Σκράπες και διάνοιες
Το Βέλγο Υπουργό Εσωτερικών Αntoine Duquesne, φαίνεται να ζήλεψε το Υπουργείο Παιδείας, ο οποίος δήλωνε ότι «για την πνευματική άσκηση, μερικοί είναι πιο προικισμένοι από άλλους, όπως υπάρχουν χοντροί και λιγνοί».
Μόνο αυτό θα μπορούσαν να σκεφτούν όλοι οι συνάδελφοι που αφού ξεπέρασαν το πρώτο σοκ του αποτυχημένου google translate που διαπερνά όλη την επιμόρφωση, αντίκρισαν αποσβολωμένοι ενότητες με στοιχεία ρατσισμού, αναπαραγωγής στερεοτύπων, για σχολεία «καταυλισμούς στιγματισμένων» έμαθαν για νέες λέξεις, και χαρακτηρισμούς, όπως το «τακτοποιημένο φρικιό» και ο «πρωκτικός συγκρατητής».
Δεν πάσχει φυσικά το υπουργείο Παιδείας από έλλειψη γνώσης για τις αναρίθμητες έρευνες που δείχνουν την επίδραση της κοινωνικής προέλευσης στη σχολική επιτυχία και τον επαγγελματικό προσανατολισμό.
Πίσω από αυτούς τους όρους κρύβεται μια απλή αλήθεια: Όχι μόνο δεν παίρνει κανένα αναγκαίο μέτρο για την αντιμετώπιση της σχολικής αποτυχίας, αλλά κάνει ότι μπορεί για να βάλει εμπόδια σε κάθε εκπαιδευτικό, σε κάθε γονιό, σε κάθε αληθινά ενδιαφερόμενο για την εκπαίδευση των παιδιών μας που αγωνίζεται για ένα σχολείο που θα οδηγεί στην ολοκλήρωση της μόρφωσης και της προσωπικότητας της νέας γενιάς, για ζωή και εργασία με σύγχρονα δικαιώματα.
Πρόσφατες έρευνες και του ΚΕΜΕΤΕ (η εκπαίδευση εν καιρώ πανδημίας) απέδειξαν πόσο νοιάζεται η κυβέρνηση για τους «προβληματικούς» μαθητές. Αφού άφησε μαθητές και καθηγητές χωρίς τα απαραίτητα παιδαγωγικά μέσα κατά την περίοδο της πανδημίας, οξύνοντας τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανισότητες, εν μέσω πανδημίας αύξησε τους μαθητές ανά τάξη στην Πρωτοβάθμια, πρότεινε το σύγχρονο… μέτρο τηλεκπαίδευσης μέσω σταθερού τηλεφώνου ενώ προχώρησε ακόμα και σε πειθαρχικές διώξεις σε εκπαιδευτικούς που διεκδικούσαν τμήματα ένταξης για μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
Είναι βέβαια γνωστό πόσο το αστικό κράτος νοιάζεται για τους «προβληματικούς» μαθητές. Είναι η μείωση των δαπανών για την Παιδεία κατά 1,8 δισ. ευρώ, με τη σφραγίδα όλων των κυβερνήσεων, τα τελευταία 11 χρόνια. Είναι τα 2,7 δισ. ευρώ που δίνουν από την τσέπη τους οι γονείς κάθε χρόνο μήπως καλύψουν τα τεράστια κενά και τις ανεπάρκειες του σχολείου.
Είναι το γεγονός ότι 1 στους 4 κατόχους πτυχίων ΑΕΙ είναι άνεργος, είναι το γεγονός ότι 1 στους 3 πτυχιούχους δουλεύει σε άσχετο αντικείμενο από αυτό που σπούδασε. Είναι το 42,4% των αποφοίτων ΙΕΚ που είναι άνεργοι και το 28,6% που δουλεύει σε άσχετο αντικείμενο.
Η αγωνία των κρατούντων δεν είναι να λύσουν αυτά τα προβλήματα, να πάρουν μέτρα ώστε κάθε μαθητής να έχει τη σύγχρονη μόρφωση που του αξίζει.
