Στην κορυφή της ατζέντας όλων των συναρμόδιων υπουργείων, έχει τεθεί το ζήτημα του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία όπως σημειώνει σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ -ΜΠΕ, η γενική γραμματέας Βιομηχανίας, Θέμις Ευτυχίδου.
Η κυρία Ευτυχίδου τονίζει ότι το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, βρίσκεται σε συνεχή διάλογο τόσο με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όσο και με το υπουργείο Οικονομικών, αλλά και με τους εκπροσώπους του κλάδου, ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστεί, το ζήτημα, καίρια και αποτελεσματικά.
Η ίδια αναφέρεται στη σημασία της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιομηχανία που προωθεί η γενική γραμματεία Βιομηχανίας και η οποία έχει θέσει στρατηγικούς πυλώνες άμεσα σχετιζόμενους και με τους ενεργειακούς στόχους, όπως τη βιώσιμη κάλυψη της ενεργειακής ζήτησης των βιομηχανιών και βέβαια, την μείωση του κόστους, αλλά και την κλιματικά ουδέτερη ανάπτυξη.
Επίσης, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μέσα σε αυτή την ομολογουμένως δυστοπική κατάσταση, είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο ότι η ελληνική βιομηχανία έχει αποδείξει πως παραμένει ανθεκτική και έχει εξαιρετική δυναμική για το μέλλον» και εξηγεί ότι: «αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς εργαζόμαστε σκληρά για να υποστηρίξουμε με όραμα και ολοκληρωμένο σχεδιασμό αυτή την προοπτική».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της Θ.Ευτυχίδου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη δημοσιογράφο Εύη Παπαδοσηφάκη:
EΡ. Η ελληνική βιομηχανία, όπως δηλώνουν εκπρόσωποι της, εξαιτίας του ενεργειακού κόστους, των μεταφορικών και πρώτων υλών, προετοιμάζεται για ένα δύσκολο χειμώνα. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την πορεία της βιομηχανικής παραγωγής με βάση τις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί;
ΑΠ. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί ένα ντόμινο τεράστιων συνεπειών σε επίπεδο πρωτίστως ανθρωπιστικό, και βεβαίως σε όλο το φάσμα της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, πυροδοτώντας ταυτόχρονα την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση που όλοι βιώνουμε, από τις επιπτώσεις της οποίας είναι αδύνατον να διαφύγει ο βιομηχανικός τομέας.
Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση, αξιοποιώντας ταχύτατα το ευρωπαϊκό πλαίσιο, έλαβε μία σειρά εθνικών μέτρων που συνέβαλαν και συνεχίζουν να συμβάλλουν στον περιορισμό του αρνητικού αντίκτυπου για τη βιομηχανία και τις μεταποιητικές δραστηριότητες. Το ίδιο θα συνεχίσουμε να κάνουμε στο μέλλον όσο η κρίση διαρκεί, προκειμένου να απορροφηθούν οι κραδασμοί της, να εξασφαλιστεί η ομαλότητα στη λειτουργία των βιομηχανιών, αλλά και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους.
Το μείζον ζήτημα του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία έχει τοποθετηθεί στην κορυφή της ατζέντας όλων των συναρμόδιων υπουργείων και βρισκόμαστε σε συνεχή διάλογο τόσο με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όσο και με το υπουργείο Οικονομικών, αλλά και με τους εκπροσώπους του κλάδου, ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστεί καίρια και αποτελεσματικά.
Η πρώτη Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία που προωθεί η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, έχει θέσει στρατηγικούς πυλώνες άμεσα σχετιζόμενους και με τους ενεργειακούς στόχους, όπως την βιώσιμη κάλυψη της ενεργειακής ζήτησης των βιομηχανιών και βέβαια, την μείωση του κόστους, αλλά και την κλιματικά ουδέτερη ανάπτυξη.
Συγκεκριμένα, στο Σχέδιο Δράσης της Στρατηγικής βρίσκουμε τη διϋπουργική πρωτοβουλία για τη «Βιώσιμη Χρηματοδότηση», η οποία αφορά στον σχεδιασμό και την υιοθέτηση κατάλληλων εργαλείων πολιτικής για τη διοχέτευση δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης προς βιώσιμες – πράσινες – επενδύσεις. Προβλέπονται, επίσης, και προγράμματα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα αφορούν στην ενσωμάτωση τεχνολογιών και λύσεων που, μεταξύ άλλων, θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, την προώθηση της κυκλικής οικονομίας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς τους.
