Η πρόσφατη χρηματοδότηση της Κομισιόν με αφορμή την πανδημία και το μέλλον της Ευρώπης συνέπεσε με την επέτειο της εισόδου της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ, με τις υπογραφές στο Ζάππειο του προέδρου Κωνσταντίνου Καραμανλή και του πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη. Στις εφημερίδες και στο διαδίκτυο χαιρετίστηκαν και τα δυο γεγονότα ενώ δεν έλειψαν οι μεγάλες αναφορές στο γεγονός ότι τη χώρα ουσιαστικά συνάντησε την ευρωπαϊκή της προοπτική ΜΟΝΟ με την συναίνεση της Κεντροδεξιάς- Φιλελεύθερης Νέας Δημοκρατίας. Αφού όλες οι άλλες πολιτικές δυνάμεις πλην της αδύναμης Ανανεωτικής Αριστεράς, είχαν ταχθεί εναντίον της εισόδου της χώρας στον σκληρό πυρήνα των δέκα της τότε ΕΟΚ.
Μεγάλη κουβέντα έγινε αυτές τις ημέρες και για τον ΠαΣοΚ. Που τότε πολέμησε σκληρά τις επιλογές του Καραμανλή, με ιδιαίτερο φανατισμό κι ίσως «τρομακτικό» μίσος. Ας μη ξεχνάμε ότι το μεγάλο ρεύμα ΠαΣοΚ που ερχόταν με φόρα στα πολιτικά δρώμενα αλάλαζε στους δρόμους με το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο»! Ενώ εξ ίσου «τρομακτικό» κι απαίσιο ακουγόταν το σύνθημα «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» που απευθύνθηκε στα κατώτερα ένστικτα του λαού και σήμερα έχει υιοθετηθεί από την Ακροδεξιά της χώρας. Αν είχε δοκιμαστεί πολιτικά αυτή η φράση -σύνθημα του Παπανδρέου, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγούσε την Ελλάδα σε δραματική υστέρηση! Όλοι μπορούμε να κατανοήσουμε τι αποτέλεσμα θα έδινε ένα πιθανό δημοψήφισμα με το ερώτημα στον ελληνικό λαό αν επιθυμεί την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ! Κι όλοι θυμόμαστε ότι αυτός ο λαός ψήφισε ενάντια στα συμφέροντά του ακόμη και στο θλιβερό δημοψήφισμα Τσίπρα, το 2015.
Στο ΠαΣοΚ λοιπόν, αν θέλουν να ειλικρινείς με τους εαυτούς τους και την ιστορία τους οφείλουν να ομολογήσουν ότι ήταν απόντες από την πορεία της χώρας προς την ΕΟΚ, την είσοδό της και το αρχικό διάστημα σ’ αυτή. Ασχέτως αν μόλις κυβέρνησαν καρπώθηκαν πλήρως τα ευεργετήματα της Ευρώπης, τα τεράστια χρηματοδοτικά πακέτα ή και τις θεσμικές αλλαγές που έγιναν.
Στο ΠαΣοΚ επιπλέον, αν θέλουν να είναι ειλικρινείς, οφείλουν να ομολογήσουν και κάτι ακόμη: Ότι το κόμμα τους δεν ταυτίστηκε με την Ευρώπη από τον ιδρυτή του που έπαιζε συνεχή παιγνίδια με στόχο την Αριστερά και τις ψήφους της (την επόμενη Κυριακή θα συζητήσουμε πώς «κλείδωσε» την Αριστερά στο ΠαΣοΚ με το άδειασμα του Καραμανλή και την επιλογή Σαρτζετάκη), αλλά από την Σημίτη. Όχι μόνο όσο ήταν υπουργός αλλά κυρίως ως πρωθυπουργός. Κι έκτοτε οι ψηφοφόροι του ΠαΣοΚ καταγράφουν τα ίδια υψηλότατα ποσοστά φιλοευρωπαϊσμού με εκείνους της Νέας Δημοκρατίας.
Στο ΠαΣοΚ κάνουν κάτι ακόμη: Θεωρούν ότι προσβάλλονται όταν τους λέει κάποιος ότι ο Παπανδρέου «μαλάκωνε» με την Ευρώπη όσο ερχόταν πιο κοντά στην εξουσία. Προσβάλλονται επειδή θεωρούν ότι κάτι τέτοιο καταδεικνύει το πόσο δημαγωγικά αντιμετώπισε αυτό το κορυφαίο εθνικό ζήτημα.
Όμως, αυτή η ανοικτή συζήτηση δεν θα γίνει ποτέ επειδή θεωρούν τον Παπανδρέου τοτέμ! Κι ίσως να είναι αφού δημιούργησε το ΠαΣοΚ, ήταν κερδοφόρα φυσιογνωμία για το κόμμα τους ενώ μοιραία τον θεωρούν αλάνθαστο, μοναδικό, την ισχυρότερη αναφορά τους. Ο δε διάδοχός του παρ’ ότι πέτυχε περισσότερα για τη χώρα θεωρείται ακόμη «ξένος» για πολλά τμήματα του ΠαΣοΚ, ανεξαρτήτως αν αυτά σήμερα έχουν βρει στέγη στον συνεχιστή του λαϊκισμού ΣΥΡΙΖΑ. Κι εδώ ίσως είναι μια βασική διαφορά τους με τη Νέα Δημοκρατία. Στην οποία μπορεί ο ιδρυτής της να θεωρείται εξίσου τοτέμ, αλλά δεν έχουν μείνει στο απυρόβλητο βαθιά συντηρητικές και κρατικίστικες επιλογές του, όπως οι κρατικοποιήσεις της πρώτης περιόδου της μεταπολίτευσης και δη χωρίς κανέναν λόγο. Που δεν ωφέλησαν και πολύ την χώρα…
Έχω την αίσθηση λοιπόν, ότι το σημερινό ΠαΣοΚ με την χαρακτηριστικά αδύναμη ηγεσία του δεν θα ομφαλοσκοπήσει ποτέ στην εποχή του «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». Χρειάζονται πολλά «guts» για να χωθεί στις παθογένειές του και να πει τις αλήθειες για την ιστορία, το αφήγημά του, την νέα πολιτική του κουλτούρα. Διαφορετικά για ποιον λόγο μετεξελίχθηκε σε ΚΙΝΑΛ;
Λίγο πριν τα πενηντάχρονα της μεταπολίτευσης και μέχρι να φτάσουμε εκεί, έχω την εντύπωση ότι οι σκελετοί δεν μπορούν να μένουν κλειδωμένοι στις ντουλάπες. Κι οι αλήθειες θα βλέπουν όλο και πιο συχνά το φως του ηλίου…