Το περίφημο μνημείο Kariye Camii στην Κωνσταντινούπολη ή το Kariye Müzesi που μετέτρεψε σε τζαμί ο Ερντογάν, ασφαλώς κι είναι ένα κορυφαίο απομεινάρι της τέχνης, από την εποχή των Παλαιολόγων. Υπό αυτή την έννοια η μετατροπή του σε τζαμί αναστάτωσε συναισθηματικά τους Έλληνες και φόρτισε την ατμόσφαιρα, παραμονές της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Τουρκία.
Όμως, το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς μπορεί ν’ αντιδράσει η Ελλάδα;
Θέλετε να είμαστε ρεαλιστές και κυνικοί; Τίποτα δεν μπορεί να κάνει η Ελλάδα και καμιά κυβέρνησή της. Το μόνο που μπορεί είναι αυτό που ήδη έκανε, κάποιες ανακοινώσεις δυσαρέσκειας κι ενημέρωσης της κοινής γνώμης, τόσο στην Ελλάδα όσο και σ’ όλο τον κόσμο. Κι επιπλέον να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του στον Ερντογάν ο ίδιος ο Μητσοτάκης, στην συνάντησή τους.
Κάποιοι τονίζουν και προτείνουν να κάνουμε εμείς το ίδιο στα μνημεία που υπάρχουν στην Ελλάδα από την εποχή της μουσουλμανικής κυριαρχίας. Μέχρι να κλείσουμε το ΓενιΤζαμί στη Θεσσαλονίκη απαιτούν ή να κάνουμε το ίδιο με το σπίτι του Κεμάλ που λειτουργεί ως μουσείο.
Ξεχνούν όμως ότι ο δικός μας πολιτισμός είναι διαφορετικός κι ότι εμείς σεβόμαστε τα μνημεία παγκόσμιας κι ιστορικής κληρονομιάς. Δεν επιτρέπουμε σε καμιά αγανάκτηση και κανένα θυμικό να μας καταστήσει βαρβάρους.
Ξεχνούν και κάτι ακόμη: Η Ουνέσκο παρακολουθεί σοβαρά την συνεχή ολίσθηση της Τουρκίας σε πολιτισμικό και πολιτικό επίπεδο. Μα αυτή είναι η Τουρκία. Απόγονος των Σελτζούκων βαρβάρων που κατέφθασαν τον 11ο αιώνα στην Βυζαντινή Ανατολία και ουσιαστικά υπέταξαν το πνεύμα και τον πολιτισμό όσων κατοικούσαν στην περιοχή. Η Τουρκία δεν διαθέτει δικά της δημιουργήματα, δικό της πολιτισμό, δική της κουλτούρα, απλά εμπορεύεται την ιστορία.
Ταυτοχρόνως δεν πρέπει να υποτιμάμε τρία πράγματα:
Το πρώτο είναι η αγωνιώδης προσπάθεια του Ερντογάν να δημιουργήσει και σφυρηλατήσει νέο –οθωμανική συλλογική ταυτότητα στο ισλαμο-εθνικιστικό του αφήγημα. Μια ταυτότητα με την Τουρκία περιφερειακή δύναμη μέσω της θρησκείας κι όχι της διπλωματίας ως κορυφαίο μέσο επιρροής.
Το δεύτερο είναι ότι ο Ερντογάν θεωρεί ότι πρέπει να απαλειφθεί ότι θυμίζει τη βυζαντινή κληρονομιά. Δεν φαίνεται να πτοείται ούτε από το γεγονός ότι πλήττει ακόμη και μνημεία (όπως την Αγιά Σοφιά ή τη Μονή της Χώρας) που ανήκουν στη δικαιοδοσία της UNESCO!
Το τρίτο είναι, ότι ο Ερντογάν δεν φαίνεται να έχει πια μεγάλα «περάσματα» σε σηαντικά τμήματα της τουρκικής κοινωνίας που λοξοκοιτούν τη Δύση. Κι αυτό φάνηκε από την ήττα του στις αυτοδιοικητικές εκλογές, όπου σημείωσε σημαντικές απώλειες, κυρίως στο ισλαμιστικό του ακροατήριο.
Όλα αυτά λοιπόν, απαιτούν λεπτές ισορροπίες.
Εμείς λοιπόν, η Ελλάδα με την ιστορία, με το πνεύμα, με τον βαθύ πολιτισμό, την παιδεία και τις αρχές της δημοκρατίας, δεν έχουμε κανένα λόγο να αντιδράμε με θυμικό και να σκούζουμε υστερικά. Οφείλουμε όμως, να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση και ν’ αναδεικνύουμε διεθνώς την συνεχή ολίσθηση της Τουρκίας από τη Δύση.
Επισημαίνοντας ταυτοχρόνως, ότι οι Ρώσοι, φίλοι των εγχώριων πατριδοκάπηλων και χριστιανέμπορων, ΔΕΝ καταδίκασαν τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, αφού ο υπουργός εξωτερικών του Πούτιν, ο Πεσκόφ, το μόνο που είχε πει ήταν ότι δεν αναμένει να επηρεαστούν οι σχέσεις Ρωσίας- Τουρκίας από το ζήτημα της Αγίας Σοφίας… Έτσι για να συνεννοούμαστε…
