Ομιλία Δ. Μάντζου, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το Σιδηροδρομικό Δίκτυο
Επί των τροπολογιών
Για την τροπολογία για τις τράπεζες.
Τύχη αγαθή που σήμερα στα υπουργικά έδρανα εκτέθηκε η πλήρης εικονογραφία των σχέσεων της Κυβέρνησης ΝΔ με τον τραπεζικό τομέα: Από τα μπινελίκια του κ. Σταϊκούρα στην αγχωμένη αντίδραση του κ. Χατζηδάκη, δυο χρόνια απόσταση και δυο τροπολογίες του ΠΑΣΟΚ δρόμος.
Η κυβέρνηση υπολογίζει το κόστος για τις τράπεζες στα 150 εκ. ευρώ την ώρα που το 2023 ήταν 1,8 δισ των καθαρών εσόδων από προμήθειες. Το 2024 θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. Κοινώς, οι τράπεζες θα επιστρέψουν την αύξηση μιας χρονιάς κι αυτή ούτε καν ολόκληρη. Γιατί; Μα διότι οι χρεώσεις δεν καταλαμβάνουν νομικά πρόσωπα, ούτε καν μια μικρή ΟΕ, ενώ παραμένουν πολλές προμήθειες και χρεώσεις.
Το ΠΑΣΟΚ με την τροπολογία του πρότεινε την κατάργηση δέκα χρεώσεων, που οι περισσότερες έχουν κριθεί καταχρηστικές από τα δικαστήρια. Η Κυβέρνηση αποδέχθηκε μόλις μία, αυτή που αφορά στις προμήθειες για πληρωμές σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και οργανισμούς.
Γιατί γίνεται ανεκτή η χρέωση της έκδοσης ή επανέκδοσης καρτών; Γιατί να χρεώνουν οι τράπεζες στον καταναλωτή ενέργειες που σχετίζονται με συμβάσεις e-banking που τους περιορίζουν το λειτουργικό κόστος; Γιατί να συνεχίσουν να παίρνουν προμήθεια από την έκδοση μιας βεβαίωσης ή για την αίτηση ρύθμισης μιας οφειλής; Γιατί να χρεώνουν με έξοδα λογαριασμό καταθέσεων, στον οποίο το επιτόκιο για τον καταθέτη είναι σχεδόν μηδενικό;
Και μιλώντας για τα επιτόκια: Σας καλούμε κι εδώ, όπου ο κοινοβουλευτικός λόγος έχει άλλη βαρύτητα από τον δημόσιο, να σταματήσετε την επιχειρηματολογία περί διοικητικού καθορισμού επιτοκίων με αφορμή την τροπολογία μας. Την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ζητήσαμε, και την εισαγωγή κανόνων διαφάνειας στη διακύμανση του επιτοκίου. Είναι σημαντική ρύθμιση: αφορά σε μέρος των στεγαστικών δανείων που έχουν αυτόν τον καταχρηστικό όρο, αλλά και μεγάλο μέρος καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων, όπου οι τράπεζες δεν δεσμεύονται για τη μείωση των επιτοκίων αν το Euribor ή το ΕΚΤ έχουν καθοδική πορεία.
Κι επίσης, αποδεικνύεται ότι για να πλήξετε το ΠΑΣΟΚ λέγατε ανακρίβειες και κάνατε δημοσιονομικές ακροβασίες. Παίρνετε 100 εκ. από τις τράπεζες και ξέρετε τι να κάνετε. Τα 500 εκ. που εμείς σας προτείναμε ως έκτακτη φορολόγηση των τραπεζών δεν ξέρατε τι να τα κάνετε. Και χώρο για τις δικές σας παροχές βρήκατε. Για τις δικές μας όχι. Καλά, δεν είχαμε πιάσει ταβάνι δαπανών; Έτσι δεν μας έλεγαν οι κ.κ. Χατζηδάκης, Μαρινάκης, Γεωργιάδης σε κάθε ευκαιρία; Λίγη ειλικρίνεια λοιπόν και πολιτική αξιοπρέπεια.
Και, τέλος πάντων, ας αναλάβει η ΝΔ και το πρόστιμο του Υπουργείου Εσωτερικών για τη διαρροή προσωπικών δεδομένων Ελλήνων του εξωτερικού, για να ανοίξει κι άλλος δημοσιονομικός χώρος.
