ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΕΡΡΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΠΟΥΜΠΑ στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, με θέμα διάταξης την επεξεργασία του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις». (1η συνεδρίαση)
Εμείς, ως Ελληνική Λύση, προτείναμε ότι δεν μπορεί να απέχουν οι φοιτητές, δηλαδή τα αυριανά ακαδημαϊκά κύτταρα, από αυτή τη συζήτηση. Θα επανέλθω σε αυτό, γιατί το νομοσχέδιο αφορά στους φοιτητές και αυτά τα παιδιά δεν θα μας το συγχωρήσουν αυτό, γιατί η ρήση «φοβάμαι όλα αυτά που θα γίνουν για μένα, χωρίς εμένα» είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα.
Αλλά, πριν πάμε στους φοιτητές, γενικότερα αυτό το πολυσέλιδο νομοσχέδιο έχει και πάλι έναν τεχνοκρατικό χαρακτήρα και όχι ένα παιδαγωγικό – ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Έχει μόνο μια εξειδίκευση, εξειδίκευση επί του θέματος διαχειριστικής φύσεως σε ό, τι αφορά τα πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία μην τα αδικούμε στην Ελλάδα, έχουν πάρει αρκετά καλές θέσεις παγκοσμίως, παρά τα προβλήματα που έχουν. Θέλουμε να κάνουμε τομές στην εκπαίδευση, αλλά δεν είναι η ενδεδειγμένη αγωγή που ακολουθούμε για τους απλούστατους λόγους.
Καταρχάς, θα συμφωνήσουμε ότι τα πανεπιστήμια πρέπει να έχουν μια άμεση σχέση με την αγορά εργασίας. Εγώ, ρωτώ, υπάρχει μέσα στο νομοσχέδιο, κύριε Συρίγο, υποχρεωτικότητα των πανεπιστημίων να δίνουν στην αγορά τα ερευνητικά προγράμματα; Έχω φίλους πανεπιστημιακούς, ενθυμούμαι και τον κ. Κουρέτα από τη Θεσσαλία, που λέει ότι έχουμε κάνει μια σειρά από έρευνες που θα βοηθούσαν την αγορά εργασίας για να εργαλειοποιηθούν με την καλή έννοια και είναι στο συρτάρι των πανεπιστημίων.
Δεν υπάρχει υποχρεωτικότητα. Οι έρευνες που δίδονται στα πανεπιστήμια και γίνονται με χρήματα του ελληνικού λαού παραμένουν στα συρτάρια. Δεν είναι υποχρεωμένα τα πανεπιστήμια να τα βγάλουν στην αγορά εργασίας. Άρα, λοιπόν, εμείς πώς μπορούμε να λέμε ότι είναι συνδεδεμένα ή θα συνδεθούν με τα βιομηχανικά πτυχία, που λέει η κυρία Κεραμέως, με την αγορά εργασίας. Χάνεται αυτό, δεν υπάρχει υποχρεωτικότητα, οι έρευνες είναι στο συρτάρι.
Μιλάμε για επένδυση των ελληνικών πανεπιστημίων για να προσελκύσουμε και ξένους φοιτητές, γιατί υπάρχουν πανεπιστήμια υψηλού κύρους που θα μπορούσαν. Δεν έχουμε καταγεγραμμένα μητρώα, πόσοι ξένοι φοιτητές υπάρχουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και ποια είναι η σχολή της προτίμησής τους. Πρέπει να γίνει μια έρευνα, να έχουμε πιο απτά αποτελέσματα και στοιχεία, προκειμένου να τα αξιοποιήσουμε κατάλληλα.
Εδώ τίθεται το ζήτημα και βάζετε καθαρά θέμα διοίκησης, το πώς θα κυβερνάται αυτό το καράβι του πανεπιστημίου από τον πρύτανη, ο οποίος στην ουσία περιθωριοποιείται ή αν θέλετε μπαίνει σε κάποια καλούπια για να έχουμε εξωτερικούς δορυφόρους, οι οποίοι θα διοικούν τα πανεπιστήμια.
