Η εισαγωγική τοποθέτηση από τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών και των ανταποκριτών ξένου Τύπου
Καλό μεσημέρι.
Για τις Συνόδους της Πράγας
Η διήμερη παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Πράγα -τη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας και την άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου- στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία και είναι ευδιάκριτο το θετικό αποτύπωμά της για τη χώρα μας. Πρώτ’ απ’ όλα -όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός- διαμορφώνεται πλέον ένας κοινός τόπος στο Συμβούλιο για μια δραστική ευρωπαϊκή παρέμβαση προκειμένου να πέσουν οι τιμές στο φυσικό αέριο. Μετά από επίμονη προσπάθεια οι προτάσεις μας, οι οποίες από μήνες έχουν αναπτυχθεί λεπτομερώς και έχει παρουσιάσει στο διεθνές κοινό ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχουν υιοθετηθεί από την Πρόεδρο της Επιτροπής και βρίσκουν πιο γόνιμο έδαφος στο Συμβούλιο. Αύριο Τρίτη συνεδριάζει το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, προκειμένου να εξετάσει τεχνικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή της πρότασης αυτής.
Έστω και αργά -όπως επισήμανε ο Πρωθυπουργός- η Ευρώπη μπορεί να κάνει -όπως έκανε και στην περίπτωση της πανδημίας- το αποφασιστικό βήμα που απαιτούν οι καιροί και επιβάλλουν οι αρχές αλληλεγγύης, λαμβάνοντας οριστικές αποφάσεις στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, στις Βρυξέλλες. Αυτό θα είναι η έμπρακτη απάντηση σε εκείνους που θέλουν να γονατίσουν την Ευρώπη, εργαλειοποιώντας το φυσικό αέριο, αλλά και στους λαούς της Ηπείρου μας και θα είναι η έμπρακτη απάντηση στις προσδοκίες των ευρωπαίων πολιτών για ουσιαστικά βήματα.
Σε ό,τι αφορά τις τουρκικές προκλήσεις όλοι όσοι συμμετείχαν στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα είδαν την απόπειρα διεθνοποίησης της τουρκικής προκλητικότητας, αλλά και την αποστομωτική απάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού, η οποία έθεσε τα πράγματα στη σωστή τους βάση και αναίρεσε το αφήγημα του κ. Erdoğan. Έγινε εμφανές στο διεθνές προσκήνιο ότι ο Τούρκος Πρόεδρος δεν είναι συνηθισμένος να του απαντάει κανείς στις απόψεις που κατά καιρούς διατυπώνει.
Το μήνυμά μας είναι σταθερό και ξεκάθαρο: Η Ελλάδα ουδέποτε προκαλεί, αλλά απαντά με αυτοπεποίθηση κάθε φορά που προκαλείται. Κρατά ανοιχτό το παράθυρο στο διάλογο, αλλά κλειστές τις πόρτες στις προκλήσεις. Και δεν πρόκειται -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- να αφήσει καμία τουρκική πρόκληση αναπάντητη.
Αξίζει να θυμόμαστε ότι η Τουρκία ξεδιπλώνει μια κλιμακούμενη στρατηγική όξυνσης από τις αρχές του 2020. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν έχει περιοριστεί μόνο σε λεκτικές απειλές, αλλά έχει χρησιμοποιήσει και υδριβικού τύπου μεθοδεύσεις σε βάρος της χώρας μας. Είχαμε διαγνώσει έγκαιρα τη στρατηγική αυτή, εξ ου και η σοφή σπουδή του Κυριάκου Μητσοτάκη να θωρακίσει αμυντικά την Ελλάδα με την προμήθεια υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων, με τις συμμαχίες και αμυντικές συμφωνίες που συνάψαμε με σημαίνουσες δυνάμεις και με την αναβάθμιση του διεθνούς κύρους και ρόλου της Πατρίδας μας. Η Ελλάδα έχει τη δική της στρατηγική, που μας έχει οδηγήσει στο να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά από την Τουρκία. Είμαστε έτοιμοι σε κάθε επίπεδο, ψύχραιμοι και λειτουργούμε με άρτιο σχεδιασμό. Δεν πρόκειται να παρασυρθούμε από τις τουρκικές προκλήσεις, γιατί αυτό επιδιώκει να κάνει η Τουρκία. Ταυτόχρονα, όμως, δεν θα μείνει κανένας λόγος και καμία πράξη της Τουρκίας αναπάντητη.