Για συνταξιούχους, προφανώς είναι αναγκαίο το μέτρο για τη συμμετοχή στις φαρμακευτικές δαπάνες. Όμως, είναι ο έκτος χρόνος διακυβέρνησης ΝΔ και η προσωπική διαφορά του νόμου του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει, οι αδικίες στις συντάξεις χηρείας και αναπηρίας παραμένουν, η εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων δεν έχει αναμορφωθεί, όπως είχε εξαγγείλει προεκλογικά ήδη από το 2019.
Και αλήθεια, η επαναφορά του ΕΚΑΣ πότε θα γίνει;
Το λέμε καθαρά. Όλοι οι χαμηλοσυνταξιούχοι αναπηρίας να απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη ανεξαρτήτως ηλικίας.
Επίσης. Καλύπτονται από το κείμενο του νόμου οι αγρότες; Πληρώνουν εισφορές τριών δεκαετιών για κύρια σύνταξη. Τώρα πλέον γιατί τους εξαιρείτε;
Υπάρχουν όμως ζητήματα και σε λοιπές τροπολογίες:
Για τις αυξήσεις στα στελέχη ενόπλων δυνάμεων, είμαστε θετικοί αν και έχουν υπερκαλυφθεί από τον πληθωρισμό και τις ανελαστικές δαπάνες του στρατιωτικού προσωπικού, με δεδομένο το κύμα παραιτήσεων εξ αιτίας της αδιαφορίας της κυβέρνησης για τη μέριμνα του στρατιωτικού προσωπικού.
Για τις απαλλαγές ΕΝΦΙΑ 2025 για πυρόπληκτες περιοχές. Θα έπρεπε να περιλαμβάνονται όλες οι περιπτώσεις που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Δικαιοπολιτικά η επιλογή είναι να στηριχθούν οι συμπολίτες μας. Γιατί εισάγονται διακρίσεις; Η Εύβοια π.χ. γιατί εξαιρείται; Μια περιοχή, η αποκατάσταση της οποίας πολυδιαφημίστηκε και εκκρεμεί ακόμη τόσα χρόνια μετά. Το ίδιο και η Ρόδος, ο Έβρος και βεβαίως πολλές περιοχές της Θεσσαλίας.
Για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, θεωρούσαμε δεδομένο ότι η Νομική Υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα σας είχε ενημερώσει ποιες ακριβώς διατάξεις κατέπεσαν ως αντισυνταγματικές από την Ολομέλεια του ΣτΕ.
Όλες οι διατάξεις που ακυρώθηκαν ήταν τροποποιημένες από τη ΝΔ το 2019-2021. Όλες της «μεταρρυθμιστικής» Κυβέρνησης ΝΔ. Και έτσι δικαιώνεται η θέση μας ότι δυστυχώς ο ΝΟΚ, όπως τροποποιήθηκε και εφαρμόστηκε από την Κυβέρνηση, ήταν ένα επικίνδυνο και πρόχειρο νομοθετικό κατασκεύασμα, το οποίο δεν διασφαλίζει ούτε τη βιώσιμη ανάπτυξη, ούτε την προστασία του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών. Και δεν είχε τις αναγκαίες μεταβατικές ρυθμίσεις.
Κι έτσι είναι πλέον εκτεθειμένοι όλοι: πολίτες, μικροϊδιοκτήτες, μηχανικοί, επαγγελματίες, δήμοι, όλοι. Απαξιώνει η Κυβέρνηση και τις περιουσίες και το περιβάλλον. Πλήρης αποτυχία, πολιτική και αναπτυξιακή.
Εμείς δεν φοβόμαστε την οικιστική ανάπτυξη. Θέλουμε όμως ισορροπία με το φυσικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Κι αυτό θέλει πολιτική σχεδιασμένη, προνοητική και κυρίως με διαβούλευση με την αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες.
