Πριν από 19 χρόνια ξεκίνησε σαν μια μικρή, απλή γιορτή μέσα στη φύση. Δίπλα σ’ ένα μικρό χωριό το Μεσοχώρι του Δήμου Παρανεστίου στην ορεινή Δράμα.
Ο χώρος που φιλοξένησε τη γιορτή μικρός και άδειος από υποδομές, αλλά πολλά υποσχόμενος. Το περιβάλλον εντυπωσιακό, μαγεύει τον επισκέπτη, τον κάνει να θέλει να αγαπήσει τη φύση. Πριν από δεκαεννιά χρόνια όλα ήταν μικρά και άγνωστα, αλλά υπήρχε η όρεξη, η επιθυμία, ή σπίθα να προκύψει κάτι μεγάλο, κάτι πραγματικά όμορφο. Διαδόθηκε από στόμα σε στόμα. Ο χώρος μεγάλωσε, διπλασιάστηκε και τριπλασιάστηκε. Δημιουργήθηκαν υποδομές και το «Σπιτάκι των Σπόρων». Ο αριθμός των επισκεπτών αυξήθηκε θεαματικά. Οι λίγες εκατοντάδες επισκέπτες της πρώτης χρονιάς έγιναν χιλιάδες μετά από δεκαεννιά χρόνια. Η φήμη της γιορτής βγήκε έξω από τα ελληνικά σύνορα, ταξίδεψε σε Αμερική και Ευρώπη. Η φιλοσοφία της γιορτής και της εναλλακτικής κίνησης Πελίτι βρήκε πολλά ευήκοα ώτα και κυρίως ανθρώπους να τη διαδώσουν και να γίνουν κοινωνοί του.
Σήμερα, δεκαεννιά χρόνια μετά, η ετήσια Γιορτή Σπόρων του Πελίτι για τις παραδοσιακές ποικιλίες, τα αυτόχθονα αγροτικά ζώα και την αχρήματη οικονομία είναι μια μεγάλη εναλλακτική γιορτή, μια εκδήλωση αφιερωμένη στη φύση, στη μάνα γη, στη μεγάλη τροφό εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πίσω από αυτή η διοργάνωση και το Κίνημα του Πελίτι βρίσκεται ένας δραστήριος άνθρωπος ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης που με λόγο απλό, αλλά με πολύ πάθος και αγάπη κατάφερε να αγγίξει την κορυφή. Χάρη στην αποφασιστικότητα, την επιμονή και το μεράκι του μετέτρεψε τη Γη του Πελίτι στο Μεσοχωρι της Δράμας σε σημείο συνάντησης ανθρώπων από ολόκληρο τον κόσμο που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και ιδανικά. Πιστεύουν στη δύναμη της μάνα γης. Αποτελούν του μικρούς και τους μεγάλους φύλακες των σπόρων. Είναι αυτοί οι σπόροι που έθρεψαν γενιές ανθρώπων αιώνες τώρα αλλά που δυστυχώς λόγω της παγκοσμιοποίησης και της αστικοποίησης της κοινωνίας τείνουν να εξαφανιστούν. Αυτή είναι η μεγάλη ευθύνη, η προσωπική ευθύνη όλων αυτών των ανθρώπων που κάθε χρόνο σπεύδουν στον Πελίτι για να διακηρύξουν προς κάθε κατεύθυνση ότι η Γη είναι η μεγάλη τροφός όλων μας, πέρα από εθνικότητες, πολιτισμούς κουλτούρες, θρησκείες και ιδεολογίες.