ΕΡ.Αναμένονται από τη γενική γραμματεία Βιομηχανίας άμεσες ενέργειες όσον αφορά στην διαχείριση της ενεργειακής κρίσης;
ΑΠ. Φυσικά, μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, προβλέπεται χρηματοδότηση ύψους 65 εκατομμυρίων ευρώ για τη δημιουργία νέων πράσινων και έξυπνων βιομηχανικών πάρκων και την αναβάθμιση υφιστάμενων. Μάλιστα, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μέρος της κρατικής ενίσχυσης αφορά στην αναβάθμιση των υποσταθμών ενέργειας, ώστε να μπορούν να εξυπηρετούνται αποτελεσματικότερα οι ενεργειακές ανάγκες των επιχειρήσεων και να ενισχυθεί η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω του net metering.
Ταυτόχρονα, μεγάλο βάρος δίνουμε και στις επενδύσεις που θα γίνουν στον τομέα του υδρογόνου. Το υδρογόνο ως καθαρό καύσιμο μπορεί να συμβάλει τόσο στην εξυπηρέτηση των ενεργειακών αναγκών όσο και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων. Η γενική γραμματεία Βιομηχανίας ως εθνική αρχή συντονισμού και παρακολούθησης των Σημαντικών Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI), συντόνισε και προχώρησε με την ένταξη δύο έργων στο πρώτο κύμα του IPCEI «Υδρογόνο» σηματοδοτώντας την έναρξης μιας εγχώριας οικονομίας υδρογόνου και τη διασύνδεσή της με την αναδυόμενη πανευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας υδρογόνου.
ΕΡ.Με δεδομένο ότι έχουν χαρτογραφηθεί οι προκλήσεις, ποιες είναι οι στρατηγικές της γενικής γραμματείας Βιομηχανίας για την αύξηση της παραγωγικότητας της ελληνικής βιομηχανίας, τη μείωση του κόστους και την ανταγωνιστικότητα των παραγόμενων προϊόντων;
ΑΠ. Μέσα σε αυτή την ομολογουμένως δυστοπική κατάσταση, είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο ότι η ελληνική βιομηχανία έχει αποδείξει πως παραμένει ανθεκτική και έχει εξαιρετική δυναμική για το μέλλον. Αυτό φυσικά δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς εργαζόμαστε σκληρά για να υποστηρίξουμε με όραμα και ολοκληρωμένο σχεδιασμό αυτή την προοπτική.
Η γενική γραμματεία Βιομηχανίας, λοιπόν, ανέπτυξε την πρώτη Εθνική Στρατηγική Βιομηχανίας της χώρας, που θα αποτελέσει το βασικό εργαλείο βιομηχανικής πολιτικής της χώρας μας για την επόμενη δεκαετία. Όραμα της Στρατηγικής είναι να τεθεί η ελληνική βιομηχανία πυλώνας για την οικοδόμηση μίας έξυπνης, πράσινης και ανταγωνιστικής οικονομίας, μίας δίκαιης και ανθεκτικής κοινωνίας.
Η στρατηγική δομείται σε τέσσερα επίπεδα. Αρχικώς, αναλύει τα βασικά οικοσυστήματα της ελληνικής βιομηχανίας εντοπίζοντας εκείνα που έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία όπως η αγροδιατροφή και τα δομικά υλικά, καθώς και εκείνα με σημαντικές προοπτικές εξέλιξης. Εξετάζονται, επίσης, καινοτόμες, εξειδικευμένες αγορές που παρουσιάζουν σημαντική δυναμική ανάπτυξης, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και υψηλή προστιθέμενη αξία, όπως τα εναλλακτικά τρόφιμα, η ηλεκτροκίνηση και η ρομποτική.
