Δευτερολογία Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Άκουσα, κατ’ αρχάς, με μεγάλη προσοχή την κυρία Γεννηματά που ζήτησε τη σημερινή συζήτηση. Είχε έναν άκρως επιθετικό τρόπο, ώρες, ώρες αλαζονικό, καμιά φορά και υπερφίαλο, λες και επειδή το ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει στον τίτλο του κόμματος που εκπροσωπεί εδώ στην Βουλή, σημαίνει ότι ο κόσμος που μας ακούει ξέχασε ότι κυβερνούσε τα τελευταία χρόνια, μαζί με τον κ. Σαμαρά μάλιστα, το 2010-2015.
Και την άκουσα να ζητά με στόμφο πολλές φορές να γίνουν εκλογές τώρα, να γίνουν εκλογές σήμερα. Και μάλιστα να ασκεί κριτική και στον κ. Μητσοτάκη από τα δεξιά ότι δεν ζητάει και αυτός να γίνουν σήμερα εκλογές και ζητάει να γίνουν αφ’ ότου η χώρα βγει από το μνημόνιο.
Δεν έχω καταλάβει, κυρίες και κύριοι της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, διότι δεν μου κάνει την τιμή να με ακούσει η κυρία Γεννηματά, δεν βρίσκεται στην Αίθουσα, εάν είναι η ίδια ή κάποιος άλλος που έστειλε μια επιστολή πριν από λίγες ημέρες -όχι μόνο σε εμένα, αλλά εάν δεν κάνω λάθος και σε όλους τους πολιτικούς Αρχηγούς- στην οποία επεσήμαινε πόσο κρίσιμης εθνικής σημασίας ζήτημα είναι η αναθεώρηση του Συντάγματος και μάλιστα πριν κλείσει η παρούσα κοινοβουλευτική θητεία, που σημαίνει δηλαδή, πριν ολοκληρωθεί η θητεία της Κυβέρνησης αυτής. Γιατί; Γιατί εάν δεν ανοίξει η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης –και το επεσήμαινε και στην επιστολή της- τότε η συνταγματική αναθεώρηση θα πάει στις καλένδες του 2023 και βάλε.
Και αναρωτιέμαι, λοιπόν, πρώτον εάν είναι ο ίδιος άνθρωπος που μου έστειλε πριν από λίγες εβδομάδες αυτή την επιστολή ή είναι κάποιος άλλος ή τι ακριβώς έχει αλλάξει. Τι έχει αλλάξει και ζητάει σήμερα με τόσο επιτακτικό τρόπο εκλογές, λίγες ημέρες, λίγες εβδομάδες πριν ολοκληρωθεί η τελευταία αξιολόγηση και πριν βγει η χώρα από το μνημόνιο;
Με δύο λόγια, δηλαδή, για να το πω με κατανοητό τρόπο, εκλογές τώρα σημαίνει να μην βγούμε από το μνημόνιο. Αυτήν την ακραία θέση ούτε ο κ. Μητσοτάκης δεν ετόλμησε να τη διατυπώσει. Γιατί; Γιατί προφανώς έχει μια στοιχειώδη αίσθηση της πραγματικότητας και ξέρει ότι εάν το πει αυτό, πρώτοι οι δικοί του άνθρωποι στην αγορά, σε κοινωνικούς φορείς, στους κοινωνικούς εταίρους, θα βγουν και θα τον πάρουν στο κυνήγι, όπως για παράδειγμα ο κ. Μίχαλος του ΕΒΕΑ, ο οποίος δήλωσε σε όλους τους τόνους ότι είναι καταστροφική επιλογή οι εκλογές αυτήν την περίοδο.
Βλέπω ότι είστε λίγο αναστατωμένος, κύριε Κεγκέρογλου. Το ξέρω. Δεν πειράζει, ας είστε λίγο αναστατωμένος. Θα τα ακούσετε τώρα.
Ή θα έβγαιναν από τον Σύνδεσμο Τουριστικών Επιχειρήσεων και θα έλεγαν ότι βρισκόμαστε φέτος στο καλύτερο καλοκαίρι που έχει δει η χώρα ποτέ στον τουρισμό με ένα ρεκόρ που περιμένουμε να σπάσει και φέτος με σχεδόν τριάντα εκατομμύρια τουρίστες και θα έλεγε «Μα, τι λες; Είναι δυνατόν; Έχεις το μυαλό σου στο κεφάλι σου;». Και κυρίως όχι οι εκπρόσωποι της αγοράς μόνο, αλλά εγώ θα έλεγα όποιοι σοβαροί άνθρωποι, εν πάση περιπτώσει, τοποθετούνται στα πολιτικά πράγματα του τόπου στη βάση της λογικής.
Εσείς, όμως, κυρία Γεννηματά, ζητάτε εκλογές τώρα. Μάλιστα. Και ποιο είναι το επιχείρημά σας; Το επιχείρημά σας είναι πριν ολοκληρώσουμε την τελευταία αξιολόγηση να ρωτήσουμε τον ελληνικό λαό. Έπιασε μια μεγάλη ευαισθησία να ρωτήσουμε τον ελληνικό λαό εσάς, το κόμμα σας δηλαδή, που δεν ρωτήσατε κανέναν ούτε για να φέρετε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ούτε για μπούμε στο πρώτο μνημόνιο ούτε μαζί με τον κ. Σαμαρά, για να μπούμε στο δεύτερο μνημόνιο, ούτε όταν αποφάσιζε ο προκάτοχός σας την καταστροφή των ασφαλιστικών ταμείων με το PSI ρωτήσατε κανέναν.
Τώρα σας έπιασε η ευαισθησία και ζητάτε από εμάς, λίγο πριν εκπληρώσουμε την εντολή που μας έδωσε ο ελληνικός λαός τον Σεπτέμβρη του 2015 με γνωστή τη συμφωνία στο τραπέζι -εντολή που έδωσε σε εμάς- να ολοκληρώσουμε τη συμφωνία αυτή και να βγάλουμε τη χώρα από το μνημόνιο, να την αναζητήσουμε εκ νέου.
