Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί από όλους
Στην τακτική συζήτηση της Δευτέρας (20.00) στις 8/2/2021, για την Κοινωνική Οικονομία με πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικής Οικονομίας-ΙΝΜΕΚΟ ο κ Λουκάς Μπρέχας (www.diktio-kappa.dos.gr) παρουσίασε τις σύγχρονες δυνατότητες για τις τοπικές κοινωνίες, με την αξιοποίηση των Συνεταιριστικών Πλατφορμών για την δημιουργία Καταναλωτικών Συνεταιρισμών.
Σε γενικές γραμμές δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι συνεταιρισμοί είναι μορφές της Κοινωνικής Οικονομίας που επιτρέπουν σε πολίτες να δημιουργούν δομές από τους ίδιους, που ελέγχονται από τους ίδιους, για να ικανοποιηθεί μια ανάγκη των ιδίων, η κατανάλωση.
Οι καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί ΔΕΝ είναι συγκαλυμμένες πολυμετοχικές εταιρείες που πουλάνε τα είδη τους σε περιστασιακούς τρίτους «πελάτες». Βέβαια πάντα υπάρχει η περίπτωση μιας μικτής μορφής συνεταιρισμού, πχ καταναλωτικού και εργασιακού, ή καταναλωτικού και παραγωγικού, ή άλλη.
Οι Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί λειτουργούν στα πλαίσια της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας (ICA-International Cooperatives Alliance), όπου ισχύουν ότι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις βασίζονται στις αξίες (Values): της αυτοβοήθειας, της αυτοευθύνης, της δηµοκρατίας, της ισότητας, της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης.
Επίσης σύμφωνα µε τη συνεταιριστική παράδοση, τα µέλη των συνεταιριστικών επιχειρήσεων πιστεύουν στις ηθικές αξίες: της εντιμότητας, της ειλικρίνειας, της κοινωνικής ευθύνης και της μέριμνας για τους άλλους.
Και οι Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί λειτουργούν με τις συνεταιριστικές αρχές (principles), που είναι: 1. Εθελοντική και ανοικτή συμμετοχή, 2. Δημοκρατικός έλεγχος των µελών, 3. Οικονομική συμμετοχή των µελών,, 4. Αυτονομία και ανεξαρτησία, 5. Εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρηση, 6. Συνεργασία μεταξύ συνεταιριστικών εταιρειών (Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις εξυπηρετούν τα µέλη τους περισσότερο αποτελεσματικά και ενδυναμώνουν το συνεταιριστικό κίνημα συνεργαζόμενες μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο) & 7. Κοινοτικό ενδιαφέρον (Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις εργάζονται για την βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων τους εφαρμόζοντας την πολιτική που αποφασίζετε από τα µέλη τους).
Οι βασικότεροι άξονες της συνεταιριστικής κοινωνικής πολιτικής, µε την ευρύτερη έννοια του όρου, είναι η αύξηση του εθνικού προϊόντος, η αναδιανομή του εισοδήματος και του πλούτου, η περιφερειακή ανάπτυξη και η προώθηση προγραμμάτων κοινωνικού χαρακτήρα.
Ο κ Λ. Μπρέχας τόνισε ότι: Οι Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί στην υπόλοιπη Ευρώπη έχουν 26.000.000 μέλη και λειτουργούν ως κυματοθραύστες στην άνοδο των τιμών, Ανήκουν και ελέγχονται από τα μέλη καταναλωτές (Εκπαίδευση των μελών στον έλεγχο), Αγοράζουν μεγάλες ποσότητες τροφίμων και άλλων οικιακών ειδών για όλα τα μέλη τους και έτσι επιτυγχάνουν χαμηλότερες τιμές αγοράς & Διαθέτουν αυτά τα προϊόντα στο κόστος γιατί δεν έχουν ως σκοπό το κέρδος αλλά την κάλυψη των αναγκών των μελών τους.
