Σαν σήμερα, το 1927, γεννήθηκε στην Βουδαπέστη ο Φέρεντς Πούσκας, ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες που ανέδειξε το παγκόσμιο ποδόσφαιρο, ο μυθικός «καλπάζων συνταγματάρχης».
Σήμερα θα δούμε πώς χάθηκε για το ελληνικό ποδόσφαιρο μια τεράστια ευκαιρία να αλλάξει και να ξεφύγει από την μιζέρια. Κι επειδή εγώ, ως «Εθνικάκιας» μπορεί να μην είμαι αντικειμενικός, θα φιλοξενήσω μέρος από ένα εξαιρετικό δημοσίευμα του συναδέλφου Αντώνη Οικονομίδη
* Πριν 66 χρόνια, πέραν της θρησκευτικής κατάνυξης της Μεγάλης Εβδομάδας, οι Έλληνες «προσκύνησαν» τον τεράστιο Φέρεντς Πούσκας και την ποδοσφαιρική του παρέα, στην τότε επίσκεψή τους στην Αθήνα. Επίσκεψη που συνέβαλλε στο να περάσει ο Εθνικός εκείνης της περιόδου στη σφαίρα του μύθου! Μερικούς μήνες πριν, μέσα Νοεμβρίου, η Χόνβεντ βρίσκεται σε περιοδεία στην Ευρώπη, έχοντας εξασφαλίσει σχετική άδεια της ουγγρικής κυβέρνησης. Το ξέσπασμα της επανάστασης (Uprising) στην Ουγγαρία βρίσκει την Χόνβεντ στην Αμβέρσα , όπου θα διεξάγονταν ο αγώνας της με την Αθλέτικ Μπιλπμπάο, λόγω των ταραχών στην Βουδαπέστη. Παράλληλα, οι ελληνικές εφημερίδες φιλοξενούν μια συνέντευξη του Πούσκας, με την οποία ενημερώνει το κοινό πως υπάρχει εδώ και καιρό συμφωνία για έλευση στην Αθήνα και φιλικά παιχνίδια την Άνοιξη.
Καταλύτης για την προσπάθεια αλλαγής του status του Εθνικού , ήταν ο Δημήτρης Καρέλλας. Γόνος οικογένειας επιχειρηματιών, ιδιοκτήτης της εταιρίας κλωστοϋφαντουργίας «ΑΙΓΑΙΟΝ» – τότε μεγαλύτερης στην Ευρώπη και με πρωτόγνωρη για την μεταπολεμική Ελλάδα βιομηχανική υποδομή κι εγκαταστάσεις – με τεράστια οικονομική επιφάνεια, πολύ μεγαλύτερη από αυτή των ομολόγων του στους παραδοσιακά «μεγάλους» του ελληνικού ποδοσφαίρου και παθολογική αγάπη για τον Εθνικό, ενοχλούσε την καθεστηκυία ποδοσφαιρική τάξη.
Το φιλικό με τον Εθνικό είναι προγραμματισμένο για την Δευτέρα, την επόμενη του Πάσχα. Στις τέσσερις μέρες που μεσολαβούν (αλλά και σε αυτές που ακολούθησαν μέχρι την αναχώρηση της Hungaria), στην Αθήνα επικρατεί παροξυσμός σε κάθε δημόσια εμφάνιση των Μαγυάρων. Οι εφημερίδες της εποχής καλύπτουν κάθε βήμα των Πούσκας, Γκρόσιτς και Κόκσιτς. Από – εκείνη – την βόλτα τους στο κέντρο της Αθήνας, από την επίσκεψη τους στην Ακρόπολη, από την πρώτη τους προπόνηση στο Στάδιο Καραϊσκάκη (κοινή έδρα του Ολυμπιακού και του Εθνικού), μέχρι και τον άκρως παραδοσιακό, ελληνικό τρόπο, με τον οποίο γιόρτασαν, την Κυριακή (παραμονές του φιλικού) το Πάσχα.
Ο Καρέλλας πηγαίνει με τον Πούσκας στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, το Μεγάλο Σάββατο κλέβοντας την προσοχή των (λιγοστών) παρευρισκόμενων στο παιχνίδι του «τριφυλλιού» με την Προγκρεσούλ για το Τουρνουά του Πάσχα! Η ενόχληση όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά εντείνεται. Το ίδιο κι η φημολογία για ζωηρό ενδιαφέρον του Εθνικού για την ένταξη Μαγυάρων στο ρόστερ του, διάθεση που αν υλοποιούνταν θα τον έκανε πανίσχυρο… Σ’ ένα κατάμεστο από 30.000 ανθρώπους “Καραϊσκάκη” οι Ούγγροι συντρίβουν με 7-0 τον Εθνικό! Μικρό το κακό για τις φιλοδοξίες του διοικητικού του ηγέτη.