Για τις ΔΕΥΑ, ούτε λίγο ούτε πολύ εισάγεται ένας κανονικός εκβιασμός. Τρία χρόνια τώρα οι ΔΕΥΑ ζητούν οικονομική τους ενίσχυση για τη διαχείριση του χρέους τους από την ενέργεια, έχοντας λάβει υποσχέσεις από την πολιτεία. Αξίζει να σημειωθεί ότι την τελευταία τριετία το ενεργειακό κόστος των ΔΕΥΑ εκτινάχθηκε. 2019-2020, πλέον το κόστος ενέργειας αποτελεί το 34% του λειτουργικού κόστους των ΔΕΥΑ. Και τώρα τι τους λέει η Κυβέρνηση; Ότι αν θέλουν να επιδοτηθούν σε επαρκές ποσοστό πρέπει να συναινέσουν στο σχέδιο συγχωνεύσεων. Ενώ δηλαδή είναι ανοικτή η διαβούλευση για το μέλλον των επιχειρήσεων ύδρευσης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παίρνει μονομερείς πρωτοβουλίες αδιαφορώντας για τις προτάσεις της ΚΕΔΕ και της ΕΔΕΥΑ. Αν δεν είναι εκβιασμός αυτό, τι είναι;
Για τους τουριστικούς λιμένες, ανησυχούμε για την περαιτέρω συμμετοχή στην αξιοποίηση των τουριστικών λιμένων από το ΤΑΙΠΕΔ. Υπενθυμίζεται όμως ότι με τον ν. 5131/2024 προβλέφθηκε η κατάργηση μέσω συγχώνευσης του ΤΑΙΠΕΔ έως το τέλος του χρόνου και η μεταφορά όλων των περιουσιακών στοιχείων του και δικαιωμάτων του στο Υπερταμείο. Συνεπώς, με τις διατάξεις επιδιώκεται έμμεσα η περαιτέρω εμπλοκή του Υπερταμείου στα έργα και τις παραχωρήσεις των τουριστικών λιμένων.
Στον προϋπολογισμό ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υποσχέθηκε λύση στο ζήτημα των εποχικών πυροσβεστών. Καλούμε, σήμερα την Κυβέρνηση να μελετήσει την τροπολογία, που δίνει μια εφικτή, δίκαιη και νομικά ασφαλή λύση στην περιπέτεια των εποχικών πυροσβεστών, των συνανθρώπων μας που δίνουν αγώνα κάθε καλοκαίρι για όλους εμάς, μαζί με μόνιμους πυροσβέστες και εθελοντές, και τους οποίους έχουμε πλέον τόση ανάγκη σε μια διευρυμένη αντιπυρική περίοδο. Μια λύση ρεαλιστική, που στηρίζεται και στο ίδιο το πόρισμα Goldammer που επικαλείται ο Πρωθυπουργός και, σύμφωνα με το οποίο, απαιτείται η διεύρυνση της αντιπυρικής περιόδου.
Πρέπει να αποφασίσουμε: έχουμε κλιματική κρίση ή απλώς εποχικές ανάγκες;
Δεν μπορούμε την κλιματική κρίση να τη βλέπουμε ως δικαιολογία για τα πάντα. Ότι δεν έχουμε επαρκώς στελεχωμένο Πυροσβεστικό Σώμα. Ότι δεν φτάνουν τα χρήματα για την πρόληψη. Ότι δεν μπορεί ο ΕΛΓΑ να δίνει αποζημιώσεις εγκαίρως. Όλα εξ αιτίας των έκτακτων συνθηκών κρίσης. Μα η κλιματική κρίση είναι επιταγή για δράση, όχι δικαιολογία για παραλείψεις. Λύση στο πρόβλημα τώρα!
Επί του σχεδίου νόμου για τον σιδηρόδρομο
Νομοθετεί σήμερα η ΝΔ εναντίον της ΝΔ σε εκ διαμέτρου αντίθετη κατεύθυνση από τον νόμο Καραμανλή 2022.
Εκείνος ο νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ αφού μεσολάβησε το «έγκλημα των Τεμπών» και η ΕΡΓΟΣΕ βρέθηκε στο στόχαστρο εισαγγελικών ερευνών, καθώς απέτυχε στην ολοκλήρωση εργολαβιών (π.χ. σηματοδότηση- τηλεδιοίκηση) που θα εγκαθιστούσαν συστήματα τα οποία θα απέτρεπαν το τραγικό δυστύχημα. Το συλλογικό τραύμα που άνοιξε την 28η Φεβρουαρίου 2023 στα Τέμπη συνέχεται με τη συζήτηση για την κατάσταση των σιδηροδρόμων. Διότι είναι γενική και κοινή παραδοχή ότι υπήρξε αποτέλεσμα τεχνικών παραλείψεων και διοικητικών λαθών.
