H Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) έχει θέσει ως μία από τις βασικές της προτεραιότητες την άμβλυνση των ανισοτήτων στην κοινωνία και στην αγορά εργασίας. Η χώρα μας, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας (2022), συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των δώδεκα χωρών που, παγκοσμίως, συγκεντρώνουν το 100% της βαθμολογίας στον δείκτη για τη νομική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, γεγονός που αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου σε αυτό τον τομέα.
* Του Σπύρου Πρωτοψάλτη
Είναι σαφές, όμως, ότι η νομοθετική ισότητα δεν συνεπάγεται την ουσιαστική ισοτιμία. Το γεγονός ότι οι γυναίκες αποτελούν σχεδόν τα 2/3 των εγγεγραμμένων ανέργων και το ποσοστό ανεργίας των γυναικών είναι κατά 67% μεγαλύτερο από των ανδρών, αναδεικνύει την ανάγκη συγκεκριμένων και στοχευμένων δράσεων που θα στηρίζουν την ένταξη και επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Για τη ΔΥΠΑ (τέως ΟΑΕΔ) αποτελεί προτεραιότητα αφενός η καταγραφή των στοιχείων που αφορούν την έμφυλη ανισότητα και αφετέρου η ανάληψη πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων για την αποτελεσματική ενδυνάμωση των γυναικών.
Στο διάστημα των τελευταίων 3,5 ετών, υλοποιήσαμε ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο πολιτικών και δράσεων, ώστε να συνεισφέρουμε στην εξάλειψη των στερεοτύπων και να διευκολύνουμε τις γυναίκες να βρουν δουλειά, ξεπερνώντας τα πολλά και σημαντικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν.
Τον Δεκέμβριο του 2019, με στόχο τη συμμετοχή μας στον δημόσιο διάλογο, προχωρήσαμε, με τη συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, στη διοργάνωση ημερίδας, με θέμα «Γυναίκες στην αγορά εργασίας: Προκλήσεις και Ευκαιρίες», αντλώντας χρήσιμα συμπεράσματα για τον περαιτέρω σχεδιασμό μας.
Στον τομέα της απασχόλησης, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε, μεταξύ άλλων, τρία προγράμματα, με έμφαση στις γυναίκες. Πιο συγκεκριμένα, δύο προγράμματα επιχορήγησης επιχειρήσεων για την απασχόληση 9.000 ανέργων, 30 ετών και άνω και ένα πρόγραμμα επιχειρηματικότητας για τη δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων από 3.000 νέους, 18-29 ετών, στο οποίο υπήρχε πρόβλεψη, ώστε το 60% των δικαιούχων να είναι γυναίκες, ενώ, τελικά, το ποσοστό ξεπέρασε το 70%.
Συνολικά, μέσω των προγραμμάτων απασχόλησης, που υλοποιήθηκαν (νέων θέσεων εργασίας, απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, επιχειρηματικότητας, ειδικά προγράμματα κ.ά.), εντάχθηκαν στην αγορά εργασίας σχεδόν 100.000 γυναίκες στο διάστημα από τον Αύγουστο 2019 έως τον Ιανουάριο 2023, σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ για τη ΔΥΠΑ.
Το πιο σημαντικό είναι ότι για πρώτη φορά εντάξαμε συστηματικά στον σχεδιασμό των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης την προτεραιότητα στις γυναίκες, ενσωματώνοντας σε πολλά προγράμματα μεγαλύτερα ποσοστά επιχορήγησης για την πρόσληψη άνεργων γυναικών και δίνοντας μεγαλύτερα κίνητρα στις επιχειρήσεις.
Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει και στην απόφαση της ένταξης, για πρώτη φορά, των άνεργων γυναικών θυμάτων έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας στα προγράμματα απασχόλησης ευάλωτων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων, ενώ, επίσης, για πρώτη φορά εντάχθηκαν ως ειδική κατηγορία ωφελουμένων του νέου προγράμματος 10.000 νέων θέσεων εργασίας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, οι μητέρες που επιστρέφουν στην αγορά εργασίας, μετά την ανατροφή των παιδιών τους, που αντιμετωπίζουν εμπόδια στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Καθώς οι συνεχείς μεταβολές του εργασιακού τοπίου έχουν καταστήσει επιτακτική την ανάγκη για διαρκή επιμόρφωση, η ΔΥΠΑ ανταποκρίνεται και στον κρίσιμο τομέα της κατάρτισης και επανακατάρτισης. Προχωρήσαμε, για πρώτη φορά, σε συμπράξεις με κορυφαίες εταιρίες τεχνολογίας (Google, Cisco, Coursera, Amazon, Microsoft), αλλά και με τα πανεπιστήμια της χώρας, παρέχοντας εξειδικευμένα προγράμματα κατάρτισης.
Μέσω αυτών, περισσότερες από 23.000 γυναίκες αναβάθμισαν της δεξιότητές τους την τελευταία 3ετία, ως επί το πλείστον στις ψηφιακές και πράσινες, που έχουν αυξημένη ζήτηση στην αγορά εργασίας, ενώ, τον περασμένο Δεκέμβριο, προχωρήσαμε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με την εταιρία τηλεπικοινωνιακών δικτύων, εξοπλισμού και υπηρεσιών Huawei, το οποίο αφορά την εκπαίδευση 500 άνεργων γυναικών σε βασικές γνώσεις Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), καθώς και κύκλους μαθημάτων από πιστοποιημένους συνεργάτες ΤΠΕ της Huawei, λαμβάνοντας και την αντίστοιχη πιστοποίηση.
Επιπλέον, υλοποιούμε το «Πάω Μπροστά», το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανακατάρτισης, που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα μας, του οποίου οι πρώτες φάσεις αφορούν 120.000 ανέργους και 150.000 εργαζομένους, με τις γυναίκες να αποτελούν το 67% των συμμετεχόντων.
Αντίστοιχα υψηλό είναι και το ποσοστό των γυναικών (64%) που επέλεξαν τις σπουδές στα 30 Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ) της ΔΥΠΑ, την περίοδο 2019-2022, φτάνοντας συνολικά τις 10.545 σπουδάστριες, ενώ περισσότερες από 9.000 είναι οι μαθήτριες στις 50 Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) και στις 7 Πειραματικές ΕΠΑΣ Μαθητείας, την αντίστοιχη περίοδο.
Στο πεδίο της ασφάλισης, επεκτάθηκε η ειδική παροχή προστασίας μητρότητας από 6 σε 9 μήνες, ενώ πλέον υπάρχει η δυνατότητα και των δύο γονιών με παιδιά έως 8 ετών να λάβουν γονική άδεια 4 μηνών, η οποία καλύπτεται από τη ΔΥΠΑ για τους δύο πρώτους μήνες, με ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, αλλά και με την αντίστοιχη αναλογία δώρων και επιδόματος άδειας.
Η ισότητα των φύλων αναγνωρίζεται διεθνώς ως μία σημαντική κινητήριος δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη. Στη στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025 που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με μελέτη του EIGE, «η ισότητα των φύλων συνεπάγεται περισσότερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη παραγωγικότητα», ενώ, παράλληλα, η βελτίωση της ισότητας θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατά κεφαλήν αύξηση του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (ΑΕΕ) μεταξύ 6,1% και 9,6%, με πιθανό αντίκτυπο στο ΑΕΕ ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ έως και 12%, μέχρι το 2050.
Η άμβλυνση της έμφυλης ανισότητας βρίσκεται πάντα ψηλά στις προτεραιότητές μας στη ΔΥΠΑ και εργαζόμαστε εντατικά, ώστε να παρέχουμε ευκαιρίες σε όλες τις γυναίκες, άνεργες και εργαζόμενες, για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους, με όφελος για τις ίδιες, αλλά και για ολόκληρη την κοινωνία, για μία βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
* Ο κ. Σπύρος Πρωτοψάλτης είναι διοικητής της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).
ΑΠΕ-ΜΠΕ
