Καμία ζωντανή πίνα που είναι το μεγαλύτερο δίθυρο μαλάκιο της Μεσογείου, δεν εντοπίστηκε σε περιοχή του Θερμαϊκού κόλπου και της Χαλκιδικής κατά την έρευνα επιστημόνων για τη διάσωση του είδους που είναι στα πρόθυρα εξαφάνισης εξαιτίας προσβολής από παθογόνους οργανισμούς.
Σε δράσεις αποκατάστασης των πληθυσμών της πίνας (Pinnanobilis), οι οποίοι έχουν καταρρεύσει πλήρως στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο, προχωρά η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής Μακεδονίας του ΟΦΥΠΕΚΑ. Οι δράσεις περιλαμβάνουν τη συνεχόμενη περιβαλλοντική παρακολούθηση του είδους, αλλά και προσπάθειες δημιουργίας πυρήνων νέων πληθυσμών μέσω μεταφυτεύσεων. Τα θέματα αυτά συζητήθηκαν στο πλαίσιο ημερίδας με θέμα «Η Μεσογειακή Πίνα Pinnanobilis σε κρίση. Συνέργειες για τη διάσωσή της» που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Αποθήκη 13 του Κεντρικού Λιμεναρχείου Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δρόσο Κουτσούμπα, τα νεκρά άτομα πίνας μεγάλου μεγέθους που βρέθηκαν στην περιοχή έρευνας, διαπιστώθηκε ότι ήταν νεκρά ήδη για αρκετό καιρό ενώ η απουσία νεαρών ατόμων πίνας συνεπάγεται την αποτυχία αναπαραγωγής τις προηγούμενες χρονιές. Είναι δε ενδεικτικό ότι σε 31 σημεία δειγματοληψίας, εντοπίστηκαν 40 νεκρά άτομα πίνας και κανένα ζωντανό.
Σημειώνεται ότι ο κ.Κουτσούμπας πραγματοποιεί έρευνα -καταγραφή των πληθυσμών της πίνας με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ σε δύο Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές ευθύνης της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής Μακεδονίας, και ειδικότερα σε τμήμα του Θερμαϊκού Κόλπου που ανήκει στην Προστατευόμενη Περιοχή Δέλτα Αξιού και στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή «Ακρωτήριο Πύργος – Όρμος Κύψας-Μάλαμο», στην Κασσάνδρα της Χαλκιδικής.
Στο πλαίσιο του έργου, έχουν εγκατασταθεί ειδικοί συλλέκτες για τη συλλογή προνυμφών πίνας σε επιλεγμένα σημεία όπου, είτε καταγράφονται υγιείς πληθυσμοί του είδους είτε είναι πιθανό με τα θαλάσσια ρεύματα να υπάρξει εγκατάσταση προνυμφών. Επίσης, προβλέπεται η μεταφορά υγιών ατόμων πίνας σε συγκεκριμένα ενδιαιτήματα των περιοχών μελέτης (π.χ. εκβολικές περιοχές) όπου, λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών (χαμηλές θερμοκρασίες σε μεγάλα χρονικά διαστήματα του έτους – ακραίες αλατότητες), μειώνεται πολύ η πιθανότητα εξάπλωσης του παρασίτου Haplosporidiumpinnae.
Στο πλαίσιο του ίδιου έργου δημιουργείται διαδικτυακή πλατφόρμα Επιστήμης των Πολιτών για την Διάσωση της Πίνας στις ελληνικές θάλασσες. Οι επιστήμονες καλούν τους πολίτες που τυχόν εντοπίσουν ζωντανή είτε και νεκρή πίνα, να αναρτήσουν φωτογραφίες και λεπτομέρειες (σε ποια περιοχή λήφθηκε η φωτογραφία, πόσες πίνες ήταν εκεί, σε τι κατάσταση ήταν) στη σελίδα στο Facebook «Red Fish Project», και να γίνουν έτσι τα μάτια και τα αυτιά των επιστημόνων στην περιοχή τους, συνδράμοντας στις προσπάθειες διάσωσης του είδους. Μάλιστα, σε ειδικό φυλλάδιο που ετοιμάστηκε από τον Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., σε συνεργασία με το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών, δίνονται πληροφορίες στους πολίτες που εντοπίζουν και θέλουν να καταγράψουν το συγκεκριμένο είδος και συνοψίζονται στα εξής:
1.Οι ζωντανές πίνες στέκονται όρθιες στον πυθμένα και το όστρακό της κλείνει απότομα εάν αισθανθούν κάποια αλλαγή στο περιβάλλον τους
2.Οι ζωντανές αλλά προσβεβλημένες από το παράσιτο πίνες κλείνουν πολύ αργά το όστρακό τους και συχνά αυτό δεν κλείνει εντελώς
3.Οι νεκρές πίνες δεν είναι απαραίτητα ξεριζωμένες από τον πυθμένα , μπορεί και αυτές να στέκονται όρθιες όπως οι ζωντανές αλλά το εσωτερικό του οστράκου είναι άδειο και οι θυρίδες του δεν ανοιγοκλείνουν.
*Επισυνάπτεται φωτογραφία που παραχώρησε ο ΟΦΥΠΕΚΑ/ Γονοσυλλέκτες Πίνας, Φωτογραφία: Ορέστης Παπαδάκης
ΑΠΕ-ΜΠΕ