Επιπλέον, εστιάζει και στη βιομηχανική οργάνωση και σε οριζόντια ζητήματα που αφορούν στις βιομηχανικές επιχειρήσεις (μικρομεσαίες ή μη) και την οργάνωσή τους. Τέλος, αναλύει και συνδράμει στην βελτίωση όλων των οριζόντιων δομών και υπηρεσιών που συνθέτουν τη βιομηχανία από την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, τη δημόσια διοίκηση και τις υποδομές έως την εφοδιαστική αλυσίδα, το κόστος ενέργειας και φυσικά τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Έτσι, καταλήγει σε 6 + 1 στρατηγικές κατευθύνσεις με 23 προτεραιότητες και συγκεκριμένους στόχους. Οι στόχοι είναι μετρήσιμοι, αποτελούν ορόσημα επιτυχούς υλοποίησης της στρατηγικής και αφορούν στην αύξηση της συνδρομής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ έως 13% εντός πενταετίας και σε 15% το 2030 έναντι 10,7% που είναι σήμερα. Μετρήσιμος στόχος είναι και η αύξηση των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων ως ποσοστό του ΑΕΠ σε 15% εντός πενταετίας, και σε 20% έως το 2030 έναντι του ισχύοντος 9,2%. Στοχεύουμε, επίσης, στην αύξηση του ποσοστού απασχόλησης, καθώς και στη βελτίωση της θέσης της χώρας σε διεθνείς δείκτες.
ΕΡ.Η αγορά της ενέργειας αλλά και άλλες προκλήσεις δημιουργούν προσκόμματα στις βιομηχανίες να ανταποκριθούν στη ζήτηση, δημιουργώντας ελλείψεις σε πρώτες ύλες, και κατ’επέκταση σε ράλι τιμών. Τα ψηφιακά δίκτυα εφοδιασμού και η ανάλυση δεδομένων μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά προς τη διαμόρφωση πιο ευέλικτων και πολυεπίπεδων αποκρίσεων σε μελλοντικές αναταράξεις της οικονομίας; Ποια εργαλεία σχεδιάζετε μακροπρόθεσμα;
ΑΠ. Ανταποκρινόμενοι στις επιταγές της 4η βιομηχανικής επανάστασης, αλλά και στις προκλήσεις από την πανδημία του κορονοϊού, η γενική γραμματεία Βιομηχανίας, ολοκλήρωσε και έδωσε στη δημοσιότητα το έργο «Ψηφιακός Μετασχηματισμός της Ελληνικής Βιομηχανίας- Industry 4.0»., το οποίο αναγνωρίζει τις ανάγκες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας και προτείνει προτεραιότητες και δράσεις, οι οποίες έχουν ενσωματωθεί στην Εθνική Στρατηγική Βιομηχανίας και το Σχέδιο Δράσης.
Βάσει της μελέτης αναγνωρίζεται πως θα πρέπει να συνδράμουν τουλάχιστον 5 ψηφιακές τεχνολογικές οικογένειες: Big Data Analysis, IoTs, 5G, σένσορες και τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ). Η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την καλύτερη διαχείριση ή ακόμη και αποτροπή κρίσεων κάθε είδους. Όταν η λήψη αποφάσεων και ο οικονομικός σχεδιασμός πραγματοποιούνται με αξιόπιστες και υψηλής αξίας πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο, έχουμε πολύ καλύτερες δυνατότητες διαχείρισης, που μεταφράζονται σε μείωση κόστους, λιγότερη κατανάλωση ενέργειας, αύξηση αποθεματικών, καλύτερων χρόνων απόκρισης, καθώς και στην αύξηση της παραγωγικότητας, και τη βελτιστοποίηση των αλυσίδων αξίας. Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να εκμεταλλευτούμε όσα μας προσφέρουν οι τεχνολογικές εξελίξεις ώστε να αναπτύξουμε μία οικονομία ανθεκτικότερη σε κρίσεις.
ΕΡ. Ένα άλλο σημαντικό θέμα αφορά στο εργατικό δυναμικό των βιομηχανικών ομίλων. Πιστεύετε ότι οι βιομηχανίες θα μπορούσαν να παρέχουν περισσότερα κίνητρα όσον αφορά στη δημιουργία νέων στρατηγικών εξέλιξης, ανασχεδιάζοντας τους εργασιακούς τομείς τους, επανεξετάζοντας τη σύνθεση και τις ικανότητες του υπάρχοντος εργατικού δυναμικού τους και υιοθετώντας ευέλικτες και καινοτόμες προσεγγίσεις στα επαγγελματικά περιβάλλοντά τους;
ΑΠ. Η εκπαίδευση, η κατάρτιση και οι δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού είναι κεφαλαιώδους σημασίας για το μέλλον της χώρας σε κάθε τομέα. Τόσο σε επίπεδο στελεχών όσο και σε επίπεδο τεχνικών δεξιοτήτων, διατήρησης ικανοτήτων και επανακατάρτισης / επανεκπαίδευσης προσωπικού.
