Ανακοίνωση του Τομέα Ψηφιακής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής
“Ψηφιακές μεταρρυθμίσεις με σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα, μαζί με τους πολίτες και την κοινωνία”
Με αφορμή τα δημοσιεύματα στον τύπο για τα έργα ψηφιακών υποδομών και την προστασία προσωπικών δεδομένων.
Οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις πρέπει να ενδυναμώνουν τους πολίτες και τη δημοκρατία, να προωθούν τη λογοδοσία της εξουσίας και τη διαφάνεια στο πολιτικό σύστημα και τους θεσμούς. Αυτές οι προτεραιότητες για την εμπιστοσύνη στη διακυβέρνηση, δημιουργούν τις βάσεις για την ευημερία και την ανάπτυξη με δίκαιο τρόπο.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το κράτος να εγγυάται την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων . Το εγχείρημα του Gov Wallet για την υποστήριξη διαδικασιών ταυτοποίησης των πολιτών θα πρέπει να συνοδευτεί από δράσεις για την περαιτέρω αξιοποίησή του για ψηφιακές συναλλαγές και με ανοιχτή μεθοδολογία υλοποίησης για την εμπιστοσύνη και το δημόσιο έλεγχο. Που βρίσκονται σήμερα τα δεδομένα των πολιτών, τα στοιχεία ταυτότητας, διπλώματος, τα στοιχεία των εμβολίων, στοιχεία φακέλου υγείας κοκ; Υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας με τα συστήματα cloud των εταιριών; Πού βρίσκεται δημόσια αναρτημένος (open source) για λόγους διαφάνειας ο κώδικας της συγκεκριμένης εφαρμογής; Και να θυμηθούμε την πρόσφατη υπόθεση της συνεργασίας της κυβέρνησης με τη Cisco όπου η αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή (ΑΠΔΠΧ) εντόπισε σωρεία παραλήψεων σε σχέση με το Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων από το Υπουργείο Παιδείας. Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχουν πολλές καλές ευρωπαϊκές πρακτικές, μεταξύ των οποίων και η Εσθονία, όπου το λογισμικό των δημόσιων υπηρεσιών διατίθεται ως ανοιχτός κώδικας με βάση τον νόμο περί κρατικής ιδιοκτησίας ο οποίος τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουνίου 2021. Σύμφωνα με αυτό το θεσμικό πλαίσιο, το λογισμικό στο οποίο το κράτος κατέχει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας θα διατίθεται με άδειες ανοιχτού κώδικα και η Εσθονία δημοσιεύει το λογισμικό σε δημόσιο αποθετήριο ώστε να είναι εφικτός ο δημόσιος έλεγχος και να υποστηρίζεται η καινοτομία και η διάδοση της γνώσης.
Η αναγκαιότητα των ψηφιακών παρεμβάσεων είναι αυτονόητη, αν δούμε την αλήθεια του δείκτη Digital Economy and Society Index (DESI) για το 2022, του δείκτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αξιολογεί την ψηφιακή μεταρρύθμιση της οικονομίας και της κοινωνίας των κρατών μελών. Η Ελλάδα κατατάσσεται και πάλι 25η μεταξύ των 27 κρατών μελών της ΕΕ στην έκδοση του δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI) για το 2022, δηλαδή 3η από το τέλος, όπως και πέρσι, πάνω από τις χώρες Βουλγαρία και Ρουμανία. Η χώρα μας υστερεί σημαντικά από τον μέσο όρο της ΕΕ. Επιπλέον, εξαιρετικά χαμηλά συνεχίζουν και βρίσκονται όλοι οι δείκτες που αφορούν τον δείκτη, όπως είναι το 1. Ανθρώπινο κεφάλαιο, 2. Συνδεσιμότητα, 3. Ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας, 4. Ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.
Φυσικά δεν ήταν ανάγκη να μας το πει ο DESI αυτό, καθώς στην καθημερινότητα βιώνουμε τη γραφειοκρατία και την έλλειψη ολοκληρωμένης ψηφιακής μετάβασης με τις μόνες παρεμβάσεις αυτές που επιταχύνθηκαν από τον covid19 και βασίστηκαν σε υποδομές που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟK και αξιοποιούν υφιστάμενα συστήματα και υποδομές της Δημόσιας Διοίκησης που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν, σωστά, για την εποχή τους. (π.χ. ηλεκτρονική συνταγογράφηση, το taxisnet, η Διαύγεια, τα συστήματα των ΚΕΠ κ.ά.)