Πολλές συμμετοχές χιλιάδες παραδοσιακοί σπόροι
«Στη διάρκεια της φετινής γιορτής διανεμήθηκαν περισσότερα από 20.000 φακελάκια με ντόπιους σπόρους», τονίζει ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ και σημειώνοντας ότι «οι ντόπιοι σπόροι είναι ο πλούτος της κάθε περιοχής πάνω στη γη. Δεν χρειάζονται φυτοφάρμακα ενώ οι παραγόμενοι καρποί τους είναι βιολογικοί και άριστης ποιότητας. Οι σπόροι που διανέμει το Πελίτι, σε όσους θέλουν να τους προμηθευτούν, είναι εντελώς δωρεάν κι έτσι οι αγρότες δε χρειάζονται να καλλιεργήσουν τα υβρίδια των διαφόρων εταιρειών που πολλές φορές είναι γεμάτα φυτοφάρμακα και κάποιες άλλες φορές γενετικά μεταλλαγμένα».
Στη φετινή 19η Γιορτή Σπόρων του Πελίτι και την 3η Ολυμπιακή Γιορτή Σπόρων συμμετείχαν από δέκα διαφορετικές χώρες Ελλάδα, Βουλγαρία, Κύπρο (πάνω από τριάντα συμμετοχές), Γαλλία (ξεπερνά τις δέκα συμμετοχές), Αγγλία, Γερμανία, Βραζιλία, Μπουρκίνα Φάσο, Βέλγιο, Τουρκία.
«Οι ξένοι συμμετέχοντες στη φετινή Γιορτή του “Πελίτι”», επισημαίνει ο κ. Σαϊνατούδης, «μοιράστηκαν τις δράσεις τους μαζί μας και παρουσιάσαμε τις δικές μας δράσεις σε μια προσπάθεια να τις ενδυναμώσουμε. Μάλιστα, τον επόμενο χρόνο διοργανώνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο μια πολύ μεγάλη παγκόσμια συνάντηση για τη βιοκουλτούρα όπου θα συζητηθεί το θέμα της διαχείρισης και διάσωσης των παραδοσιακών σπόρων εμπνευσμένη από τις δράσεις του Πελίτι. Έτσι, χρόνο με το χρόνο μεγαλώνει το κίνημα του Πελίτι, αφού πλέον ανάλογες γιορτές διοργανώνεται και σε πολλές βαλκανικές χώρες».
«Κάθε χρόνο η Γιορτή του ‘Πελίτι”», τονίζει ο εμπνευστής της, «παρουσιάζει ένα καινούργιο στοιχείο που μας φέρνει όλο και πιο κοντά στην μητέρα φύση, στη Γη, στη μεγάλη τροφό όλων μας. Φέτος, θα έλεγα το καινούργιο στοιχείο είναι η πολύ μεγάλη συμμετοχή των νέων ανθρώπων που ήρθαν να βοηθήσουν εθελοντικά σε αυτή την πολύ μεγάλη γιορτή. Αυτό μας δίνει ακόμα μεγαλύτερη δύναμη να συνεχίσουμε την προσπάθεια και το έργο μας. Το γεγονός ότι φέτος είδαμε πολλούς καινούργιους εθελοντές που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας μας χαροποιεί ιδιαίτερα και στέλνει ένα μήνυμα ότι το κίνημα αυτό θα συνεχίσει να υπάρχει και να διατηρείται ζωντανό».
Το 2020 συμπληρώνονται 20 χρόνια Γιορτή του Πελίτι και 25 χρόνια από την ημέρα που συστάθηκε το κίνημα του Πελίτι και οι άνθρωποι του προγραμματίζουν σειράς εκδηλώσεων για να γιορτάσουν αυτή τη σημαντική επέτειο, με καλεσμένους από ολόκληρο τον κόσμο.