Και εδώ μια παρένθεση:
Η απάντηση σε όσους εδώ μέσα επικαλούνται «αυτοδικία» είναι η μεγάλη θεσμική μάχη, η πορεία αξιοπρέπειας των συγγενών των θυμάτων. Ο βουβός πόνος ενός λαού. Και οι αγώνας ο νομικός που δίνουν δικηγόροι, δικαστές. Σε Ελλάδα και Ευρώπη. Πρέπει να υπερασπίσουμε το κράτος δικαίου.
Και μια παρατήρηση δικαιοπολιτική: επαναφορά της θανατικής καταδίκης δεν είναι μόνο αναχρονιστική ιδεοληψία, έχει και έννομες συνέπειες. Σημαίνει αυτόματη έξοδο από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Τελευταία φορά που συνέβη, ήταν στη χούντα, το 1969. Ας τα αναλογιστούν λίγο αυτά όσοι τα λένε.
Επιστρέφω στο σχέδιο νόμου.
Είναι ορθή αυτή η λογική νομοθέτησης; Νομοθεσία χωρίς λογοδοσία και αξιολόγηση εφαρμογής του προηγούμενου νόμου. Πού βασίζεστε; Σε ποια μελέτη; Είναι πρόδηλη η έλλειψη ενός στρατηγικού σχεδιασμού για τον σιδηρόδρομο της χώρας. Ποιο είναι το action plan, στο οποίο αναφέρεται αορίστως η Κυβέρνηση;
Ένας εταιρικός μετασχηματισμός βαπτίζεται «αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα». Μια πτυχή του παρόντος αφορά το προσωπικό των δύο συνενούμενων φορέων μέσω της απορρόφησης του ενός από τον άλλο. Τι θα γίνει με το προσωπικό; Είναι διασφαλισμένη η κατάστασή του ή θα δημιουργηθεί προσωπικό δύο ταχυτήτων, όπως εκφράζεται ως ανησυχία; Επίσης, σε τι κατάσταση είναι το τροχαίο υλικό; Δεν θα πρέπει να γνωρίζουμε; Ειδικά σε περιοχές όπου είναι εγκαταλειμμένο χρόνια, όπως στην Πελοπόννησο.
Όσον αφορά στην αρχή διερεύνησης, επιμένουμε στη θέση που έχουμε λάβει εξ αρχής: τον Γενάρη του 2023 ο βουλευτής μας, Χρήστος Γκόκας, το έλεγε καθαρά. Ο Φορέας Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων πρέπει να είναι μια Ανεξάρτητη Αρχή στη λειτουργία της, με Οικονομική Αυτοτέλεια, στα ευρωπαϊκά πρότυπα. Και τώρα η Αρχή αυτή συγκροτήθηκε και με απελπιστική εξάμηνη καθυστέρηση και με χαμένα πλέον τα στοιχεία, αλλοιωμένο το σημείο του εγκλήματος, ανέλαβε τη διερεύνηση της εθνικής τραγωδίας στα Τέμπη. Χωρίς φως μέσα στο σκοτάδι.
Συνολικά, χρειάζεται εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού δικτύου: σύνδεση του με επιχειρηματικές δραστηριότητες, αύξηση ανταγωνιστικότητάς του έναντι των άλλων μέσων μεταφοράς.
Ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για τον σιδηρόδρομο στη χώρα μας. Με ανοιχτή συζήτηση με όλα τα πρόσωπα και φορείς που θα μπορούσαν να συνδράμουν ώστε να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο. Την ώρα που ο σιδηρόδρομος αναγνωρίζεται ως το πιο σύγχρονο, ασφαλές και «πράσινο» μεταφορικό μέσο στον κόσμο, σε μια Ευρώπη με στόχους ενεργειακής ουδετερότητας, ο ελληνικός σιδηρόδρομος δείχνει να χάνει το τρένο της ανάπτυξης, του εκσυγχρονισμού, της ανταγωνιστικότητας έναντι των άλλων μέσων.
Κι αυτή είναι μια ιστορική χαμένη ευκαιρία, που κοστίζει στο σήμερα και το αύριο της χώρας μας.
