Σήμερα και μετά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας μέσω του Τουρισμού, σκέφτηκα να συζητήσουμε κάποια πράγματα και μάλιστα πέραν των στερεότυπων κλισέ ότι αυτός αποτελεί τη βαριά μας βιομηχανία. Άλλωστε με αυτά τα κλισέ μεγάλωσαν γενιές Ελλήνων και με αυτά ξεκινά και τελειώνει κάθε προσέγγιση και ανάλυση που αφορά τον τουρισμό. Κι η ουσία είναι ότι κάθε χρόνο, κάθε καλοκαίρι που ανθεί αυτή η βιομηχανία, βγαίνουν στην επιφάνεια οι αριθμοί!
Οι αριθμοί, εν αντιθέσει με όσους ισχυρίζονται το αντίθετο ΔΕΝ λένε πάντα την αλήθεια. Τις περισσότερες φορές θέλουν ανάλυση, έρευνα, σύγκριση. Κι έτσι προκύπτει η μισή αλήθεια ή έστω ένα μέρος αυτής και πάντα σε σχέση με τα ποσοτικά δεδομένα. Οι αριθμοί, δηλαδή, αγνοούν παντελώς την ποιοτική πλευρά των δεδομένων.
Προσέξτε: Τα δεδομένα καταγράφουν ότι ο τουρισμός συμβάλλει ετησίως με 18 δις περίπου στον κρατικό κορβανά ή κατά 32% στο ΑΕΠ. Ταυτοχρόνως συμβάλλει στην απορρόφηση του 26% (περίπου) της συνολικής απασχόλησης.
Προσέξτε κι αυτό: Οι αριθμοί αναφέρουν ότι στα νησιά του Ιονίου ο τουρισμός συνεισφέρει το 70% του τοπικού ΑΕΠ! Γεγονός που σημαίνει ότι χωρίς τουρισμό αυτά τα νησιά «φυτοζωούν»! Οι ίδιοι αριθμοί αναφέρουν ότι στην Κρήτη ο τουρισμός συνεισφέρει το 50% του τοπικού ΑΕΠ! Δηλαδή η Κρήτη χωρίς τουρισμό είναι φτωχότερη κατά 50%!
Αυτό λοιπόν, αποτελεί παθογένεια της ελληνικής οικονομίας. Κι ας δυσαρεστηθεί όποιος θέλει με αυτή την διαπίστωση. Η αλήθεια είναι αφήσαμε επί δεκαετίες τη χώρα να εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό από τον τουρισμό. Ίσως επειδή ο τουρισμός ως κλάδος και δραστηριότητα έχει σχεδόν άμεσα αποτελέσματα έναντι οιασδήποτε άλλης επένδυσης ή βιομηχανικής δράσης. Χώρια ότι απαιτεί λιγότερα κεφάλαια, ελάχιστη σχεδίαση, μηδενική έρευνα ή και δίκτυα διανομής και πώλησης. Όλα αυτά τα καταγράφουν οι αριθμοί.
Τι δεν καταγράφουν οι αριθμοί; Πολλά! Πρωτίστως δεν καταγράφουν την εξάρτηση του ΑΕΠ από τον τουρισμό και πόσο ευάλωτη είναι έτσι η οικονομία συνολικά. Επιπλέον δεν καταγράφουν την ποιοτική διάσταση των δεδομένων. Επί παραδείγματι, πέρυσι είχαμε 31 εκ. επισκέπτες κι εφέτος υπολογίζαμε να έχουμε 33 εκ.! Με την πανδημία ουδείς γνωρίζει τι ξημερώνει… Αλλά το ποιοτικό πρόβλημα, είτε έρχονταν 30 είτε 33 είτε παραπάνω, εξακολουθεί να υφίσταται και δη εις βάρος πολλών εξ ημών.
Προσέξτε: Είμαστε 11 εκατομμύρια άνθρωποι σε μια χώρα που έχει σαφή ζητήματα υποδομών που καθιστούν δύσκολες τις συνθήκες ζωής σε πολλούς τουριστικούς προορισμούς. Σ’ αυτούς και για διάστημα 4-6 μηνών συγκεντρώνονται υπερπολλαπλάσιοι άνθρωποι από τον πραγματικό πληθυσμό. Υπάρχουν προορισμοί που τον χειμώνα έχουν ελάχιστους κατοίκους και το καλοκαίρι χιλιάδες χιλιάδων. Με ότι αυτό σημαίνει στην ποιότητα ζωής, στο περιβάλλον ή στις ανάγκες των ανθρώπων που πολλές φορές (αν όχι όλες) ασφυκτιούν ο ένας επάνω στον άλλο. Χώρια ότι για να πας κάπου αεροπορικώς ή ατμοπλοϊκώς πρέπει να έχεις προνοήσει για εισιτήρια από το προηγούμενο καλοκαίρι! Χώρια την οργανωμένη αλητεία με τους μεθυσμένους σε Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Κρήτη. Ρόδο, Κω… Χώρια το σκουπιδομάνι κι η ρύπανση αφού οι οργανωμένες δομές των ΟΤΑ δεν μπορούν ν’ ανταπεξέλθουν. Δηλαδή, τουρισμός με …κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου!
Διάβαζα ότι οι δήμαρχοι στη Βενετία και στη Βαρκελώνη περιόρισαν δραστικά τις επισκέψεις τουριστών αφού αυτές είχαν γίνει πόλεις μαρτυρίου για τους ντόπιους. Σκέφτομαι ότι αν συνέβαινε κάτι παρόμοιο εδώ οι αντίστοιχοι δήμαρχοι θα υπέφεραν των παθών τους τον τάραχο!
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Θα πορευόμαστε εσαεί με τις λογικές του …κρασί, θάλασσα και τ’ αγόρι μου; Δεν πρέπει να προνοήσουμε; Δεν πρέπει να το αλλάξουμε αυτό; Ν’ αναζητήσουμε ποιοτικότερες λύσεις;
Φρονώ ότι πρέπει. Όμως απαιτείται τεράστια δουλειά από όλους. Σχεδιασμός και επενδύσεις. Από κράτος κι ιδιώτες. Προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού με τη δημιουργία εκτάσεων για γκολφ, Μαρίνες, βελτίωση λιμανιών και υποδομών στα νησιά κλπ
Μόνο έτσι θα αλλάξει η εικόνα και ο τουρισμός θα καταστεί και ποιοτικότερος και πιο προσοδοφόρος. Τότε δεν θα χρειαζόμαστε 30 ή 33 ή 40 εκ. τουρίστες των 450-500 ευρώ κατά κεφαλή δαπάνη αλλά πολύ λιγότερους με σημαντικά περισσότερα ευρώ…
Αλλά δεν γνωρίζω αν ακούει κάποιος…