Οι ιθαγενείς παγκοσμίως κερδίζουν ξανά τη γη τους
«Πρόσφατα, όταν βρέθηκα τις ΗΠΑ για να παρουσιάσω σε μια μεγάλη διεθνή συνάντηση τη Γιορτή Σπόρων του Πελίτι», υπογραμμίζει ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης, «μιλήσαμε με πολλούς εκπροσώπους ιθαγενικών κοινοτήτων και διαπιστώσαμε πως το θέμα των σπόρων δεν είναι γι’ αυτούς κάτι απλό, δεν αφορά μόνο την τροφή τους ή τη γεύση θα έχει η τροφή τους. Γι’ αυτούς οι σπόροι είναι η κουλτούρα τους, ο πολιτισμό τους ακόμα και η θρησκεία τους, οι ρίζες τους. Μην ξεχνάτε ότι πριν από 50 χρόνια ήταν υπό διωγμό οι ποικιλίες των ιθαγενών. Σήμερα, σε δημόσιους χώρους καλλιεργούνται ιερά φυτά των ιθαγενών για να κάνουν τις τελετές τους. Αυτό φανερώνει ότι σε παγκόσμιο επίπεδο οι ιθαγενείς κερδίζουν ξανά τη γη τους μετά από πολλές προσπάθειες που απαιτήθηκαν και σκληρούς αγώνες που έδωσαν. Θα ήθελα να σας επισημάνω ότι το Πελίτι ξεκίνησε αρχικά από σπόρους που ήρθαν από τη Λατινική Αμερική, το σήμα του Πελίτι με το δέντρο της Βελανιδιάς και τους ανθρώπους που χορεύουν γύρω του είναι εμπνευσμένο από τους ιθαγενείς της Βραζιλίας».
Μεγάλες αλλαγές στη διατροφή των Αμερικανών
Το ταξίδι στις ΗΠΑ όμως μας επιφύλαξε πολλές εκπλήξεις», επισημαίνει ο εμπνευστής του “Πελίτι” και σημειώνει «μέχρι σήμερα είχαμε μια συγκεκριμένη εικόνα για τη διατροφή των ανθρώπων στις ΗΠΑ, ότι δηλαδή οι τροφές που καταναλώνουν είναι βιομηχανοποιημένες, προέρχονται από γενετικά μεταλλαγμένους σπόρους ή ότι δεν κάνουν υγιεινή διατροφή. Η εικόνα αυτή είναι πλέον λανθασμένη. Κατά την παραμονή μας στις ΗΠΑ συναντήσαμε μια πολύ διαφορετική ζωή ανθρώπων. Συναντήσαμε πολύ δυνατά κινήματα οικολογικής δόμησης, ανάπτυξης των παραδοσιακών ποικιλιών, της βιολογικής γεωργίας και αυτό που μας κατέθεσαν όλοι είναι ότι το θέμα των μεταλλαγμένων προϊόντων δεν έχει ζωή πάνω από δέκα χρόνια. Οι αγρότες που τα καλλιεργούν είναι οικονομικά πιεσμένοι, ανεβαίνει συνεχώς το κόστος παραγωγής, οι καταναλωτές είναι πλέον ενημερωμένοι και δεν θα προτιμούν καθώς δεν θα θεωρούν ασφαλή, προτιμούν τα βιολογικά και ας είναι πιο ακριβά. Πάνω από 200 παραδοσιακές ποικιλίες τομάτας διακινούνται αυτή τη στιγμή σε εμπορική κλίμακα στις ΗΠΑ. Αυτό ήταν κάτι απίστευτο πριν από είκοσι χρόνια για τις ΗΠΑ, σήμερα είναι μια πραγματικότητα. Επιπλέον, οι παραγωγοί παραδοσιακών ποικιλιών έχουν και μικρές εταιρίες εμπορίας σπόρων οπότε με αυτό τον τρόπο βοηθάνε πάρα πολύ το κίνημα των σπόρων. Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στις ΗΠΑ λειτουργούν πλέον οι βιβλιοθήκες σπόρων, όπου διαθέτουν δωρεάν σπόρους και ταυτόχρονα παρέχουν ολοκληρωμένες γνώσεις και στοιχεία για την ιστορία των σπόρων και την καλλιέργειά τους σε ολόκληρο τον κόσμο».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
