Αν και το υγειονομικό πιστοποιητικό είναι απαραίτητο σε ολοένα και αυξανόμενο αριθμό χωρών παγκοσμίως προκειμένου οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε δημόσιους χώρους ή εκδηλώσεις, λίγες είναι αυτές που έχουν επιβάλει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό όλων των ενηλίκων κατά της covid-19 μέχρι στιγμής.
Ωστόσο η συζήτηση για το θέμα έχει αρχίσει να αναζωπυρώνεται, κυρίως μετά την εμφάνιση του νέου παραλλαγμένου στελέχους Όμικρον του κορονοϊού, που προκαλεί παγκόσμια ανησυχία.
Στην ΕΕ πρώτη η Αυστρία ανακοίνωσε στις 19 Νοεμβρίου ότι καθιστά υποχρεωτικό τον εμβολιασμό όλων των ενηλίκων κατά της covid-19 από την 1η Φεβρουαρίου 2022.
«Διαθέτουμε αρκετά εμβόλια. Η επιστήμη μάς έδωσε τη δυνατότητα, ένα εισιτήριο εξόδου από αυτό τον φαύλο κύκλο των κυμάτων της επιδημίας και των συζητήσεων για lockdown. Και μη επαρκής αριθμός ανθρώπων χρησιμοποιεί αυτή τη δυνατότητα και παίρνει αυτό το εισιτήριο εξόδου και γι’ αυτό έχουμε κολλήσει σε αυτή την κατάσταση», είχε δηλώσει τότε ο Αυστριακός καγκελάριος Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, εξηγώντας την απόφασή του να ζητήσει να καταστεί υποχρεωτικός ο εμβολιασμός κατά της covid-19.
Την Τρίτη, ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς τάχθηκε υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού κατά της covid-19, κάτι που ίσως υιοθετηθεί στη χώρα από τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο.
Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να κατατεθεί και να ψηφιστεί σχετικό νομοσχέδιο στη Μπούντεσταγκ, με το σύνολο των κομμάτων να τάσσεται υπέρ της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, με εξαίρεση το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Είναι καιρός για την Ευρωπαϊκή Ένωση «να σκεφτεί» το θέμα του υποχρεωτικού εμβολιασμού, δήλωσε την Τετάρτη και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, διευκρινίζοντας ότι η απόφαση ανήκει στα κράτη μέλη.
Μετά την εμφάνιση του νέου παραλλαγμένου στελέχους του κορονοϊού, το οποίο ενδέχεται να είναι πιο μεταδοτικό, ο κόσμος βρίσκεται σε «μια μάχη ενάντια στον χρόνο», τόνισε η φον ντερ Λάιεν.
«Αν κοιτάξει κανείς τους αριθμούς, το 77% των ενηλίκων στην ΕΕ έχει εμβολιαστεί κι αν υπολογιστεί το σύνολο του πληθυσμού, το ποσοστό φτάνει το 66%. Και αυτό σημαίνει ότι το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού πληθυσμού δεν είναι ανοσοποιημένο, δηλαδή 150 εκατομμύρια άνθρωποι», υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Είναι πολλοί και δεν μπορούν όλοι να εμβολιαστούν – τα παιδιά για παράδειγμα ή άνθρωποι με συγκεκριμένες παθήσεις–, όμως η πλειονότητα μπορεί και κατά συνέπεια εκτιμώ ότι είναι κατανοητό και προσήκον να κάνουμε αυτή τη συζήτηση τώρα», κατέληξε η φον ντερ Λάιεν.
Χώρες όπου είναι ήδη υποχρεωτικός ο εμβολιασμός
Δύο χώρες της κεντρικής Ασία, το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν, έχουν επιβάλει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό κατά της covid-19.
Στο Τουρκμενιστάν, μια από τις σπάνιες χώρες παγκοσμίως που δεν έχουν ανακοινώσει κανένα κρούσμα covid-19, τουλάχιστον το 73% του πληθυσμού είχε λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου στα τέλη του Αυγούστου, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Αντίθετα στο Τατζικιστάν, μόνο το 29% των κατοίκων είχε λάβει μία πρώτη δόση εμβολίου ως τις 14 Νοεμβρίου.
Υποχρεωτικός είναι ο εμβολιασμός κατά της covid-19 και στην Ινδονησία, αλλά μόνο στα χαρτιά, καθώς υπάρχει έλλειψη εμβολίων. Οι αρχές έχουν καταφέρει να χορηγήσουν τουλάχιστον μία δόση εμβολίου στο 49% των κατοίκων της χώρας.
Εξάλλου, από τον Φεβρουάριο του 2021, είναι υποχρεωτικό το εμβόλιο της covid-19 για όλους τους κατοίκους του Βατικανού όπως και όλων των εργαζομένων στο πιο μικρό κράτος του κόσμου.
Από τα τέλη Δεκεμβρίου θα είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός όλων των ενηλίκων αλλα και των τουριστών στη Νέα Καληδονία, γαλλική κτήση με μεγάλο βαθμό αυτονομίας.
Υποχρεωτικότητα για ορισμένες ομάδες
Σε πολλές χώρες είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων.