Αυτό το μοντέλο, να σας δώσω ένα παράδειγμα, έχει αποτύχει στα νοσοκομεία. Στα νοσοκομεία που έχουν να κάνουν με την υγεία του ανθρώπου, εδώ έχουμε να κάνουμε με την υγεία της μόρφωσης, με την ψυχική υγεία του μυαλού, εκεί έχουμε να κάνουμε και με τη σωματική, οι μάνατζερ που έχουν πάει στα νοσοκομεία για να μπορέσουν να φέρουν ένα «νοικοκύρεμα» των νοσοκομείων, δεν έχουν πετύχει. Πάλι έχουν ελλείψεις τα νοσοκομεία, πάλι είναι δυσθεώρητα τα ελλείμματα, έχουμε έλλειμμα και σε ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό, οπότε η προσπάθεια είναι σισύφειος.
Άρα, λοιπόν, μη λέμε ότι θα έρθουν οι ξένοι μάνατζερ για να διοικήσουν τα ελληνικά πανεπιστήμια. Και στο κάτω – κάτω θα πρέπει η κοινότητα γενικότερα του πανεπιστημίου να αποφασίζει για τον επικεφαλής, για αυτόν που θέλει να διοικήσει. Μην θολώνουμε τα νερά στο θέμα διοίκησης.
Εμείς, από την πρώτη στιγμή λέγαμε ότι θέλουμε μια εύρυθμη λειτουργία στα πανεπιστήμια, να υπάρχει μια ευταξία, να μην υπάρχει ανομία, να υπάρχει ενιαία λίστα φοιτητών έξω από κόμματα, «χρώματα και αρώματα», που βάζουν κλισέ και περιχαρακώνουν, αλλά την άλλη φορά παρεξηγηθήκαμε που είπαμε ποιος είναι ο καλύτερος αξιολογητής αυτή τη στιγμή για τη λειτουργία ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος. Είναι ο ίδιος ο σπουδαστής.
Ήδη σε πανεπιστήμια ανά τον κόσμο οι ίδιοι οι φοιτητές από την πρώτη μέρα που θα μπουν στο πανεπιστήμιο μπορούν να αξιολογήσουν τον καθηγητή τους και είναι οι πιο δημοκρατικοί, αμερόληπτοι και δίκαιοι κριτές.
Άρα, λοιπόν, όταν μέσα από συνεντεύξεις φοιτητών, προπτυχιακών και μεταπτυχιακών, μάς βάζουν ζητήματα το πώς θέλουν τα αυριανά πανεπιστήμια, εσείς κύριε Συρίγο που είστε και πανεπιστημιακός, δεν σας μιλώ ως Υφυπουργός, δεν έχετε ερινύες, όπως και ο κ. Διγαλάκης, που είναι πανεπιστημιακός, εσείς στο Πάντειο, ο κ. Διαγαλάκης στο Πολυτεχνείο της Κρήτης και η κυρία Κεραμέως ήταν σε πανεπιστήμιο της Γαλλίας, δεν έχετε ερινύες που δεν θα έρθουν αύριο να μιλήσουν οι φοιτητές;
Τι έπρεπε να έχουμε κάνει κύριοι; Θα έπρεπε να πάρετε σε όλα τα πανεπιστήμια και να ορίσουν τα πανεπιστήμια ανά την επικράτεια από έναν φοιτητή να έρθει να μας πει το τι βιώνει. «Το να στο πω θα το ξεχάσεις, άμα στο δείξω μπορείς και να το θυμηθείς, αλλά βιωματικά αν το ζήσεις δεν το ξεχνάς ποτέ», λέει το φιλοσοφημένο κινέζικο ρητό. Δηλαδή, γι’ αυτούς που μιλάμε σήμερα, για τα παιδιά μας, αυτοί που πρέπει να πουν το « Άμμες δε γ’ εσσόμεθα πολλώ κάρρονες» δεν τους καλούμε να μιλήσουν;
