Ευκαιρίες για καταναλωτές και επιχειρήσεις φέρνει η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης με εντονότερους ρυθμούς από τον Οκτώβριο, οπότε θα γίνουν οι πρώτες δημοπρασίες «φθηνής» ηλεκτρικής ενέργειας από τα λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ.
Οι ιδιώτες εναλλακτικοί προμηθευτές έχουν αποσπάσει ήδη κάτι λιγότερο από το 10 % της ελληνικής αγοράς (το μερίδιό τους, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τον περασμένο Ιούλιο ήταν 90,26 %) και αναμένεται να εντείνουν την προσπάθεια προσέλκυσης πελατών μετά την έναρξη των δημοπρασιών. Τρεις όμιλοι (Elpedison, Ήρων και Protergia) ξεχωρίζουν μέχρι στιγμής με μερίδια πάνω από 2 % ο καθένας ενώ από την άλλη πλευρά η ΔΕΗ εκφράζει επισήμως τις επιφυλάξεις της για τη σκοπιμότητα των δημοπρασιών αλλά και τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ίδια και συνολικά την αγορά ενέργειας.
Οι δημοπρασίες ξεκινούν σε εφαρμογή και της υποχρέωσης που απορρέει από τη συμφωνία με τους εταίρους για μείωση του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ κάτω από το 50 % ως το 2020 με πρόσβαση των ιδιωτών ανταγωνιστών της ΔΕΗ στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή ρεύματος που αποτελούν επί του παρόντος «μονοπώλιο» της ΔΕΗ.
Το «άνοιγμα» της αγοράς οδηγεί σε μείωση του κόστους της ενέργειας, αφού προφανώς οι καταναλωτές δεν έχουν λόγο να αλλάξουν πάροχο αν δεν υπάρχει ελκυστικότερη προσφορά από τον ανταγωνισμό. Στα οφέλη για τους καταναλωτές πρέπει να προσμετρηθεί και η μείωση 15 % στα τιμολόγια που εφαρμόζει η ΔΕΗ από το καλοκαίρι για τους συνεπείς πελάτες. Ενώ για τους εναλλακτικούς παρόχους το «στοίχημα» είναι να εξασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μερίδιο από την «πίτα» άνω των 2 δισ. ευρώ ετησίως που σηματοδοτεί η μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ τα επόμενα τρία χρόνια από το 90 στο 49 %, δεδομένου ότι τα έσοδα της επιχείρησης (από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας) για εφέτος προβλέπονται στα 5,2 διs. ευρώ.
Η βασική εκκρεμότητα προκειμένου να βγουν στο “σφυρί” οι πρώτες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας τον επόμενο μήνα, που ήταν η υπουργική απόφαση για τον καθορισμό της ελάχιστης τιμής πώλησης “έκλεισε” ήδη και η τιμή καθορίστηκε στα 37,37 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Απομένει να εκδοθεί ο Κώδικας των δημοπρασιών από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας που θα ορίσει το πλαίσιο της αγοράς και θα ρυθμίσει ορισμένες κρίσιμες λεπτομέρειες: όπως για παράδειγμα αν θα τεθεί όριο στις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας που αγοράζουν οι προμηθευτές από τις δημοπρασίες και ποιο θα είναι αυτό, όπως και ο βαθμός στον οποίο οι ενεργοβόρες βιομηχανίες θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις δημοπρασίες για να μειώσουν το κόστος της τροφοδοσίας τους.
Σημαντικές είναι οι αιτιάσεις της ΔΕΗ για τις δημοπρασίες, με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ κ. Μ. Παναγιωτάκη να δηλώνει, σε ενημερωτική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΡΑΕ για τις δημοπρασίες ότι δεν ήταν αναγκαίες καθώς το περιθώριο κέρδους μεταξύ των τιμών που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά και τη λιανική είναι ήδη σημαντικό αλλά και ότι είναι επικίνδυνες λόγω της ζημιάς που μπορεί να προκαλέσουν στη ΔΕΗ. Ζημιά που μπορεί, κατά τον επικεφαλής της ΔΕΗ, να προκύψει από δύο αιτίες:
-Αν οι τιμές που θα διαμορφωθούν στις δημοπρασίες είναι, κάτω του κόστους η επιχείρηση θα οδηγηθεί σε κατάρρευση και
-Αν η απώλεια μεριδίου της ΔΕΗ δεν γίνει ισόρροπα από όλες τις κατηγορίες πελατών (και τις λιγότερο κερδοφόρες) τότε η επιχείρηση κινδυνεύει να χάσει τους καλύτερους πελάτες της.
Η στρατηγική της ΔΕΗ για την απελευθέρωση της αγοράς παραμένει στην επιδίωξη στρατηγικών συμπράξεων με τη δημιουργία θυγατρικών εταιριών από κοινού με εναλλακτικούς προμηθευτές στον τομέα της εμπορίας.
Γεγονός είναι πάντως ότι η συμφωνία με τους εταίρους προβλέπει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ. Σύμφωνα με αυτό, τον Δεκέμβριο η ΔΕΗ πρέπει να «πέσει» στο 87,24 %, στο τέλος του 2017 σε 75,24 %, το 2018 στο 62,24 % και το 2019 στο 49,24 %. Προβλέπεται δε ότι αν υπάρχει απόκλιση από το στόχο τότε θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα ο όγκος της ενέργειας που θα τίθεται προς δημοπράτηση την επόμενη χρονιά.
ΑΠΕ-ΜΠΕ