Ευτυχώς, βέβαια, την άποψή σας αυτή, κυρία Γεννηματά, δεν τη συμμερίζονται και όλοι οι σύμμαχοί σας στο Κίνημα Αλλαγής εξ όσων γνωρίζω. Και πιστεύω ότι και προσωπικά σας κάνει κακό. Σας κάνει κακό να σύρεστε πίσω απ’ όσους στην παράταξή σας βλέπουν την αναβίωση της Συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, αυτής της ολέθριας και για τον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας συνεργασίας ΠΑΣΟΚ-Νέας Δημοκρατίας, ως σανίδα προσωπικής τους σωτηρίας, τουλάχιστον πολιτικής.
Όμως -δεν καταλαβαίνω- εμάς δεν μας ακούτε, τους συντρόφους σας στην Ευρώπη, τους συντρόφους σας από το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν τους ακούτε; Στην ίδια Ευρωομάδα ανήκετε. Δεν ακούσατε τον κ. Μπούλμαν, τον επικεφαλής της Ευρωομάδας, που κάλεσε όλα τα προοδευτικά πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα να ενώσουν τις δυνάμεις τους στον κοινό δρόμο για το μέλλον της χώρας, που δεν μπορεί να είναι πισωγύρισμα αυτός ο δρόμος προς το μέλλον; Και τόνισε -διαβάζω τα λόγια του-: «Δεν βλέπω καμιά βελτίωση εάν η διακυβέρνηση της χώρας αναληφθεί εκ νέου από τη Νέα Δημοκρατία, η οποία έχει τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη βύθιση της χώρας στο χάος». Χρησιμοποιώ δικά του λόγια όχι δικά μου, δεν είναι δικά μου αυτά που σας λέω. Εν πάση περιπτώσει, θα έρθει ο καιρός να τα κουβεντιάσουμε αυτά.
Έρχομαι τώρα στον κ. Μητσοτάκη.
Φοβάμαι ότι ανησυχήσατε και γι’ αυτό έρχομαι στον κ. Μητσοτάκη. Ανησυχήσατε μην τυχόν και δεν ασχοληθώ.
Κύριε Μητσοτάκη, η ανησυχία, η αμηχανία, αλλά και η αδυναμία σας να τοποθετηθείτε επί της ουσίας στα ζητήματα της οικονομίας φάνηκε από την επιλογή σας να ξεκινήσετε την ομιλία σας με ένα άλλο θέμα. Δεν το υποτιμώ ως θέμα, αλλά ξεκινήσατε με αυτό, δηλαδή με το θέμα της βίας.
Θέλω, λοιπόν, ευθύς εξαρχής να καταδικάσω με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τις απαράδεκτες απειλές που δεχθήκατε στο διαδίκτυο και τα υπονοούμενα που γράφτηκαν εναντίον σας από κάποιον ο οποίος αυτοαποκαλείται «αναρχικός» και «μέλος του Ρουβίκωνα».
Θέλω να σας πω ότι είναι εξίσου καταδικαστέες και κατακριτέες και με τις αμέτρητες απειλές και τα υπονοούμενα και τις ευθείες κατηγορίες και τις ευθείες απειλές που έχουμε δεχθεί τόσο εγώ όσο και ο Υπουργός Εξωτερικών, ο κ. Κοτζιάς, με γράμματα και μηνύματα και επιστολές, με δέματα που είχαν και σφαίρες και βλήματα το τελευταίο διάστημα.
Δεν είναι αστείο, κύριε Μητσοτάκη. Όπως δεν ήταν αστείο και αυτό που έγινε χθες σε εσάς, έτσι κι αυτές οι επιστολές με σφαίρες…
Ναι, ήταν ένα μικρό βλήμα. Να σας πω και τη διάμετρο τώρα; Ρωτήστε τον κ. Τόσκα. Αυτό είναι το πρόβλημά σας;
Το πρόβλημα που υπάρχει είναι υπαρκτό και είναι ότι η πολιτική ζωή του τόπου πράγματι υπονομεύεται από τη συμπεριφορά ακραίων στοιχείων. Όμως, κύριε Μητσοτάκη, έχω -και θα το πω ευθαρσώς και ευθέως- την αίσθηση ότι το ανησυχητικό τούτη την ώρα στη χώρα -σε αντίθεση με όσα δηλώνατε σε συνεντεύξεις σας σε πολιτικά περιοδικά του εξωτερικού- είναι μια έξαρση εθνικισμού, εθνικολαϊκισμού, μια άνοδος επικίνδυνη της ακροδεξιάς. Και βλέπω αυτό να μην σας ανησυχεί, όπως δεν σας ανησύχησε όταν -όχι σε μένα και στον Κοτζιά, αλλά στους τριακόσιους Βουλευτές του Κοινοβουλίου και σε εσάς ακόμα- ήρθε κατάπτυστη επιστολή σε όλους τους Έλληνες αιρετούς, εκλεγμένους Βουλευτές από ορισμένες πολιτιστικές ενώσεις που αυτοαποκαλούνται «Παμμακεδονικές Ενώσεις», η οποία επιστολή απειλούσε ευθέως τους Βουλευτές ότι αν αποδεχθούν, αν ψηφίσουν συμφωνία με τη βόρεια γειτονική χώρα σύνθετης ονομασίας που θα εμπεριέχει τον όρο «Μακεδονία», αυτό σημαίνει ότι υποπίπτουν σε αδικήματα, όπως έλεγαν, που επισείουν ισόβια ή θάνατο. Δεν υπήρξε από πλευράς σας καμία ιδιαίτερη ανησυχία γι’ αυτό.
Και φτάσαμε στο αποτρόπαιο αυτό περιστατικό, που βεβαίως όλοι καταδικάσαμε, στο περιστατικό του προπηλακισμού, του ξυλοδαρμού σε μια δημόσια εκδήλωση του Δημάρχου της Θεσσαλονίκης, του Γιάννη Μπουτάρη. Και μου ασκήσατε κριτική και σήμερα εδώ για τη δήλωση που έβγαλα εγώ αμέσως μετά, λίγες ώρες μετά τον ξυλοδαρμό, στο διαδίκτυο, όπου χαρακτήριζα τους δράστες «ακροδεξιούς τραμπούκους» και όχι αγανακτισμένο πλήθος.