Στις ΗΠΑ ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε στις αρχές Νοεμβρίου ότι από τις 4 Ιανουαρίου 2022 θα είναι υποχρεωτικός ο εμβολιασμός κατά της covid-19 περίπου 100 εκατομμυρίων εργαζομένων στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τον ιδιωτικό τομέα.
Ωστόσο η εφαρμογή του μέτρου έχει ανασταλεί έπειτα από τις πολλές προσφυγές που κατατέθηκαν στη δικαιοσύνη.
Την Πέμπτη ο Μπάιντεν κάλεσε τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να εφαρμόσουν εθελοντικά την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού.
Στον Καναδά, όλοι οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοι πρέπει να είναι πλήρως ανοσοποιημένοι, όπως και όσοι ταξιδεύουν με τραίνο, πλοίο ή αεροπλάνο. Υγειονομικό πάσο ζητείται για την είσοδο στους δημόσιους χώρους.
Στη Γαλλία, το υγειονομικό προσωπικό, οι εργαζόμενοι σε οίκους ευγηρίας, οι πυροσβέστες, οι εργαζόμενοι στο ΕΚΑΒ και όσοι προσφέρουν βοήθεια στο σπίτι σε άτομα που έχουν ανάγκη είναι υποχρεωμένοι ήδη από τις 15 Σεπτεμβρίου να είναι εμβολιασμένοι κατά της covid-19.
Στην Ιταλία, ο εμβολιασμός είναι υποχρεωτικός για τους υγειονομικούς από τα τέλη Μαΐου, ενώ για τους εργαζόμενους σε οίκους ευγηρίας από τις 10 Οκτωβρίου.
Στην Αγγλία οι εργαζόμενοι σε οίκους ευγηρίας θα έπρεπε να έχουν ανοσοποιηθεί πλήρως πριν τα μέσα Νοεμβρίου και οι υγειονομικοί του δημόσιου τομέα ως τον Απρίλιο του 2022.
Στη Λετονία, οι εργοδότες μπορούν να θέτουν «σε αναγκαστική αργία άνευ αποδοχών» το μη εμβολιασμένο προσωπικό τους και έπειτα από τρεις μήνες να τους απολύουν. Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός αφορά και τους βουλευτές οι οποίοι απαλλάσσονται από τα καθήκοντά τους και τους στερείται ο μισθός μέχρι να εμβολιαστούν.
Στην Ουγγαρία, όπου ο εμβολιασμός κατά της covid-19 είναι υποχρεωτικός για τους υγειονομικούς, άνοιξε τον Οκτώβριο ο δρόμος για τους δημόσιους υπαλλήλους και τους μισθωτούς.
Στη Σλοβενία, το διάταγμα περί υποχρεωτικού εμβολιασμού των δημόσιων υπαλλήλων ανεστάλη στα τέλη Σεπτεμβρίου από το Συνταγματικό Δικαστήριο.
Το Καζακστάν ζήτησε από τις αρχές Ιουλίου από τους περισσότερους υπαλλήλους που έρχονται σε επαφή με κοινό να εμβολιαστούν και η Ουκρανία κατέστησε τον Οκτώβριο υποχρεωτικό τον εμβολιασμό για τους δημόσιους υπαλλήλους και τους εκπαιδευτικούς.
Οι αρχές στη Ζιμπάμπουε είχαν προειδοποιήσει στα μέσα Σεπτεμβρίου ότι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι αρνούνται να εμβολιαστούν, θα πρέπει να παραιτηθούν.
Υποχρέωση που επιβάλλεται από τις επιχειρήσεις
Αυξανόμενος αριθμός μεγάλων επιχειρήσεων απαιτούν από μέρος ή το σύνολο των εργαζομένων τους να διαθέτουν πιστοποιητικό εμβολιασμού.
Στις ΗΠΑ, αυτό ισχύει για τη φαρμακευτική εταιρεία CVS, την πετρελαϊκή Chevron, τη Disney και τη Goldman Sachs.
Στην Αυστραλία, η αεροπορική εταιρεία Qantas επέβαλε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό σε όλο της το προσωπικό.
Όχι υποχρεωτικός, αλλά σχεδόν
Σε κάποιες περιπτώσεις ο εμβολιασμός κατά της covid-19 δεν είναι υποχρεωτικός, αλλά οι περιορισμοί που επιβάλλονται στους ανεμβολίαστους, τον καθιστούν.
Στη Σαουδική Αραβία όσοι επιθυμούν να εισέλθουν σε δημόσια ή ιδιωτικά κτίρια πρέπει να είναι εμβολιασμένοι, όπως και για να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μεταφοράς.
Στην Ιταλία το προσωπικό των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και οι μαθητές, αν δεν είναι εμβολιασμένοι, πρέπει να επιδεικνύουν αρνητικό διαγνωστικό τεστ κάθε δύο ημέρες.
Από τις 18 Οκτωβρίου, στη Δομινικανή Δημοκρατία όποιος επιθυμεί να εισέλθει σε κλειστό χώρο ή στα μέσα μεταφοράς, θα πρέπει να είναι εμβολιασμένος.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
