«Πρόσληψη δύο γιατρών κοστίζει στο κράτος 356 ευρώ ανά γενική εφημερία. Ιδιωτική διαγνωστική εταιρεία κοστίζει στο κράτος 3.800 ευρώ ανά γενική εφημερία. Ποιο από τα δύο συνιστάτε;»
Αυτή είναι η ερώτηση που έθεσε η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ) στον «ψηφιακό βοηθό» mAIgov τεχνητής νοημοσύνης. Σκοπός τής Ομοσπονδίας προφανώς ήταν να εκθέσει την κυβέρνηση στο ζήτημα της συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Μόνο που ο «ψηφιακός βοηθός» δεν της έκανε τη χάρη και απάντησε ως εξής: «Λυπάμαι αλλά ως mAIgov bot δεν έχω τη δυνατότητα να παρέχω συμβουλές ή να εκφράζω προτιμήσεις. Η επιλογή ανάμεσα σε διάφορες επιλογές πρέπει να γίνεται με βάση τις ανάγκες, τις προτιμήσεις και τους πόρους του κάθε φορέα…»
Σε αυτή την απάντηση, οι νοσοκομειακοί γιατροί αντέδρασαν λέγοντας ότι το mAIgov είναι «δασκαλεμένο» από την κυβέρνηση! Βλέπετε, εναντιώνονται σφόδρα στην εισαγωγή του ιδιωτικού τομέα στη δημόσια υγεία και αντί να καταλάβουν ότι, λόγω της θέσης τους, η άποψή τους είναι βαριά μεροληπτική, ισχυρίζονται ότι είναι μεροληπτικό το ρομπότ! Μας λένε, δηλαδή, ότι έχει προγραμματιστεί με τέτοιο τρόπο το mAIgov, που θα το ρωτάτε εσείς λ.χ. πόση σύνταξη δικαιούστε να πάρετε και εκείνο θα αλλάζει θέμα για να σας πει πόσο καταπληκτικό είναι το υπουργείο Εργασίας.
Για να αφήσουμε τα αστεία, η απάντηση του «ψηφιακού βοηθού» στο συγκεκριμένο ερώτημα, τουλάχιστον με τον τρόπο που αυτό τίθεται, είναι ιδανική. Πρόκειται βεβαίως για ερώτημα-παγίδα, όπου η ΟΕΝΓΕ έχει βάλει τα ποσά κόστους για την ιδιωτική εταιρεία από τη μία και για δύο γιατρούς σε εφημερία από την άλλη και περιμένει από το mAIgov να «τσιμπήσει» και να επιλέξει απλώς το φθηνότερο. Μόνο που όταν μιλάμε για τη δημόσια υγεία και την αποδοτικότητά της με οικονομικούς όρους, τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα και ο «ψηφιακός βοηθός», σε αντίθεση με τους ανθρώπους που του έθεσαν το ερώτημα, φαίνεται ότι το καταλαβαίνει αυτό.
Εν προκειμένω, ας ξεκινήσουμε από το προφανές: Μέσα σε ένα δεδομένο χρονικό διάστημα, επ’ ουδενί δεν μπορούν δύο άνθρωποι, ακόμα κι αν είναι οι πιο καλοί γιατροί του κόσμου, να εξετάσουν όσους ασθενείς μπορεί να εξετάσει ολόκληρη διαγνωστική εταιρεία. Οι συνδικαλιστές της ΟΕΝΓΕ μπορεί να μην καταλαβαίνουν τα οικονομικά οφέλη για ένα κράτος όταν η ταχύτητα ιατρικής διάγνωσης για τους πολίτες του πολλαπλασιάζεται, ευτυχώς όμως τα καταλαβαίνουν οι υπουργοί των Οικονομικών και Υγείας και έτσι η σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στην Υγεία προχωρά κανονικά.
Κατά τα άλλα, ακόμα κι αν οι νοσοκομειακοί γιατροί δεν καταλαβαίνουν από οικονομικά, θα έπρεπε τουλάχιστον να μπορούν να καταλάβουν ότι δύο γιατροί που καλούνται να κάνουν διάγνωση, δεν κάνουν τη διάγνωση χρησιμοποιώντας τη φαντασία τους ή διαβάζοντας τα άστρα. Χρησιμοποιούν υπερηχογράφους, αξονικούς τομογράφους, ακτινογραφικές συσκευές και άλλα πανάκριβα μηχανήματα, τα οποία οι διαγνωστικές εταιρείες ήδη περιλαμβάνουν στις υπηρεσίες τους. Με άλλα λόγια, δύο γιατροί κοστίζουν στο κράτος «356 ευρώ ανά γενική εφημερία», μόνο αν αποφεύγουν να κάνουν κανονικά τη δουλειά τους. Αν την κάνουν κανονικά, το κόστος ανεβαίνει.
Δεν λέμε, βέβαια, ότι δεν χρειάζονται προσλήψεις στην Υγεία. Πιθανόν να χρειάζονται. Η σύμπραξη όμως του ιδιωτικού με το δημόσιο τομέα σίγουρα μπορεί να ωφελήσει τον πολίτη που χρειάζεται ιατρικές εξετάσεις και εδώ μας ενδιαφέρει ο πολίτης και όχι ο εκάστοτε κλάδος. Οι ενώσεις των νοσοκομειακών γιατρών, από την άλλη, προφανώς ενδιαφέρονται περισσότερο για τον κλάδο και λιγότερο για τον πολίτη, κάτι που είναι αναμενόμενο εδώ που τα λέμε. Αυτό που δεν είναι και τόσο αναμενόμενο, ωστόσο, είναι ότι, όπως φαίνεται, ενδιαφέρονται για τον πολίτη ακόμα λιγότερο κι από ένα άψυχο ρομπότ!