Προτάσεις για ένα νέο ΕΣΥ
Πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον αδόκητο χαμό της Προέδρου μας Φώφης Γεννηματά, που πάλεψε με γενναιότητα και αξιοπρέπεια και η πολιτική της διαδρομή χαρακτηρίστηκε από το ενδιαφέρον της για τον άνθρωπο και τους αγώνες της για το εθνικό συμφέρον και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Για το λόγο αυτό, τιμήσαμε την πολιτική παρακαταθήκη της Φώφης, παρουσιάζοντας τις προτάσεις του κόμματος μας σε έναν τομέα για τον οποίο είχε ιδιαίτερο προσωπικό ενδιαφέρον, το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Το ΕΣΥ, κατάφερε μέσα στην πανδημία όχι μόνο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της υγειονομικής κρίσης, χάρις στην αυτοθυσία του προσωπικού του και στην ανθεκτικότητα των δομών του, αλλά και να κερδίσει τον σεβασμό πολλών που το περιφρονούσαν. Ταυτόχρονα όμως αναδείχθηκαν και οι αδυναμίες του, που οφείλονται κυρίως στην υποχρηματοδότηση και τη φυγή στο εξωτερικό χιλιάδων γιατρών και νοσηλευτών.
Η χώρα μας έχει τις τρίτες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πίσω μόνο από τη Βουλγαρία και τη Λιθουανία. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας μας δεν είναι απεριόριστες. Ενώ όμως είχαμε τη δυνατότητα διάθεσης νέων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για την ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε να μην την αξιοποιήσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η γειτονική Ιταλία κατευθύνει το 10% των πόρων, που λαμβάνει, για επενδύσεις και εκσυγχρονισμόμάσουν ώστε να απαντά στις προκλήσεις των επόμενων γενεών. Αλλαγές που δεν περιορίζονται στις αναγκαίες ποσοτικές παρεμβάσεις, αλλά επεκτείνονται σε όλους τους τομείς και λαμβά του συστήματος υγείας, η Νέα Δημοκρατία διαθέτει μόνο το 4,8%, εκ των οποίων ένα σημαντικό κομμάτι θα κατευθυνθεί προς την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιριακών εγκαταστάσεων.
Στόχος των προτάσεών μας είναι η αναγέννηση του ΕΣΥ, μέσα από μεταρρυθμίσεις που θα προστατεύουν το δημόσιο χαρακτήρα του και θα το προετοινουν υπόψη όλες τις ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται στον τομέα της υγείας.
Συγκεκριμένα, προτείνουμε την ανάπτυξη μίας ολοκληρωμένης δημόσιας υπηρεσίας για την Υγεία με ισχυρές δομές σε κάθε περιφέρεια, όπου σε συνεργασία με τον ΕΟΔΔΥ θα σχεδιάζει και θα αξιολογεί πολιτικές, θα επιτηρεί τους δείκτες υγείας του γενικού πληθυσμού και θα είναι υπεύθυνη για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων. Θα πρέπει επίσης να σχεδιάσουμε ένα νέο χάρτη υγείας που θα ανταποκρίνεται στις πληθυσμιακές αλλαγές. Δεν γίνεται να έχουμε 17 νοσοκομεία στο κέντρο της Αθήνας αλλά ούτε ένα στην πολυπληθή πια Ανατολική Αττική.
Σημαντικός πυλώνας των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεών μας είναι η δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπό δημόσια εποπτεία, υπό την ευθύνη ενός οικογενειακού γιατρού και την συμμετοχή επαγγελματιών υγείας. Θα πρέπει ακόμα να προωθήσουμε τη δημιουργία σύγχρονων και καινοτόμων μονάδων περίθαλψης εκτός των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, όπως είναι κέντρα χρόνιων παθήσεων, μονάδες ημερήσιας νοσηλείας και δημόσιων κέντρων αποκατάστασης.
