θα αφήσει να περάσει το φώς. Και το στοίχημα, τότε, θα είναι πώς θα διαχειριστούμε την επιστροφή στην ομαλότητα, χωρίς λάθη, που θα γκρέμιζαν όσα με τόσο κόπο χτίσαμε από την αρχή της πανδημίας.
*Πίνακες με την πορεία του κορονοϊού: https://we.tl/t-Zch7QaskhA