Στόχος του αυτόνομου σχολείου της ΕΕ είναι να νομιμοποιήσει και να διαχειριστεί ένα σύστημα που βλέπει τους ανθρώπους ως μηχανές κερδών, το οποίο παράγει ανισότητα, αμάθεια, εξαθλίωση και συνακόλουθα φαινόμενα αντικοινωνικής συμπεριφοράς μέσα στα σχολεία.
Η αστική εκπαίδευση δεν έχει σαν βασικό στόχο να αμβλύνει δραστικά τις ανισότητες αλλά να τις ενσωματώσει στα κατηγοριοποιημένα σχολεία.
Στα πλαίσια των ερωτημάτων της αξιολόγησης οι διευθυντές καλούνται «μέσα σε ένα σχολικό έτος να πάρουν μέτρα ώστε τα σχολεία να μην είναι σταυροδρόμι πολιτισμών και καταυλισμός στιγματισμένων».
Μήπως άραγε προτείνεται μέσα σε αυτό το σχολικό έτος:
Να φτιαχτούν τμήματα από 15 έως 20 μαθητές; Να καταργηθεί η πολιτική που αυξάνει την φτώχεια, την εργασιακή ανασφάλεια, και την ενδοοικογενειακή βία; Να γεμίσουν τα σχολεία με τμήματα ένταξης υποδοχής με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς; Να υπάρξει ένα σύγχρονο και δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα που θα μορφώνει και δεν θα οδηγεί τους μαθητές σε ένα αγχωτικό εξεταστικό μαραθώνιο.
Ας μην αναρωτιόμαστε άλλο; Επειδή μέσα σε ένα χρόνο δεν θα γίνουν όλα αυτά, το σύστημα επιδιώκει να διαχωρίσει τους «στιγματισμένους» από τα «σαΐνια», σε κάποια λίγα αναβαθμισμένα σχολεία, σε μια μάζα υποβαθμισμένων σχολείων και σε άλλα «καταυλισμούς των στιγματισμένων».
Εδώ μάλιστα η επιμόρφωση κάνει ένα βήμα παραπάνω. Οι αξιολογούμενοι εκπαιδευτικοί καλούνται να αντιμετωπίσουν τους «αναρχικούς μαθητές», αυτούς που είναι «πνεύμα αντιλογίας».
Δεν μπορεί ο καθηγητής να ζητά και καλή βαθμολόγηση, αν δεν έχει υποτάξει ή τουλάχιστον δεν έχει στείλει στο «κακό» σχολείο τους μαθητές που έχουν πνεύμα αμφισβήτησης.
Είναι φανερό ότι εδώ διαγράφεται το αυτόνομο σχολείο, το σχολείο με «πελάτες μαθητές και γονείς», όπως αναφέρονται σε πολλά κείμενα της ΕΕ. Θέλουν οι εργαζόμενοι γονείς που βιώνουν αυτή την ζούγκλα να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, όσοι έχουν χρήματα, για να μην πέσει και άλλο το σχολείο τους στην αξιολογική κλίμακα και κινδυνεύσει να υποβαθμιστεί.
Θέλουν μια νέα γενιά που κάνει μαθήματα επιχειρηματικότητας από το δημοτικό, που διαπαιδαγωγείται στην λογική των χορηγών/σωτήρων, αλλά που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να μαθαίνει ποιοι νόμοι της οικονομίας οδήγησαν διάφορους «μοντέρνους» φωστήρες της ψηφιακής τεχνολογίας να απολύουν δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους εν μια νυκτί μέσα από ένα mail. Πρόσφατα μάθαμε ότι αναβάλλεται η κατασκευή νοσοκομείων στην Κομοτηνή γιατί άλλαξε γνώμη ο χορηγός μόλις έμαθε για το ακριβές κόστος…
Αυτοί λοιπόν που αρπάνε το φαί από το τραπέζι κηρύττουν την λιτότητα: Οι απολυμένοι, οι άνεργοι, οι ελαστικά εργαζόμενοι είναι «υπεύθυνοι» για τη μοίρα τους. Το ίδιο πρέπει να σκέφτονται και «οι αναρχικοί και στιγματισμένοι μαθητές».