Τι ακριβώς σας πείραξε; Προφανώς και δεν σας πήγε στο μυαλό ότι αυτή η δήλωση είχε καμία πρόθεση να υπερασπιστεί τους δράστες στον βαθμό που θα αποδεικνύονταν ότι θα ήταν αγανακτισμένο πλήθος. Αλλά αυτό που σας πείραξε είναι ότι τους χαρακτήρισα «ακροδεξιούς».
Και γιατί σας πείραξε που τους χαρακτήρισα «ακροδεξιούς»; Γιατί σας χαλάει το αφήγημα, το κυρίαρχο αφήγημα. Σας θυμίζω, λοιπόν, τι είπατε σε διεθνές έγκυρο περιοδικό: Ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει βία από την άκρα δεξιά, παρά μονάχα βία από την άκρα αριστερά και ότι η Χρυσή Αυγή είναι σαν να μην υπάρχει.
Και εφόσον θέλετε να υποστηρίξετε αυτό το αφήγημα –δεν ξέρω αν το πιστεύετε ή αν το κάνετε επειδή στο κόμμα σας περιστοιχίζεστε από στελέχη που είτε έχουν θητεύσει είτε βρίσκονται σε παράλληλη όμορη ιδεολογική πορεία με την ακροδεξιά-, ο λόγος για τον οποίο σας χαλάει το αφήγημα ο χαρακτηρισμός «ακροδεξιοί τραμπούκοι» είναι ότι βάζει τα πράγματα στη θέση τους.
Σας ενόχλησε, λοιπόν, και γι’ αυτό όταν ο δήμαρχος ξυλοκοπήθηκε, επειδή έχετε αυτό το αφήγημα, εσείς βγάλατε μια ανακοίνωση σχεδόν ίσων αποστάσεων με τα γνωστά «καταδικάζουμε τη βία απ’ όπου και αν προέρχεται». Όταν εγώ ακούω σε ένα περιστατικό τόσο συγκεκριμένο και με τόσο εμφανή την αιτία που το προκαλεί να βγαίνει μια ανακοίνωση που λέει «καταδικάζω απ’ όπου και αν προέρχεται», βγάζω συμπέρασμα. Τι «απ’ όπου και αν προέρχεται», κύριε Μητσοτάκη; Δεν καταλάβετε από πού προήλθε αυτή η επίθεση; Δεν καταλάβατε; Δεν θέλετε να καταλάβετε από πού προήλθε αυτή η επίθεση!
Αν εγώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είχα ένα στέλεχος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και δήμαρχο μιας μεγάλης πόλης που λίγα λεπτά μετά από αυτό το περιστατικό έβγαζε ανακοίνωση και έλεγε «καλά του κάνατε του προδότη», θα μπορούσα να σταθώ;
Αν εγώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είχα πρώην στέλεχος και πρώην περιφερειάρχη και διεκδικητή της ηγεσίας του κόμματός μου να κάνει δηλώσεις την ώρα ακριβώς του προπηλακισμού και του τραμπουκισμού και να λέει ότι ο Δήμαρχος της Θεσσαλονίκης είναι ένα «πολιτικό τραβέλι» και δεν καταδίκαζα αυτήν την τοποθέτηση, θα μπορούσα να σταθώ;
Εσείς, όμως, κύριε Μητσοτάκη, έχετε το θράσος όχι μόνο να στέκεστε, αλλά και να μου επιτίθεσθε. Ενώ την ίδια στιγμή δεν τολμάτε ούτε να αποπέμψετε τον δήμαρχό σας από τα όργανα της Νέας Δημοκρατίας που είπε «καλά του κάνανε του προδότη». Αυτή, λοιπόν, είναι η διαφορά ήθους και πολιτικής τοποθέτησης, ανάμεσα σε σας και σε μένα.
Έρχομαι τώρα σε όσα είπα προχθές στο Υπουργικό Συμβούλιο και ξεσήκωσαν την οργή σας. Κοιτάξτε, η Νέα Δημοκρατία είναι ένα κόμμα που από τη Μεταπολίτευση και μετά είχε μια σαφή διαχωριστική γραμμή, αλλά και μέτωπο ιδεολογικό -από τη Μεταπολίτευση και μετά λέω!- με κόμματα και πρόσωπα του ακροδεξιού χώρου, όχι μόνο με όσους είχαν δραστηριότητα σε συλλογικότητες μιας ακραίας μορφής, αλλά και με αυτό που θα μπορούσε να πει κανείς «πολιτικά ορθή έκφραση», «politically correct», όπως λένε στο χωριό μου.
Στην αρχή μετά τη Μεταπολίτευση υπήρχε ένα κόμμα που λεγόταν ΕΠΕΝ, το οποίο κόμμα είχε μαζέψει όλους τους νοσταλγούς της δικτατορίας, του δικτάτορα Παπαδόπουλου, επικεφαλής της νεολαίας του οποίου ήταν ο κ. Βορίδης τότε. Αργότερα, όταν έγινε κυβέρνηση ξανά η Νέα Δημοκρατία με τον Κώστα Καραμανλή, υπήρξε ο σαφής διαχωρισμός με τη δημιουργία του κόμματους του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού, ο οποίος έκανε αντιπολίτευση στην Κυβέρνηση Καραμανλή, η οποία Κυβέρνηση Καραμανλή, καλή ώρα, και στο Μακεδονικό είχε μια σαφή θέση που είναι αυτή η θέση που υπερασπίζεται η χώρα μας τώρα στη διαπραγμάτευση. Αυτή η Κυβέρνηση έκανε αντιπολίτευση και ζήτησε προ Ημερησίας Διατάξεως Συζήτηση και σας άσκησε έντονη κριτική.
