Πώς στήθηκε το κράτος του ΠαΣοΚ τη δεκαετία του ΄80 – Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου που ανήλθε στην εξουσία στις 18 Οκτωβρίου 1981, είχε την εξαιρετική συγκυρία να βρεθεί σ’ ένα ιδιαιτέρως ευνοϊκό ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος
Γράφει ο συνεργάτης του Έμβολος δημοσιογράφος Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Ήταν η εποχή των πολιτικών –κομματικών πειραματισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με νέα κόμματα στο προσκήνιο.

Κόμματα που είχαν την ευχέρεια να τοποθετούνται ιδεολογικά πέραν της κομμουνιστικής Αριστεράς αλλά και των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Βορείου Ευρώπης.

Ήδη, ήταν εμφανής η άνοδος του Μιτεράν με το σοσιαλιστικό κόμμα στη Γαλλία, ενώ το ίδιο συνέβαινε και με τον Γκονζάλες στην Ισπανία.

 

Σε εσωτερικό επίπεδο και πέραν του έντονου συνθηματικού λαϊκισμού του Παπανδρέου και των επιτελών του, το ΠαΣοΚ  ήταν το πρώτο μη κομμουνιστικό κόμμα που από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, είχε καταφέρει ν’ αναπτύξει και ν’ αποκτήσει πανελλαδικά οργανωμένη βάση.

Επεξεργαζόμενο ταυτοχρόνως μια ευφυή στρατηγική για να καταλάβει την εξουσία.

Δηλαδή, την αντιπροσώπευση των «μη προνομιούχων», στοχεύοντας κυρίως στις εαμογενείς μάζες, που ήταν «αποκλεισμένες» από την δημόσια ζωή.

Έτσι, κατάφερε να εμφανιστεί ως «επαναστατική» και πατριωτική δύναμη και να υπερφαλαγγίσει την Αριστερά.

Στην ουσία, το ΠαΣοΚ ήταν άλλο ένα αρχηγικό κόμμα, με φεουδαρχικού τύπου συσπειρώσεις των στελεχών του πέριξ του Ανδρέα Παπανδρέου.

Στις μάζες πουλήθηκε ελπίδα για μια δήθεν θεμελίωση κράτους δικαίου και στην αποκοπή του ομφάλιου λώρου που συνέδεε παραδοσιακά  το «φαύλο» πολιτικό σύστημα της Δεξιάς, την οικονομία και την κοινωνία.

Τόσο για νοήμονες εκείνης της εποχής, όσο και εκ του αποτελέσματος, στόχος δεν ήταν τίποτα περισσότερο από την πρόσβαση της εκλογικής του πελατείας στο κράτος και η κατάλυση του «κράτους της Δεξιάς».

 

Η περίοδος του Ανδρέα Παπανδρέου χαρακτηρίζεται από δυο φάσεις:

Η πρώτη, αφορά το χρονικό διάστημα από την άνοδο του ΠαΣοΚ στην εξουσία, μέχρι τις εκλογές του 1985.

Όπου επιχειρείται κι επιτυγχάνεται η απόλυτη κατάληψη του κράτους.

Ορδές πολιτικού προσωπικού μ’ ένα απλό σημείωμα μιας κλαδικής του ΠαΣοΚ διορίζεται στο κράτος, ενώ με την απλόχερη εισοδηματική πολιτική επωφελούνται κυρίως οι δημόσιοι υπάλληλοι κι οι συντεχνίες του ευρύτερου δημόσιου τομέα .

Τότε, εκτός της κατακόρυφης ανόδου των εξόδων του κράτους, επιχειρείται η οικονομική πολιτική που δημιουργεί ενίσχυση της ζήτησης, ούτως ώστε να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή και να ενισχυθούν –τονωθούν οι επενδύσεις.

Κάτι που αποδείχτηκε τραγικό λάθος, δεδομένου ότι ήδη η χώρα είχε ενταχθεί στο πλαίσιο της κοινής αγοράς που είχε άλλα καταναλωτικά πρότυπα, με συνέπεια η υπερβάλλουσα ζήτηση να οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των εισαγωγών και του πληθωρισμού, να κομματιάσει το ισοζύγιο πληρωμών  και ταυτοχρόνως να καταστήσει μη ανταγωνιστικές τις ελληνικές επιχειρήσεις.

 

Ταυτοχρόνως, η κολακεία σε διάφορα τμήματα του ελληνικού πληθυσμού συνεχιζόταν αμείωτη.

