Μείωση της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ποσοστού θνητότητας παρατηρείται τα τελευταία χρόνια σε ασθενείς ηλικίας άνω των 50 ετών, λόγω του προληπτικού ελέγχουν αλλά και των αλλαγών σε συνήθειες, όπως είναι η διακοπή καπνίσματος. Παράλληλα, όμως, καταγράφεται αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών και στα δύο φύλα, ενώ στα νεότερα άτομα εμφανίζεται πιο συχνά σε προχωρημένο στάδιο και συνήθως η διάγνωση γίνεται με καθυστέρηση.
Τα παραπάνω ανέφερε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με αφορμή το 43ο Πανελλήνιο Γαστρεντερολογικό Συνέδριο, ο γαστρεντερολόγος -διευθυντής της Γαστρεντερολογικής κλινικής του Θεαγενείου και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, Δημήτριος Τζιλβές.
Όπως ανέφερε ο κ. Τζιλβές, η αύξηση του σωματικού βάρους, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων προϊόντων κρέατος και η έλλειψη άσκησης είναι οι παράγοντες που ενοχοποιούνται για την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου στις νεαρότερες ηλικίες.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μελέτες έχουν δείξει ότι η αύξηση του δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) κατά 5 μονάδες συνεπάγεται αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε νέες ηλικίες. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται κατά 69%, όταν ο χρόνος μπροστά στην τηλεόραση ξεπερνά τις 14 ώρες την εβδομάδα. Η αυξημένη χρήση αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή του μικροβιώματος στο παχύ έντερο, γεγονός που επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
«Ωστόσο, ο ισχυρότερος γνωστός παράγοντας κινδύνου είναι το οικογενειακό ιστορικό. Άτομα με συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο παχέος εντέρου έχουν 2-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των συγγενών με καρκίνο και ειδικότερα όταν αυτός εμφανίστηκε σε ηλικία κάτω των 50 ετών, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος νόσησης» τόνισε ο κ. Τζιλβές.
Προληπτικός έλεγχος από τα 45 έτη
Ο προληπτικός έλεγχος, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, προτείνεται να αρχίζει από τα 45 έτη. Στις περιπτώσεις, όμως, που υπάρχει τουλάχιστον ένας συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο παχέος εντέρου ή δύο και περισσότεροι δεύτερου βαθμού συστήνεται η έναρξη να γίνεται στα 40 έτη. Ωστόσο, ο κ. Τζιλβές πρότεινε η πρώτη κολονοσκόπηση να γίνεται στην ηλικία των 50 ετών, όταν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου και εφόσον δεν υπάρχουν ευρήματα να επαναληφθεί μετά από μια 10ετία, ενώ σε περίπτωση που θα βρεθεί πολύποδας να επαναληφθεί μετά 5 χρόνια.
Μελέτη του Γαστρεντερολογικού Τμήματος του Θεαγενείου, που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 2020-2023 και βασίστηκε στα ευρήματα 492 κολονοσκοπήσεων, που έγιναν κατά την τελευταία τριετία σε ασυμπτωματικά άτομα, έδειξε στις ηλικίες 45-40 ετών ποσοστό ανίχνευσης πολυπόδων 11,8% ενώ στην ηλικιακή ομάδα 60-64 ετών ποσοστό 37,3%. Το ποσοστό προχωρημένων αδενωμάτων, δηλαδή πολυπόδων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ήταν 2,6% στην ομάδα των νεότερων ατόμων και 11,1% στη ομάδα των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας.
Νεότερα θεραπευτικά δεδομένα
Σύμφωνα με τον κ. Τζιλβέ, ο καρκίνος του παχέος εντέρου αντιμετωπίζεται με επιτυχία χάρη στην πρόληψη και τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους. Όταν εντοπιστεί, με κολονοσκόποηση, σε αρχικό στάδιο επιτυγχάνεται πλήρης ίαση με την αφαίρεση του πολύποδα ή του καρκίνου ενώ σε περίπτωση που εντοπιστεί σε μεταστατικό στάδιο, χάρη στις νέες θεραπείες μπορεί να επιτευχθεί ελεύθερη νόσου επιβίωση 4-5 χρόνων.
«Η θεραπεία πρώτης επιλογής είναι η χειρουργική με την αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου ή ακόμα και των πιθανών μεταστάσεων στο ήπαρ ή στους πνεύμονες, όταν ο αριθμός τους είναι περιορισμένος. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν νεότερα φάρμακα, τα οποία εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, αναστέλλοντας την περαιτέρω ανάπτυξη του όγκου. Οι συνδυασμοί των φαρμακευτικών θεραπειών έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου» επισήμανε ο κ. Τζιλβές.