Σήμερα, όμως, ο κορμός σχεδόν του κόμματος αυτού που αυτοτοποθετείται στον χώρο της ακροδεξιάς, της άκρας δεξιάς, είναι ηγετική πτέρυγα στο κόμμα σας, κύριε Μητσοτάκη, στη Νέα Δημοκρατία.
Εν πάση περιπτώσει, αυτά θα τα βρείτε εσείς μεταξύ σας. Εγώ θέλω σήμερα με απόλυτη σαφήνεια να τοποθετηθώ και απέναντι στην ιστορία και απέναντι στην ευθύνη που έχουμε απέναντι στην ιστορία αυτού του τόπου, γιατί εκπροσωπώ μια παράταξη, η οποία έχει τραβήξει πολλά. Και ξέρετε, ο λαός μας έχει και μνήμη και συνείδηση.
Η Αριστερά, λοιπόν, σ’ αυτόν τον τόπο, κύριε Μητσοτάκη ήταν πάντοτε στη θέση του διωκόμενου, όχι του διώκτη. Τη βία και του κράτους και του παρακράτους την έχει υποστεί για χρόνια στα ξερονήσια, στις φυλακές, αλλά και στους δρόμους. Από τον Λαμπράκη και τον Τσαρουχά μέχρι τον Κουμή και την Κανελλοπούλου και από τον Νίκο Τεμπονέρα μέχρι τον Παύλο Φύσσα.
Μην ανοίγετε, λοιπόν, αυτή τη συζήτηση, με αυτόν τον επιθετικό τρόπο, απέναντι σε εμάς που εκπροσωπούμε σ’ αυτά εδώ τα έδρανα μια παράταξη με πολύ μεγάλη ιστορία. Και πρέπει να μάθετε να ξεχωρίζετε τις λέξεις της πολιτικής ρητορικής, που πολλές φορές μπορεί να παίρνει και τον χαρακτήρα πολεμικής ρητορικής ακόμη, από το μαρσάρισμα του τρικύκλου, κύριε Μητσοτάκη. Διότι αυτά που συνέβησαν προχθές στη Θεσσαλονίκη θυμίζουν άλλες εποχές, εποχές Γκοτζαμάνηδων, που η δημοκρατία δεν θα επιτρέψει να επιστρέψουν ποτέ.
Έρχομαι τώρα στο θέμα που επίσης θίξατε και αφορά το ονοματολογικό, το θέμα της κρίσιμης διαπραγμάτευσης με τη βόρεια γειτονική μας χώρα.
Είπατε, κύριε Μητσοτάκη, ότι είναι απαράδεκτο η Ελληνική Κυβέρνηση να συζητά την πρόταση που έβαλε στο τραπέζι η άλλη πλευρά.
Πρώτα απ’ όλα, η Ελληνική Κυβέρνηση τοποθετήθηκε σαφώς ως προς αυτό το θέμα και εγκαίρως και εγώ προσωπικά, επιδιώκοντας την τάχιστη δυνατή ενημέρωση και συνεννόηση.
Είπαμε από τη Σόφια, πριν ακόμα γυρίσω πίσω, στις δηλώσεις μου στη συνέντευξη Τύπου ότι έχουμε ακόμα πολύ σημαντικό δρόμο να διανύσουμε, παρά το ότι έχουμε κάνει πρόοδο, για να έχουμε συμφωνία και ότι προτεραιότητα για εμάς, για την ελληνική πλευρά, είναι η εξασφάλιση του erga omnes και της συνταγματικής αναθεώρησης.
Όπως είδατε, σ’ αυτό το θέμα είχαμε μια πρόοδο σημαντική. Ο κ. Ζάεφ είναι ο πρώτος πρωθυπουργός της γείτονος, που δημόσια αποδέχθηκε αυτήν την προοπτική σύνθετης ονομασίας erga omnes, με συνταγματική αναθεώρηση. Αυτό δεν το έχετε ξαναδεί στις περιόδους που το κόμμα σας βρισκόταν σε κυβερνήσεις που διαπραγματεύονταν, όπως επίσης δεν έχουμε ξαναδεί και τόσο μεγάλη πίεση να ασκείται στην εθνικιστική αντιπολίτευση σήμερα της γειτονικής μας χώρας.
Εμείς δηλώσαμε σαφώς ότι διαπραγματευόμαστε στη βάση τεσσάρων ονομάτων που προτάθηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και συγκεκριμένα το πακέτο προτάσεων του απεσταλμένου, του κ. Νίμιτς. Δεν θα μιλήσω άλλο για την ουσία της διαπραγμάτευσης, από τη στιγμή που ο Υπουργός Εξωτερικών είναι αυτή την ώρα στη Νέα Υόρκη και αύριο θα συνεχίσει τη διαπραγμάτευση.
Όμως, κύριε Μητσοτάκη, πράγματι σε ένα έχετε δίκιο. Η δική μας Κυβέρνηση και κάθε προοδευτική κυβέρνηση συζητά, όταν διαπραγματεύεται, δεν κρύβεται.
Ειδικά καθ’ όσον αφορά τα εθνικά μας θέματα δεν κρυφτήκαμε ποτέ, όπως εσείς κρυφτήκατε και αλλάξατε θέσεις. Κρυφτήκατε πίσω από τις πιο συντηρητικές δυνάμεις της παράταξής σας.
Πάνω απ’ όλα, εμείς δεν έχουμε καμία διάθεση να καπηλευθούμε τα εθνικά θέματα, όπως τα καπηλεύθηκε ο προκάτοχός σας, για να ρίξει τότε την κυβέρνηση του πατέρα σας, να κάνει πολιτική καριέρα και να έρχεται σήμερα εδώ και να κρύβει και άλλα ζητήματα πίσω από τη θέση του για τα εθνικά θέματα.
Εμείς συζητάμε, διαφωνούμε, διαπραγματευόμαστε όμως και προσπαθούμε να βρούμε λύσεις. Πάντως, δεν κρυβόμαστε σε κανένα θέμα, όπως αποδείξαμε και με το Κυπριακό, τη σχέση μας με την Τουρκία και την Αλβανία και τώρα με το ονοματολογικό.