Παράλληλα, δίνουμε έμφαση στην πρόληψη με ενημερωτικές εκστρατείες για τον εμβολιασμό παιδιών και ενηλίκων, με εθνικό σχεδιασμό προσυμπτωματικού ελέγχου χωρίς τα αυθαίρετα ηλικιακά όρια που έχει θέσει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αλλά και γονιδιακό έλεγχο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση όπως είναι η περίπτωση του καρκίνου του μαστού. Βέβαια, από μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την πρόληψη δεν μπορεί να λείπει και η ενημέρωση για τη σωστή διατροφή και την άσκηση, ώστε να μειωθούν τα ποσοστά παχυσαρκίας και οι σχετιζόμενες με την κακή διατροφή ασθένειες.
Δεν πρέπει ακόμα να ξεχνάμε ότι το ΕΣΥ είναι οι άνθρωποι οι οποίοι εργάζονται σε αυτό. Για το λόγο αυτό ζητάμε την κάλυψη των πραγματικών κενών του ΕΣΥ με μόνιμο ιατρικό, νοσηλευτικό, παραϊατρικό προσωπικό με διαφανείς διαδικασίες, καταρτίζοντας σύγχρονα οργανογράμματα ώστε να προκηρύσσονται άμεσα όλες οι θέσεις που εκκενώνονται. Βελτίωση των συνθηκών εργασίας, ιδιαίτερα για τους ειδικευόμενους ιατρούς και αναθεώρηση του συστήματος αμοιβών με αύξησή τους για να προσελκύεται προσωπικό υψηλών προδιαγραφών και προσόντων και να περιοριστεί το brain drain πάνω από 20.000 ιατρών τα τελευταία χρόνια. Πρέπει ακόμα να εξετάσουμε την παροχή κινήτρων για ειδικότητες οι οποίες λείπουν από το Σύστημα αλλά είναι απαραίτητες.
Όσον αφορά τα νοσηλευτικά ιδρύματα, θα πρέπει να σταματήσουν να είναι μέσο αποκατάστασης αποτυχημένων πολιτευτών αλλά η επιλογή των διοικητών τους να γίνεται αξιοκρατικά. Να έχουν ολοκληρωμένους προϋπολογισμούς και αυτονομία στη λήψη λειτουργικών αποφάσεων.
Τέλος, η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα. Ένας από τους βασικότερους αποτρεπτικούς λόγους για παραμονή των νέων ανθρώπων στα νησιά και στην περιφέρεια είναι οι παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Θα πρέπει να υπάρχουν τα απαραίτητα κίνητρα για να προσελκύσουμε το απαραίτητο επιστημονικό δυναμικό. Σε κάθε νησί θα πρέπει να υπάρχει είτε στα πιο μεγάλα επαρκώς στελεχωμένο Νοσοκομείο, είτε στα μικρότερα μονάδα ΠΦΥ σε διασύνδεση με το πλησιέστερο νοσοκομείο, ενώ τα πολύ μικρά θα έχουν ένα περιφερειακό ιατρείο με μόνιμο ιατρό. Επιπλέον, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, μπορούμε να καλύψουμε το χάσμα μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, αναπτύσσοντας υπηρεσίες τηλεϊατρικής, τηλεσυμβουλευτικής και τηλεπαρακολούθησης ασθενών. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας θα μπορούσε να συμβάλει ακόμα και στην κάλυψη της ανάγκης συνεχούς υποστήριξης ηλικιωμένων, ατόμων με κινητικά ή άλλα προβλήματα και ατόμων με χρόνιες παθήσεις αλλά και στην εφαρμογή του ψηφιακού φακέλου υγείας και την κατάρτιση στοχευμένων προληπτικών προγραμμάτων.
Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των προτάσεων είναι η ουσιαστική αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας για να μπορεί να υπηρετεί τους πολίτες. Ένα δημόσιο σύστημα υγείας ευέλικτο, αποτελεσματικό και πρωτοπόρο, το οποίο λειτουργεί ως μηχανισμός μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων και όχι διαιώνισής τους. Ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας όπως το οραματίστηκαν ο Γιώργος Γεννηματάς και ο Παρασκευάς Αυγερινός όταν έθεταν το θεμέλιο λίθο στην πρώτη κυβέρνηση της Αλλαγής, σύγχρονο και λειτουργικό.