Αυτό δεν είναι μόνο δικό μας εύρημα. Αποτελεί τόσο βασικό πυλώνα προτεραιότητας της νέας βιομηχανικής ευρωπαϊκής πολιτικής, όσο και εύρημα όλων των μελετών που πρόσφατα διεξήγαμε και κυρίως πρωταρχική απαίτηση της πραγματικής οικονομίας, όπως εκφράστηκε από τις σχετικές διαβουλεύσεις που είχαμε με παραγωγικούς φορείς και εκπροσώπους επιχειρήσεων.
Για τους λόγους αυτούς, το ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί και κεντρικό πυλώνα της Εθνικής Στρατηγικής Βιομηχανίας και του Σχεδίου Δράσης της. Μεταξύ των 43 παρεμβάσεων, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις δεξιότητες και στην κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού. Ξεχωρίζει το πρόγραμμα ενδοεπιχειρησιακής εκπαίδευσης, το οποίο θα υποστηρίξει τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την πιστοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης εντός των επιχειρήσεων και βάσει των αναγκών τους.
Παράλληλά, προβλέπεται και η ανάπτυξη ειδικού Σχεδίου Δράσης για τις δεξιότητες στην βιομηχανία. Φυσικά, δεν ξεχνάμε τους νέους της χώρας. Το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει δράσεις που αφορούν τόσο στην διευκόλυνση της εισόδου των νέων στην αγορά εργασίας της βιομηχανίας, όσο στην εμπλοκή τους στην βιομηχανική πολιτική μέσω της συγκρότησης Εθνικού Συμβουλίου Νέων για τη Βιομηχανία.
ΕΡ. Τα έξυπνα εργοστάσια θεωρούνται «κλειδιά» για την άμεση ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των βιομηχανιών. Οι περισσότεροι όμιλοι που σημειώνουν πρόοδο και βλέπουν θετικά αποτελέσματα σε καθημερινή βάση, βασίζονται πλέον σε έναν μεγάλο αριθμό αλληλοσυνδεόμενων και αξιόπιστων ψηφιακών εφαρμογών. Ποια είναι τα σχέδια της γραμματείας για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού στις γραμμές παραγωγής και στα συστήματα διοίκησης με την αναγκαία ενσωμάτωση τεχνολογιών αιχμής;
ΑΠ. Όπως ήδη αναλύθηκε και παραπάνω, η ψηφιοποίηση της βιομηχανίας (Industry 4.0) αποτελεί βασικό πυλώνα υποστήριξης αλλά και συν-διαμόρφωσης την νέας Εθνικής Στρατηγικής για τη βιομηχανία.
Στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού βρίσκουμε την δράση της “Έξυπνης Μεταποίησης” της γενικής γραμματείας Βιομηχανίας, που έχει ήδη ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και προβλέπει κρατική ενίσχυση ύψους 73 εκατομμυρίων ευρώ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να υποστηριχθούν επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, τις τεχνολογίες έξυπνης μεταποίησης και την ρομποτική, μεταξύ άλλων.
Στόχος μας είναι να υποστηρίξουμε τη βιομηχανική μετάβαση μέσω της ψηφιοποίησης των επιχειρησιακών και παραγωγικών λειτουργιών, καθώς και των ψηφιακών υποδομών, για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, τη δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας, καθώς και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ελληνικής βιομηχανίας.
Επιπρόσθετα, στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο που ψηφίστηκε στις αρχές του έτους, υπάρχει ειδική αναφορά στην θέσπιση καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία δύνανται να υπάγονται στην κατηγορία «Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων». Τέλος, στην επικαιροποιημένη Εθνική Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού υπάρχει πια ειδικό κεφάλαιο για τις ανάγκες της βιομηχανίας και για ψηφιακά έργα που αφορούν την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