Γιατί μόνο έτσι πιστεύουμε ότι μπορούμε να ανοίξουμε δρόμο στο μέλλον, για να μπορέσει η Ελλάδα να ανακτήσει τον ρόλο της, τον ρόλο που της αρμόζει στην περιοχή των Βαλκανίων, στην Ευρώπη, αλλά και στον κόσμο, αντί να μένει εγκλωβισμένη σε αντιδραστικά αντανακλαστικά και φοβικά σύνδρομα, όπως είδαμε πριν λίγες ημέρες να εκφράζονται και στη Θεσσαλονίκη.
Έρχομαι στα θέματα της οικονομίας.
Κύριε Μητσοτάκη, στην τοποθέτησή σας κάνατε ένα εσκεμμένο λάθος. Είπατε ότι κάναμε εκλογές τον Σεπτέμβρη του 2015, έχοντας το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Προφανώς και θυμάστε ότι υπήρχε η Θεσσαλονίκη, ότι υπήρχε η συμφωνία στην οποία είχαμε καταλήξει με πολύ μεγάλες δυσκολίες -ένας δύσκολος συμβιβασμός- και ήταν πάνω στο τραπέζι.
Είπατε αυτό το συνειδητό ψέμα, διότι αυτό το οποίο σας πονά, στην προσπάθειά σας να πείσετε τον ελληνικό λαό σώνει και καλά ότι εμείς τον εξαπατήσαμε, είναι ακριβώς αυτό το γεγονός, ότι δώσαμε όλες μας τις δυνάμεις σε μια δύσκολη και σκληρή διαπραγμάτευση, για να υλοποιήσουμε την εντολή του. Όταν βρεθήκαμε σε αδιέξοδο, γυρίσαμε πίσω, του είπαμε την αλήθεια και ζητήσαμε εκ νέου την εντολή του.
Ήρθατε, λοιπόν, σήμερα εδώ να συγκρίνετε τι, κύριε Μητσοτάκη; Να συγκρίνετε -όπως είδαμε σε πίνακες μάλιστα- τους ρυθμούς ανάπτυξης της Ελλάδας με τους αντίστοιχους ρυθμούς άλλων χωρών της Ευρωζώνης; Μας παρουσιάσατε ένα διάγραμμα, που αφορά το τέταρτο τρίμηνο του 2017.
Συγκρίνατε την Ελλάδα με τη Γερμανία, την Ολλανδία, αλλά και με άλλες χώρες, οι οποίες, σας θυμίζω ότι έχουν βγει από τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής εδώ και αρκετό καιρό, εδώ και τρία, τέσσερα ή πέντε χρόνια, αν πάρουμε για παράδειγμα την Ιρλανδία.
Να σας θυμίσω, όμως, κύριε Μητσοτάκη, ποια είναι η διαφορά μας με αυτές τις χώρες. Αυτές οι χώρες, ακόμη και αυτές που είχαν μνημόνια, δεν εκτόξευσαν το χρέος τους στο 180% του ΑΕΠ, όπως εκτοξεύτηκε το χρέος της χώρας μας κατά τη διάρκεια της Κυβέρνησης του κ. Σαμαρά και του κ. Βενιζέλου. Από το 120% πήγε στο 180% του ΑΕΠ. Είναι δικό σας κατόρθωμα αυτό. Δεν φαντάζομαι να έχετε το θράσος να πείτε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ φταίει.
Βεβαίως, να σας θυμίσω, μιας και συγκρίνετε την Ελλάδα με την Κύπρο, ότι η Κύπρος έκανε κούρεμα καταθέσεων, κύριε Μητσοτάκη. Αυτό ζητάτε να κάνουμε και εμείς;
Ήρθατε, όμως, να συγκρίνετε και τις προβλέψεις του ΔΝΤ ή και της Commission με τα πραγματικά αποτελέσματα, δηλαδή, μήλα με πορτοκάλια. Μήπως θέλετε να σας θυμίσω ότι η Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προέβλεπαν οριακή ανάπτυξη το 2011 και τελικά καταλήξαμε να έχουμε ύφεση 10%;
Μήπως θέλετε να σας θυμίσω ότι το 2012 πάλι το ΔΝΤ, αλλά και η Commission, προέβλεπαν ανάπτυξη κοντά στο 1% και καταλήξαμε να έχουμε ύφεση 6,5%; Σας έχω πει πολλές φορές ότι δεν γίνεται να κάνετε συγκρίσεις μεταξύ προβλέψεων και αποτελεσμάτων, αλλά εσείς επιμένετε σε αυτό.
Μας είπατε, επίσης, διάφορα για τη δήθεν βιωσιμότητα του χρέους το 2014, αναφερόμενος σε αυτές τις προβλέψεις του ΔΝΤ. Εν τέλει, συμφωνείτε με τις απόψεις του κ. Σαμαρά και του Βενιζέλου τότε, που έλεγαν ότι δεν χρειάζεται αναδιάρθρωση του χρέους, αλλά πρέπει να πάρουμε απλά ένα πιστοποιητικό βιωσιμότητας, λέγοντας παντού ότι το χρέος μας είναι βιώσιμο; Την ίδια στιγμή που τα λέγατε αυτά, αναφερόσασταν διαρκώς στη δέσμευση για τη ρύθμιση του χρέους που δήθεν είχατε πάρει από το 2012. Τελικά, αφού ήταν βιώσιμο το χρέος, γιατί αναζητούσατε δέσμευση για αναδιάρθρωση;
Επίσης, κύριε Μητσοτάκη, μιας και μπήκατε στον κόπο να φέρετε πίνακες και θέλετε να κάνουμε συγκρίσεις, να σας δώσω κι εγώ ορισμένους πίνακες που για εμάς είναι ενδεικτικοί.