Στον αγροτικό τομέα, ουσιαστικά δεν υπήρξε καμιά παρέμβαση για την επίλυση των διαρθρωτικών προβλημάτων.

Αντιθέτως, όλο το παραγωγικό πρότυπο δεν βασίστηκε ούτε προσαρμόστηκε στις ανάγκες της αγοράς ή έστω των εξαγωγών, αλλά στο σύστημα των επιδοτήσεων.

Δισεκατομμύρια έκαναν φτερά και χιλιάδες αγρότες έγιναν προσκυνητές του κόμματος.

 

Εκεί, όμως, που στήθηκε αληθινό πάρτι ήταν στον τομέα των προβληματικών επιχειρήσεων, που έγιναν τέτοιες ειδικά μετά την δεύτερη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση.

Τότε το ΠαΣοΚ, μέσω του ΟΑΕ (Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων), έθεσε υπό κρατικό έλεγχο εκατοντάδες επιχειρήσεις, με στόχο να μην οδηγηθούν στη χρεοκοπία και διογκωθεί η ανεργία.

Ο Παπανδρέου, δηλαδή, μετέθεσε το πρόβλημα για το μέλλον, κρατώντας στη ζωή επιχειρήσεις χωρίς καμιά προοπτική, μη βιώσιμες κι αντιπαραγωγικές.

Κι όλοι οι υπάλληλοί τους έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι και δη με πολύ υψηλότερες αμοιβές εκείνων που λάμβαναν μέχρι τότε.

Όλη αυτή η ιστορία, κόστισε στο ελληνικό δημόσιο περισσότερο από ένα τρισεκατομμύριο δραχμές!

Κι αφού μονιμοποιήθηκαν ως δημόσιοι υπάλληλοι οι εργαζόμενοι στις προβληματικές εταιρείες, το ΠαΣοΚ συντάχθηκε δίπλα στις επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των ΔΕΚΟ, οι εργαζόμενοι των οποίων δήλωναν αδικημένοι.

Έτσι, εκτός των πρωτοφανών προνομίων και των κατακόρυφων αυξήσεων των αμοιβών, θεσπίστηκε κι η επίσης καταστροφική συμμετοχή των εργαζομένων στη διοίκηση των ΔΕΚΟ και των κρατικών εταιρειών.

Οι ταλιμπάν του πασοκικού κράτους είχαν δημιουργηθεί.

Το καθεστώς των υπέρμετρων ελλειμμάτων έχει ξεκινήσει.

 

Η δεύτερη φάση της παπανδρεϊκής περιόδου, αφορά την δεύτερη τετραετία του ΠαΣοΚ, από το 1985 και μετά.

Όπου έρχεται αντιμέτωπο με τα έντονα οικονομικά προβλήματα, λόγω της εκτίναξης του ισοζυγίου πληρωμών, που προκλήθηκε από την αύξηση των εισαγωγών και τη μείωση των εξαγωγών και των άδηλων πόρων.

Θα επιχειρηθούν τότε παρεμβάσεις λιτότητας, αλλά θα παραμείνουν άθικτες οι αιτίες που προκαλούσαν τα ελλείμματα.

Ακόμη όμως κι αυτές οι δειλές παρεμβάσεις, εγκαταλείφθηκαν με το δημαγωγικό σύνθημα «Τσοβόλα δώστα όλα», εν όψει εκλογών.

 

Να τα πούμε και με αριθμούς.

Όλη η δεκαετία του ΄80, κινήθηκε με υψηλότατους ρυθμούς πληθωρισμού.

24,9% το 1982, 20,4% το 1989.

Η ισοτιμία της δραχμής υπέστη συνεχείς πτώσεις είτε μέσω υποτιμήσεων, είτε μέσω διολίσθησης.

Το 1980 με κυβέρνηση Ράλλη είχε 42,5 δραχμές ανά δολάριο.

Το 1990, λίγο πριν αναλάβει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, είχε 158,5 δραχμές ανά δολάριο!

Κι όχι μόνο αυτό.

Το 1980, ο δημόσιος δανεισμός ήταν 28,6% του ΑΕΠ.

Το 1990, ο δημόσιος δανεισμός είχε φτάσει το 80,7% του ΑΕΠ!