Για το τουρκολιβυκό «μνημόνιο»
Χθες ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μετέβη στο Κάιρο, όπου είχε συνομιλίες με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, κ. Shoukry για τις τελευταίες εξελίξεις μετά την παράνομη συμφωνία της Κυβέρνησης της Τρίπολης με την Τουρκία. Βασικό θέμα της συζήτησης ήταν η επισφαλής κατάσταση στη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο και κοινός στρατηγικός στόχος μια σταθερή, ευημερούσα και ειρηνική Λιβύη για μια σταθερή Ανατολική Μεσόγειος. Όπως επεσήμαναν οι δύο Υπουργοί η θητεία της προσωρινής Κυβέρνησης της Λιβύης έχει λήξει προ πολλού, οπότε δεν έχει καμία αρμοδιότητα για συμφωνίες σχετικά με το μέλλον των εξωτερικών σχέσεων της Λιβύης. Κυρίως όμως δεν μπορεί να παραχωρήσει στην Τουρκία δικαιώματα έρευνας σε περιοχές που δεν ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα. Και στην περιοχή αυτή η Ελλάδα και η Αίγυπτος υπέγραψαν Συμφωνία για την οριοθέτηση της μεταξύ τους ΑΟΖ με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία δημιουργεί αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα και για την Ελλάδα και για την Αίγυπτο. Επανέλαβε ο Υπουργός ότι το λεγόμενο «μνημόνιο» του 2019 καταγγέλθηκε διεθνώς ως παράνομο, άκυρο και ανύπαρκτο, ενώ καταγγέλθηκε και από το Κοινοβούλιο της Λιβύης.
Θέλω να υπενθυμίσω ότι η τουρκολιβυκή συμφωνία, πέραν από την Αίγυπτο, έχει προκαλέσει την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας:
-Πρωτ’ απ’ όλα ο Εκπρόσωπος του State Department τόνισε ότι «η προσωρινή Κυβέρνηση της Λιβύης υποχρεούται -σύμφωνα με τις διατάξεις του οδικού χάρτη του Φόρουμ για τον Πολιτικό Διάλογο στη Λιβύη- να μην εξετάζει νέες συμφωνίες που βλάπτουν τη σταθερότητα των εξωτερικών σχέσεων του λιβυκού Κράτους».
-Ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα εξωτερικών υποθέσεων επανέλαβε ότι «το “Μνημόνιο” Τουρκίας- Λιβύης του 2019 παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα».
-Το Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας ανακοίνωσε ότι «το “μνημόνιο” παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να έχει έννομα αποτελέσματα για τρίτα κράτη».
-Ο Εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας δήλωσε ότι η χώρα του «δεν αναγνωρίζει τη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, τα δύο κράτη δεν μπορούν να κάνουν συμφωνίες σε βάρος τρίτων και η συμφωνία αυτή δεν μπορεί να έχει την παραμικρή νομική επίπτωση».
Βλέπουμε λοιπόν ότι η Δύση έχει δείξει ότι το Διεθνές Δίκαιο και ο απόλυτος σεβασμός της κυριαρχίας είναι οι καταστατικές αρχές του παρόντος κόσμου. Και αυτή είναι μια θέση που η Ελλάδα αναδεικνύει και υπερασπίζεται με συνέπεια.