Πρώτο και σημαντικότερο θέμα η ανεργία. Η ανεργία εκτοξεύθηκε από το 2010 έως το 2014 στο 27%, για να μειωθεί σήμερα κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες. Εδώ είναι ένα χαρακτηριστικό διάγραμμα, το οποίο δείχνει πώς ανέβηκε η ανεργία τα πρώτα χρόνια του ΠΑΣΟΚ του κ. Παπανδρέου. Χαρακτηριστικά δείχνει ένα ανθρωπάκι να ανεβαίνει μια σκάλα αεροπλάνου. Στα χρόνια του κ. Παπαδήμου εκτοξεύθηκε ως πύραυλος και στα χρόνια του κ. Σαμαρά έφτασε σε ραδιενεργά επίπεδα.
Σήμερα βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να έχουμε μια βουτιά -γι’ αυτό κι έχουμε έναν δύτη στο διάγραμμα που σας δείχνω-, στα χρόνια που εμείς κυβερνάμε κάνουμε βουτιά στην ανεργία από το 27% στο 20%.
Αυτός είναι ένας πίνακας που σας τον χαρίζω, κύριε Μητσοτάκη. Διότι για εμάς η ανεργία είναι κρίσιμος δείκτης για την κοινωνική ισορροπία.
Αντίστοιχους δείκτες μπορώ να σας έχω και για την απόδοση του δεκαετούς ομολόγου, που δείχνουν πόσο άρχισε να ανεβαίνει στα χρόνια που ήταν Πρωθυπουργός ο κ. Παπανδρέου κι έφτασε σε ραδιενεργά επίπεδα όταν ήταν Πρωθυπουργός ο κ. Σαμαράς.
Σήμερα έχουμε πιάσει το χαμηλότερο των τελευταίων δώδεκα ετών σε ό,τι αφορά την απόδοση των δεκαετών ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.
Μιλήσατε και για επενδύσεις. Θέλετε να μιλήσουμε για επενδύσεις; Θα σας χαρίσω και αυτόν τον πίνακα, ο οποίος αποδεικνύει ότι το 2017 αυτή η «καταστροφική» Κυβέρνηση έφτασε σε άμεσες ξένες επενδύσεις ύψους σχεδόν 3,6 δισεκατομμυρίων, που είναι το μεγαλύτερο που έχει συμβεί στη χώρα από το 2008, πριν από την κρίση, με Κυβέρνηση Καραμανλή, που ήταν στα 3 δισεκατομμύρια.
Το καταθέτω.
Μας είπατε όμως και για το περιβόητο cash buffer. Πάλι ανακρίβειες μάς είπατε. Μας είπατε ότι το περιβόητο «μαξιλαράκι» θα δημιουργηθεί από το υπερπλεόνασμα, από τη μη πληρωμή συντάξεων, από τα ληξιπρόθεσμα του Δημοσίου που, παρεμπιπτόντως όμως, διαρκώς μειώνονται και έχουμε φτάσει σε χαμηλό κρίσης. Δεν υπήρξε χαμηλότερο όριο στα ληξιπρόθεσμα του Δημοσίου από τότε που μπήκαμε στα μνημόνια.
Μας είπατε, λοιπόν, πολλά. Αναρωτιέμαι αν αυτά που μας είπατε τα είχατε ψάξει ή απλώς σας εκθέτουν κάποιοι από τους συνεργάτες σας.
Να σας ενημερώσω, λοιπόν, ότι το cash buffer προκύπτει από τις εκταμιεύσεις του ESM και από τις εξόδους της χώρας στις αγορές, που έχει ήδη πραγματοποιήσει δύο το τελευταίο διάστημα. Καμία σχέση δηλαδή με αυτό που είπατε. Δεν πειράζει όμως.
Επίσης, φτάσατε στο σημείο να μας πείτε ότι σας παρουσιάζουμε ένα αναπτυξιακό σχέδιο κρυφά, ενώ οι ίδιοι έχουμε διεξάγει δεκατέσσερα περιφερειακά συνέδρια, έχουμε κουβεντιάσει με όλους τους φορείς στην τοπική αυτοδιοίκηση, τους παραγωγικούς φορείς, εκεί όπου εσείς καλούσατε τους δημάρχους της Νέας Δημοκρατίας να μη συμμετέχουν. Έπρεπε να το ξέρετε ότι έχουμε διεξάγει μεγάλο διάλογο.
Μας είπατε, όμως, το πιο ωραίο απ’ όλα, γιατί μια φορά σας ξέφυγε και είπατε ότι σας ενδιαφέρει η επικοινωνία και όχι η ουσία. Σας ξέφυγε, το ξέρω, αλλά οι ομιλίες σας έχουν πάντα τη γραφή των επικοινωνιολόγων, να βγάζουν συνθήματα. Και τι μας είπατε; Ωραίο σύνθημα: «Η καθαρή έξοδος είναι το νέο βρώμικο ψέμα του κ. Τσίπρα». Ωραίο σύνθημα!
Μόνο πείτε μας, κύριε Μητσοτάκη: είναι βρώμικο ψέμα του κ. Τσίπρα, αλλά είναι και βρώμικο ψέμα του κ. Γιούνκερ, του Προέδρου της Κομισιόν, που ήρθε και το είπε από αυτό εδώ το Βήμα; Λέει βρώμικα ψέματα η Κομισιόν; Λέτε τα ίδια όταν πηγαίνετε στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα; Κάνετε τις ίδιες δηλώσεις όταν βγαίνετε έξω από τη χώρα με αυτές που κάνετε εδώ;
Μας είπατε -κι αυτό κι αν είναι θράσος!- ότι ανεβάζουμε τον κατώτατο μισθό εμείς που δημιουργήσαμε τη γενιά των 300 ευρώ. Μήπως να σας θυμίσω, κύριε Μητσοτάκη, ότι το 2012 και με τη δική σας υπογραφή μειώσατε τον κατώτατο μισθό κατά 22% και για τους νέους κατά 32%; Μήπως να σας θυμίσω ότι η μερική απασχόληση το 2012 ήταν στο 40% και όταν αναλάβαμε το 2015 είχε φτάσει στο 60%; Μέσα σε τρία χρόνια καταφέρατε να καταστρέψετε κάθε προστατευτική δικλίδα για τον εργαζόμενο στην αγορά εργασίας και ιδιαίτερα για τους νέους εργαζόμενους. Και έχετε το θράσος εσείς να λέτε σε εμάς ότι δημιουργήσαμε τη γενιά των 300 ευρώ!
