Όλη αυτή η ατελείωτη κουβέντα περί σοσιαλδημοκρατικοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ, αν θυμάστε, ξεκίνησε από το Νίκο Μαραντζίδη. Με την κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκεται προς το τέλος της, το 2018 ο κ. Μαραντζίδης έγραφε στην Καθημερινή ότι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα επρόκειτο να εκσυγχρονιστεί τα αμέσως επόμενα χρόνια, ακολουθώντας ίδια πορεία με το ΠΑΣΟΚ.
Αυτά τα «επόμενα χρόνια», που λέτε, ήρθαν και πέρασαν και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν άλλαξε καθόλου. Ο κ. Μαραντζίδης παρ’ όλα αυτά συνέχισε να περιμένει, μέχρι που είδε και απόειδε και τελικά το πήρε απόφαση πριν λίγες ημέρες και είπε να σοσιαλδημοκρατικοποιήσει τον ΣΥΡΙΖΑ μόνος του. Άλλη εξήγηση δεν υπάρχει για το γεγονός ότι ανέλαβε σύμβουλος στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ εν όψει των ερχόμενων εκλογών, καθώς, θυμίζουμε, ο κ. Μαραντζίδης έχει ασκήσει στο παρελθόν σφοδρή κριτική στην Αριστερά, με αποτέλεσμα μάλιστα να πέσει θύμα επίθεσης τραμπούκων.
Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ τώρα, η προσθήκη Μαραντζίδη λογικά στοχεύει στους κεντρώους ψηφοφόρους και, δεδομένου ότι ο χρόνος είναι ελάχιστος μέχρι τις εκλογές, προφανώς είναι και μία απόπειρα αλλαγής του προφίλ του κόμματος γενικότερα. Στην επόμενη βουλευτική περίοδο, δηλαδή, ο κ. Μαραντζίδης πιθανότατα θα παίξει στη δημόσια σφαίρα το ρόλο του συριζαίου σοσιαλδημοκράτη, σε μία προσπάθεια μετατροπής του κόμματος σε μία σοβαρή πολιτική δύναμη και επιστροφής του στο ρόλο της εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης έναντι της Κεντροδεξιάς. Ένα μεγάλο πρόβλημα εδώ, ωστόσο, είναι πως αν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει ποτέ σοβαρή πολιτική δύναμη, θα πάψει να είναι ΣΥΡΙΖΑ. Το άλλο μεγάλο πρόβλημα για τον κ. Μαραντζίδη είναι ότι μάλλον άργησε πολύ και είναι υπερβολικά μόνος για να αντιστρέψει την πτωτική πορεία του κόμματος.
Όσο για τη νομοτελειακή ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ α λα ΠΑΣΟΚ που προσδοκούσε, ίσως θα έπρεπε να υπολογίσει ότι η Ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο όταν υπάρχουν οι κατάλληλοι άνθρωποι για να την επαναλάβουν. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΠΑΣΟΚ των δεκαετιών του 1980 και του 1990 δεν μοιάζει και τόσο με τον ΣΥΡΙΖΑ των δεκαετιών του 2010 και του 2020. Το ΠΑΣΟΚ, ας πούμε, το 1996 ανέδειξε για αρχηγό του, στη θέση του Ανδρέα Παπανδρέου, τον Κώστα Σημίτη ο οποίος επικράτησε του Άκη Τσοχατζόπουλου στη μάχη της διαδοχής. Αν πλην Σημίτη και Τσοχατζόπουλου αφαιρούσαμε όλα τα στελέχη εκείνου του ΠΑΣΟΚ και βάζαμε στη θέση τους όλα τα στελέχη του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ, εσείς ποιος λέτε να ήταν τότε ο διάδοχος του Ανδρέα; Ο Σημίτης ή ο Τσοχατζόπουλος; Και μόνο από την απάντηση σε αυτή την ερώτηση φαίνεται ότι η διαφορά ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα και στον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη δεν είναι καθόλου αμελητέα.
Επιπλέον, με σεβασμό στον πολιτικό επιστήμονα και ιστορικό Νίκο Μαραντζίδη, η Ελλάδα της σημερινής εποχής δεν έχει καμία σχέση με εκείνη της δεκαετία του ‘80 για να μπορεί ένα κόμμα να μοιράζει ως κυβέρνηση δανεικά μέχρι να αποτυπωθεί στη συνείδηση του κόσμου ως η μόνη συμφέρουσα πρόταση εξουσίας. Το ΠΑΣΟΚ, με άλλα λόγια, δεν ήταν ποτέ «εναλλακτική πρόταση» όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν η βασική πρόταση διακυβέρνησης του τόπου, σε σημείο να το αντιγράφουν οι αντίπαλοί του. Πράγμα που σημαίνει ότι το παλιό, «ορθόδοξο», σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ έγινε συστημικό κόμμα όχι όταν προσαρμόστηκε στην πραγματικότητα, αλλά όταν έκανε την Ελλάδα δική του: Δεν «συστημοποιήθηκε» το ΠΑΣΟΚ, η χώρα «πασοκοποιήθηκε». Σε μία Ελλάδα, λοιπόν, που είναι πλέον τόσο εύπλαστη όσο και το σκληρό της νόμισμα, αυτό δεν πρόκειται να ξαναγίνει.
Με δυο λόγια, αν θέλει σήμερα ένα αριστερό, αντιδραστικό κόμμα να λογίζεται ως συστημικό, πρέπει πρώτα να σκοτώσει την ταυτότητά του. Επί του πρακτέου, αυτό σημαίνει ότι περισσότερη σημασία από το ποιος έρχεται από εδώ και στο εξής στον ΣΥΡΙΖΑ έχει το ποιος φεύγει. Ένας Μαραντζίδης δεν φέρνει την άνοιξη και είναι σχεδόν βέβαιο ότι κι άλλοι δέκα Μαραντζίδηδες να έρθουν, ο αριστερός χειμώνας θα συνεχιστεί αμείωτος όσο υπάρχουν στο κόμμα οι Πολάκηδες, οι Δρίτσες, οι Παππάδες, οι Τζανακόπουλοι, οι Μουζάλες, οι Ακρίτες και άλλοι πόσοι ακόμα…