Για την επέκταση του μετρό στον Πειραιά
Σήμερα το πρωί, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρέστη στα εγκαίνια για τους τρεις νέους σταθμούς της γραμμής 3 του μετρό στον Πειραιά («Μανιάτικα», «Πειραιάς» και «Δημοτικό Θέατρο»), σταθμοί αυτοί μπαίνουν από σήμερα σε λειτουργία. Πρόκειται -όπως επισήμανε ο Πρωθυπουργός- για ένα έργο που έχει ένα μεγάλο κοινωνικό πρόσημο, διότι τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς εξυπηρετούν όλους τους πολίτες, αλλά πρωτίστως εκείνους που δεν έχουν δυνατότητα να μετακινηθούν με άλλο τρόπο, αλλά με φτηνό εισιτήριο, να μετακινηθούν γρήγορα και με ασφάλεια. Η Κυβέρνησή μας για ακόμα μια φορά κάνει πράξη το κεντρικό μας σύνθημα και εδώ. Κάνει πράξη το σύνθημα: Συνέπεια, συνέχεια, σταθερότητα και στην υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής. Κάποιες κυβερνήσεις στο παρελθόν έτρεξαν πιο γρήγορα και πιο συστηματικά, ενώ κάποιες άλλες κινήθηκαν με λιγότερους γρήγορους ρυθμούς. Κάποιες κυβερνήσεις παραδίδουν πραγματικά έργα και κάποιες παρουσίαζαν μουσαμάδες με ζωγραφισμένα εκδοτήρια, ωσάν να μπορούν τάχα να εξυπηρετήσουν τους πολίτες με αυτόν τον τρόπο.
Με την έναρξη λειτουργίας των τριών σταθμών προβλέπεται ημερήσια αύξηση της συνολικής επιβατικής κίνησης στο δίκτυο του μετρό κατά 132.000 επιβάτες, μειώνοντας ημερησίως την κυκλοφορία των Ι.Χ. οχημάτων κατά 23.000, αλλά και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το όφελος για τους Πειραιώτες, και όχι μόνο, είναι τεράστιο.
Ιδιαίτερης σημασίας όμως είναι και η σύνδεση του μεγαλύτερου λιμανιού της χώρας μας με το μεγαλύτερο αεροδρόμιο, γεγονός που συμβάλλει και στην περαιτέρω αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της χώρας μας. Ο επισκέπτης που φτάνει στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» μπορεί πλέον να φτάσει στο λιμάνι του Πειραιά σε λιγότερο από μια ώρα απευθείας και χωρίς καμία ταλαιπωρία.
Θέλω στο σημείο αυτό να προσθέσω ότι βρίσκεται σε εξέλιξη και η κατασκευή του πρώτου τμήματος της Γραμμής 4 που θα συνδέει το Άλσος Βεΐκου με το Γουδή, θα περιλαμβάνει 15 νέους σταθμούς και θα διατρέχει τέσσερις Δήμους (Γαλατσίου, Αθηναίων, Καισαριανής, Ζωγράφου). Θα εξυπηρετεί περίπου 340.000 επιβάτες σε καθημερινή βάση και θα μειώσει την κυκλοφορία αυτοκινήτων κατά 60.000 την ημέρα. Η επέκταση του μετρό συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, αλλά και την εξοικονόμηση τεράστιων ποσών κάθε χρόνο στις δαπάνες μετακινήσεων.
Οικονομική πρόοδος και αντιμετώπιση της ακρίβειας
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η θετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και του δημοσίου χρέους, κατά τη διάρκεια μάλιστα δυο εξωγενών κρίσεων, της υγειονομικής και της ενεργειακής, μας προσφέρει πολύτιμα μέσα για να μπορέσουμε αντιμετωπίσουμε την ακρίβεια και να στηρίξουμε την κοινωνία, αλλά και τις επιχειρήσεις όσο περισσότερο γίνεται.
Η μεγέθυνση του εθνικού εισοδήματος από το τελευταίο τρίμηνο του 2019 έως το πρώτο εξάμηνο του 2022 είναι αξιοσημείωτη. Παρά την παγκόσμια και εθνική ύφεση που προκάλεσαν η πανδημία και τα lockdowns, η ελληνική οικονομία κατάφερε να μεγεθυνθεί σωρευτικά τους τελευταίους 33 μήνες κατά 5 μονάδες. Σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2023 που κατατέθηκε στη Βουλή, το Α.Ε.Π. εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 210 δισ. ευρώ το 2022 από 183 δισ. ευρώ που ήταν το 2019. Την ίδια περίοδο η Ευρωζώνη παρουσιάζει υποδιπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης, η δε Γερμανία σχεδόν μηδενικό.
