Κι αν μιλούσαμε για πολιτική, την πραγματική, τους μεγάλους κινδύνους και τα μεγάλα διακυβεύματα; Κι αν οι προσεχείς ευρωεκλογές αποτελέσουν την ευκαιρία να ξεπεραστούν οι ανταγωνισμοί των εθνικών κομμάτων και να συζητηθούν, την ίδια στιγμή σε όλες τις χώρες, οι θύελλες που μας απειλούν και τα μέσα που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπισή τους;
Μόνο έτσι θα μπορούσε να ξυπνήσει το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων και να αυξηθεί το ποσοστό της συμμετοχής. Η κοινωνική πρόοδος και η μεταπολεμική ανασυγκρότηση αποτελούν σημαντική κληρονομιά, έχουν ξεπεραστεί όμως από τη μεταμόρφωση της εργασίας, την οικολογική καταστροφή και την ανάδυση κομμάτων της αντιδραστικής Δεξιάς που αμφισβητούν τον Διαφωτισμό. Θα ήταν καλό λοιπόν να ανοίξει η συζήτηση γύρω από τέσσερα μεγάλα θέματα.
Το πρώτο είναι η Ουκρανία, όπου το ζητούμενο δεν είναι η διαπραγμάτευση με τον δεσπότη του Κρεμλίνου, αλλά η συνέχιση της αρωγής προς την Ουκρανία με στόχο αυτός ο δεσπότης να ηττηθεί. Γιατί οι στόχοι του είναι σαφείς. Θέλει να ανασυγκροτήσει την αυτοκρατορία των τσάρων και ελπίζει η Δύση να επιβάλει στο Κίεβο να δεχθεί κατάπαυση του πυρός, ώστε να αρθούν οι κυρώσεις εναντίον του και να προετοιμάσει ανενόχλητος την επόμενη επίθεσή του. Η αποστολή μας λοιπόν δεν είναι να τείνουμε το χέρι σ’αυτόν, αλλά στον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό, λέγοντας ταυτοχρόνως στον ρωσικό λαό ότι το συμφέρον του δεν είναι να υποταχθεί στην Κίνα, αλλά να συνεργαστεί με την Ευρώπη.
Το δεύτερο ζήτημα που πρέπει να συζητηθεί είναι η διεύρυνση της Ενωσης. Είναι αλήθεια ότι δεν θα είναι εύκολο για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να λειτουργούν με 35 ή και περισσότερα μέλη. Είναι επίσης αλήθεια όμως ότι θα ήταν επικίνδυνο να επιτρέψουμε στον Πούτιν και τον Ερντογάν να εγκατασταθούν στα Βαλκάνια, όπως θα ήταν ανήθικο να κλείσουμε την πόρτα στην Ουκρανία διότι αυτό θα την έστελνε κατευθείαν στη ρωσική τροχιά. Το πρόβλημα μοιάζει άλυτο, στην πραγματικότητα όμως θα μπορούσαμε να πούμε στις υποψήφιες χώρες ότι, αντί να ανεβούν σε ένα πλοίο που κινδυνεύει να βουλιάξει, είναι προτιμότερο να χτίσουμε μια Ενωση με ποικίλους βαθμούς πολιτικής ένταξης. Αυτό γίνεται ήδη άλλωστε, αφού δεν είναι και οι 27 μέλη της ευρωζώνης ή της Συνθήκης Σένγκεν.
Το τρίτο ζήτημα είναι το ΝΑΤΟ, όπου οι Αμερικανοί δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να σηκώνουν το βαρύτερο κόστος. Πρέπει λοιπόν η Συμμαχία να επανοικοδομηθεί γύρω από δύο ίσες δυνάμεις δικαιωμάτων και υποχρεώσεων: τις ΗΠΑ και μια ΕΕ, που θα είναι επιτέλους εφοδιασμένη με μια άμυνα αξιόπιστη, δηλαδή κοινή.
Όσο για το τέταρτο ζήτημα που πρέπει να συζητηθεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, είναι η Αφρική. Μόνο εκείνη μπορεί να λύσει τα προβλήματά της. Πρέπει όμως να βοηθήσουμε στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, εγκαθιστώντας εκεί σταθμούς παραγωγής που έφυγαν από την Ασία. Με τον τρόπο αυτό θα περιοριστεί και η μετανάστευση, ενώ θα τεθούν οι βάσεις μιας αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας γύρω από τη Μεσόγειο.
Πολλοί θεωρούν ότι αυτά αποτελούν ευσεβείς πόθους. Όμως τα σύννεφα πυκνώνουν στην Ευρώπη. Η αμερικανική προστασία καθίσταται αβέβαιη ακριβώς τη στιγμή που η Ρωσία γίνεται ανησυχητική και η Κίνα απειλεί τη γερμανική βιομηχανία. Ας πραγματοποιήσουμε λοιπόν μια εκστρατεία που θα καταστήσει την Ενωση ένα μεγάλο πολιτικό σύνολο, αναζητώντας κοινές απαντήσεις στα κοινά προβλήματα!
(*) O Μπερνάρ Γκετά είναι δημοσιογράφος και ευρωβουλευτής (Προέλευση: Le Monde) ΑΠΕ-ΜΠΕ
