Ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Θέμα: «Απειλείται με εξαφάνιση η πατάτα Νάξου από λειψυδρια και καθυστερηση στην κατασκευή του φράγματος Τσικαλαριού Ποταμιάς»
Η Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.) πατάτα Νάξου είναι ένα αγροτικό και διατροφικό προϊόν υψηλής προστιθέμενης αξίας που συμβάλλει στη διαμόρφωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών της ελληνικής κοινωνίας με θετική συμβολή στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και στην αύξηση του εγχώριου και τοπικού εισοδήματος. Η δυνατότητα του εδάφους και των κλιματολογικών συνθηκών της Νάξου έχει συμβάλλει στην διασφάλιση της ποιότητας του καρπού, αλλά και του σπόρου εδώ και πολλές δεκαετίες.
Ήδη από τις ελλείψεις που παρατηρήθηκαν στις αγορές στο τέλος της περυσινής καλλιεργητικής περιόδου η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών (Ε.Α.Σ.) Νάξου είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες της ανομβρίας στο νησί με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής και την αναμενόμενη αύξηση της τιμής κατά τη διάθεση της φετινής συγκομιδής στην αγορά.
Η ανομβρία έχει οδηγήσει στην χρήση υφάλμυρου νερού από την πλευρά των παραγωγών, το οποίο έχει την εξαπλάσια αγωγιμότητα σε σχέση με το γλυκό νερό και οδηγεί σε μείωση της ποσότητας της πατάτας, ενώ δημιουργεί έντονο προβληματισμό για την διατήρηση της υψηλής ποιοτικής αξίας της. Επίσης, το ήδη υφιστάμενο πρόβλημα των παράνομων συσκευασιών άλλων καλλιεργειών πατάτας διαστρεβλώνει την ανταγωνιστικότητα του τοπικού προϊόντος και κατανέμει παράνομα οφέλη σε εμπόρους που εκμεταλλεύονται την υψηλή ποιότητα του, παρακάμπτοντας τους παραγωγούς και την Ε.Α.Σ. Νάξου.
Λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα μπορεί να αποτελέσει η κατασκευή του φράγματος Τσικαλαριού Ποταμιάς στο νησί, το οποίο μπορεί δυνητικά να συνεισφέρει στις υδροδοτικές ανάγκες της Νάξου τόσο σε επίπεδο αγροτικής παραγωγής, όσο και για τουριστική χρήση ακόμη και 3.000.000 κυβικά μέτρα.
Τονίζεται ότι η εν λόγω υποδομή συζητείται σε θεσμικό επίπεδο εδώ και τρεις δεκαετίες, αλλά συνεχή γραφειοκρατικά ή γραφειοκρατικά εμπόδια εμπόδιζαν την κατασκευή της. Κατά την προγραμματική περίοδο του 2007-2013 υπήρχε ανάδοχος και διαθέσιμη ενωσιακή χρηματοδότηση, αλλά η απραξία στο πεδίο των απαλλοτριώσεων κατέληξε σε αποζημίωση του αναδόχου και εγκατάλειψη της υποδομής. Η τελευταία πρόοδος σημειώθηκε επί των ημερών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπου το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ανέλαβε τα έξοδα της αρχαιολογικής επίβλεψης που είχε ορίσει ως απαραίτητη προϋπόθεση το Υπουργείο Πολιτισμού, έτσι ώστε να προχωρήσει το έργο και να ολοκληρωθεί έως το 2020.
Ο ανάδοχος για να εξασφαλίσει ενδεικτική παράταση έως το 2023 υποστήριξε ότι το έργο δεν μπορούσε να συνεχιστεί, λόγω πλημμυρών κατά τα έτη 2019-2020, γεγονός που δεν συνάγεται από τα διαθέσιμα μετεωρολογικά στοιχεία.
Σε κάθε περίπτωση και με δεδομένη την ανομβρία που αντιμετωπίζουν τα νησιά των Κυκλάδων συμπεριλαμβανομένης της Νάξου είναι αναγκαία η συνέχιση και η ολοκλήρωση του φράγματος Τσικαλαριού-Ποταμιάς με επικαιροποιημένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και υπό την προϋπόθεση ότι το έργο θα λάβει υπόψη τον επιβαρυμένο υδροφόρο ορίζοντα του νησιού και θα διασφαλιστεί η αποδοτική διαχείριση του νερού, έτσι ώστε να μην σπαταλώνται πόροι
Επειδή, η μεγάλη σε χρονικό διάστημα ανομβρία φέρνει τη Νάξο και γενικότερα τις Κυκλάδες αντιμέτωπες με μια μη βιώσιμη πραγματικότητα σε βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα,
Επειδή η χρήση υφάλμυρου νερού απειλεί την παραγωγή της πατάτας Νάξου θέτοντας σε κίνδυνο την οικονομική κατάσταση κατοίκων του νησιού,
Επειδή η ένταξη του φράγματος Τσικαλαριού Ποταμιάς σε ενωσιακή χρηματοδότηση προηγούμενης προγραμματικής περιόδου συμβάλλει στην εξεύρεση πόρων για τη συνέχιση και την ολοκλήρωση του έργου,
Επειδή η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο εγκρίθηκε το 2002 και χρήζει επικαιροποίησης,
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Σε πιο σημείο βρίσκεται η ολοκλήρωση του φράγματος Τσικαλαριού Ποταμιάς και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης;
- Ποια ενέργειες αναμένονται από την αναθέτουσα αρχή και τον ανάδοχο του έργου;
- Θα εκπονηθεί νεά Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη συγκεκριμένη υποδομή, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις επικαιροποιημένες συνθήκες;
- Πώς πρόκειται να κατανεμηθούν οι διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι του νησιού έτσι ώστε να αποφευχθεί η υψηλή αγωγιμότητα του υφάλμυρου νερού που πλήττει την παραγωγή πατάτας;
- Με ποια διαδικασία θα αποζημιωθούν οι αγρότες της Νάξου για τη ζημιά που υπέστησαν στο μέγεθος της παραγωγής τους εξαιτίας της ανομβρίας που αντιμετωπίζουν οι Κυκλάδες;
Οι Ερωτώντες/-ώσες Βουλευτές/-ριες
Καραμέρος Γεώργιος
Κόκκαλης Βασίλειος
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Γαβρήλος Γεώργιος
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Παπαηλιού Γεώργιος
Παππάς Πέτρος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Τζάκρη Θεοδώρα
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος
