Η Αμερική δεν εξέλεξε τον Ιλον Μασκ. Κι όμως, ο ιδιοκτήτης του Χ συμπεριφέρεται σαν ντε φάκτο συν-πρόεδρος του Τραμπ. Ζητά αντικατάσταση των κυβερνήσεων σε συμμαχικές δημοκρατίες. Υποστηρίζει ότι μόνο το ΑfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία. Θέλει την παραίτηση της κυβέρνησης Στάρμερ στη Βρετανία.
Περιττό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει προηγούμενο μιας τέτοιας σχέσης ανάμεσα στον πρόεδρο της Αμερικής και τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο. Οι «ληστές βαρώνοι» της Αμερικής – οι Ροκφέλερ, οι Βάντερμπιλτ και οι Κάρνεγκι – δεν λειτουργούσαν σαν ισότιμοι με τους προέδρους της εποχής τους. Ούτε ο μυθικός τους πλούτος μπορούσε να συγκριθεί με εκείνον του Μασκ. Ο Χένρι Φορντ, που αισθανόταν μια έλξη για τον ευρωπαϊκό φασισμό, είχε έναν πλούτο που υπολογίζεται σε 200 δισεκατομμύρια δολάρια (του Μασκ είναι διπλάσιος). Και δεν τον θαύμαζε ο Ρούσβελτ.
Η ιστορία, αντιθέτως, είναι γεμάτη με παραδείγματα παρεμβάσεων της Αμερικής στην πολιτική άλλων χωρών. Με την εξαίρεση όμως των μηχανορραφιών της CIA για τον αποκλεισμό των κομμουνιστών από την εξουσία στην ηπειρωτική Ευρώπη, οι παρεμβάσεις της Ουάσινγκτον δεν γίνονταν σε συμμαχικές χώρες. Οι κυβερνήσεις του Βερολίνου, του Λονδίνου και ενδεχομένως του Παρισιού είναι σήμερα αντιμέτωπες με το ερώτημα πώς να αντιμετωπίσουν αυτή τη νέα απειλή. Ο Μασκ μιλά εκ μέρους του Τραμπ; Η λειτουργεί ως «λαγός»;
Σημασία έχουν κι αυτά που ΔΕΝ λέει ο Μασκ. Η σιωπή του, ας πούμε, για τη Ρωσία και την Κίνα είναι αποκαλυπτική. Ο Μασκ δεν έχει μιλήσει ποτέ για την καταστολή σε αυτές τις χώρες. Κι αν θυμήθηκε σήμερα τα παιδιά που έπεσαν θύματα των συμμοριών των Βρετανοπακιστανών, δεν είχε τίποτα σχετικό να πει την εποχή αυτού του σκανδάλου, πριν από δύο δεκαετίες. Ούτε βέβαια έχει εκφράσει την ανησυχία του για τα 20.000 παιδιά της Ουκρανίας που απήχθησαν από τα σπίτια τους και υιοθετήθηκαν βιαίως από ρωσικές οικογένειες.
Ο Μασκ διακρίνεται για τη θεαματική του άγνοια. Όταν ζητά την απομάκρυνση του Νάιτζελ Φαράζ από την ηγεσία του Reform UK, ξεχνά ότι το κόμμα αυτό είναι προσωπικό. Όταν καλεί τον βασιλιά Κάρολο να διαλύσει το κοινοβούλιο, ξεχνά ότι υπεύθυνες για την προκήρυξη εκλογών είναι οι εκλεγμένες κυβερνήσεις, όχι οι μονάρχες. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι μόλις ένας στους πέντε Βρετανούς διάκειται θετικά απέναντί του. Η επιρροή του στη Γερμανία είναι ακόμη μικρότερη.
Η σιωπή του για την Κίνα εξηγείται ευκολότερα. Δεν θέλει να θέσει σε κίνδυνο τις επιχειρήσεις της Tesla. Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, πάλι, στην πραγματικότητα ενισχύει τον θαυμασμό του Τραμπ για τον Πούτιν.
Θα ήταν λάθος να υποθέσει κανείς ότι ο Μασκ απλώς «τρολάρει». Ούτε όλα αυτά έχουν σχέση μόνο με τα χρήματα. Η αντιπάθεια των Τραμπ-Μασκ για την ευρωπαϊκή φιλελεύθερη δημοκρατία είναι πραγματική. Και οι δύο θέλουν τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία με τρόπο ευνοϊκό για τη Ρωσία. Το ΑfD θέλει τον τερματισμό της υποστήριξης της Γερμανίας προς την Ουκρανία. Η κυβέρνηση Στάρμερ την ενισχύει.
Η Ευρώπη συνηθίζει να ελπίζει για το καλύτερο. Στην περίπτωση αυτή, καλό θα είναι να προετοιμάζεται για το χειρότερο.
(*) Ο Εντουαρντ Λιους είναι αρθρογράφος των Financial Times (Προέλευση: Financial Times) ΑΠΕ-ΜΠΕ