Ο σχεδιασμός των παρεμβάσεων ψηφιακών υποδομών πρέπει να γίνεται με προτεραιότητα τις ανάγκες της κοινωνίας, της οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης και με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών, των συλλογικών φορέων, της ερευνητικής και επιχειρηματικής κοινότητας της χώρας μας. Κάθε έργο και ιδιαίτερα τα μεγάλα έργα ψηφιακών υποδομών (να σημειώσουμε οτι το τελευταίο διάστημα σχεδιάζονται και προκηρύσσονται έργα συνολικού προϋπολογισμού αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ), θα πρέπει να έχουν βασικό χαρακτηριστικό την ανοιχτή διαβούλευση με τους πολίτες, την ενεργή συμμετοχή των στελεχών του δημόσιου τομέα και την πρόβλεψη για την βιώσιμη λειτουργία τους.
Η πρότασή του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής έχει στον πυρήνα της την δίκαιη ψηφιακή μετάβαση, την ενδυνάμωση της δημοκρατίας και της συμμετοχής των πολιτών, την ενίσχυση της ολοκληρωμένης ψηφιακής διακυβέρνησης, των δεξιοτήτων στελεχών της δημόσιας διοίκησης και των πολιτών, τον ψηφιακό μετασχηματισμό των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων καθώς και την προώθηση της συνδεσιμότητας και ευρυζωνικότητας και την μείωση του κόστους στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Με γρήγορες νίκες, διαφάνεια, αποδοτικότητα, λογοδοσία και συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού.
Το Σχέδιο “Ψηφιακή Ελλάδα” του ΠΑΣΟΚ υπερβαίνει τη διάσταση της ψηφιακής διακυβέρνησης και αποτελεί προϊόν συλλογικής επεξεργασίας και διαβούλευσης με τους πολίτες, στελέχη φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, την ερευνητική και ακαδημαϊκή κοινότητα.
- Κοινωνία χωρίς ανισότητες και ψηφιακό χάσμα.
- Πληθυσμό με ψηφιακό εγγραμματισμό και ψηφιακούς επαγγελματίες υψηλής ειδίκευσης.
- Ασφαλείς και βιώσιμες ψηφιακές υποδομές. Λογοδοσία που βρίσκονται τα δεδομένα των πολιτών, σε ποιους κοινοποιούνται και για ποιο σκοπό.
- Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων.
- Στοχευμένες παρεμβάσεις για τη δημόσια διοίκηση, την εκπαίδευση, την ενέργεια και το περιβάλλον, τον τουρισμό, την αγροδιατροφή και τις έξυπνες πόλεις και την μείωση κόστους πρόσβασης στο διαδίκτυο, καθώς και την ευρυζωνικότητα.
- Ενδυνάμωση της δημοκρατίας, της συμμετοχικότητας και την προώθηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας – ενίσχυση του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ
- Εκδημοκρατισμός των νέων αναδυόμενων τεχνολογιών με ισότιμη πρόσβαση από όλους.
- Απλοποίηση διαδικασιών και ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών και παροχή πραγματικών ηλεκτρονικών υπηρεσιών με βάση τις διαφορετικές ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων.
- Πρόσβαση των πολιτών και των επιχειρήσεων χωρίς κόστος σε δεδομένα και σε υποδομές μετά την ολοκλήρωσή τους. Ανοικτή διάθεση δημόσιας πληροφορίας και παροχή δημόσιων ανωνυμοποιημένων ανοιχτών δεδομένων από φορείς και υπηρεσίες.
- Ισότιμη συμμετοχή εταιρειών πληροφορικής και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας μας. Ενίσχυση της εξωστρέφειας (βλ. Καλές πρακτικές marketplace στο gov.uk)
- Επένδυση σε ανοιχτά πρότυπα και ανοιχτές τεχνολογίες, που καθιστούν το δημόσιο κύριο και ιδιοκτήτη των εφαρμογών χωρίς εξαρτήσεις και νέα “ψηφιακά διόδια”.
- Αντιμετώπιση περιστατικών κυβερνοεπιθέσεων στο πεδίο
- Υποστήριξη της τοπικής ανάπτυξης και της τοπικής επιχειρηματικότητας με βασικούς μοχλούς τις ψηφιακές υποδομές και την τεχνολογία, την αποδοτική και διαφανή αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων.
- Το ΕΣΠΑ, το ταμείο Ανάκαμψης και οι Εθνικοί Πόροι είναι πολύτιμοι και μια μοναδική ευκαιρία για άλμα στο μέλλον, για μια δίκαιη ψηφιακή μετάβαση.