Επίσης, αποκλιμακώνεται το δημόσιο χρέος μετά την πρόσκαιρη αύξηση του 2020 εξαιτίας των προγραμμάτων στήριξης των επιχειρήσεων εν μέσω πανδημίας. Σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2023, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 169,1% ως ποσοστό του Α.Ε.Π. στο τέλος του 2022, σε σχέση με το 193,3% του Α.Ε.Π. το 2021. Μιλάμε δηλαδή για μια μείωση κατά 24,2% σε σχέση με το χρέος του 2021. Το 2023, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στο 161,6% ως ποσοστό του Α.Ε.Π., παρουσιάζοντας περαιτέρω μείωση κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες. Πρακτικά μιλάμε για την ταχύτερη μείωση δημοσίου χρέους στην Ε.Ε. και αυτό σε συνθήκες που είχαμε αναγκαστική δημοσιονομική επέκταση.
Αποδεικνύεται έτσι ότι η ταχεία απομείωση του δημοσίου χρέους δεν έρχεται αναγκαστικά μέσα από την αυστηρή λιτότητα και την επιμονή στην υπερφορολόγηση, αλλά μέσα από την δυναμική αύξηση του Α.Ε.Π. της χώρας.
Φυσικά οι επιτυχίες αυτές δεν προσφέρονται ούτε για πανηγυρισμούς ούτε για εφησυχασμό. Η ακρίβεια είναι το μέγιστο πρόβλημα των πολιτών και προκαλεί προβληματισμό και ανησυχία σε όλες τις κυβερνήσεις. Οι κρίσεις αυτές που έφεραν την ακρίβεια δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι ενέσκηψαν πάνω μας, δεν δημιουργήθηκαν εδώ. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν μας πλήττουν έντονα. Κάθε άλλο. Η ελληνική κοινωνία περνάει πάρα πολύ δύσκολα, ειδικά οι πλέον ευάλωτοι. Και είναι σίγουρα πολύ σκληρό για ένα λαό που βασανιζόταν από τη δεκαετή οικονομική κρίση, μετά από την πανδημία, ύστερα από τις συνέπειες πολέμου, να είμαστε τώρα αντιμέτωποι και με το φάσμα αυτό της ακρίβειας. Οι αντοχές μας, οικονομικές και ψυχολογικές, δοκιμάζονται σκληρά. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Από την άλλη όμως οι κριτικές που ακούγονται ότι η Κυβέρνηση επαίρεται για την επιτυχία της οικονομικής της πολιτικής, αλλά αυτή δεν γίνεται αντιληπτή από τον κόσμο, είναι μια κριτική η οποία είναι άδικη διότι τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Η κατάσταση εύκολα θα μπορούσε να είναι πάρα πολύ χειρότερη όσον αφορά την επάρκεια αγαθών και τις τιμές. Αυτά ήδη συμβαίνουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Το ότι η Ελλάδα διαθέτει επάρκεια αγαθών, το ότι η Ελλάδα μπορεί και στηρίζει σε ό,τι αφορά την ακρίβεια στην ενέργεια, στο ότι αντέχουμε παρά τις τεράστιες δυσκολίες τις οποίες περνάμε είναι αποτέλεσμα και της επιτυχίας της οικονομικής μας πολιτικής. Αν η οικονομία δεν προόδευε αλματωδώς, όπως εξήγησα προηγουμένως, ώστε να καλύπτει σε κάποιο βαθμό -όχι να μηδενίζει, άλλωστε το είπαμε με ειλικρίνεια- την καλπάζουσα κρίση, τότε θα είχαμε πολλά περισσότερα προβλήματα, τότε θα είχαμε βρεθεί πολλά βήματα πίσω από τις εξελίξεις και τα προβλήματα θα ήταν αφόρητα, χωρίς καμία δυνατότητα αντίδρασης. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι πολλές από τις πολιτικές μας η Ευρωπαϊκή Ένωση έρχεται να τις υιοθετήσει δείχνοντας και αναδεικνύοντας τη σωστή τους κατεύθυνση και το σωστό τους χαρακτήρα.