Έγινε κατανοητό ότι σήμερα όλες οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη ρευστών (χρημάτων) και άλλων κεφαλαίων, τα οποία συνήθως αιτούνται από τις Τράπεζες. Αλλά χρήματα έχουν στην τσέπη τους (ή στην κάρτα τους) όλοι οι καταναλωτές. Εάν μπορούν να ενωθούν οι καταναλωτές μπορούν, εάν θέλουν, να χρηματοδοτήσουν ΑΠ’ ΕΥΘΕΙΑΣ τις εμπορικές διαδικασίες της Αγροδιατροφικής Αλυσίδας και στην ουσία να απεξαρτηθούν (?) από την άμεση εμπλοκή των Τραπεζών στην καθημερινότητα όλων των πολιτών! …
Αίφνης οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί μπορούν να χρηματοδοτηθούν απ’ ευθείας από τις συμβάσεις αγοράς από τους Καταναλωτικούς Συνεταιρισμούς. Συμφέρει σφοδρά τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς να δημιουργηθούν καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί που θα προτιμούν Ελληνικά Συνεταιριστικά Προϊόντα. Συμφέρει τους αγρότες να αγοράζουν ελληνικά συνεταιριστικά προϊόντα και βέβαια να δημιουργήσουν τοπικούς Καταναλωτικούς Συνεταιρισμούς.
Στην covid 19 περίοδο οι πολύ μεγάλες αλυσίδες Super Market αύξησαν το μερίδιο τους στην αγορά και στην ουσία δημιουργήθηκε υπερσυγκέντρωση γύρω από τις μεγάλες καταναλωτικές αλυσίδες. Μόνη πιθανή εναλλακτική προοπτική για να έχουν μια έστω μικρή ισχύ οι πολίτες είναι να αναπτύξουν τοπικούς Καταναλωτικούς Συνεταιρισμούς.
Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια Ομάδα Υποστήριξης για την δημιουργία Καταναλωτικών Συνεταιρισμών με τα στοιχεία από το www.diktio-kappa.dos.gr και την υποστήριξη με Μέντορες από την ΙΝΜΕΚΟ και την τυπική στήριξη από την ΠΕΣΚΟ. Άλλωστε η πρόταση για σχηματισμό ενός «Συνεταιρισμού Γνώσεων», μιας μορφής «Ακαδημίας», μόνο για θέματα της Κοινωνικής Οικονομίας, χωρίς αποκλεισμούς, από πολίτες της Κοινωνίας των Πολιτών, προχωράει όλο και ταχύτερα.
Ο κ Λ. Μπρέχας παρουσίασε την πρόταση προς τους πολίτες της Κοινωνίας των Πολιτών και τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, δηλαδή: Συλλόγους, Σωματεία, Ενώσεις, Επιτροπές, Πολιτιστικές οργανώσεις, Περιβαλλοντικές δομές και άλλες συλλογικές μορφές συνεργασίας για την αναχαίτιση της σημερινής κρίσης, με βάση τις πλατφόρμες συνεργατισμού. Είναι η gaiacoop.eu, η οποία περιλαμβάνει ήδη έτοιμα 5.022 προϊόντα για όποιον Καταναλωτικό Συνεταιρισμό συσταθεί τώρα.
Το gaiacoop.eu πολύ συνοπτικά θα μπορούσε να περιγραφεί ότι: (1) Λειτουργεί χωρίς Stock, (2) προβλέπει παραλαβή από κατάστημα, (3) η συνεταιριστική μερίδα θα μπορούσε να είναι 50€, (4) αν η οικογενειακή κατανάλωση είναι 200€/μηνιαία, (5) μπορεί να επιστρέφει περί τα 500€/ετησίως, (6) μέρος της επιστροφής μπορεί να διατίθεται για κοινωνικό έργο σύμφωνα με απόφαση Γ.Σ. Όλα τα logistics του συστήματος (αγροδιατροφική αλυσίδα: παραγωγή, μεταποίηση & κατανάλωση) μποορύν να υποστηρίζονται από την «Ελληνική Διατροφή».
Σε συνεργασία με την τεχνογνωσία «Coopstarter 3» και με την συνεργασία με άλλες ευρωπαϊκές συνεταιριστικές πλατφόρμες, το Δίκτυο ΚΑΠΑ, η ΠΕΣΚΟ και η ΙΝΜΕΚΟ προτίθενται να στηρίξουν την δημιουργία τοπικών Καταναλωτικών Συνεταιρισμών, με πρωτοβουλία τοπικών Συλλόγων.