Και βεβαίως έχετε το ίδιο θράσος, επαναλαμβανόμενο, και για τις συντάξεις, εσείς που ψηφίσατε τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που εμείς αποτρέψαμε, εσείς που μαζί με το ΠΑΣΟΚ συνολικά έχετε επιβάλει έντεκα διαδοχικές περικοπές ύψους 45 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στους πρωταθλητές του κοψίματος των συντάξεων δεν χρειάζεται εμείς να κάνουμε τώρα εδώ καμία ιδιαίτερη κριτική!
Δεν θα μακρηγορήσω άλλο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γιατί ήδη έχω μακρηγορήσει. Θα αναφερθώ για δυο λεπτά μονάχα σε όσα ακούστηκαν από πλευράς σας ως προτάσεις. Πραγματικά έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι για άλλη μια φορά ήρθατε σε αυτό εδώ το Βήμα να μας πείτε ότι θα μειώσετε τη φορολογία, κύριε Μητσοτάκη. Και μάλιστα μας μιλήσατε για την κλίμακα της φορολογίας εισοδήματος που πρέπει να είναι στο 9% η μικρή και για τις επιχειρήσεις θα είναι στο 20%. Αν δεν κάνω λάθος, αυτό άκουσα ότι είπατε.
Θέλω να σας ρωτήσω, κύριε Μητσοτάκη. Όλα αυτά τα λέτε προφανώς έχοντας εκ των προτέρων δηλώσει -ακούω από τα στελέχη σας- ότι δεν θα αμφισβητήσετε το δημοσιονομικό πλαίσιο που έχει συμφωνήσει η χώρα, διότι λέτε ότι εσείς δεν θα κάνετε αυτά που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι εσείς είστε σοβαρή πολιτική δύναμη. Δηλαδή λέτε, με δυο λόγια, ότι σε αυτό το δημοσιονομικό πλαίσιο εσείς θα έρθετε να μειώσετε τόσο ριζικά τη φορολογία. Εγώ είμαι μαζί σας, παρακάτω να πέσει η φορολογία. Μπορείτε όμως να μας πείτε, κύριε Μητσοτάκη, από πού θα καλύψετε το κενό; Πόσα σχολεία θα κλείσετε; Πόσα νοσοκομεία θα κλείσετε; Πόσους θα απολύσετε; Πόσο πλεονάζον ιατρικό προσωπικό από τα νοσοκομεία θα απολύσετε; Γιατί δεν τολμάτε να δώσετε απαντήσεις; Λέτε ότι έχετε κοστολογημένο πρόγραμμα.
Και μιας και αναφέρομαι σε πλεονάζον προσωπικό, θα ήθελα στη δευτερολογία σας, κύριε Μητσοτάκη, να μας εξηγήσετε αν επιμένετε στην άποψη ότι η χώρα θα πρέπει να γυρίσει στο 1 προς 5 και όχι στο 1 προς 1 που έχουμε συμφωνήσει εμείς για τις προσλήψεις στο Δημόσιο.
Και ένα τελευταίο, αυτό για το πλεονάζον ιατρικό προσωπικό. Επιμένετε για αυτό; Η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων πηγαίνει σε δημόσια νοσοκομεία. Δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να πηγαίνει σε ιδιωτικά νοσηλευτήρια. Θέλω μια απάντηση για το αν επιμένετε σ’ αυτήν τη λογική.
Και κλείνω, κύριε Μητσοτάκη, λέγοντάς σας το εξής: Σήμερα δεν ξεφύγατε από τον πειρασμό να ρίξετε λίγο -για άλλη μια φορά, βέβαια δεν πειράζει- το επίπεδο της συζήτησης, αναμασώντας μια από τις αγαπημένες ειδήσεις που είδαμε τις τελευταίες μέρες στα πρωτοσέλιδα εφημερίδων, μιας λαϊκίστικης κοπής θα έλεγα, που σας στηρίζουν. Και ποιο ήταν αυτό; Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos, ο οποίος πήρε δάνειο, λέει, για να πάρει σπίτι στη Μαδρίτη, ύψους -δεν ξέρω ακριβώς- 400-500 χιλιάδων ευρώ. Βέβαια, να μην μιλήσουμε τώρα για το τι γίνεται στη Μαδρίτη, για τους εκπροσώπους του κόμματος της Δεξιάς, που ο ένας μετά τον άλλο περνάνε από τους εισαγγελείς για όσα καταχράστηκαν στο παρελθόν.
Μου κάνει, όμως, εντύπωση. Λένε κάποιοι ότι στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί, αλλά εσείς ήλθατε εδώ να μας πείτε για τον Ιγκλέσιας που πήρε δάνειο για να πάρει σπίτι. Κύριε Μητσοτάκη, δεν αγόρασε σπίτι με offshore, ούτε αγόρασε το σπίτι του Βολταίρου, ούτε έχει σπίτι δίπλα στο σπίτι του κ. Χριστοφοράκου, με πισίνα.
Να είστε λίγο πιο συνεπής και πιο χαμηλός στους τόνους σας γι’ αυτά τα ζητήματα.
Με τις υγείες σας!
Τριτολογία Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή
Κυρία Πρόεδρε, η παρέμβασή μου δεν θα είναι πάνω από δύο λεπτά και δεν θα τριτολογήσω. Θα μιλήσει ο Αντιπρόεδρος.
Κύριε Μητσοτάκη, δεν έχω καταλάβει ποια είναι ακριβώς η πρότασή σας. Γι’ αυτό παίρνω τον λόγο. Σας άκουσα στην πρώτη ομιλία σας να λέτε ποια είναι η πρότασή σας για το πώς η Ελλάδα θα προχωρήσει μετά τη μνημονιακή εποχή, διότι αυτό συζητάμε σήμερα.
Δεν λέω εγώ τώρα να πιάσουμε τις λεπτομέρειες, να δούμε τις απόψεις μας για το παραγωγικό μοντέλο. Λέω για το βασικό πλαίσιο.