Τότε, ο Εθνικός επιβεβαιώνει την φημολογία των ημερών αλλά και προφανώς τις μεθοδικές κινήσεις μηνών, ανακοινώνοντας την συμφωνία του με πέντε Ούγγρους, τον Σάμπο, τον Τσόλνοκ, τον Τζάμποκι, τον Γκαραμβολγκί και τον Σάγγι, οι οποίοι μάλιστα δημοσιοποιείται πως υπέγραψαν και τα σχετικά δελτία.
Ο Εθνικός συνεχώς βγαίνει κερδισμένος. Κερδίζει σε οπαδούς, σε αναγνώριση, σε προβολή. Κερδίζει σε εισιτήρια, κερδίζει στο γήπεδο και θέτει τις βάσεις για να συνεχίσει να το κάνει και τα επόμενα χρόνια.
Ο Καρέλλας παρασύρεται. Κανονίζει τουρνέ στην Αίγυπτο, δεν αρκείται στις συμφωνίες με τους πέντε Ούγγρους και ζητά την άδεια από την ουγγρική ομοσπονδία προκειμένου να χρησιμοποιήσει σε αυτήν τον Γκαραμβολγκί και τον Σάμπο (από την συμφωνία που είχε κάνει μαζί τους ενόσω βρίσκονταν στην Αθήνα), αλλά και τρία ακόμη στελέχη της πολλά υποσχόμενης εθνικής Νέων της Ουγγαρίας, τον Τάμας Φριντβάλσκι, τον Γιόζεφ Κούζμαν και τον Ιστβάν Στάντσικ. Έχει ξεπεράσει τα όρια, έχει ενοχλήσει αρκετά. Και η ΕΠΟ – προφανώς καθοδηγούμενη από τους «μεγάλους» του κέντρου – θεωρεί τις συμφωνίες που έχει συνάψει με τους Ούγγρους δείγμα επαγγελματισμού και επιβάλει τεράστιο πρόστιμο (125 φορές μεγαλύτερο του προβλεπόμενου) και δίμηνο αποκλεισμό από κάθε αγωνιστική υποχρέωση, αλλά με αναστολή.
Ποινή που δεδομένα – κι ανεξάρτητα από τον ανασταλτικό, ουσιαστικά προειδοποιητικό της χαρακτήρα – δεν θα μπορούσε να σταθεί, αφού χρειάζονταν αποδείξεις πως οι Ούγγροι ήταν επαγγελματίες. Γι’ αυτό κι η ελληνική ομοσπονδία δεν αρκείται στην πρώτη ποινή. Άμεσα σχεδόν εμφανίζεται μια καταγγελία δωροδοκίας εις βάρος των παραγόντων του Εθνικού. Τελικά ο καταγγέλλων ποδοσφαιριστής της Προοδευτικής αναιρεί (προφανώς κατόπιν πιέσεων εκ μέρους του Εθνικού) την καταγγελία του, η οποία για την ιστορία αφορούσε παιχνίδι στο οποίο ο Εθνικός ηττήθηκε! Η ζημιά όμως έχει ήδη γίνει. Αυτομάτως, ο ανασταλτικός χαρακτήρας της τιμωρίας περί επαγγελματισμού, δεν υφίσταται κι η ποινή γίνεται άμεσα εκτελεστέα. Οι συμφωνίες του Εθνικού διαλύονται, όπως κι οι φιλοδοξίες του για αλλαγή του status quo στο ελληνικό ποδοσφαιρικό στερέωμα. Το καλοκαίρι, η ποινή του Εθνικού μειώνεται και ο Εθνικός συμμετέχει κανονικά στο πρωτάθλημα της επόμενης σεζόν. Δεν κέρδισε ποτέ τίποτα.
Τότε, είχε φτάσει πιο κοντά από ποτέ. Κι ίσως αυτός ήταν ο λόγος που συντηρήθηκε για δεκαετίες ένας από τους μεγαλύτερους λαϊκούς ποδοσφαιρικούς μύθους στην Ελλάδα, που ήθελε τον Καρέλλα να έχει συμφωνήσει και με τους Πούσκας, Γκρόσιτς και Κόκσιτς να συνεχίσουν την καριέρα τους στον Εθνικό. Ποτέ, δεν ειπώθηκε κάτι τέτοιο, ούτε και τα ρεπορτάζ της εποχής το ανέφεραν. Ο Καρέλλας, δεν αποκλείεται να το προσπάθησε. Δεδομένα, είχε την οικονομική δυνατότητα να το κάνει. Και ποιος ξέρει – αν η ιστορία εξελίσσονταν διαφορετικά – μπορεί να το πετύχαινε κιόλας. Την προσβασιμότητά του άλλωστε στα ενδότερα του ουγγρικού ποδοσφαίρου, την απέδειξε.
Δεκατέσσερα χρονια αργότερα, ο «Καλπάζων Συνταγματάρχης» οδηγεί τον Παναθηναϊκό στην μεγαλύτερη συλλογική επιτυχία στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών κόντρα στον Άγιαξ. Κι ο Καρέλλας, ήταν εκεί, στο «Γουέμπλεϊ», ζώντας ως θεατής, ως υποστηρικτής του Πούσκας, αυτό που μια ζωή κυνήγησε ως παράγοντας…
