Οι Περσείδες, η πιο θεαματική ετήσια βροχή από «πεφταστέρια», αναμένεται να κορυφωθούν σήμερα το βράδυ (Σάββατο 12 Αυγούστου), προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα στον ουρανό. Φέτος η θέαση των Περσείδων είναι ιδανική, καθώς το φαινόμενο θα συμβεί μόλις τέσσερις ημέρες πριν από τη Νέα Σελήνη, οπότε το ελάχιστα φωτισμένο φεγγάρι δεν θα μας εμποδίζει να δούμε τα πεφταστέρια.
«Οι Περσείδες αποτελούν μια από τις πιο εντυπωσιακές βροχές διαττόντων αστέρων του έτους, καθώς η συχνότητά τους μπορεί να φτάσει έως και τα 100 μετέωρα ανά ώρα, όταν παρατηρούμε βέβαια από ένα σκοτεινό μέρος», επισημαίνει η αστροφυσικός στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Φιόρη- Αναστασία Μεταλληνού, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η κ. Μεταλληνού διευκρινίζει ότι για την παρατήρηση του φαινομένου δεν απαιτείται ειδικός εξοπλισμός: «Επιλέξτε μια σκοτεινή τοποθεσία, μακριά από τα φώτα των πόλεων και στρέψτε το βλέμμα στο νυχτερινό ουρανό τη νύχτα της 12ης Αυγούστου».
Οι διάττοντες αστέρες ή μετέωρα είναι το αποτέλεσμα της εισόδου μικρών σωματιδίων στη γήινη ατμόσφαιρα με μεγάλη ταχύτητα, συνήθως περίπου 60 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Τα κομμάτια των συντριμμιών θερμαίνονται λόγω της τριβής με τον αέρα και συνήθως καταστρέφονται σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, σε υψόμετρο άνω των 80 χιλιομέτρων. Ο υπέρθερμος αέρας γύρω από το μετέωρο λάμπει για λίγο και είναι ορατός από το έδαφος ως μια φωτεινή λωρίδα γνωστή και ως «πεφταστέρι».
Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους είναι ορατά έως και έξι σποραδικά μετέωρα κάθε ώρα. Κατά τη διάρκεια μιας βροχής, όμως, η Γη περνά μέσα από ένα νέφος με συντρίμμια που αφήνουν πίσω τους οι κομήτες και έτσι παρατηρούνται πολλά περισσότερα μετέωρα που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα. Κατά τη διάρκεια του έτους παρατηρούμε αρκετές βροχές διαττόντων αστέρων, οι ονομασίες των οποίων προκύπτουν από τον αστερισμό, από τον οποίο φαίνεται να προέρχονται. Οι Περσείδες αποτελούν μία από τις πλέον εντυπωσιακές βροχές διαττόντων του έτους.
Οι Περσείδες προέρχονται από υπολείμματα του κομήτη Σουίφτ-Τατλ. Η συγκεκριμένη βροχή μετεώρων πήρε το όνομά της από το σημείο του ουρανού, από το οποίο φαίνεται να προέρχονται τα μετέωρα, που βρίσκεται στον αστερισμό του Περσέα. Το φαινόμενο συμβαίνει κάθε χρόνο την ίδια περίοδο, αλλά ο ρυθμός της βροχής μπορεί να διαφέρει πολύ από χρόνο σε χρόνο.
Το φετινό μέγιστο του φαινομένου θα παρατηρήσουμε σήμερα το βράδυ και ως αύριο το πρωί, οπότε τα πεφταστέρια θα εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα, αν και συνολικά οι Περσείδες διαρκούν από τις 17 Ιουλίου ως τις 24 Αυγούστου.
Το φαινόμενο είναι καλύτερα ορατό από το βόρειο ημισφαίριο και χωρίς σύννεφα και καθώς η φετινή κορύφωση γίνεται μόλις τέσσερις ημέρες πριν από τη Νέα Σελήνη, οπότε το φως το φεγγαριού θα είναι μόλις στο 8%, η θέαση του φαινομένου αναμένεται εντυπωσιακή.
Ο σπουδαίος Διονύσης Σιμόπουλος, επίτιμος διευθυντής του Πλανητάριου του Ευγενίδειου Ιδρύματος, έγραφε πέρυσι, λίγες μόλις ημέρες πριν από τον θάνατό του, σε άρθρο του για τη βροχή των Περσείδων, στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος:
«Από την εξοχή των καλοκαιρινών σας διακοπών, κάθε Αύγουστο, μην ξεχνάτε να κοιτάζετε που και που τον έναστρο ουρανό, όταν μετά την νυχτερινή σας έξοδο, ξαπλωμένοι στην παραλία ή στην αναπαυτική ξαπλώστρα του κήπου σας, ο ουρανός θα σας ανταμείψει με το υπέροχο θέαμα των λαμπερών του άστρων και τις αναλαμπές των δεκάδων διαττόντων που θα τον διασχίζουν από την μια του άκρη στην άλλη. Και παρ’ όλο που η σύγχρονη γνώση δεν μας το επιτρέπει, εν τούτοις όταν δείτε την λαμπερή γραμμή που αφήνει πίσω του κάποιο “πεφταστέρι”, μη ξεχάσετε να ακολουθήσετε την άποψη που εκφράζει ο λαός μας, και κάντε μιαν ευχή! Δεν έχετε άλλωστε να χάσετε και τίποτα!».
*Επισυνάπτονται δύο φωτογραφίες από βροχές Περσείδων, από τη βρετανική Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία
Sutherland Perseid: Ένα μετέωρο από βροχή Περσείδων στο ίδιο πλαίσιο με τον γαλαξία της Ανδρομέδας, τον κοντινότερο σπειροειδή γαλαξία με τον δικό μας Γαλαξία. Στα αριστερά βρίσκονται τα αστέρια του αστερισμού του Περσέα. Credit: Paul Sutherland/Skymania.com
Allan Trow Perseid: Εικόνα ενός διάττοντα αστέρα από βροχή Περσείδων πάνω από το Πεμπρόκσιρ της Ουαλίας. Το μετέωρο είναι ορατό κάτω δεξιά και ο Γαλαξίας μας είναι ορατός στο κέντρο σαν νεφώδης ζώνη. Credit: Allan Trow/Dark Sky Wales
ΑΠΕ-ΜΠΕ