Σας άκουσα στην πρωτομιλία σας να λέτε ότι η έξοδος στις αγορές είναι ναρκοπέδιο. Σας ακούω στη δευτερομιλία σας να λέτε ότι δεν ζητήσατε και δεν ζητάτε πιστοληπτική γραμμή. Τι ζητάτε λοιπόν; Δεν υπάρχει άλλη εκδοχή. Τι; Μνημόνιο; Παράταση του μνημονίου; Συνέχεια του μνημονίου; Νέο μνημόνιο; Αυτό ίσως είναι μια τρίτη εκδοχή από τις δύο υπαρκτές εναλλακτικές εκδοχές. Μένω με αυτή την απορία από την τοποθέτησή σας. Γι’ αυτό παίρνω τον λόγο.
Δεύτερον, αναφερθήκατε στις τιμές, στα spreads και στη διακύμανση των δεκαετών ομολόγων. Μάλιστα, κάνατε και τον αστεϊσμό σε σχέση με τον πίνακα τον οποίο κατέθεσα στα Πρακτικά. Πράγματι τι φαίνεται εκεί; Φαίνεται η αποτυχία του δεύτερου μνημονίου. Γιατί πράγματι υπήρχε μια αποκλιμάκωση κατά τη διάρκεια της υλοποίησης της πρώτης, της δεύτερης, της τρίτης και της τέταρτης αξιολόγησης του δευτέρου προγράμματος και η περιβόητη πέμπτη αξιολόγηση δεν έκλεισε ποτέ. Και πριν κλείσει ο κ. Σαμαράς βγήκε στις αγορές.
Καθίστε να ακούσετε. Πολύ πριν. Ακούστε. Αυτά έγιναν μετά. Εγώ μιλάω για το καλοκαίρι του 2014. Εσείς αναφέρεστε στον Δεκέμβρη του 2014.
Το καλοκαίρι του 2014, όταν είχαν αρχίσει να αποκλιμακώνονται τα ομόλογα, έγινε μια προσπάθεια εξόδου στις αγορές. Και με το που έγινε αυτή η προσπάθεια η αποτυχημένη, δοκιμαστική, τότε βλέπετε –θα το δείτε στον πίνακα τον οποία σας έχω θέσει υπ’ όψιν σας- την κατακόρυφη άνοδο.
Αυτό, λοιπόν, το οποίο σας έδωσα και το οποίο σχολιάσατε είναι η παταγώδης αποτυχία του δεύτερου μνημονίου και της προσπάθειας της τότε Κυβέρνησης να πείσει ψευδεπίγραφα ότι υπάρχει success story. Ενώ σήμερα έχουμε ήδη δύο πετυχημένες εξόδους στις αγορές, έχουμε μια ουσιαστικότατη αποκλιμάκωση των ομολόγων, όλων των ομολόγων, δεκαετών, επταετών, πενταετών. Και βεβαίως διαπιστώσατε, όλοι διαπιστώνουμε, ότι τις τελευταίες ημέρες υπάρχει μια αναταραχή σε σχέση με τις διεθνείς αγορές που εν πολλοίς οφείλεται στην πολιτική αβεβαιότητα στην Ιταλία. Όμως, αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα.
Όμως, τούτων δοθέντων αναρωτιέμαι το εξής: Σας άκουσα με προσοχή -και χαίρομαι που το είπατε- ότι δεν ζητάτε πιστοληπτική γραμμή. Καλοδεχούμενο. Όμως, πιστοληπτική γραμμή δεν ζητάτε. Ναρκοπέδιο, λέτε, οι αγορές. Τότε τι λέτε; Τι προτείνετε; Το μόνο που κατάλαβα καλά ότι προτείνετε είναι να μην προχωρήσουμε σε προσλήψεις και ενδεχομένως το, κατά τη γνώμη σας, πλεονάζον προσωπικό να φεύγει, μπας και μειώσουμε λίγο τους φορολογικούς συντελεστές. Διαφωνούμε με αυτή την άποψη. Πιστεύουμε ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών πρέπει να έρθει και θα έρθει από το 2019 και μετά σταδιακά μέσα από τον δημοσιονομικό χώρο που κατακτιέται από τη συνετή πολιτική δημοσιονομική διαχείριση.
Τέλος, καλοδεχούμενη η τοποθέτησή σας σε σχέση με το ότι λέτε στους επενδυτές να έρθουν. Εγώ αναφέρθηκα σε μια συγκεκριμένη παρέμβασή σας σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων, στην οποία παρέμβασή σας -και μάλιστα αναφέρθηκε και ο Αντιπρόεδρος σε άλλη συζήτηση εδώ στη Βουλή- είπατε να φέρουν τα χρήματά τους επενδυτές στην Ελλάδα, όταν αποκατασταθεί η πολιτική σταθερότητα.
Εάν αυτή τη δήλωση σήμερα έχετε την παρρησία να την αφήσετε στην άκρη ως ένα κακό συμβάν και να τοποθετηθείτε εκ νέου για την ανάγκη να επιστρέψουν τα χρήματά τους στις τράπεζες οι επενδυτές και να έρθουν εδώ να συνεχίσουν αυτή την ανοδική πορεία επενδύσεων που είχαμε το 2017 και το 2018 και να πάμε να πιάσουμε νέο ρεκόρ του 2018, είναι καλοδεχούμενη η τοποθέτηση.
Ένα τελευταίο. Κύριε Μητσοτάκη, θέλω να καταγγείλω την αδόκιμη επίθεση που κάνατε στην κ. Γεννηματά σε σχέση με τον πρώην Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας κ. Ψωμιάδη. Διότι ορθώς λέτε ότι εψήφισε στις εκλογές ανάδειξης Αρχηγού στο Κίνημα Αλλαγής, αλλά πριν από δέκα ημέρες ψήφισε και στις δικές σας εσωκομματικές εκλογές στη Θεσσαλονίκη. Έκανε και δηλώσεις, μάλιστα, έξω από το εκλογικό κέντρο. Να είστε καλά.