(Συνέχεια ομιλίας κ. Κωνσταντίνου Μπούμπα)
Κανονικά και τους γονείς έπρεπε να έχουμε καλέσει στην τελευταία τάξη του λυκείου που το λύκειο άλλαξε ρότα. Είναι ένας προθάλαμος και μόνο μιας πανεπιστημιακής σχολής χωρίς να δίδει ένα ευρύ φάσμα γνώσεων. Έχασε δηλαδή τον σκοπό του. Να μας πουν βιωματικά πώς νιώθουν. Τα φροντιστήρια παιδεία και παραπαιδεία και τα πολλά χρήματα που δίνει ο μεροκαματιάρης φτωχός Έλληνας για να πάει το παιδί να μιλήσει. Δεν θα έρθουν οι φοιτητές θα μιλήσουν; Μιλάμε σοβαρά; Οι ίδιοι που τους εμπιστευόμαστε στο εκλέγειν και εκλέγεσθε. Τους εμπιστευόμαστε ότι έχουν κρίση. Είναι μεταξύ ονείρου και φαντασίας. Να σεβαστούμε τη φαντασία τους.
Το όνειρό τους είναι να μιλήσουν, να βάλουν τα πάνω τα προβλήματα επί τάπητος, να ακούσουμε την κριτική τους σκέψη. Είναι καμιά φορά και μύθος που λέμε ότι στα ξένα πανεπιστήμια πάνε μόνο οι πλούσιοι. Όχι. Μπορώ να σας πω ότι σε πολλά πανεπιστήμια και μάλιστα φημισμένα έχουν πιο δίκαια εισοδηματικά κριτήρια από ότι στην Ελλάδα για να σπουδάσει ένα παιδί. Όπως στη Βοστώνη που παίρνουν στοιχεία εισοδηματικά. Στην Ελλάδα, τον μεροκαματιάρη Έλληνα φορολογούμενο πολίτη το κράτος δεν τον βοηθάει να σπουδάσει το παιδί του, ούτε θα του δώσει φθηνότερο ενοίκιο. Και εν πάση περιπτώσει ξανασκεφτείτε το.
Δεν ξέρω, αλλά να μιλάμε για επαγγελματικά πλέον πανεπιστήμια που η τεχνογνωσία χάνει τον σκοπό που επίσταμαι, τα erasmus μπορεί να είναι σε καλό βαθμό για να διευρύνουν τις γνώσεις και να υπάρχει σύσφιξη σχέσεων και ανταλλαγή απόψεων φοιτητών, αλλά χωρίς να είναι εδώ οι φοιτητές να καταθέσουν την άποψή τους για το τι βιώνουν καθημερινά στα πανεπιστήμια, oι άμεσα ενδιαφερόμενοι και οι σωστοί αξιολογητές, είναι σαν να βάζουμε το γιατρό να κάνει μια εγχείρηση στον ασθενή που ο ασθενής δεν ερωτάται. Αυτό γίνεται σήμερα.
Οι φοιτητές έπρεπε να είναι εδώ να καταθέσουν τις απόψεις τους. Εξάλλου μιλάμε και για ενιαίες φοιτητικές ενώσεις. Τους εμπιστευόμαστε ως αυριανούς πολίτες, τους θέλουμε για άλλα και θα τους αποτρέψουμε και θα τους αποκλείσουμε στο να καταθέσουν την άποψή τους για το πώς οραματίζονται το πανεπιστήμιο του αύριο; Είμαστε λάθος, είμαστε ούτε out, είμαστε fault.
Αυτό το νομοσχέδιο δεν αφορά εμάς, αφορά τις επόμενες γενεές. Οπότε δεν μπορούμε να διακυβεύουμε και να παίζουμε το μέλλον τους χωρίς οι ίδιοι να καταθέσουν την άποψή του, την κρίση τους, τη σκέψη τους και βιωματικά. Σας ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε.