Κι όλα αυτά, όταν είχαν εισρεύσει στην Ελλάδα δισεκατομμύρια δραχμές από διάφορα κοινοτικά πακέτα στήριξης… Σκεφτείτε να μην υπήρχαν κι αυτά…

 

Να πούμε κι άλλα;

Να μιλήσουμε για διαφθορά;

Που ουσιαστικά τη νομιμοποίησε ο ίδιος ο Ανδρέας Παπανδρέου;

Πόσοι θυμούνται ή γνωρίζουν σήμερα ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε κάνει την περίφημη δήλωση «ένα δωράκι είναι κατανοητό, αλλά όχι και 500 εκατομμύρια», αναφερόμενος σε στέλεχος της κυβέρνησής του, που είχε δωροδοκηθεί για προμήθειες στη ΔΕΗ;

Πόσοι θυμούνται ή γνωρίζουν ότι το σύνολο των κεφαλαίων των επιχειρήσεων του δημοσίου είχε τοποθετηθεί… όλως τυχαίως στην τράπεζα του απατεώνα Κοσκωτά;

Πόσοι θυμούνται ή γνωρίζουν ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ΠαΣοΚ, Μένιος Κουτσόγιωργας, είχε βρεθεί με κατατεθειμένα από τον Κοσκωτά χρήματα σε ελβετική τράπεζα;

 

Να μιλήσουμε για την φαύλη και χαριστική συνταξιοδότηση εκατοντάδων  χιλιάδων μη δικαιούχων λόγω… Εθνικής Αντίστασης;

Που δημιούργησε νέες στρατιές υποστηρικτών;

Να μιλήσουμε για την φαύλη δανειοδότηση των αγροτικών συνεταιρισμών, που αντί να διοχετευθεί στην ανάπτυξη έγινε αέρας;

Να μιλήσουμε για μεθόδους που δημιουργούσαν ένα πολυπηθές στρώμα εκμαυλισμένης κοινωνίας που είχε κάθε συμφέρον να ακολουθεί το ΠαΣοΚ, ότι κι αν έπραττε, όπως κι αν κυβερνούσε;

Να μιλήσουμε ακόμη και για την αισθητική των σκυλάδικων με τακτικούς θαμώνες τους υπουργούς του ΠαΣοΚ και τον ίδιο τον Ανδρέα Παπανδρέου, που δημιούργησαν τον λαμέ πολιτισμό;

Να μιλήσουμε και για τη δήθεν υπερήφανη εξωτερική πολιτική; Στην οποία ο Παπανδρέου έκανε συνεχή πειράματα και δημιουργούσε σχέσεις με περιθωριακά ή τριτοκοσμικά κράτη;

Ποιοι θυμούνται άραγε την ανώμαλη προσγείωση της Ελλάδας, όταν οι Σοβιετικοί εισέβαλλαν στο Αφγανιστάν κι ο Ρήγκαν ήταν νικητής των εκλογών στις ΗΠΑ;

Ποιοι θυμούνται ότι ακόμη κι ο Μιτεράν τότε εγκατέλειψε τις πολιτικές των κρατικοποιήσεων και ακολούθησε ως γνήσιος χαμαιλέων το ΠαΣοΚ;

Αλλά, η ζημιά είχε γίνει…

Τι να θυμηθεί κανείς και τι να ξεχάσει;

Ο λογαριασμός όμως, τρέχει σήμερα.

Και κάποιοι σκελετοί κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.

Κι αντιγράφουν την ιστορία, κάνοντας ότι δεν γνωρίζουν πως όταν αυτή επαναλαμβάνεται, αποτελεί μέγιστη φάρσα…

 

Προηγούμενο άρθροΠρωτοσέλιδα εφημερίδων του Σαββάτου 16 Ιουλίου 2016
Επόμενο άρθροΤουρκία: Αιματηρή απόπειρα πραξικοπήματος σημειώθηκε στη χώρα, ο Ερντογάν φαίνεται πως ελέγχει την κατάσταση
*Ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας («Hellas Special Άφιλτρο», «Ο Γέρος του Βοριά» που αποτελεί τη λαϊκή βιογραφία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, «Οι Μύθοι και το Παραμύθι»). Θεωρείται εκ των πρωτεργατών της «ελεύθερης ραδιοφωνίας» και επί χρόνια ασχολήθηκε με την πολιτική αρθρογραφία και ανάλυση σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνα και τηλεοπτικούς σταθμούς. Για πολλά χρόνια συνδύασε την εργασία με τα χόμπι του (αθλητισμός) , με την ιδιότητά του ως Γενικός Διευθυντής της εφημερίδας «Sportime» και της «Αθλητικής Ηχούς», ενώ έχει γράψει στίχους σε τραγούδια σημαντικών Ελλήνων δημιουργών και τραγουδιστών.