Δύο χρόνια χωρίς τον ολόφωτο Vangelis – Γράφει ο Δημήτρης Καπράνος

Πέρασαν δυο χρόνια χωρίς τον Βαγγέλη Παπαθανασίου. Τον κορυφαίο, διεθνώς ανεγνωρισμένο και καταξιωμένο Έλληνα μουσικό δημιουργό του 21ου αιώνος.

Δημήτρης Καπράνος
Γράφει ο Δημήτρης Καπράνος

Είναι βέβαιο ότι εμείς, οι Έλληνες, δεν έχουμε ακόμη αξιολογήσει την οικουμενική μουσική προσωπικότητα του “Vangelis”. Δεν έχουμε συλλάβει το πόσο αποφασιστική ήταν η συμβολή του στην ανάδυση, μέσα από την ηλεκτρονική μουσική, ενός νέου είδους, μιας εντελώς νέας τεχνοτροπίας, η οποία, όμως, κατόρθωσε να κρατήσει τους κανόνες της μελωδίας και της συνθέσεως , όπως αυτοί έχουν διαμορφωθεί ανά τους αιώνες.

Αρκεί να σκεφθούμε ότι ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, εκτόξευσε το συγκρότημα των “Παιδιών της Αφροδίτης” στα ουράνια και καθιερώθηκε ως διεθνούς εμβελείας μουσικός δημιουργός, ακολουθώντας πιστά έναν κανόνα! Τον “Κανόνα” του Πάχελμπελ.

Στην μουσική ορολογία, ο κανών είναι σύνθεση, στην οποία η κυρία μελωδία ακολουθείται με χρονική διαφορά (διαφορά φάσεως ενός ογδόου, τετάρτου, ενός μέτρου κλπ) από μίμηση αυτής στις άλλες φωνές. Η αρχική φωνή που έχει και την κύρια μελωδία ονομάζεται οδηγός ( dux ή proposta στα λατινικά) ενώ οι φωνές που ακολουθούν ονομάζονται comes ή riposta (ακόλουθοι) .

Η μίμηση αυτή καθ΄αυτή πρέπει να είναι είτε πανομοιότυπη της κυρίας μελωδίας, είτε παραλλαγή της.  Στο ρεπερτόριο της κλασικής μουσικής ξεχωρίζει ο “Κανών” του Γερμανού συνθέτη Γιόχαν Πάχελμπελ.

Στον “Κανόνα” αυτόν, λοιπόν, έκτισε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου τον μύθο του, διασκευάζοντάς τον σε “ποπ” μελωδία, προσθέτοντας ένα μικρό ρεφραίν και αποκαλώντας την σύνθεση αυτή (δηλαδή την ελαφρά διασκευή της μελωδίας του Πάχελμπελ, διανθισμένη με ένα “περαστικό” ρεφραίν) “Rain and Tears” (βροχή και δάκρυα), την οποία ερμήνευσε κατά τρόπο μοναδικό ο επίσης μέγας ερμηνευτής Ντέμης (Αρτέμιος) Ρούσσος.

Εκ Βόλου ορμώμενος ο Παπαθανασίου, υιός μουσικού, από την Αλεξάνδρεια, πολύγλωσσος και μορφωμένος μουσικά, ο Ρούσσος, μέσα σε μια τριετία έγιναν παγκοσμίως γνωστοί. Ο Ντέμης γέμιζε στάδια σε όλο τον πλανήτη και ο Παπαθανασίου βυθιζόταν όλο και περισσότερο στον ωκεανό των ήχων, που μπορούσε να του δώσει η χρήση των “synthesizers” και των άλλων ηλεκτρονικών οργάνων, τα οποία λίγοι μπόρεσαν να τα χειρισθούν όπως εκείνος!

Θυμάμαι όσα μου έχει πει ο αείμνηστος φίλος Αντώνης Τουρκογιώργης, ιστορικό μέλος της κορυφαίας ελληνικής ροκ μπάντας “Socrates drank the conium” σχετικώς με την συνεργασία που είχε το συγκρότημα με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου.

“Μας άφησε να φτιάξουμε τα κομμάτια και να τα παίξουμε όπως τα είχαμε σχεδιάσει και φανταστεί. Ύστερα, στο στούντιο, άκουσε προσεκτικά την δουλειά μας και πρόσθεσε κάποιες μικρές “πινελιές”. Ήταν ,όμως, τόσο έντονες, που έδωσαν στα δικά μας κομμάτια, την δική του λάμψη! Τον θαύμαζα, ήταν μοναδικός!”.

Ο Βαγγέλης έφυγε πριν δυο χρόνια, μέσα στον απόηχο τη πανδημίας. Η απουσία του, μεγάλη και το κενό δυσαναπλήρωτο. Ωστόσο, έχει φροντίσει η NASA και η μουσική του θα ταξιδεύει για εκατονταετίες στο διάστημα και είναι πολύ πιθανόν να την αποκρυπτογραφήσουν και άλλοι πολιτισμοί.

Εμείς, θα απολαμβάνουμε τις δημιουργίες του και θα ακολουθούμε τους “κανόνες” του, οι οποίοι έχουν και αυτοί με την σειρά τους γίνει κλασσικοί…

Προηγούμενο άρθροΟ Στ. Κασσελάκης στην «Εφ.Συν.» για την «Επόμενη Μέρα»
Επόμενο άρθροΟ «χάρτης» των πληρωμών από τον e-ΕΦΚΑ και τη ΔΥΠΑ έως τις 24 Μαΐου