Θυμάστε κάτι άρθρα στο διαδίκτυο και στον τύπο, τέτοιο καιρό πέρυσι, για τη χαμηλή κατάταξη της χώρας μας στο δείκτη ελευθερίας; Μήπως εκείνα για την ελευθερία του τύπου; Όπου η κατάταξη της Ελλάδας βασιζόταν σε κάτι μετρήσεις μίας ΜΚΟ που τοποθετούσε την ελευθερία του τύπου της χώρας μας χαμηλότερα κι από της Μπουρκίνα Φάσο; Επρόκειτο για θέματα που απασχολούσαν για μέρες το δημόσιο διάλογο. Ωστόσο, με όλους τους άλλους δείκτες και την κατάταξη της χώρας σε κατηγορίες που τα πηγαίνει καλά, τι γίνεται; Πού είναι τα άρθρα;
Πού είναι, για παράδειγμα, τα σχόλια για την κατάταξη της Ελλάδας στο δείκτη της δημοκρατίας; Εκεί όπου, σύμφωνα με το Democracy Index του Economist, η χώρα μας ανέβηκε εννέα θέσεις μες στο 2022 και θεωρείται πλέον η 25η ποιοτικότερη δημοκρατία παγκοσμίως…; Δεν θα γίνει κουβέντα για αυτό; Δεν θα πει κανείς τις εντυπώσεις του; Γιατί όταν η χώρα υποτίθεται ότι έπεσε χαμηλότερα στο δείκτη ελευθερίας το 2021, όλος ο κόσμος ξέχασε ότι είχαμε μία πανδημία που ανάγκαζε κυβερνήσεις να κλείνουν αγορές και βρήκε αφορμή να γράψει τα παράπονά του. Το πύρινο άρθρο του κ. Μαραντζίδη στην Καθημερινή ας πούμε, με τίτλο «Χαίρε, ω χαίρε Ελευθεριά;», το θυμάστε;
Σε κάθε περίπτωση, οι δείκτες του βιοτικού μας επιπέδου είναι πάντα χρήσιμοι, αρκεί να καταρτίζονται από αξιόπιστους οργανισμούς και, κυρίως, να αντιμετωπίζονται σαν οδηγός για το πού θέλουμε να πάμε, όχι για το πού έχουμε μείνει. Με άλλα λόγια, περισσότερο σημασία από την ίδια την κατάταξη μίας χώρας έχει το αν αυτή η χώρα έχει πτώση ή άνοδο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Εμείς ως χώρα, δηλαδή, πού βρισκόμαστε στην κατάταξη σε σχέση με πέρσι ή πρόπερσι; Βελτιωνόμαστε ή χειροτερεύουμε; Βελτιωνόμαστε στη δημοκρατία σε βάθος χρόνου; Στην ελευθερία; Στην τεχνολογία; Στην ισότητα;
Και έστω ότι βελτιωνόμαστε στους συγκεκριμένους δείκτες… Αυτό σημαίνει ότι λύθηκαν τα προβλήματά μας; Όχι βέβαια. Σημαίνει, όμως, ότι είμαστε στο σωστό δρόμο για να τα λύσουμε. Μία κοινωνία προοδεύει βήμα βήμα. Προφανώς και πάσχουμε ως χώρα σε διάφορους τομείς και έχουμε σοβαρές παθογένειες, κάποιες από τις οποίες δεν έχουμε καν ξεκινήσει ακόμα να λύνουμε. Η πρόοδος ωστόσο, όπου υπάρχει, πρέπει να αναγνωρίζεται. Θαύματα δεν γίνονται και ούτε πρόκειται να γίνουν ποτέ, μπορούν όμως να γίνουν βήματα…
Για παράδειγμα, παρά τις τεράστιες αλλαγές στο ψηφιακό μας κράτος και όλα τα προφανή πλεονεκτήματά τους στην καθημερινότητά μας, δεν μπορεί η χώρα μας να γίνει ξαφνικά, μες σε δύο χρόνια, η πρώτη πανευρωπαϊκά στην κατάταξη για την ψηφιακή ωριμότητα. Μπορεί να ανέβει όμως δύο θέσεις, από την 27η στην 25η (στοιχεία ΣΕΒ για το 2022). Η αντιπολίτευση θα πει ότι είμαστε από τους τελευταίους στην Ευρώπη και τυπικά έχει δίκιο. Ουσιαστικά, όμως, βαδίζουμε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ομοίως, στην ισότητα των δύο φύλων η Ελλάδα είναι, δυστυχώς, μονίμως τελευταία ή προτελευταία στην Ε.Ε. Παρά ταύτα, με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης τη χρονιά που πέρασε, η χώρα μας το 2022 ήταν, για πρώτη φορά, μες στις πολύ λίγες χώρες παγκοσμίως που συγκέντρωσαν το 100% της βαθμολογίας στο δείκτη για τη νομική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Αυτός είναι ο τρόπος για να προοδεύσει η κοινωνία μας στο θέμα της ισότητας και να ανέβει θέσεις στη σχετική κατάταξη της Ε.Ε., δεν υπάρχει άλλος. Για να είμαστε ακριβέστεροι, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι, αλλά η νομοθέτηση είναι που εξασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχουν πισωγυρίσματα.
Η πρόοδος, βλέπετε, δεν είναι εύκολο πράγμα. Θέλει διαδικασίες θεσμικές. Αλίμονο αν ο κόσμος μας άλλαζε με ευκολία. Και δεδομένων τέτοιων διαδικασιών, τα αποτελέσματα των προοδευτικών αλλαγών δεν είναι πάντοτε ορατά αμέσως και, όταν τελικά γίνονται ορατά, δεν είναι συγκλονιστικά. Δεν παύουν, ωστόσο, να είναι αποτελέσματα. Για αυτό και είναι ανόητο η εκάστοτε αντιπολίτευση να απορρίπτει προοδευτικά νομοσχέδια, επειδή δεν μεταμορφώνουν την Ελλάδα αυτομάτως στη χώρα των ονείρων της ή σε Δανία του νότου. Για να φτάσεις κάπου περνάς έναν δρόμο, ακολουθείς μία πορεία τέλος πάντων που θέλει χρόνο, δεν διακτινίζεσαι όπως στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Κάποιοι πολύ σημαντικοί δείκτες λοιπόν, όπως αυτοί που αναφέραμε παραπάνω, δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο. Και δεν γράψαμε λέξη για την βελτίωση της οικονομίας…