Παράλληλα αναφέρθηκε στην ανοσοθεραπεία που κινητοποιεί το ανοσολογικό σύστημα του ασθενή για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Η ανοσοθεραπεία χορηγείται μετά τον προσδιορισμό συγκεκριμένων δεικτών, δηλαδή του μοριακού προφίλ του όγκου, δίνοντας την ευκαιρία εξατομικευμένης θεραπείας. Σε μελέτες ασθενών με καρκίνο ορθού στους οποίους χορηγήθηκε ανοσοθεραπεία, οι όγκοι θεραπεύτηκαν χωρίς να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
«Νεότερη εξέλιξη στη θεραπεία του προχωρημένου τοπικά καρκίνου αποτελεί η χορήγηση χημειοθεραπείας πριν από τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Σύμφωνα με μελέτες που παρουσιάστηκαν το 2023, η πρακτική αυτή έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επιβίωση του ασθενή ελεύθερου νόσου» πρόσθεσε ο κ. Τζιλβές.
Αναμένεται αύξηση της συχνότητας των φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου
Τα ιδιοπαθή φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, δηλαδή η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα είναι κατά κύριο λόγο αυτοάνοσα νοσήματα, που είναι ήδη συχνά και αναμένεται να είναι ακόμη συχνότερα στο μέλλον, επισήμανε ο γαστρεντερολόγος – διευθυντής ΕΣΥ στο Θεαγένειο, Κωνσταντίνος Σουφλέρης. Παράλληλα ανέφερε ότι για την έγκαιρη διάγνωση των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου, οι γαστρεντερολόγοι έχουν στη διάθεσή τους διαγνωστικές εξετάσεις, όπως η κολονοσκόπηση, η εντερογραφία, το εντερικό υπερηχογράφημα και ακόμη συγκεκριμένη εξέταση κοπράνων.
«Η ευχάριστη εξέλιξη των τελευταίων χρόνων είναι ότι έχουμε πολλές θεραπευτικές επιλογές που δεν είχαμε παλιότερα, οι οποίες έχουν πολύ καλή αποτελεσματικότητα. Αισιοδοξούμε ότι όλα αυτά, αν διαχυθεί η γνώση του πώς εφαρμόζονται, θα έχουν σημαντική επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών μας. Φανταστείτε ανθρώπους, οι οποίοι περιορίζουν την κοινωνική του δραστηριότητα και την επαγγελματική τους στη ζωή τους λόγω των νοσημάτων αυτών, που εκδηλώνονται με διάρροια κοιλιακό άλγος κόπωση πυρετό και συστηματική συμπτωματολογία. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να θέσουμε έγκαιρα τη διάγνωση και να αντιμετωπίσουμε το νόσημα όσο καλύτερα γίνεται ώστε οι άνθρωποι αυτοί να επιστρέψουν και αυτό που λέμε μία κανονική και φυσιολογική ζωή» πρόσθεσε ο κ. Σουφλέρης.
Δράσεις για το κοινό
Ενημερωτικές δράσεις για το κοινό θα πραγματοποιήσει ο Σύλλογος Φίλων Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Θεαγένειο «Αλέξανδρος Συμεωνίδης», από 23-26 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του συνεδρίου, στον προαύλιο χώρο του ξενοδοχείου Μακεδονία Παλλάς και στην παραλία μπροστά απ’ αυτό. Οι πολίτες θα μπορούν να ενημερωθούν για την πρόληψη της νόσου με τη βοήθεια οπτικοακουστικού υλικού, τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και την παρουσία εξειδικευμένων ιατρών. Παράλληλα, άνθρωποι που αντιμετώπισαν τη σοβαρή ασθένεια θα βρίσκονται στο χώρο αρωγοί της προσπάθειας ενημέρωσης.
«Στοχεύουμε να ενημερώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα διαχέοντας το μήνυμα της έγκαιρης διάγνωσης της νόσου. Μέσα από ένα διαδραστικό ψηφιακό περιβάλλον, οι πολίτες θα ενημερωθούν παρεμβαίνοντας εικονικά και φροντίζοντας το «ψηφιακό σώμα» τους ώστε να νικήσουν στον αγώνα κατά του καρκίνου» σημείωσε η πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Θεαγένειο, Καίτη Κοντοπούλου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
