Όταν κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου προέκυψε στις Ηνωμένες Πολιτείες η δημόσια ανάγκη της διασύνδεσης μεταξύ των κυβερνητικών φορέων, με ένα μέσο
που να τους επιτρέπει να επικοινωνούν σε ενδεχόμενη επίθεση, κανείς, ενδεχομένως, δεν μπορούσε να αντιληφθεί ότι η δημιουργία του Ίντερνετ από μια υπαρκτή δημόσια ανάγκη θα έβαζε το θεμέλιο για τη δημιουργία των δημόσιων συμβάσεων καινοτομίας. Πολύ αργότερα, η ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος και τον περιορισμό της μόλυνσης της ατμόσφαιρας, οδηγούσε τους φορείς του Παρισιού στην προμήθεια τραμ – λεωφορείων με «πράσινη» τεχνολογία, ώστε τα οχήματα αυτά να λειτουργούν με όσο το δυνατόν χαμηλότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η πρακτική αυτή που υλοποιήθηκε, επίσης, με δημόσια σύμβαση καινοτομίας υιοθετήθηκε σε πολλές ακόμη περιοχές της Ευρώπης και όχι μόνο.
Στην πιο χαρακτηριστική της, όμως, μορφή, με τα πρόσφατα δεδομένα της κατάστασης που δημιούργησε ο κορονοϊός, η ίδια φιλοσοφία βρήκε την εφαρμογή της στην Περιφέρεια της Λομβαρδίας, το επίκεντρο της πανδημίας στη γειτονική Ιταλία. Σε ένα δημόσιο σύστημα υγείας που δέχτηκε τεράστιες πιέσεις, η ανάγκη για περιορισμό των επαφών των εργαζομένων υγείας με τους ασθενείς, ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες μετάδοσης του ιού, έφερε την εφαρμογή, μέσω δημόσιας σύμβασης καινοτομίας, της αυτοματοποιημένης μεταφορά τους μέσα στα νοσοκομεία. Αντί, για παράδειγμα, τραυματιοφορείς και νοσοκόμοι να μεταφέρουν το φορείο ή το κρεβάτι με τον ασθενή, αυτό γινόταν εύκολα και με ασφάλεια με τηλεχειρισμό, από δωμάτιο σε δωμάτιο ή από μονάδα σε μονάδα μέσα στο ίδιο νοσοκομείο.
«Η φιλοσοφία των δημόσιων συμβάσεων είναι, ουσιαστικά, η λειτουργία τους σαν ένα στρατηγικό εργαλείο, ώστε το δημόσιο να αγοράσει ή να δημιουργήσει το ίδιο προϊόντα και ποιοτικές υπηρεσίες καινοτομίας που να καλύπτουν μια ανάγκη που έχει προκύψει, με όφελος προς την κοινωνία και την εξυπηρέτηση του πολίτη» εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο Βασίλης Τσανίδης, στέλεχος της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Υποστήριξης της Καινοτομίας και της Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Ο ίδιος, μάλιστα, γνωστοποιεί ότι και στη χώρα μας υλοποιείται μια δημόσια σύμβαση καινοτομίας από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α), έναν επιστημονικό, ερευνητικό και συμβουλευτικό φορέα που εποπτεύεται από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, που αναζητά και δημιουργεί καινοτόμους τρόπους και μέσα που να εγγυώνται την ασφάλεια του Πολίτη. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το ΚΕ.ΜΕ.Α. συστάθηκε στο πλαίσιο της αξιοποίησης των γνώσεων που απέκτησαν οι Ελληνικές Αρχές Ασφαλείας κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Με το βλέμμα στραμμένο στις δημόσιες συμβάσεις καινοτομίας, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας γνωστοποίησε ότι συμμετέχει στην πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο EU Urban Agenda που έχει στόχο την ανάδειξη εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών και νομοθετικών παρεμβάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, συνεργάζεται πλέον με γενικές διευθύνσεις της ΕΕ, κράτη- μέλη, Δήμους και Περιφέρειες στη θεματική ενότητα που αφορά στις Υπεύθυνες Δημόσιες Συμβάσεις που προωθούν την καινοτομία. Θέτοντας, άλλωστε, την οικονομική διάσταση του ζητήματος, ο κ. Τσανίδης υπογραμμίζει ότι «σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δημόσιος τομέας δαπανά ετησίως γύρω στα δύο τρισεκατομμύρια ευρώ στην Ευρώπη, μέσα από τις δημόσιες συμβάσεις». Συνεπώς, όπως τονίζει, το ποσό είναι πολύ μεγάλο και μπορεί να στρέψει την καινοτομία προς την κατεύθυνση της εξυπηρέτησης του πολίτη.
Σε δήλωσή του ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας επισημαίνει ότι η προώθηση και ανάπτυξη της καινοτομίας στην Κεντρική Μακεδονία αποτελεί βασική προτεραιότητα της διοίκησης. «Στόχος μας είναι η Καινοτομία να αποτελέσει τον Τρίτο Πυλώνα της οικονομίας μας, μαζί με τον τουρισμό και τον αγροδιατροφικό τομέα» αναφέρει. Σημειώνει, παράλληλα, ότι η συμμετοχή της Περιφέρειας στην πρωτοβουλία της Κομισιόν ΕU Urban Agenda είναι πολύ σημαντική, καθώς της δίνεται η δυνατότητα να συμβάλλει, σε συνεργασία με πολύ σημαντικούς θεσμικούς παράγοντες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο σχεδιασμό, τη χάραξη και διαμόρφωση πολιτικών και δράσεων στον τομέα της αστικής ανάπτυξης μέσω της στρατηγικής χρήσης των Δημόσιων Συμβάσεων, που προωθούν την καινοτομία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