Αν είναι δυνατόν να αρχίσουν οι μαθητές να σκέφτονται και να παλεύουν για ένα καλύτερο κόσμο! Να αρχίσουν ως επιστήμονες, να σκέφτονται, όπως ο Αϊνστάιν, που ανέφερε «αντί για την εξύμνηση της εξουσίας και της επιτυχίας, όπως γίνεται στην σημερινή μας κοινωνία, η παιδεία…πρέπει να αποβλέπει στην ανάπτυξη της συναίσθησης της ευθύνης για τους άλλους ανθρώπους.
Αυτός ο μαθητής λοιπόν χρειάζεται και τον αντίστοιχο εκπαιδευτικό κακοπληρωμένο, ελαστικά εργαζόμενο και υποταγμένο. Δεν θέλουν παιδαγωγούς που θα ανοίγουν τα μυαλά των νέων αλλά υπηρέτες των αξιών του συστήματος. Ότι στην κοινωνία μας η ανισότητα θεωρείται κανονικότητα, η πειθαρχία και η συμμόρφωση βασικά στοιχεία της εύρυθμης λειτουργίας και της αριστείας, ο ρατσισμός συστατικό στοιχείο διαχωρισμού και μίσους.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι σκοταδιστικοί όροι της επιμόρφωσης, που θα μπορούσαν να προκαλούν και θυμηδία, συνοδεύονταν από τις απαράδεκτες πρακτικές: Με fast-track διαδικασίες από το ΙΕΠ για να βρεθούν εντός χρονοδιαγράμματος, οι εκπαιδευτικοί καλούνται, χωρίς να τους δοθούν και πολλά περιθώρια επιλογής, εκτός διδακτικού και εργασιακού ωραρίου, σε Σαββατοκύριακα και αργίες, εξ αποστάσεως και δια ζώσης να παρακολουθήσουν τα σεμινάρια.
Να μας ελέγχουν με κάμερες και κουϊζ αν είμαστε καλά παιδιά, οπωσδήποτε χωρίς πνεύμα αντιλογίας…
Όταν βέβαια το συνδικαλιστικό κίνημα ζητά τακτικές ετήσιες επιμορφώσεις που να βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα της παιδαγωγικής θεωρίας και λαμβάνει υπόψη τα σύγχρονα προβλήματα και τις ανάγκες της εκπαιδευτικής πράξης τότε είμαστε γκρινιάρηδες και τεμπέληδες…
Οι χιλιάδες εκπαιδευτικοί δικαίως οργίζονται μπροστά στις κάμερες για την εξευτελιστική αυτή διαδικασία. Δικαίως σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αντιλαμβάνεται ότι τα σχολεία των πολλών ταχυτήτων δεν είναι πρόοδος.
Όμως δεν φτάνει η οργή μας αν δεν γίνει συνειδητή δράση. Όχι για να υπερασπιστούμε το παλιό που είναι και αυτό πολύ πίσω από τις ανάγκες μας.
Θέλουμε όλοι μαζί να διεκδικήσουμε αξιοπρεπείς μισθούς και ανθρώπινη εργασία. Θέλουμε σύγχρονη γνώση για όλα τα παιδιά χωρίς να τα μετατρέπουμε σε σχολικές παραμέτρους. Θέλουμε τους γονείς μαζί μας να συζητάμε για την επίλυση των προβλημάτων, να διεκδικούμε σύγχρονες λύσεις και όχι να γίνονται οι «πόροι» για τις ανάγκες του σχολείου. Θέλουμε με τους συναδέλφους δημιουργικά να συναντιόμαστε στους παιδαγωγικούς συλλόγους και όχι να τους κοιτάμε πίσω από την πλάτη. Θέλουμε να υπηρετούμε την επιστημονική αλήθεια, να μαθαίνουμε για τις καινούριες μεθόδους, να έχουμε εργαλεία για να βοηθήσουμε και τους αδύναμους μαθητές…
Χωρίς φόβο, με πολύ πάθος και με κίνδυνο να στιγματιστούμε πνεύμα αντιλογίας…